Sáng kiến kinh nghiệm - Tạo hứng thú cho học sinh học tập bằng việc sử dụng đồ dùng dạy học môn mỹ thuật

i tượng và phạm vi nghiên cứu: Để mục đích đề ra đạt hiệu quả cao thì giáo viên giảng dạy bộ môn thực hiện sử dụng đồ dùng dạy học làm thêm; sưu tầm những tranh ảnh có liên quan đến các bài học môn mỹ thuật được tải trên mạng Internet trong các tiết học ở các khối lớp 1,2,3,4,5 ở từng phân môn. 4. Nhiệm vụ nghiên cứu: Nhiệm vụ của giáo viên là phải thực hiện tốt giờ dạy tạo nên một tiết học sôi nổi, tạo hứng thú cho học sinh tham gia tích cực, cảm nhận cái đẹp trong nghệ thuật tạo hình được thể hiện qua đường nét, hình mảng, hình khối, đậm nhạt, không gian, ánh sáng, màu sắc, bố cục. Từ đó các em có sự lựa chọn nội dung đề tài theo ý thích mà thể hiện theo cảm xúc riêng. 5. Phương pháp nghiên cứu: Chọn những tranh ảnh phù hợp với nội dung từng bài dạy, để học sinh tiếp thu kiến thức một cách dễ dàng. Trao đổi kinh nghiệm từ đồng nghiệp, thu thập tài liệu, tranh ảnh từ sách, báo, mạng internet, thực tế,để thể hiện vào trong từng tác phẩm mỹ thuật. 6. Nội dung đề tài: “Tạo hứng thú cho học sinh học tập bằng việc sử dụng đồ dùng dạy học môn Mỹ thuật” II. NỘI DUNG ĐỀ TÀI: Chương 1: Cơ sở lý luận liên quan đến đề tài: 1. Cở sở pháp lý: Việc sưu tầm và sử dụng tranh ảnh trong dạy học môn Mỹ thuật là một vấn đề cần thiết để giúp các em học sinh nắm vững kiến thức bài. Thông qua hình ảnh sống động trong đồ dùng sẽ kích thích học sinh hưng phấn trong học tập. Người giáo viên có đầu tư khai thác tranh ảnh trên mạng thì kiến thức mới được mở rộng để áp dụng vào việc dạy có hiệu quả hơn, giúp các em yêu môn học hơn. Theo yêu cầu chung, một tiết dạy tốt là phải có sử dụng đồ dùng dạy học. Từ đồ dùng trực quan đó học sinh thấy thích thú, tạo cho mình một cách học riêng. 2. Cơ sở lý luận: Việc vân dụng các phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực chủ động học tập của học sinh nhằm không ngừng nâng cao chất lượng học tập và hiệu quả giờ dạy. Để có một tiết dạy đạt hiệu quả, giáo viên phải bắt buộc chuẩn bị kỹ mọi mặt: kiến thức, phương pháp, đồ dùng dạy học vào bài sao cho hấp dẫn, tạo hứng thú tích cực. 3. Cơ sở thực tiễn: Thực tế tuy môn Mỹ thuật ra đời sớm nhưng mới đưa vào áp dụng, mà học sinh đa số là con em của người dân sống ở vùng nông thôn miền núi, kinh tế còn thiếu thốn khó khăn, đồ dùng học tập chưa đầy đủ và một số gia đình không quan tâm đến việc học tập của con cái nên kết quả chưa cao. Một trong những nguyên nhân làm cho học sinh học môn Mĩ thuật chưa tốt là do phương pháp dạy của giáo viên. Trên thực tế giáo viên nào biết cách hướng dẫn học sinh quan sát thu thập chất liệu, biết phát huy tính sáng tạo khuyến khích học sinh vẽ đẹp thì bài vẽ trở nên có cảm xúc. Ngược lại giáo viên nào hướng dẫn học sinh học tập, bắt buộc học sinh làm theo khuôn mẫu của mình không đúng với cảm xúc chính các em, các em sẽ thiếu tư duy sáng tạo vào trong cách vẽ, bài vẽ sẽ trở nên khô khan, đơn điệu. Chương 2: Thực trạng của đề tài: 1. Khái quát phạm vi nghiên cứu: Với tôi khi lên lớp luôn phải có đồ dùng dạy học, sử dụng triệt để đồ dùng dạy học sẵn có và tự làm ở khối lớp 6, 7, 8, 9. Để một tiết dạy nhẹ nhàng, ít tốn nhiều thời gian, tạo hứng thú cho học sinh hiểu bài nhanh, học sinh vẽ đẹp, là phải có đồ dùng dạy học có thẩm mĩ và đẹp. 2. Thực trạng của đề tài: Trong thói quen giảng dạy của nhiều giáo viên nói chung, giáo viên giảng dạy mỹ thuật nói riêng sau khi nghiên cứu bài, thiết kế bài soạn rồi mượn một số đồ dùng thiết bị và tiến hành giờ dạy mà xem nhẹ việc nghiên cứu áp dụng công nghệ thông tin. Đồ dùng dạy học môn mỹ thuật raát ít cho neân vieäc laøm vaø söû duïng ñoà duøng daïy hoïc ñoù laø yeâu caàu caáp baùch ñoái với moãi giáo viên vì ñoà duøng daïy hoïc laø nguoàn kieán thöùc coù taùc duïng giaùo duïc tö töôûng tính caùch cuûa học sinh, tạo hứng thú cho học sinh phaùt huy tính tích cöïc, tö duy tìm toøi caùch giaûi quyeát nhöõng noäi dung treân ñoà duøng reøn luyeän khaû naêng noùi, dieãn ñaït. Qua ñoà duøng tröïc quan naøy giúp caùc em từng bước nâng cao nhận thức làm cho tâm hồn trở nên phong phú, phát triển toàn diện nhân cách. 3. Nguyên nhân của thực trạng: Tôi tìm hiểu thực tế đa số các em là con em của nông dân miền núi khó khăn, xa trung tâm thành phố, nên các em không có cơ hội để tìm hiểu, nghiên cứu tư liệu, tài liệu, tranh ảnh hoặc các bài viết hoặc xem các buổi triển lãm tranh ảnh do Hội VHNT của tỉnh tổ chức. - Giáo viên lên lớp chưa sử dụng triệt để các loại đồ dùng dạy học đối với từng phân môn, từng bài. - Học sinh còn lười trong việc rèn luyện kỹ năng vẽ nên chất lượng chưa cao. Chương 3: Biện pháp và giải pháp chủ yếu để thực hiện đề tài: 1. Cơ sở đề xuất giải pháp: - Từ thực tế giảng dạy các năm qua. - Từ nhu cầu của học sinh. - Từ mục đích, yêu cầu của từng phân môn và tinh thần, trách nhiệm của mỗi giáo viên đối với mỗi học sinh do mình giảng dạy. - Hiệu quả của những giờ học và hiệu quả lâu dài. Từ đó tôi đưa ra “Tạo hứng thú cho học sinh học tập bằng việc sử dụng đồ dùng dạy học môn Mỹ thuật” 2. Các giải pháp chủ yếu: Muốn truyền thụ kiến thức cho học sinh thì mỗi giáo viên đều có một giải pháp riêng của mình, việc biết vận dụng từng giải pháp vào giảng dạy cụ thể từng bài đó là kinh nghiệm của từng giáo viên. Theo tôi giải pháp chủ yếu để dạy môn mĩ thuật là sử dụng đồ dùng dạy học, để phục vụ cho tiết dạy là học sinh dễ tiếp thu bài nhất. Vieäc laøm vaø söû duïng đồ dùng dạy học rất quan trọng trong môn mỹ thuật cho nên phải có kế hoạch cụ thể, keá hoaïch möôïn vaø töï laøm ñeå phuïc vuï kòp thôøi ñaûm baûo chaát löôïng daïy hoïc. - Làm và sử dụng đồ dùng dạy học phải đúng mục đích, đúng lúc, có chất lượng và đạt hiệu quả cao. - Taän duïng ñöôïc nhieâuø vaät lieäu reû tieàn, nheï nhaøng deã laøm coù hieäu quaû cao. Ví du: Ñeå daïy baøi “Taïo daùng vaø trang trí thời trang”, lôùp 9 ñoái vôùi phaân moân veõ trang trí thì ta coù theå töï laøm moät boä tranh veõ caùc maãu thời trang khaùc nhau, vôùi chaát lieäu phong phuù nhö: + Söû duïng nhieàu chaát lieäu maøu: maøu nöôùc, maøu boät, saùp maøu, chì maøu, maøu sôn + Ngoaøi toâ maøu ta coù theå söû duïng giaáy maøu ñeå xeù daùn (nhöõng maûng giaáy maøu thuû coâng hoaëc nhöõng maøu treân lòch, baùo). + Duøng nhöõng sôïi len, vải vôùi nhieàu maøu saéc khaùc nhau, söû duïng keo keát dính chuùng laïi thaønh maãu ao thời trang theo yù thích roài duøng hoa khoâ hoaëc hoa nhöïa trang trí theâm taïo söï haáp daãn hôn cho moãi maãu áo thời trang + Duøng nhöõng pheá phaåm khaùc nhö giaáy boùng nhöïa vôùi nhieàu maøu saéc khaùc nhau ñöôïc caét nhoû roài traûi ñeàu treân maãu ao thời trang vaø cuõng döôïc keát noái baèng keo dính. Töông töï nhö theá thì ta coù theå tìm nhieàu loaïi pheá phaåm khaùc ñeå töï laøm đồ dùng dạy học cho nhöõng daïng baøi nhö theá naøy ñeå taïo ñöôïc söï kích thích, toø moø saùng taïo ôû moãi học sinh. Vaø ñaëc bieät hôn laø khi taïo daùng maãu thời trang phaûi taïo theo 2 kieåu trang trí ñoù laø kieåu trang trí ñoái xöùng vaø trang trí khoâng ñoái xöùng. Vaäy ñeå taïo ñöôïc 2 kieåu daùng treân thì ñoøi hoûi học sinh phaûi bieát caùch taïo neân GV phaûi veõ minh hoaï trình töï caùc böôùc taïo daùng ñeå học sinh deã vaän duïng hôn khi thöïc haønh. Vôùi nhieàu ñoà duøng nhö theá trong moät tieát daïy neân ñeå söû duïng thuaän tieän hôn baûn thaân toâi töï laøm moät Album baèng nhöïa cöùng ñeå boû ñöôïc taát caû caùc tranh aûnh treân, vaø ñöôïc boû theo töøng phaàn cuûa töøng loaïi tranh. Tận dụng được nhiều thời gian nên tôi đã lên mạng sưu tầm và sưu tầm ở sách, báo chí được bộ tranh của hoạ sĩ Việt Nam, thế giới và các công trình kiến trúc, điêu khắc, trang trí để sử dụng trong việc giảng dạy phân môn thường thức mỹ thuật. 3. Toå chöùc vaø trieån khai thöïc hieän Muoán tạo hứng thú cho học tập bằng việc sử dụng đồ dùng dạy học cho hoïc sinh ñaït hieäu quaû, giaùo vieân caàn: Naém vöõng ñoái töôïng hoïc sinh, taïo ñöôïc nhu caàu hoïc taäp cho caùc em. Naém vöõng chöông trình ở các phaân moân, töøng baøi hoïc cuï theå, töøng ñoà vaät, maãu vaät coù trong baøi vaø söï chuaån bò. Trong giôø hoïc giaùo vieân caàn chuù yù ñeán nhöõng hoïc sinh khoâng coù khaû naêng naêng khieáu, khoâng quaù naëng neà, thoaûi maùi vì daïy Mó thuaät laø moät ngheä thuaät maø giaùo vieân daïy Mó thuaät cần phaûi ngheä thuaät hôn. III. KẾT LUẬN VÀ K IẾN NGHỊ: 1. Kết luận: Thoâng qua vieäc laøm vaø söû duïng đồ dùng dạy học treân tieát hoïc, giaùo duïc học sinh tính thaåm myõ vaø khôi daäy söï tìm toøi ham hieåu bieát. Qua một thời gian giảng dạy bản thân nhận thấy việc thực hiện một tiết dạy có sử dụng đồ dùng dạy học trực quan mang lại những kết quả như sau: - Naâng cao hieåu bieát laøm vaø söû duïng đồ dùng dạy học. - Tạo cho học sinh höùng thuù hôn trong hoïc taäp, tieùp thu kieán thöùc nhanh hôn vaø ñoàng thôøi taïo khoâng khí lôùp hoïc soâi noåi hôn. - Giaûm bôùt ñöôïc noäi dung ghi baûng. Töø ñoù GV coù nhieàu thôøi gian toå chöùc theo doõi caùc hoaït ñoäng cuûa học sinh. - Thoâng qua vieäc laøm vaø söû duïng đồ dùng dạy học treân tieát hoïc, giaùo duïc học sinh tính thaåm myõ vaø khôi daäy söï tìm toøi ham hieåu bieát cuûa học sinh. Trên đây là những nội dung tạo hứng thú cho học sinh học tập bằng việc sử dụng đồ dùng dạy học môn Mỹ thuật; Qua việc vận dụng của bản thân, tôi thấy giờ dạy đạt hiệu quả cao hơn. Học sinh rất thích học những tiết học có sử dụng đồ dùng dạy học. Học sinh nắm vững kiến thức, và vẽ đẹp hơn. 2. Kiến nghị: Để phục vụ cho việc giảng dạy môn Mỹ thuật ngày càng có hiệu quả hơn phù hợp với chương trình thay sách giáo khoa, tôi xin khiến nghị như sau: - Ngành giáo dục nên tạo điều kiện giáo viên học tập để tiếp cận công nghệ thông tin nhiều hơn. - Cấp tượng chân dung và buïc dặt mẫu. Bảo lâm, ngày thaùng 5 naêm 2011 Ngöôøi vieát Phan Toản TÀI LIỆU THAM KHẢO -         Sách giáo khoa và sách giáo viên môn mỹ thuật 6,7,8,9. - Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên môn mỹ thuật cho GV THCS chu kì 3 (2004-2007) -         Mỹ thuật và phương pháp dạy - học (đào tạo giáo viên tiểu học). -         google. com -         art. com