Giáo án Sinh học 6 - Bản đẹp 2 cột - Nguyễn Văn Thới

c¸c chÊt h÷u c¬ cã s½n - NÊm cÇn nhiÖt ®é vµ ®é Èm thÝch hîp ®Ó ph¸t triÓn 2.C¸ch dinh d­ìng: NÊm lµ nh÷ng c¬ thÓ dÞ d­ìng, ho¹i sinh vµ kÝ sinh, mét sè nÊm sèng céng sinh II. TÇm quan träng cña nÊm NÊm cã Ých: (Học bảng SGK) - NÊm cã tÇm quan träng trong thiªn nhiªn vµ trong ®êi sèng con ng­êi - Bªn c¹nh nh÷ng nÊm cã Ých,cã nhiÒu nÊm cã h¹i 2. NÊm cã h¹i - NÊm g©y mét sè t¸c h¹i nh­: + NÊm ký sinh g©y bÖnh cho thùc vËt vµ con ng­êi + NÊm mèc lµm háng thøc ¨n ®å dïng + NÊm ®éc cã thÓ g©y ngé ®éc Tuần 33 - Tiết 66 Bµi 52: §Þa Y I. Mục tiêu bài học: 1. Kiến thức: Nêu được cấu tạo và vai trò của Địa y 2. Kỹ năng: Quan s¸t vµ ph©n tÝch 3. Thái độ: Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ thùc vËt II. Phương pháp: Trùc quan- hái ®¸p- th¶o luËn III. Phương tiện: Gv: - Tranh H52.1,2 sgk. Hs: Xem bµi tr­íc IV. Tiến trình lên lớp: 1/ Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số HS 2/ Kiểm tra bài cũ: NÊm ho¹i sinh cã vai trß nh­ thÕ nµo trong tù nhiªn? 3/ Giảng bài mới: Vào bài: NÕu ®Ó ý nh×n trªn th©n c¸c c©y gç lín ta thÊy cã nh÷ng m¶ng v¶y mµu xanh x¸m b¸m chÆt vµo vá c©y, ®ã chÝnh lµ ®Þa y. VËy ®Þa y lµ g× ? H«m nay chóng ta t×m hiÓu bµi nµy. GV: Ghi tên bài lên bảng Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học Ho¹t ®éng 1 : T×m hiÓu vÒ h×nh d¹ng cÊu t¹o Gv: Treo H52. 1,2 sgk häc sinh ®äc th«ng tin sgk th¶o luËn tr¶ lêi Hs: Quan s¸t tranh tr¶ lêi - MÉu ®Þa y em lÊy ë ®©u?( nÕu cã) - NhËn xÐt h×nh d¹ng bªn ngoµi cña ®Þa y? - NhËn xÐt vÒ thµnh phÇn cÊu t¹o cña ®Þa y ? - Vai trß cña nÊm vµ t¶o trong ®êi sèng ®Þa y? (NÊm cung cÊp muèi kho¸ng cho t¶o, t¶o quang hîp t¹o chÊt h÷u c¬ vµ nu«i sèng c¶ hai). - VËy rót ra kÕt luËn g×? Gv: NhËn xÐt chèt l¹i cÊu t¹o ®Þa y nh÷ng tÕ bµo t¶o mµu xanh xen lÉn víi nh÷ng sîi nÊm ch»ng chÞt kh«ng mµu. Ho¹t ®éng 2 : T×m hiÓu vÒ vai trß Gv: Yªu cÇu hs ®äc th«ng tin sgk tr¶ lêi - §Þa y cã vai trß g× trong tù nhiªn? (T¹o thµnh ®Êt, thøc ¨n cho h­u b¾c cùc, nguyªn liÖu chÕ n­íc hoa, phÈm nhuém) - §Þa y lµ g×:? Quan hÖ gi÷a c¸c d¹nh sinh vËt trong ®Þa y thÓ hiÖn ntn? (§Þa y céng sinh gi÷a mét sè nÊm vµ t¶o, quan hÖ c¸c sîi nÊm hót n­íc vµ muèi kho¸ng cung cÊp cho t¶o cã diÖp lôc chÕ t¹o tõ chÊt do nÊm cung cÊp thµnh chÊt h÷u c¬). - VËy rót ra kÕt luËn g×? Gv: NhËn xÐt chèt l¹i: §Þa y ph©n hñy ®¸ thµnh ®Êt vµ khi chÕ t¹o thµnh líp mïn lµm thøc ¨n cho c¸c thùc vËt ®Õn sau. Thøc ¨n chñ yÕu h­u b¾c cùc, sö dông chÕ t¹o r­îu, n­íc hoa, phÈm nhuém, lµm thuèc. 1. Quan s¸t h×nh d¹ng cÊu t¹o - §Þa y lµ d¹ng sinh vËt ®Æc biÖt gåm t¶o vµ nÊm tạo thµnh (céng sinh), th­êng sèng b¸m trªn c©y gç lín, trªn ®¸ - H×nh d¹ng: gåm 2 lo¹i (D¹ng v¶y & d¹ng cµnh) - CÊu t¹o: gåm nh÷ng tÕ bµo mµu xanh n»m xen lÉn víi nh÷ng sîi nÊm ch»ng chÞt kh«ng mµu. 2. Vai trß - Sinh vËt tiªn phong më ®­êng. - Lµm thøc ¨n cho ®éng vËt ë B¾c cùc. - Dïng chÕ biÕn r­îu, n­íc hoa, phÈm nhuém, lµm thuèc 4/Củng cố: - Hs: Đọc phần ghi nhớ sgk. Gv gäi hs ®äc phÇn ghi nhí sgk. Gv gîi ý tr¶ lêi c©u hái sgk 5/ Hướng dẫn học ở nhà: - Häc bµi tr¶ lêi c©u hái sgk. - ChuÈn bÞ tiÕt sau s÷a bµi tËp. Toå tröôûng kieåm tra Ngaøy .. thaùng . naêm .. Tuần 34 - Tiết 67 Bµi tËp I. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: HÖ thèng hãa kiÕn thøc tõ ch­¬ng VII ®Õn ch­¬ng X qua c¸c d¹ng bµi tËp 2. Kü n¨ng: Kh¸i qu¸t so s¸nh vµ ph©n tÝch 3. Th¸i ®é: Hs cã ý thøc tù gi¸c trong häc tËp II. Ph­¬ng ph¸p: Hái ®¸p, th¶o luËn. III. §å dïng: - GV: chuÈn bÞ mét sè d¹ng bµi tËp - Hs: Xem l¹i các bài tập trong SBT và SGK tr­íc bµi ë nhµ IV. TiÕn tr×nh 1. Ổn ®Þnh lớp, kiểm tra sỉ số. 2. KiÓm tra bµi cò: H·y nªu h×nh d¹ng vµ cÊu t¹o cña ®Þa y? 3. Nội dung Bµi t©p: Bµi tËp 1: H·y khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu c©u mµ em cho lµ ®óng : 1/. H¹t mét l¸ mÇm kh¸c víi h¹t hai l¸ mÇm lµ: a. Cã ph«i nhò b. Ph«i cã mét l¸ mÇm c. Ph«i cã hai l¸ mÇm §¸p ¸n: b 2/. T¶o lµ thùc vËt bËc thÊp v×: a. C¬ thÓ cÊu t¹o ®¬n bµo b. Sèng d­íi n­íc c. Ch­a cã rÔ, th©n, l¸ thËt sù §¸p ¸n: c Bµi tËp 2: H·y chän c¸c côm tõ sau ®©y: Th©n, bµo tö, rÔ, tói bµo tö, l¸, m¹ch dÉn, ngän. ®iÒn vµo chæ trèng cho thÝch hîp: “C¬ quan sinh d­ìngcủa rªu gåm cã ...,...,ch­a cã ..thËt sù. Trong th©n vµ l¸ rªu ch­a cã ..Rªu sinh s¶n b»ng.®­îc chøa trong..c¬ quan nµy n»m ë..c©y rªu” §¸p ¸n: Th©n, l¸. RÔ. M¹ch dÉn. Bµo tö. Tói bµo tö. Ngän Bµi tËp 3: H·y lÊy vd vÒ tªn c¸c lo¹i qu¶, h¹t vµ ®¸nh dÊu (x) vµo b¶ng cho thÝch hîp víi c¸c c¸ch ph¸t t¸n mµ em biÕt TT Tªn qu¶, h¹t C¸ch ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t Nhê giã Nhê ®éng vËt Tù ph¸t t¸n 1 Qu¶ chß x 2 H¹t th«ng x 3 Qu¶ c¶i x 4 5 Bµi tËp 4: Ng­êi ta nãi r»ng nh÷ng h¹t r¬i chËm th­êng ®­îc giã mang ®i xa h¬n. §iÒu ®ã ®óng hay sai?V× sao? Cho vd. Tr¶ lêi: §óng v× nh÷ng h¹t ®ã nhÑ( H¹t hoa s÷a, h¹t hoa cá m©y) Bµi tËp 5: Ph©n biÖt h×nh d¹ng vµ cÊu t¹o nãn ®ùc vµ nãn c¸i cña th«ng Tr¶ lêi: - Nãn ®ùc: + H×nh d¹ng: Nhá mµu vµng, mäc thµnh côm + CÊu t¹o: Trôc nãn, v¶y( nhÞ) mang tói phÊn, tói phÊn chøa h¹t phÊn - Nãn c¸i: + H×nh d¹ng: Lín h¬n nãn ®ùc, mäc riªng lÎ tõng chiÕc + CÊu t¹o: Trôc nãn, v¶y( l¸ no·n) , no·n Tuần 34 - Tiết 68 ¤n tËp. I. Môc tiªu bµi häc: - Kh¸i qu¸t hãa kiÕn thøc ®· häc tõ ch­¬ng VII ®Õn ch­¬ng X - RÌn luyÖn kü n¨ng tæng hîp kiÕn thøc träng t©m - Gi¸o dôc ý thøc tù häc II. Ph­¬ng ph¸p: Hái ®¸p, th¶o luËn. III. TiÕn tr×nh tiÕt häc: 1. Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số lớp. 2. Ph¸t triÓn bµi: Ho¹t ®éng thÇy trß Néi dung -Gv: Yªu cÇu hs xem l¹i th«ng tin bµi 32 H: C¨n cø vµo c¸c ®Æc ®iÓm nµo ®Ó ph©n chia c¸c lo¹i qu¶ -Hs: Dùa vµo ®Æc ®iÓm vá vµ qu¶ H: C¸c lo¹i qu¶ cã ®Æc ®iÓm ntn? -Gv: Cho hs lªn viÕt s¬ ®å -Hs: Lªn viÕt s¬ ®å hs kh¸c nhËn xÐt bæ sung -Gv: NhËn xÐt chèt l¹i -Gv: Yªu cÇu hs xem l¹i th«ng tin bµi 33 H: H·y ph©n biÖt c©y hai l¸ mÇm vµ c©y mét l¸ mÇm? -Hs: Tr¶ lêi H: H¹t gåm nh÷ng bé phËn nµo -Hs: Tr¶ lêi -Gv: NhËn xÐt chèt l¹i -Gv: Yªu cÇu hs xem l¹i th«ng tin bµi 34 H: Cã mÊy c¸ch ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t? Cho vd tõng lo¹i -Hs: Tr¶ lêi -Gv: Yªu cÇu hs xem l¹i néi dung bµi 39 H: H·y ph©n biÖt h×nh d¹ng, cÊu t¹o nãn ®ùc vµ nãn c¸i cña th«ng? -Hs: Tr¶ lêi -Gv: Yªu cÇu hs xem l¹i néi dung bµi 48 -Hs: Tr¶ lêi Qu¶ kh« kh«ng nÎ ..? ...? C¸c lo¹i qu¶. Qu¶ thÞt.? Qu¶ h¹ch - C©y hai l¸ mÇm ph«i cña h¹t 2 l¸ mÇm - C©y mét l¸ mÇm ph«i cña h¹t 1 l¸ mÇm - Cã 3 c¸ch ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t + Tù ph¸t t¸n + Ph¸t t¸n nhê giã + Ph¸t t¸n nhê ®éng vËt - nãn ®ùc + H×nh d¹ng nhá mµu vµng, mäc thµnh côm + CÊu t¹o trôc nãn, v¶y(nhÞ) mang tÝu phÊn, tói phÊn chøa h¹t phÊn - Nãn c¸i + H×nh d¹ng lín h¬n nãn ®ùc, mäc riªng lÎ tõng chiÕc + CÊu t¹o trôc nãn, v¶y(l¸ no·n), no·n Toå tröôûng kieåm tra Ngaøy .. thaùng . Naêm . Tuần 35,36 - Tiết 69,70,71,72 Bµi : Tham quan thiªn nhiªn A. Môc tiªu: - Xác định được nơi sống của một số thực vật, sự phân bố của các nhóm thực vật chính. Quan sát đặc điểm hình thái để nhận biết đại diện của một số ngành thực vật hạt kín như: Rêu, quyết, hạt trần, hạt kín( Phân biệt cây một lá mầm và cây hai lá mầm).Củng cố và mở rộng kiến thức về tính đa dạng và thích nghi của thực vật trong những điều kiện sống cụ thể của môi trường. - Rèn kĩ năng quan sát thực hành, kĩ năng làm việc độc lập và theo nhóm. - Giáo dục lòng yêu thiên nhiên, bảo vệ cây cối. B. Ph­¬ng ph¸p: Hoạt động nhóm, Đàm thoại, Nghiên cứu tìm tòi. C. ChuÈn bÞ: GV: - Địa điểm. - Dự kiến phân công nhóm, nhóm trưởng. HS: - Ôn tập kiến thức có liên quan. - Chuẩn bị dụng cụ theo nhóm. + Dụng cụ đào đất. + Túi nilông trắng. + Kéo cắt cây. + Kẹp ép tiêu bản. + Panh, kính lúp. + Nhãn ghi tên cây(theo mẫu) - Kẻ sẵn bảng theo mẫu sgk (tr173). D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. æn ®Þnh: 1’ II. Bµi míi: 28’ Ho¹t ®éng thÇy trß Néi dung HĐ1: - Giáo viên nêu yêu cầu hoạt động theo nhóm - Nội dung quan sát : + Quan sat hình thái của thực vật, nhận xét đặc điểm thích nghi của thực vật. + Nhận dạng thực vật, xếp chúng thành nhóm. + Thu thập vật mẫu. - Ghi chép ngoài thiên nhiên : GV chỉ dẫn các yêu cầu phải ghi chép . - Cách thực hiện + quan sát rễ, thân, lá, hoa, quả. + Quan sát hình thái của các cây sống ở các môi trường: cạn, nước . + Lấy mẫu cho vào túi ni lon : lưu ý học sinh khi lấy mẫu gồm các bộ phận : * Hoa hoặc quả : * Cành nhỏ( đối với cây ) * Cây ( đối với cây nhỏ ) (buộc nhãn tên cây để tránh nhầm lẫn và giáo viên nhắc nhở học sinh chỉ lấy mẫu ở cây mọc dại ) . - GV yêu cầu học sinh xác định tên một số cây quen thuộc. - Xác định vị trí phân loại : + Tới lớp : đối với thực vật hạt kín . + Tới ngành: đối với các ngành rêu, dương xỉ, hạt trần - GV yêu cầu HS ghi chép ngay những điều quan sát được và thống kê vào bảng kẻ sẵn . 1. Quan sát ngoài thiên nhiên. Quan sát hình thái một số thực vật. b. Nhận dạng thực vật , xếp chúng vào nhóm . Ghi chép - kết luận : H§ 2: -Gv yêu cầu HS có thể quan sát theo một trong 3 nội dung. + Quan sát biến dạng của rể, thân, lá. + Quan sát mối quan hệ giữa thực vật với thức vật và giữa thực vật với động vật. + Nhận xét về sự phân bố của thực vật trong khu vực tham quan. - Thực hiện: GV phân công các nhóm lựa chon nội dung quan sát. VD: Quan sát mối quan hệ , nghiên cứu các vấn đề sau : + Hiện tượng cây mọc trên cây : rêu , lưỡi mèo tai chuột . + Hiện tượng cây bóp cổ : cây si , cây đa, cây đề mọc trên cây gỗ to. + Qs TV sống ký sinh : tầm gửi , dây tơ hồng. + Qs hoa thụ phấn nhờ sâu bọ Từ đó rút ra nhận xét về mối quan hệ TV với TV và TV với ĐV. 2. Quan sát nội dung tự chọn H§ 3: - GV tập trung lớp. - Yêu cầu đại diện các nhóm trình bày kết quả quan sát được. Nhóm khác bổ sung. - GV giải đáp các thắc mắc của HS. - GV yêu cầu HS viết báo cáo thu hoạch theo mẫu SGK . 3. Thảo luận toàn lớp. IV. KiÓm tra, ®¸nh gi¸: 5’ - GV nhận xét tinh thần, ý thức tham gia buỏi thực hành. - GV nhận xét đánh giá các nhóm, tuyên dương các nhóm có kết quả tốt . V. DÆn dß: 1’ - Nhắc nhở HS hoàn thiện báo cáo thu hoạch. - Tập làm mẫu cây khô theo hướng dẫn SGK. Tuần 37 - Tiết 73,74 THI häc k× ii Toå tröôûng kieåm tra Ngaøy .. thaùng . Naêm .