Giáo án ôn thi Tốt nghiệp môn Ngữ Văn - Lê Thị Thanh Hiệp

u cơ quan tuyên truyền ( báo chí, đài truyền thanh, truyền hình) đã nỗ lực tham gia “cuộc chiến” chống lại hiểm hoạ chung. Đã có những trung tâm tư vấn, điều trị miễn phí, những cá nhân công khai căn bệnh của mình trước cộng đồng: có những cá nhân tình nguyện chăm sóc cho những người bệnh nặng không nơi nương tựa... - Nhưng trên thực tế, vẫn còn sự kì thị, phân biệt đối sử vơi những người bị bệnh. Nhiều khi họ bị đồng nhất với các đối tượng có vấn đề trong xã hội (như người nghiện hút, tiêm chích ma tuý, gái mại dâm,người có lối sông buông thả). Nhiều người bệnh bị chính người thân, gia đình mình xa cánh, thậm chí khinh miệt của mọi người xung quanh,Điều này gây nên những tác hại khôn lường: phần đông người mắc bệnh không dám công khai chữa trị, nhiều người rơi vào tâm trạng tuyệt vọng phẫn uất, - Từ tình hình thực tế đó ta cần có những biện pháp tích cực để góp phần vào cuộc đấu tranh chống lại hiểm hoạ chung của nhân loại. §Ò 7: Quan ®iÓm cña anh, chÞ vÒ chän nghÒ. HS x¸c ®Þnh ®óng néi dung vÊn ®Ò nghÞ luËn x· héi ®­îc rÊt nhiÒu b¹n trÎ quan t©m. - Sau khi tèt nghiÖp, ra tr­êng, th­êng nhiÒu ng­êi ph¶i mÊt thêi gian suy tÝnh: M×nh sÏ häc ngµnh nµo, chän nghÒ g× cho phï hîp vµ æn ®Þnh trong t­¬ng lai? §Êy lµ c©u hái cña nh÷ng ng­êi cã tr¸ch nhiÖm víi chÝnh b¶n th©n m×nh, chñ ®éng t×m kiÕm c¸c c¬ héi mµ kh«ng phã mÆc t­¬ng lai cña m×nh cho ng­êi kh¸c, ®iÒu ®ã chøng tá b¹n ®· tr­ëng thµnh. - Tr­íc nhiÒu ngµnh nghÒ cã c¬ héi vµ th¸ch thøc, b¹n sÏ chän nghÒ nh­ thÕ nµo? +Tr­íc hÕt ph¶i biÕt ®­îc n¨ng lùc cña b¶n th©n, tù l­îng søc m×nh, ®¸nh gi¸ ®óng kh¶ n¨ng: m¹nh, yÕu, nªn hay kh«ng nªn chän nghÒ nµy. + Tham kh¶o ý kiÕn cña nh÷ng ng­êi th©n ®Ó nhËn ®­îc lêi khuyªn cã Ých. + Vµo §¹i häc kh«ng ph¶i lµ con ®­êng duy nhÊt trong x· héi hiÖn ®¹i, cßn hoµn c¶nh gia ®×nh, tiÒm n¨ng kinh tÕvµ nhiÒu yÕu tè kh¸c ¶nh h­ëng ®Õn quyÕt ®Þnh cña b¹n. §Ò 8: Sù gia t¨ng d©n sè, mét th¶m ho¹ lín. HS x¸c ®Þnh ®óng néi dung vÊn ®Ò nghÞ luËn x· héi: Sù gia t¨ng d©n sè vµ nh÷ng dù b¸o tr­íc vÒ mét th¶m ho¹ toµn cÇu. - D©n sè thÕ giíi liªn tôc t¨ng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y víi tØ lÖ t¨ng tù nhiªn cao ( Cuèi TK XX vµo kho¶ng 6 tØ ng­êi, ­íc tÝnh trong 10 n¨m ®Çu cña TK XXI sÏ lµ xÊp xØ 7 tØ ng­êi). Mét con sè ®¸ng lo ng¹i cña nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi. - Sù bïng næ d©n sè x¶y ra chñ yÕu ë c¸c n­íc chËm vµ ®ang ph¸t triÓn ( Khu vùc ¸, Phi, MÜ La tinh). - Theo dù ®o¸n cña mét sè nhµ b¸c häc, VN còng ë trong t×nh tr¹ng ®¸ng b¸o ®éng vÒ tØ lÖ gia t¨ng d©n sè, cïng víi mét sè c¸c quèc gia kh¸c nh­ Th¸i Lan, Ên ®é, In®«nªxia - Sù gia t¨ng d©n sè sÏ lµm trÎ ho¸ vÒ ®é tuæi trong lao ®éng, ®¸p øng nhu cÇu vÒ lao ®éng. Nh­ng trªn thùc tÕ ¸p lùc vÒ c«ng viÖc cho sè d©n ®ang trong ®é tuæi lao ®éng lµ rÊt lín, mÆt kh¸c nã g©y trë ng¹i cho viÖc kh¾c phôc t×nh tr¹ng l¹c hËu vÒ kinh tÕ, nghÌo ®ãi, thÊt häckhã cã thÓ n©ng cao ®êi sèng d©n trÝ vµ møc sèng cña ng­êi d©n. - ChÝnh s¸ch d©n sè vµ KHHG§ ®· trë thµnh chiÕn l­îc hµng ®Çu ®èi víi c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn. Nhµ n­íc ta ®· ban hµnh nhiÒu chÝnh s¸ch, luËt ®Þnh vÒ d©n sè nh»m lµm gi¶m bít nguy c¬ trong t­¬ng lai : Quy ®Þnh vÒ ®é tuæi kÕt h«n, mçi gia ®×nh chØ nªn cã tõ 1 ®Õn 2 con, nghÜa vô cña cha mÑ ®èi víi con c¸i(d©n sè qu¸ ®«ng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng di c­ bÊt hîp ph¸p). §Ò 9: Suy nghÜ cña anh, chÞ vÒ khÈu hiÖu hµnh ®éng cña tuæi trÎ trong th¸ng thanh niªn mµ TW §oµn ®· ph¸t ®éng: “ Mçi §VTN mét hµnh ®éng, Mçi chi ®oµn mét ho¹t ®éng, mçi §oµn c¬ së mét c«ng tr×nh”. HS x¸c ®Þnh ®­îc néi dung nghÞ luËn mang tÝnh chÊt x· héi: Vai trß cña thanh niªn trong viÖc thùc hiÖn phong trµo cña tuæi trÎ trong th¸ng thanh niªn. - Giíi thiÖu ®Çy ®ñ néi dung khÈu hiÖu “ Mçi §VTN mét hµnh ®éng, Mçi chi ®oµn mét ho¹t ®éng, mçi §oµn c¬ së mét c«ng tr×nh”. - Gi¶i thÝch c¸c kh¸i niÖm: Hµnh ®éng( nh÷ng viÖc lµm cô thÓ), ho¹t ®éng( nh÷ng c«ng viÖc thiÕt thùc), c«ng tr×nh(tËp hîp nh÷ng hµnh ®éng, ho¹t ®éng). - TW §oµn ®· chän th¸ng 3 hµng n¨m lµ th¸ng thanh niªn VN, nh»m kh¼ng ®Þnh vai trß vµ søc m¹nh cña tuæi trÎ trong c«ng cuéc x©y dùng vµ ®æi míi ®Êt n­íc. - Mçi §VTN mét hµnh ®éng cô thÓ, thiÕt thùc ®Ó h­ëng øng phong trµo: Quyªn gãp, ñng hé, gióp ®ì c¸c gia ®×nh chÝnh s¸ch, hé nghÌo, thùc hiÖn an sinh x· héi vµ b¶o vÖ m«i tr­êng - T¹i c¬ së §oµn tr­êng häc, §VTN ®· h­ëng øng b»ng viÖc nhËn ch¨m sãc khu di tÝch lÞch sö C¸ch m¹ng ChiÕn khu M­êng Khãi, dän dÑp, vÖ sinh m«i tr­êng, ch¨m sãc vµ b¶o vÖ v­ên hoa c©y c¶nh cña nhµ tr­êng, trång míi c«ng tr×nh thanh niªn lµ 30 c©y cau, tham gia lµm ®­êng lªn c¸c x· vïng cao, vïng s©u Yªu cÇu chung: HS x¸c ®Þnh ®óng néi dung cÇn tr×nh bµy tr×nh ®é mÉu mùc cña thÓ v¨n chÝnh luËn. - Gi¶i thÝch kh¸i niÖm mÉu mùc (Lµ chuÈn, tiªu biÓu). - ThÓ hiÖn qua hÖ thèng luËn ®iÓm râ rµng, luËn cø x¸c ®¸ng, luËn chøng logic. - C¸ch lËp luËn khoa häc, cã ®ñ c¬ së ph¸p lÝ ®Ó tiÕn tíi kh¼ng ®Þnh vÊn ®Ò. §Ò 10: Theo anh, chÞ cÇn lµm g× ®Ó t¹o thµnh thãi quen tèt trong ®êi sèng x· héi. HS x¸c ®Þnh ®­îc vÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn thuéc vÒ ý thøc cña con ng­êi sÏ h×nh thµnh thãi quen tèt hoÆc xÊu trong ®êi sèng x· héi. - Thãi quen tèt lµ ng­êi lu«n cã ý thøc thùc hiªn mäi viÖc mét c¸ch nghiªm tóc, chu ®¸o, lÞch sù: lu«n dËy sím, gi÷ lêi høa, ®óng hÑn, hay ®äc s¸ch. - Thãi quen xÊu lµ ng­êi lµm mäi viÖc tuú tiÖn theo ý thÝch, kh«ng t«n träng ng­êi kh¸c, thiÕu lÞch sù trong giao tiÕp: Hót thuèc l¸ n¬i c«ng céng, nãi tôc chöi bËy, vøt r¸c ra ®­êng phè - T¹o ®­îc thãi quen tèt lµ rÊt khã, nh­ng nhiÔm thãi xÊu th× l¹i rÊt dÔ. Mçi ng­êi h·y tù n©ng cao ý thøc cña m×nh ®Ó t¹o thµnh nÕp sèng ®Ñp, v¨n minh cho x· héi. §Ò 11: Đọc truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu, em suy nghĩ gì về nạn bạo hành gia đình trong xã hội? Đoạn văn mẫu: Bạo hành là hành vi bạo lực, đối tượng này dùng để trấn áp đối tượng kia. Trong truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa”, nạn bạo hành gia đình được Nguyễn Minh Châu phản ánh qua hành vi vũ phu, tàn bạo của người chồng: trút tất cả cơn bực bội, bức xúc vì gánh nặng cuộc sống vào những trận mưa dây thắt lưng quật tới tấp lên người vợ (người đàn bà hàng chài) khốn khổ. Và đứa con trai, vì bênh mẹ đã đánh lại cha. Nạn bạo hành trong gia đình hàng chài trong tác phẩm cũng là hiện tượng khá phổ biến trong xã hội ngày nay. Nạn bạo hành trong gia đình diễn ra ở nhiều hình thức: chồng đánh chửi vợ; cha, mẹ đánh con cái; thậm chí con cái đánh chửi cha mẹ. Trong đó chủ yếu chồng bạo hành với vợ và thường diễn ra hai hình thức: bạo hành thể xác (đánh đạp vợ), bạo hành tinh thần (chửi bới nhục mạ vợ...) Có nhiều nguyên nhân gây ra nạn bạo hành: đời sống kinh tế khó khăn, áp lực công việc hàng ngày, quan hệ căng thảng ở công sở, chồng (vợ) ngoại tình... mà nguyên nhân chính là ý thức con người còn hạn chế. Nạn bạo hành tác động xấu tới gia đình và xã hội. Sức khỏe con người bị giảm sút, tinh thần căng thẳng, gia đình xáo trộn. Nguy hiểm hơn, nhiều người vợ không chỉ bị thương tật, tàn phế và còn mất mạng. Trẻ em bị ảnh hưởng tâm lí nặng nề, nhiều em bị đẩy ra ngoài đường “đi bụi” gây ra biết bao nhiêu tệ nạn xã hội. An ninh trật tự vì thế mà bất ổn. Nếp sống văn hóa bị phá vỡ. Sự phát triển kinh tế chậm lại. Để hạn chế và tiến tới thanh toán nạn bạo hành, xã hội đồng thời phải dùng nhiều biện pháp: thúc đẩy kinh tế phát triển, có những điều luật trừng trị nghiêm khắc kể xâm phạm thân thể, danh dự con người và quan trọng hơn phải giáo dục ý thức tự trong và tôn trọng người khác của mọi người. §Ò 12: Trong Th«ng ®iÖp nh©n Ngµy ThÕ giíi phßng chèng AIDS, 1-2-2003, C«-phi An-nan viÕt: "Trong thÕ giíi khèc liÖt cña AIDS, kh«ng cã kh¸i niÖm chóng ta vµ hä. Trong thÕ giíi ®ã, im lÆng ®ång nghÜa víi c¸i chÕt" (Ng÷ v¨n 12, tËp, NXB Gi¸o dôc, 2008, tr. 82) Anh/ chÞ suy nghÜ nh thÕ nµo vÒ ý nghÜ trªn? a. Giíi thiÖu vÒ vÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn - TrÝch dÉn ý kiÕn cña C«-phi An-nan. b. Nªu râ hiÖn t­îng: + Thùc tr¹ng cña ®¹i dÞch HIV/AIDS trªn thÕ giíi nãi chung vµ ViÖt Nam nãi riªng: tèc ®é l©y nhiÔm, con ®­êng l©y nhiÔm, møc ®é l©y nhiÔm... + Th¸i ®é cña mäi ng­êi víi nh÷ng bÖnh nh©n nhiÔm HIV cßn cã sù k× thÞ, ng¨n c¸ch, ph©n biÖt ®èi xö. - Gi¶i ph¸p: + Phª ph¸n nh÷ng hµnh ®éng k× thÞ, ng¨n c¸ch, ph©n biÖt ®èi xö víi nh÷ng bÖnh nh©n HIV. Tõ ®ã mäi ng­êi ph¶i tõ bá th¸i ®é k× thÞ, ng¨n c¸ch, ph©n biÖt ®èi xö víi nh÷ng bÖnh nh©n HIV (kh«ng cã kh¸i niÖm chóng ta vµ hä). + Ph¶i cã hµnh ®éng tÝch cùc, cô thÓ bëi im lÆng ®ång nghÜa víi c¸i chÕt. + Tr¸ch nhiÖm cña häc sinh ®Ó gãp phÇn ph¸ vì sù ng¨n c¸ch gi÷a mäi ng­êi vµ bªnh nh©n nhiÔm HIV: tuyªn truyÒn, vËn ®éng, hµnh ®éng cô thÓ.... c. Bµy tá suy nghÜ cña ng­êi viÕt. §Ò 13: ViÕt mét bµi v¨n kho¶ng 400 tõ, h·y nãi lªn suy nghÜ cña anh (chÞ) vÒ t¸c h¹i tõ thãi quen hót thuèc l¸ cña nam giíi ®èi víi søc khoÎ cña con ng­êi. - §ã lµ thãi quen nguy h¹i ®Õn søc khoÎ cña b¶n th©n vµ nh÷ng ng­êi xung quanh. - Ng­êi nghiÖn thuèc l¸ th­êng cã nh÷ng c¸ch ®Ó bao biÖn cho hµnh ®éng cña m×nh: Cho sang, sµnh ®iÖu, hîp thêi, do ¸p lùc c«ng viÖc - Hót thuèc l¸ cßn ¶nh h­ëng ®Õn kinh tÕ, chÊt ®éc h¹i trong khãi thuèc cã nguy c¬ dÉn ®Õn ung th­ phæi, cuèng häng - V× mét cuéc sèng trong s¹ch vµ b¶o vÖ søc khoÎ cho nh÷ng ng­êi th©n yªu cÇn cã nh÷ng hµnh ®éng ng¨n chÆn kÞp thêi, ®õng ®Ó ®iÕu thuèc ®èt ch¸y t­¬ng lai vµ cuéc ®êi cña b¹n Bài tập về nhà : HS tự luyện: Đề 1: Anh,chị suy nghĩ gì về hiện tượng “nghiện” In-tơ-nét trong nhiều bạn trẻ hiện nay? Đề 2: “Trái đất là ngôi nhà chung của chúng ta”.Từ thông điệp này và thực trạng môi trường hiện nay (đặc biệt ở khu vực nơi anh chị đang sống),hãy trình bày những suy nghĩ của mình về vấn đề môi trường và trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với vấn đề bảo vệ môi trường. Đề 3: Anh(chị) có suy nghĩ gì về tệ nạn nghiện ma tuý hiện nay? Đề 4: Hãy viết một bài văn ngắn ( không quá 400 từ) phát biểu ý kiến về vấn đề sau: Hiện tượng sống thờ ơ, vô cảm, thiếu trách nhiệm với người thân, gia đình và cộng đồng trong thế hệ trẻ hiện nay. -------------Chúc các em ôn thi tốt, thành công trong kì thi TN và trong cuộc sống!------ Đà Nẵng, tháng 04/ 2011