Sáng kiến kinh nghiệm: Lựa chon một số bài tâp nhằm phát triển thể lực môn cầu lông cho học sinh lớp 10 THPT

n kü thuËt ®Ênh cÇu ngang. Trong mçi kü thuËt ®¬n lÎ khi ta gi¶ng d¹y kü thuËt cho häc sinh viÖc kÕt hîp c¸c ®éng t¸c ®Æt ch©n chuyÓn träng t©m c¬ thÓ ®Õn ho¹t ®éng cña tay ®ßi hái ng­êi häc sinh ph¶i liªn kÕt c¸c yÕu tè kh«ng gian, thêi gian vµ møc ®é dïng søc mét c¸ch chÝnh x¸c míi ®¶m b¶o ®¸nh cÇu ®óng yªu cÇu, cÇu Ýt bÞ r¬i. - N¨ng lùc ®Þnh h­íng ®­îc thÓ hiÖn ë kh¶ n¨ng x¸c ®Þnh h­íng ®¸nh cÇu chÝnh x¸c vµ ®ì cÇu chÝnh x¸c. - N¨ng lùc ph©n biÖt vËn ®éng ®­îc thÓ hiÖn kh¶ n¨ng dïng søc cïng víi c¶m gi¸c vÒ l­íi, vÒ s©n b·i chÝnh x¸c, vÒ c¶m gi¸c víi vît, víi cÇu. Häc sinh khi míi tËp do kh¶ n¨ng nµy cßn h¹n chÕ nªn tû lÖ ®¸nh cÇu ch­a qua l­íi hoÆc ra ngoµi s©n cßn cao. - N¨ng lùc ph¶n øng nhanh thÓ hiÖn kh¶ n¨ng ph¶n øng nhanh víi cÇu trong mäi t×nh huèng. - N¨ng lùc thÝch øng, ®iÒu nµy thÓ hiÖn ë nh÷ng häc sinh ch¬i cÇu l«ng nhiÒu vµ cã tr×nh ®é cao h¬n. C¸c em cã thÓ thay ®æi møc ®é dïng søc hoÆc thay ®æi c¸c ®éng t¸c - ®Æc biÖt cæ tay ®Ó cã thÓ ®iÒu chØnh ®­êng cÇu. - N¨ng lùc nhÞp ®iÖu vµ th¨ng b»ng. N¨ng lùc nµy ®Æc biÖt cÇn thiÕt cho häc sinh chóng ta. Nã thÓ hiÖn ë viÖc tiÕp thu hoÆc hµnh ®éng mét kû thuËt cÇu l«ng theo ®Æc tÝnh nhÞp ®iÖu kü thuËt hoÆc kh¶ n¨ng gi÷ th¨ng b»ng trong hoÆc sau khi thùc hiÖn kü thuËt. Qua c¸c quan ®iÓm trªn t«i ®· ®­a vµo nh÷ng bµi tËp sau ®Ó ph¸t triÓn c¸c n¨ng lùc trªn cho c¸c em gióp c¸c em tiÕp thu bµi häc ®­îc tèt h¬n vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc vËn ®éng tèt h¬n. Bµi tËp 1: Di chuyÓn nhÆt cÇu. - Môc ®Ých: Phèi hîp c¸c lo¹i di chuyÓn, ph¸t triÓn c¸c n¨ng lùc vËn ®éng. - C¸ch tËp: Mçi s©n 4 ng­êi chia theo ®­êng gi÷a s©n vµ l­íi. 4 ng­êi phôc vô cÇm mçi ng­êi 10 qu¶ cÇu ®øng ë 4 gãc s©n trªn l­íi. Thùc hiÖn nÐm cÇu qua s©n cho ng­êi tËp di chuyÓn nhÆt vµ nÐm lªn l­íi ( ng­êi phôc vô nÐm cÇu ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau trªn s©n). Thùc hiÖn 4 ng­êi xong ®æi 4 ng­êi kh¸c lu©n phiªn dßng ch¶y. §éi h×nh thùc hiÖn. x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x (ng­êi tËp) x x x ng­êi phôc vô x x (Ng­êi phôc vô) . GV Bµi tËp 2: Di chuyÓn ®¸nh cÇu thÊp thuËn tay vµ nghÞch tay qua l­íi vµo « 1,98 m. - Môc ®Ých: Ph¸t triÓn phèi hîp vËn ®éng kÕt hîp ®¸nh cÇu nhÑ tay ë 2 kü thuËt ®· häc, kü thuËt thÊp thuËn vµ ng­îc tay. - C¸ch thùc hiÖn: 2 ng­êi ë 2 gãc l­íi phôc vô tung cÇu cho ng­êi thùc hiÖn di chuyÓn bá nhá qua l­íi vµo bê 1,98m. Mçi s©n thùc hiÖn 2 ng­êi. Mçi ng­êi 5 qu¶ cho mçi bªn. - Yªu cÇu: Di chuyÓn nhanh, ®¸nh cÇu ®óng vµo «. §éi h×nh: x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x GV. x x Ng­êi tËp x Ng­êi phôc vô Trªn ®©y lµ toµn bé hÖ thèng c¸c bµi tËp bæ trî ph¸t triÓn thÓ lùc chuyªn m«n cÇu l«ng mµ t«i ®­a vµo gi¶ng d¹y cho häc sinh trong thêi gian c¸c em häc néi dung cÇu l«ng. 4. KiÓm tra ®¸nh gi¸. §Ó ®¸nh gi¸ n¨ng lùc ph¸t triÓn vÒ thÓ lùc chuyªn m«n còng nh­ kü thuËt mµ c¸c em ®· ®­îc häc t«i ®· ®­a 3 néi dung ®Æc tr­ng ®Ó kiÓm tra cho c¶ 2 nhãm. 4.1. Néi dung kiÓm tra: 1. Di chuyÓn ®¸nh cÇu bá nhá 2 « trªn l­íi. 2. §¸nh cÇu qua l¹i 10 qu¶. 3. Ph¸t cÇu cao xa. 4.2. C¸ch tiÕn hµnh kiÓm tra vµ thang ®iÓm. 1. Di chuyÓn ®¸nh cÇu bá nhá 2 « trªn l­íi ( 1,98m) x 2 m thùc hiÖn 10 qu¶ mçi bªn 5 qu¶, tÝnh sè qu¶ vµo «. - Dông cô: + S©n cÇu l«ng hçn hîp + Qu¶ cÇu l«ng H¶i YÕn. - C¸ch tiÕn hµnh: Ng­êi thùc hiÖn kiÓm tra ph¸t cÇu cho ng­êi phôc vô. Ng­êi phôc vô hÊt bæng cÇu lªn cao vÒ phÝa s©n ng­êi kiÓm tra. Ng­êi kiÓm tra di chuyÓn vµ thùc hiÖn kü thuËt ®¸nh cÇu bá nhá vµo 2 « trªn l­íi. Mçi « thùc hiÖn 5 qu¶ liªn tiÕp. Gi¸o viªn ®¸nh gi¸ kü thuËt di chuyÓn vµ kü thuËt ®¸nh cÇu theo 3 møc A, B, C. - Lo¹i A: Di chuyÓn nhanh, ®¸nh cÇu thÊp tay ®óng, c¶m gi¸c víi cÇu tèt. - Lo¹i B: Cßn di chuyÓn chËm, kü thuËt cßn sai sãt. - Lo¹i C: Sai sãt nhiÒu trong di chuyÓn, di chuyÓn chËm , kü thuËt thùc hµnh cßn yÕu, ch­a cã c¶m gi¸c víi cÇu. Cho ®iÓm c¨n cø vµo b¶ng sau: Sè qu¶ vµo Møc « kû thuËt 9- 10 qu¶ §iÓm 7 -8 qu¶ §iÓm 5 – 6 qu¶ §iÓm 4 qu¶ §iÓm 3 qu¶ §iÓm 2 qu¶ §iÓm 1 qu¶ §iÓm 0 qu¶ §iÓm A 10 9 8 7 6 5 4 3 B 9 8 7 6 5 4 3 2 C 8 7 6 5 4 3 2 1 2. §¸nh cÇu qua l¹i 10 qu¶. 2 häc sinh cïng kiÓm tra vµo s©n. Mçi ng­êi ®øng mét bªn s©n cÇu l«ng sö dông c¸c kü thuËt di chuyÓn ®· häc kÕt hîp ®¸nh cÇu thÊp thuËn tay vµ tr¸i tay, ®¸nh cÇu qua l¹i cho nhau trong ph¹m vi s©n ®¬n. §¸nh liªn tôc 10 qu¶ th× dõng kiÓm tra. KÕt qu¶: tÝnh sè lÇn liªn tôc nhiÒu nhÊt kÕt hîp víi ®¸nh gi¸ vÒ kü thuËt vµ di chuyÓn theo 3 møc A, B, C. Lo¹i A: Häc sinh thùc hiÖn ®óng c¶ kü thuËt di chuyÓn vµ kü thuËt ®¸nh cÇu thÊp tay. Lo¹i B: Cßn sai sãt trong c¸c b­íc di chuyÓn hoÆc ë kü thuËt ®¸nh cÇu thÊp tay. Lo¹i C: Sai sãt nhiÒu c¶ trong hai kü thuËt di chuyÓn vµ ®¸nh cÇu. - Cho ®iÓm c¨n cø vµo b¶ng sau: Sè qu¶ ®¸nh ®­îc ChÊt l­îng kü thuËt 9- 10 qu¶ §iÓm 7 -8 qu¶ §iÓm 5 – 6 qu¶ §iÓm 4 qu¶ §iÓm 3 qu¶ §iÓm 2 qu¶ §iÓm 1 qu¶ §iÓm 0 qu¶ §iÓm A 10 9 8 7 6 5 4 3 B 9 8 7 6 5 4 3 2 C 8 7 6 5 4 3 2 1 3. Ph¸t cÇu cao xa 10 qu¶ Ng­êi kiÓm tra ®øng vµo « ph¸t cÇu, ph¸t vµo « chÐo bªn s©n cßn l¹i 10 qu¶ r¬i ®óng « cao s©n vÒ sau. KÕt qu¶: TÝnh sè qu¶ r¬i vµo «. Kü thuËt ®­îc ®¸nh gi¸ theo møc ®é cao vµ ®iÓm r¬i cña qu¶ cÇu theo møc ®é A, B, C. Lo¹i A: CÇu bay cao vµ r¬i xa vÒ phÝa s©n, kü thuËt ph¸t tèt. Lo¹i B: CÇu bay cao nh­ng ch­a xa hoÆc xa nh­ng ch­a cao, kü thuËt ph¸t ®óng. Lo¹i C: CÇu bay ®iÓm r¬i gÇn, kh«ng cao, kü thuËt ph¸t ch­a tèt. Cho ®iÓm c¨n cø vµo b¶ng sau: Sè qu¶ vµo « ChÊt l­îng kü thuËt (®iÓm) 9- 10 qu¶ 7 -8 qu¶ 5 – 6 qu¶ 4 qu¶ 3 qu¶ 2 qu¶ 1 qu¶ 0 qu¶ A 10 9 8 7 6 5 4 3 B 9 8 7 6 5 4 3 2 C 8 7 6 5 4 3 2 1 5. KÕt qu¶ thu ®­îc. Sau khi kiÓm tra 3 néi dung trªn cho 6 líp ë c¶ 2 nhãm tÝnh b×nh qu©n ®iÓm kiÓm tra cña c¶ 3 néi dung cã kÕt qu¶ nh­ sau: - Nhãm kh«ng ®­a c¸c bµi tËp bæ trî, tËp c¸c bµi tËp ®¬n thuÇn: TT Líp Sè hs Lo¹i giái (§iÓm 9-10) Lo¹i kh¸ (§iÓm7-8) Lo¹i ®¹t (§iÓm5-6) Kh«ng ®¹t (§iÓm d­íi5) 1 10A1 45 5 em =11,1% 13em= 28,9% 25em= 55,5% 2em = 4,4% 2 10A2 46 7 em =15,2% 13em= 28,2% 23em=50,0 % 3em = 6,5% 3 10A3 45 6 em =13,3% 12em= 26,7% 24em= 53,3% 3em = 6,6% 4 Tæng 136 18em =13,2% 38em=27,9% 72em= 52,9% 8 em =5,8% - Nhãm ®­a c¸c bµi tËp bæ trî vµo ¸p dông tËp luyÖn hµng ngµy theo ph­¬ng ph¸p thùc nghiÖm TT Líp Sè hs Lo¹i giái (§iÓm 9-10) Lo¹i kh¸ (§iÓm7-8) Lo¹i ®¹t (§iÓm5-6) Kh«ng ®¹t (§iÓm d­íi5) 1 10A4 45 11em =24,4% 26em= 57,7% 8 em = 17,7% 0 em = 0% 2 10A5 47 12em =25,5% 27em= 57,4% 8 em = 17,0 % 0 em = 0% 3 10A6 46 11em =23,9% 26em= 56,5% 9 em = 19,5% 0 em = 0% 4 Tæng 138 34em =24,6% 79em= 57,2% 25 em =18,1% 0 em = 0% 6. NhËn xÐt, ®¸nh gi¸. Qua so s¸nh 2 b¶ng thµnh tÝch kiÓm tra trªn cña 2 nhãm ®èi t­îng thùc nghiÖm vµ kh«ng thùc nghiÖm t«i thÊy. KÕt qu¶ häc tËp cña c¸c em ®­îc n©ng lªn râ rÖt. Thø nhÊt: c¸c em ®­îc ¸p dông c¸c bµi tËp bæ trî míi cã tinh thÇn tho¶i m¸i h¬n, yªu thÝch tËp luyÖn h¬n mÆc dï tËp luyÖn mÖt h¬n khi häc cÇu l«ng. KÕt qu¶ kiÓm tra ®¸nh gi¸ vÒ kü thuËt còng nh­ tè chÊt thÓ lùc cña nhãm ®­îc thùc nghiÖm t¨ng lªn râ rÖt. Thø hai: Tõ c¬ së c¸c bµi tËp thÓ lùc ®ã ë tr­êng, ë líp, c¸c em ®· tÝch cùc h¬n trong viÖc luyÖn tËp ë nhµ vµ ë c¸c c©u l¹c bé cÇu l«ng ë ®Þa ph­¬ng. Tõ ®ã c¸c em ph¸t triÓn tèt h¬n vÒ mÆt thÓ chÊt còng nh­ tr×nh ®é, thÓ lùc vµ kü thuËt cña m«n cÇu l«ng chuÈn bÞ cho viÖc tiÕp thu nhanh c¸c m«n häc kh¸c. §Æc biÖt c¸c em häc sinh n÷, nhiÒu em còng ®· rÊt thÝch thó tËp luyÖn vµ ®¹t kÕt qu¶ kh¸ cao. So s¸nh thµnh tÝch kiÓm tra cña 2 nhãm nghiªn cøu: Lo¹i giái: Qu©n b×nh t¨ng 11,4% (Do lo¹i trung b×nh vµ ch­a ®¹t gi¶m) Lo¹i kh¸: Qu©n b×nh t¨ng 29,3% (Do lo¹i trung b×nh vµ ch­a ®¹t gi¶m) Lo¹i ®¹t: Qu©n b×nh gi¶m 34,8% (Do lo¹i kh¸ giái t¨ng lªn) Ch­a ®¹t: Qu©n b×nh gi¶m 5,8% ( Do lo¹i kh¸ giái t¨ng lªn) III. KÕt luËn. Qua thêi gian nghiªn cøu vµ ®em vµo ¸p dông c¸c bµi tËp bæ trî trªn vµo m«n häc cÇu l«ng cho c¸c em häc sinh, t«i thÊy thÓ lùc chuyªn m«n cña c¸c em ®­îc n©ng lªn râ rÖt. Tõ ®ã c¸c em n¨m b¾t kü thuËt ®­îc tèt h¬n. Giê häc cña c¸c em sinh ®éng h¬n, kh«ng bÞ nhµm ch¸n, gß bã. Khi c¸c em vui ch¬i thÓ thao ( ch¬i cÇu l«ng) ë ngoµi giê häc, ë nhµ , ë c¸c c©u l¹c bé ë ®Þa ph­¬ng còng tèt h¬n. Vµ nhÊt lµ c¸c buæi ®Êu tËp, c¸c em ®· nhanh nhÑn h¬n, bÒn bØ h¬n trong tõng xÐc ®Êu. Víi con sè 138 em ®­îc thùc nghiÖm vµ 136 em kh«ng ®­îc ¸p dông bµi tËp trªn ë 6 líp 10 trong 3 n¨m liªn tôc ë tr­êng THPT XÝn MÇn– HuyÖn XÝn MÇn – TØnh Hµ Giang t«i thÊy kÕt qu¶ rÊt tèt víi c¸c em ®­îc thùc nghiÖm. V× vËy t«i m¹nh d¹n ®em mét phÇn s¸ng kiÕn nhá cña m×nh trong nhiÒu n¨m lµm c«ng t¸c gi¶ng d¹y ë tr­êng phæ th«ng ®Ó gãp phÇn chung vµo viÖc ®µo t¹o thÕ hÖ trÎ. MÆc dï vËy trªn ®©y lµ ý kiÕn chñ quan cña c¸ nh©n t«i, kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc nh÷ng sai sãt , nh÷ng bÊt cËp, rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn bæ sung cña c¸c thÇy c«, c¸c ®ång nghiÖp, c¸c cÊp qu¶n lÝ, c¸c chuyªn gia ®Çu ngµnh ®Ó s¸ng kiÕn kinh nghiÖm cña t«i ®­îc hoµn thiÖn h¬n, cã thÓ ¸p dông réng r·i h¬n. TÊt c¶ v× thÕ hÖ trÎ, v× t­¬ng lai con em chóng ta, gãp phÇn vµo viÖc gi¸o dôc toµn diÖn vµ ph¸t triÓn toµn diÖn cho häc sinh trong thêi kú héi nhËp ./. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n qóy vÞ ®éc gi¶! XÝn MÇn, ngµy 22/ 10/ 2012 T¸c gi¶ Lª Duy Kh«i Tµi liÖu tham kh¶o 1. Ph©n phèi ch­¬ng tr×nh m«n thÓ dôc n¨m häc 2007 - 2008 - 2009 2. Vò §øc Thu - ThÓ dôc 10 SGV NXB Gi¸o Dôc 2006 3. Vò §øc Thu – Tr­¬ng Anh TuÊn – ThÓ dôc 11 SGV NXB Gi¸o Dôc 2007 4. Vò §øc Thu – Tr­¬ng Anh TuÊn – ThÓ dôc 12 SGV NXB Gi¸o Dôc 2008 5. TrÇn V¨n Vinh - ph­¬ng ph¸p tæ chøc thi ®Êu vµ träng tµi cÇu l«ng NXB TDTT 1997 6. D­¬ng NghiÖp ChÝ - §o l­êng thÓ thao NXB TDTT 1991 7. Vò §øc Thu - NguyÔn Ch­¬ng TuÊn - Lý luËn vµ ph­¬ng ph¸p GDTC NXB TDTT 1995 8. §µo ChÝ Thµnh – HuÊn luyªn thi ®Êu cÇu l«ng NXB ThÓ Dôc ThÓ Thao