Thiết kế kế hoạch dạy – học Ngữ văn 9

nhieõn 1 buoồi saựng ủaàu thu ? b-Suy nghú : -Nhú nhaọn ra mỡnh chaỳng coứn soỏng ủửụùc bao laõu nửừa. Anh ủang phaỷi ủoỏi maởt vụựi hoaứn caỷnh bi ủaựt khoõng loỏi thoaựt. H: ẹoùc nhửừng caõu hoỷi cuỷa Nhú vaứ thaựi ủoọ im laởng cuỷa Lieõn, ngửụứi ủoùc caỷm thaỏy hỡnh nhử anh ủaừ nhaọn ra ủieàu gỡ veà baỷn thaõn? H: Cửỷ chổ cuỷa Lieõn ủoỏi vụựi choàng ntn? ẹ: aõu yeỏm vuoỏt ve vai choàng. H: Lieõn an uỷi choàng ntn? ẹ:-Anh cửự yeõn taõm.Vaỏt vaỷ, toỏn keựm ủeỏn bao nhieõu em vụựi caực con cuừng chaờm lo cho anh ủửụùc. -Coự heà sao ủaõu … Mieón laứ anh soỏng, luoõn luoõn coự maởt, tieỏng noựi cuỷa anh trong gian nhaứ naứy… H: Cuứng vụựi nhửừng suy tử vaứ tỡnh caỷm cuỷa Nhú vụựi vụù, ta phaựt hieọn gỡ veà phaồm chaỏt vaứ tỡnh caỷm cuỷa Lieõn? ẹ:-Soỏng thũ thaứnh nhửng taõm hoàn vaón nguyeõn veùn nhửừng neựt taàn taỷo, chũu ủửùng hi sinh. -Nhú tỡm thaỏy choó dửùa, caựi sửực maùnh cuỷa tinh thaàn chớnh laứ maựi aỏm gia ủỡnh. -Ngửụứi vụù thuỷy chung. -Vỡ veỷ ủeùp bỡnh dũ cuỷa caỷnh vaọt ủoàng thụứi hieồu raống mỡnh saộp phaỷi tửứ bieọt coừi ủụứi. *HS ủoùc ủoaùn 2 H: Vỡ sao Nhú laùi naỷy sinh khaựt khao ủửụùc ủaởt chaõn leõn baừi boài beõn kia soõng vaứo chớnh buoồi saựng hoõm aỏy? H: ẹieàu khaựt khao voõ voùng aỏy coự yự nghúa gỡ? ẹ: Thửực tổnh veà nhửừng giaự trũ beàn vửừng, bỡnh thửụứng vaứ saõu xa trong cuoọc soỏng, nhaỏt laứ thụứi coứn treỷ, khi ngửụứi ta coứn ủang ủaộm ủuoỏi vụựi nhửừng khaựt khao xa vụứi. Nhửng khi veà gia, ủaừ tửứng traỷi, nhaỏt laứ khi beọnh naởng, naốm lieọt treõn giửụứng thỡ khao khaựt laùi bửứng daọy, xen laón aõn haọn, xoựt xa. Caứng ủi khaộp moùi chaõn trụứi xa laù vaọy maứ ủeỏn cuoỏi ủụứi laùi khoõng theồ leõn ủoứ, sang baừi ủeồ bửụực ủi treõn beỏn soõng queõ hửụng. ẹaõy laứ nieàm aõn haọn, xoựt xa, lửùc baỏt toứng taõm. -Nhụứ con thay mỡnh sang beõn kia soõng, ủaởt chaõn leõn baừi caựt phuứ sa maứu mụừ. H: Nhú nhụứ con sang soõng ủeồ laứm gỡ? H: ệụực voùng cuỷa anh coự thaứnh coõng khoõng? Vỡ sao? ẹ: Khoõng thaứnh coõng, vỡ con trai khoõng hieồu yự cha neõn laứm theo 1 caựch mieón cửụừng vaứ roài bũ cuoỏn huựt vaứo troứ chụi haỏp daón gaởp treõn ủửụứng, ủeồ lụừ chuyeỏn ủoứ sang soõng duy nhaỏt trong ngaứy. Anh khoõng giaọn con, vỡ bieỏt noự chửa hieồu yự mỡnh. =>Quy luaọt ủụứi ngửụứi : thaọt khoự traựnh ủửụùc nhửừng caựi ủieàu voứng veứo hoaởc chuứng chỡnh. Tửứ ủaõy, anh ruựt ra 1 quy luaọt naứo nửừa trong cuoọc ủụứi con ngửụứi? Quy luaọt aỏy ủửụùc theồ hieọn ụỷ caõu vaờn naứo? ẹ: Qua caõu “…Con ngửụứi ta treõn ủửụứng ủụứi thaọt khoự traựnh ủửụùc nhửừng caựi ủieàu voứng veứo hoaởc chuứng chỡnh”. Con anh phaỷi ủeỏn vaứi chuùc naờm nửừa, khi noự ủaừ giaứ nhử anh coự leừ mụựi caỷm thaỏy haỏp daón ụỷ bụứ soõng beõn kia. Vaứi laàn voứng veứo, chuứng chỡnh thỡ heỏt ủaừ heỏt 1 cuoọc ủụứi vaứ coự nhieàu caựi ủaừ khoõng theồ laứm laùi ủửụùc. Con anh lụừ chuyeỏn ủoứ ngang duy nhaỏt trong ngaứy, thỡ ngaứy mai noự coự theồ sang soõng. Nhửng coứn anh thỡ khoõng bao giụứ coứn coự theồ tửù mỡnh qua soõng ủửụùc nửừa. H: Ngoaứi quy luaọt aỏy, coứn quy luaọt gỡ khaực? ẹ: Sửù caựch bieọt giửừa caực theỏ heọ giaứ treỷ, cha –con. Hoù laứ nhửừng ngửụứi thaõn yeõu, ruoọt thũt cuỷa nhau, raỏt yeõu thửụng nhau nhửng ủaõu coự hieồu nhau. ẹoự laứ quy luaọt ủaựng buoàn. Laứm theỏ naứo ủeồ caực theỏ heọ thaọt hieồu nhau, ủem laùi nieàm vui cho nhau, khi chửa muoọn? c-Haứnh ủoọng : -Anh coỏ thu heỏt sửực lửùc vaứo haứnh ủoọng : “nhoõ ngửụứi ra ngoaứi, giụ 1 caựnh tay gaày guoọc ra phớa ngoaứi cửỷa soồ khoaựt khoaựt nhử ủang khaồn thieỏt ra hieọu cho 1 ngửụứi naứo ủoự.” =>Hoỏi haỷ thuực giuùc con trai mau veà keỷo lụừ chuyeỏn ủoứ duy nhaỏt trong ngaứy. *HS ủoùc ủoaùn 3 H: Cuoỏi truyeọn Nhú coự haứnh ủoọng gỡ coự veỷ khaực thửụứng?. H: ẹieàu ủoự coự yự nghúa gỡ ? H: Hỡnh aỷnh naứy coứn coự yự nghúa khaựi quaựt ntn? ẹ: Muoỏn thửực tổnh moùi ngửụứi veà nhửừng caựi voứng veứo, chuứng chỡnh maứ chuựng ta ủang sa vaứo treõn ủửụứng ủụứi, ủeồ dửựat ra khoỷi noự, ủeồ hửụựng tụựi nhửừng giaự trũ ủớch thửùc, voỏn raỏt giaỷn dũ, gaàn guừi vaứ beàn vửừng. III. Tổng kết: 1-Ngheọ thuaọt : -Hỡnh aỷnh baừi boài coự 2 lụựp nghúa. -Hỡnh aỷnh thieõn nhieõn sang thu. -ẹửựa con trai cuỷa Nhú, gụùi cho anh sửù nghú veà nhửừng caựi khieỏn ngửụứi ta khoự traựnh khoỷi. -Haứnh ủoọng vaứ cửỷ chổ cuỷa Nhú ụỷ cuoỏi truyeọn mang yự nghúa bieồu tửụùng. 2. Nội dung: (ghi nhụự sgk/T108) H:Em coự nhaọn xeựt gỡ veà ngheọ thuaọt ủaởc saộc cuỷa truyeọn? H: Hỡnh aỷnh baừi boài trong truyeọn coự yự nghúa gỡ? ẹ: coự 2 yự lụựp nghúa : +Veỷ ủeùp cuỷa ủụứi soỏng trg nhửừng caựi bỡnh dũ, gaàn guừi, thaõn thuoọc . +Nghúa roọng laứ uqeõ hửụng xửự sụỷ. H: Vaọy, chuỷ ủeà cuỷa truyeọn laứ gỡ? HĐ5. Luyện tập – Cũng cố: Làm bài tập 1 (sgk): Giáo viên gợi ý: Thiên nhiên vừa mang ý nghĩa tả thực vừa mang ý nghĩa biểu tượng, màu sắc biến đổi tinh tế. Hình ảnh hoa bằng lăng, bầu trời, dòng sông, con thuyền, bến quê... Hệ thống kiến thức. Chuẩn bị bài “ Những ngôi sao xa xôi” của Nguyễn Minh Châu. Ngày soạn: 28/ 03/ 09 Tiết 138- 139: Tiếng việt: ôn tập tiếng việt lớp 9 A. Mục tiêu cần đạt: Giúp H/S: Hệ thống hoá kiến thức về: Khởi ngữ và các thành phần biệt lập; Liên kết câu và liên kết đoạn văn; Nghĩa tường minh và hàm ý. RLKN sử dụng các thành phần câu, nghĩa tường minh và hàm ý. B. Tiến trình tổ chức các hoạt động: HĐ1. ổn định lớp: HĐ2. Kiểm tra chuẩn bị bài ở nhà của H.S: HĐ3. Bài mới: I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập: - Ôn tập kiến thức: Bảng hệ thống hoá. - H/S làm bài tập 1,2: Gọi H/S lên bảng điền, sau đó nhận xét, bổ sung. Khởi ngữ Các thành phần biệt lập Tình thái Cảm thán Gọi - Đáp Phụ chú Nêu đề tài được nói đến trong câu, thường đặt trước chủ ngữ. Thể hiện cách nhìn của người nói đối với sự việc Bộc lộ tâm lí người nói (vui, mừng, tức,giận,buồn đau Tạo quan hệ hay duy trì quan hệ giửa người nói và người nghe. Bổ sung 1 số chi tiết cho nội dung chính của câu (Giải thích, chú thích) Bài tập 1: Đoạn Khởi ngữ Các thành phần biệt lập Tình thái Cảm thán Gọi - Đáp Phụ chú 1.a Xây cái lăng ấy 1.b Dường như 1.c Thưa ông 1.d Vất vả quá 1.e Những người con gái...như vậy Bài tập 2: Vieỏt 1 ủoaùn vaờn ngaộn giụựi thieọu truyeọn ngaộn “Beỏn queõ” cuỷa Nguyeón Minh Chaõu, trg ủoự coự ớt nhaỏt 1 caõu chửựa khụỷi ngửừ vaứ moọt caõu chửựa thaứnh phaàn tỡnh thaựi. “Beỏn queõ” laứ moọt caõu chuyeọn veà cuoọc ủụứi – cuoọc ủụứi voỏn raỏt bỡnh dũ quanh ta-vụựi nhửừng nghũch lớ khoõng deó gỡ hoaự giaỷi. Hỡnh nhử trong cuoọc soỏng hoõm nay, chuựng ta gaởp ủaõu ủoự 1 soỏ phaọn gaàn gioỏng vụựi soỏ phaọn cuỷa Nhú trong truyeọn “Beỏn queõ”. Ngửụứi ta coự theồ chaùy theo danh lụùi nhửng gaàn cuoỏi ủụứi, vỡ 1 lớ do naứo ủoự phaỷi naốm taùi choó, con ngửụứi mụựi nhaọn ra raống : gia ủỡnh laứ toồ aỏm coự theồ nửụùng tửùa vaứ ủửa tieón ta veà vụựi coừi vúnh haống! Caựi chaõn lớ giaỷn dũ aỏy, tieỏc thay. Nhú chổ kũp nhaọn ra vaứo nhửừng ngaứy thaứng cuoỏi ủụứi mỡnh. Nhú ủaừ tửứng ủi khaộp moùi nụi, nhửng chaỳng may bũ maộc beọnh hieồm ngheứo, lieọt toaứn thaõn, moùi sinh hoaùt ủiueà phuù thuoọc vaứo ngửụứi thaõn. Nhửng chớnh caựi khoaỷnh khaộc aỏy, trửùc giaực maựch baỷo cho anh bieỏt raống caựi cheỏt ủaừ caọn keà thỡ trg anh laùi bửứng leõn nhửừng khaựt voùng ủeùp ủeừ vaứ thaựnh thieọn. … *Caực thaứnh phaàn bieọt laọp : +Thaứnh phaàn phuù chuự : cuoọc ủụứi voỏn raỏt bỡnh laởng quanh ta. +Thaứnh phaàn tỡnh thaựi : hỡnh nhử +Khụỷi ngửừ : caựi chaõn lớ giaỷn dũ aỏy +Thaứnh phaàn caỷm thaựn : tieỏc thay II. Liên kết câu và liên kết đoạn văn: 1. Liên kết nội dung: Liên kết nội dung Câu trong đoạn Đoạn trong văn bản Liên kết chủ đề Phục vụ chủ đề của đoạn văn Phục vụ chủ đề của văn bản Liên kết lô- gíc Được sắp xếp theo 1 trình tự hợp lí Được sắp xếp theo 1 trình tự, 1 bố cục hợp lí 2. Liên kết hình thức: Liên kết hình thức Đặc điểm Phép lặp từ ngữ Câu sau chứa từ ngữ đã có ở câu trước Phép đồng nghĩa, trái nghĩa Câu sau chứa từ ngữ đồng nghĩa, trái nghĩa hoặc cùng trường liên tưởng đã có ở câu trước Phép thế Câu sau dùng từ ngữ thay thế từ ngữ đã có ở câu trước Phép nối Câu sau dùng từ ngữ kết nối với câu trước Baứi taọp 1 : Haừy cho bieỏt moói tửứ ngửừ in ủaọm trong caực ủoaùn trớch dửụựi ủaõy theồ hieọn pheựp lieõn keỏt naứo? a-Nhửng, Nhửng roài, Vaứ thuoọc pheựp noỏi. b-coõ beự - Coõ beự thuoọc pheựp laởp; Coõ beự - Noự thuoọc pheựp theỏ. c-“baõy giụứ cao sang roài thỡ ủeồ yự ủaõu ủeỏn boùn chuựng toõi nửừa!”- theỏ thuoọc pheựp theỏ. Bài tập 2: Đoạn Phép liên kết Lặp từ ngữ Đồng nghĩa, trái nghĩa và liên tưởng Phép thế Phép nối A Nhưng, nhưng rồi, và B Cô bé- cô bé Cô bé - nó c Bây giờ...chúng tôi nửa- thế III. Nghĩa tường minh và hàm ý: Khái niệm Điều kiện sử dụng Nghĩa tường minh Phần thông báo được diển đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu Nghĩa hàm ý Phần thông báo được suy ra từ những từ ngữ trong câu (Không diễn đạt trực tiếp bằng những từ ngữ đó) - Người nói (Hay người viết) có ý thức nói có hàm ý(Đưa hàm ý vào câu nói) - Người nghe(Hay người đọc) có khả năng giải đoán được hàm ý Baứi taọp 1 : ẹoùc truyeọn cửoứi sau vaứ cho bieỏt ngửụứi aờn maứy muoỏn noựi ủieàu gỡ vụựi ngửụứi nhaứ giaứu qua caõu noựi ủửụùc in ủaọm ụỷ cuoỏi truyeọn. CHIEÁM HEÁT CHOÃ -Haứm yự cuỷa caõu “ễÛ dửụựi aỏy caực nhaứ giaứu chieỏm heỏt caỷ choó roài!” laứ : “ủũa nguùc mụựi chớnh laứ nụi daứnh cho caực oõng (nhaứ giaứu)”. Baứi taọp 2 : Tỡm haứm yự cuỷa caực in ủaọm dửụựi ủaõy. Cho bieỏt trong moói trửụứng hụùp, haứm yự ủaừ ủửụùc taùo ra baống caựch coỏ yự vi phaùm phửụng chaõm hoọi thoaùi naứo? a-Tụự thaỏy hoù aờn maởc raỏt ủeùp. Coự haứm yự : -“ẹoọi boựng huyeọn chụi khoõng hay.” Hoaởc “Toõi khoõng muoỏn baứn luaọn veà vieọc naứy.” *Ngửụứi noựi coỏ yự vi phaùm phửụng chaõm quan heọ. b-Caõu :Tụự baựo cho Chi roài. Coự haứm yự : “Tụự chửa baựo cho Nam vaứ Tuaỏn.” *Ngửụứi noựi coỏ yự vi phaùm phửụng chaõm veà lửụùng. HĐ4. Củng cố – Dặn dò: Hệ thống kiến thức. Chuẩn bị tổng kết ngữ pháp