Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Chương trình học kì 2 - Năm học 2013-2014 - Trường THCS Giai Xuân

thÓ hiÖn? +Tªn cô thÓ c¶u c¸c TP? (B¶ng phô c¸c TP cô thÓ ë c¸c thêi k× VH) C¸c TP tiªu biÓu. *G/V nªu y/c luyÖn tËp ë tiÕt 1 (5 c©u hái) tr¶ lêi vµo vë. +G/V: H­íng dÉn c©u 3 v× cã mét sè ®iÓm khã. *G/V nªu y/c vÒ nhµ -Häc bµi theo c¸c néi dung ®· tæng kÕt ë tiÕt 1, (3 yªu cÇu) +Chó ý y/c 3 cho tiÕt 2 Néi dung kiÕn thøc PhÇn A: Nh×n chung vÒ nÒn v¨n häc ViÖt Nam. *NÒn VHVN ra ®êi, tån t¹i ph¸t triÓn cïng víi sù vËn ®éng cña lÞch sö d©n téc; ph¶n ¸nh t©m hån t­ t­ëng, tÝnh c¸ch cña con ng­êi VN. -Phong phó vÒ sè l­îng TP, ®a d¹ng vÒ thÓ lo¹i. 1)C¸c bé phËn hîp thµnh nÒn VH ViÖt Nam. VHVN ®­îc t¹o thµnh tõ hai bé phËn lín: V¨n häc d©n gian, VH viÕt. a)V¨n häc d©n gian: -§­îc h×nh thµnh tõ thêi xa x­a vµ tiÕp tôc ®­îc bæ sung ph¸t triÓn trong c¸c thêi kú lÞch sö tiÕp theo; n»m trong tæng thÓ v¨n ho¸ d©n gian -Lµ s¶n phÈm cña ND ®­îc l­u truyÒn b»ng miÖng. -Cã vai trß nu«i d­ìng t©m hån trÝ tuÖ cña ND lµ kho tµng cho VH viÕt khai th¸c, ph¸t triÓn. -TiÕp tôc ph¸t triÓn trong suèt thêi k× trung ®¹i khi VH viÕt ®· ra ®êi. -VÒ thÓ lo¹i: Phong phó. b)V¨n häc viÕt (VH trung ®¹i) -XuÊt hiÖn tõ TK X – hÕt TK XIX -Bao gåm: VH ch÷ H¸n, VH ch÷ N«m, VH ch÷ quèc ng÷. +VÝ dô: Nam quèc S¬n Hµ (ch÷ H¸n) +VÝ dô: TruyÖn KiÒu (NguyÔn Du), th¬ Hå Xu©n H­¬ng (ch÷ N«m). -C¸c TP ch÷ H¸n: chøa chan tinh thÇn d©n téc, cèt c¸ch cña ng­êi VN. -C¸c TP ch÷ N«m: Ph¸t triÓn phong phó kÕt tinh thµnh tùu nghÖ thuËt vµ gi¸ trÞ t­ t­ëng. -C¸c TP ch÷ quèc ng÷ xuÊt hiÖn tõ cuèi TK XIX. 2)TiÕn tr×nh lÞch sö VHVN -VHVN ph¸t triÓn trong sù g¾n bã mËt thiÕt víi LS d©n téc. -VHVN (chñ yÕu nãi vÒ VH viÕt) Tr¶i qua 3 thêi k× lín: +Tõ ®Çu TK X ®Cuèi TK XIX +Tõ TK XX ®1945 +Tõ sau CMT8/1945 ® nay. Thêi k× thø ba chia lµm 2 giai ®o¹n +Giai ®o¹n 1945®1975 +Tõ sau 1975®nay. III.MÊy nÐt ®Æc s¨c næi bËt cña v¨n häc ViÖt Nam 1)VÒ néi dung -Tinh thÇn yªu n­íc, ý thøc céng ®ång lµ mét néi dung t­ t­ëng ®Ëm nÐt, xuyªn suèt. -Tinh thÇn nh©n ®¹o. -Søc sèng bÒn bØ vµ tinh thÇn l¹c quan. 2)VÒ nghÖ thuËt: -C¸c TPVH kh«ng ph¶i lµ h­íng tíi sù bÒ thÕ ®å sé phi th­êng mµ lµ vÎ ®Ñp tinh tÕ, hµi hoµ, gi¶n dÞ, vÎ ®Ñp ë ng«n tõ trong th¬ vµ v¨n xu«i. -Th¬ N«m kÕt tinh cao nhÊt lµ TruyÖn KiÒu. -V¨n xu«i truyÖn ng¾n phong phó vµ ®Æc s¾c h¬n. */ tæng kÕt (Ghi nhí) 4/ cñng cè *LuyÖn tËp ë tiÕt 1: -Y/C tr¶ lêi 5 bµi tËp trang 193, 194 +Chó ý ë BT: Cã 1 sè ®iÓm khã sù ¶nh h­ëng trªn nhiÒu ph­¬ng diÖn: ThÓ lo¹i, chñ ®Ò, cèt chuyÖn , nh©n vËt , h×nh ¶nh, chi tiÕt... VD: TruyÖn KiÒu, th¬ HXH; bµi th¬ Con Cß (ChÕ lan Viªn); th¬ NguyÔn Du. 5.dÆn dß -Hoµn thµnh 5 bµi tËp luyÖn tËp. -ChuÈn bÞ cho tiÕt 2. Néi dung phÇn B trang 194 SGK; lÊy VD c¸c TP. 4/ cñng cè (3p) *LuyÖn tËp ë tiÕt 1: -Y/C tr¶ lêi 5 bµi tËp trang 193, 194 +Chó ý ë BT: Cã 1 sè ®iÓm khã sù ¶nh h­ëng trªn nhiÒu ph­¬ng diÖn: ThÓ lo¹i, chñ ®Ò, cèt chuyÖn , nh©n vËt , h×nh ¶nh, chi tiÕt... VD: TruyÖn KiÒu, th¬ HXH; bµi th¬ Con Cß (ChÕ lan Viªn); th¬ NguyÔn Du. 5.dÆn dß(1p) -Hoµn thµnh 5 bµi tËp luyÖn tËp. -ChuÈn bÞ cho tiÕt 2. Néi dung phÇn B trang 194 SGK; lÊy VD c¸c TP. *Rút kinh nghiệm: Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 174: tæng kÕt v¨n häc (TiÕt 2) I-MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nắm được những kiến thức cơ bản về thể loại, về nội dung và những nét tiêu biểu về nghệ thuật của các văn bản đã được học trong chương trình Ngữ văn từ lớp 6 đến lớp 9. * TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Những hiểu biết ban đầu về lịch sử văn học Việt Nam - Một số khái niệm liên quan đến thể loại văn học đã học. 2. Kỹ năng: - Hệ thống hoá những tri thức đã học về các thể loại văn học gắn với từng thời kì. - Đọc – hiểu tác phẩm theo đặc trưng của thể loại. .II)ChuÈn bÞ: -G/V: Bµi so¹n; ng÷ liÖu minh ho¹ b»ng b¶ng phô. -H/S: Häc bµi cò ë tiÕt 1; chuÈn bÞ cho tiÕt 2 nh­ ®· yªu cÇu. III) Ph­¬ng ph¸p, kÜ thuËt - Ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p, tr×nh bµy, th¶o luËn, tæng hîp. - KÜ thuËt: §éng n·o, kh¨n phñ bµn. IV) TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1)Tæ chøc: 2)KiÓm tra: -Nh×n chung vÒ nÒn VHVN. -C¸c bé phËn hîp thµnh nÒn VHVN? -Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c næi bËt cña VHVN? cho vÝ dô? 3)Bµi míi: Khi xÐt ®Õn thÓ lo¹i trong c¸c t¸c phÈm VH lµ yªu cÇu c¬ b¶n ®Ó tæng kÕt VH trong ch­¬ng tr×nh ng÷ v¨n THCS. Thùc hiÖn yªu cÇu ®ã ë tiÕt 2. Ho¹t ®éng cña thÇy – trß ?H/S cho vÝ dô: TP VH lµ mét truyÖn ng¾n; lµ mét bµi th¬, lµ mét vë kÞch trong phÇn VH hiÖn ®¹i ®· häc ë líp 9? ?ThÕ nµo lµ thÓ lo¹i VH? ?S¸ng t¸c VH cã nh÷ng lo¹i nµo? (3 lo¹i) ?Ngoµi ra cßn cã lo¹i nµo kh¸c? ?VÝ dô lo¹i réng h¬n thÓ qua viÖc minh ho¹ c¸c TP? (VÝ dô: Lo¹i tr÷ t×nh, cã nhiÒu thÓ ®ã lµ th¬, tuú bót,..) ?VH dg bao gåm nh÷ng thÓ lo¹i nµo? Nªu ®Þnh nghÜa? ?Cho vÝ dô cô thÓ c¸c VB ®· häc? ?Gi¸ trÞ cña VH dg ntn? *G/V giíi thiÖu: Nguån gèc vµ sù ph©n lo¹i c¸c thÓ th¬ Trung ®¹i. ?VÝ dô vÒ thÓ cæ phong? ?NhËn xÐt ®Æc ®iÓm cña thÓ cæ phong? ?VÝ dô vÒ thÓ §­êng luËt? (VÝ dô c¸c d¹ng: Tø tuyÖt, ThÊt Ng«n B¸t Có) *Hs ®äc thÓ th¬ §­êng luËt tr 169 sgk ?Trong th¬ §­êng luËt (ThÊt Ng«n B¸t Có) Nh÷ng quy ®Þnh vÒ vÇn, thanh, luËt, niÖm, ®èi, vµ kÕt cÊu ntn? ?C¸c thÓ th¬ nguån gèc d©n gian bao gåm? ?§Æc ®iÓm cña c¸c thÓ th¬ ®ã? ?Cho VD minh ho¹? VD c¸c truyÖn, kÝ trong VH trung ®¹i. ?Ph¶n ¸nh lªn nh÷ng ND g×? ?NghÖ thuËt thÓ hiÖn ntn? ?TruyÖn th¬ N«m viÕt ë thÓ th¬ g×? ?§­îc chia lµm mÊy lo¹i? ?Cho VD cô thÓ? C¸c d¹ng thÓ v¨n nghÞ luËn? cho VD? ?§Æc ®iÓm chñ yÕu lµ g×? ?VÝ dô cô thÓ ë cac TP v¨n nghÞ luËn nµy? C¸c ng÷ liÖu (b¶ng phô c¸c TP: ChiÕu, hÞch, c¸o) ?§äc môc III trang 199? ?C¸c thÓ lo¹i cña VH hiÖn ®¹i bao gåm? ?§Æc ®iÓm cña thÓ truyÖn? thÓ tuú bót? ThÓ th¬? ?Sù ®æi míi cña th¬ hiÖn ®¹i lµ g×? ?Cho vÝ dô nh÷ng t¸c phÈm tiªu biÓu vÒ VH hiÖn ®¹i. *B¶ng phô ghi c¸c TP tiªu biÓu s¾p xÕp theo thÓ lo¹i. * Y/C luyÖn tËp ë tiÕt 2 (3 yªu cÇu). +chó ý: VÒ thêi gian Ýt, bµi dµi nªn chia nhãm ho¹t ®éng, ®Ó hoµn thµnh 4 c©u hái. * Y/C vÒ nhµ (4 yªu cÇu) +Chó ý: LÊy VD minh ho¹ vµ hÖ thèng nh÷ng ND ®· TK. Néi dung kiÕn thøc PhÇn B: S¬ l­îc vÒ mét sè thÓ lo¹i v¨n häc *ThÓ lo¹i VH lµ g×? Lµ sù thèng nhÊt gi÷a mét lo¹i néi dung víi mét lo¹i h×nh thøc VB vµ ph­¬ng thøc chiÕm lÜnh ®êi sèng. *S¸ng t¸c VH thuéc ba lo¹i: Tù sù, tr÷ t×nh vµ kÞch. Ngoµi ra cßn cã lo¹i nghÞ luËn, chñ yÕu sö dông ph­¬ng thøc lËp luËn. *Lo¹i réng h¬n thÓ, lo¹i bao gåm nhiÒu thÓ: 1)Mét sè thÓ lo¹i VH d©n gian: -Tù sù d©n gian: gåm c¸c truyÖn thÇn tho¹i, cæ tÝch. -Tr÷ t×nh d©n gian: Ca dao, d©n ca -ChÌo vµ Tuång. Ngoµi ra tôc ng÷ coi lµ mét d¹ng ®Æc biÖt cña nghÞ luËn. 2)Mét sè thÓ lo¹i VH trung ®¹i a)C¸c thÓ th¬: *C¸c thÓ th¬ cã nguån gèc th¬ ca Trung Quèc ®Cã 2 lo¹i chÝnh: Cæ Phong vµ thÓ §­êng LuËt +ThÓ cæ phong: Kh«ng cÇn tu©n theo vÇn, hiªn, luËt, ch÷ , sè c©u trong bµi th¬. VD: C«n S¬n ca (NguyÔn Tr·i) Chinh Phô Ng©m (ViÕt b»ng ch÷ H¸n cña §Æng TrÇn C«n). +ThÓ §­êng LuËt: Quy ®Þnh kh¸ chÆt chÏ vÒ thanh, ®èi, sè c©u, sè ch÷, cÊu tróc thÓ hiÖn nhiÒu d¹ng VÝ dô: Qua §Ìo Ngang (Bµ HuyÖn Thanh Quan). B¹n §Õn Ch¬i Nhµ (NguyÔn KhuyÕn) *C¸c thÓ th¬ cã nguån gèc d©n gian -ThÓ th¬ lôc b¸t ®Ó s¸ng t¸c truyÖn th¬ N«m VD: TruyÖn KiÒu – NguyÔn Du. -ThÓ song thÊt lôc b¸t VD: Chinh Phô Ng©m - §oµn ThÞ §iÓm. b)C¸c thÓ truyÖn, kÝ -VÝ dô: “TruyÒn k× m¹n lôc” – NguyÔn D÷. “Th­îng Kinh KÝ Sù”- Lª H÷u Tr¸c... -KÓ vÒ c¸c nh©n vËt lÞch sö, c¸c anh hïng, vÒ phô n÷; cã truyÖn cßn mang yÕu tè k× ¶o t­ëng t­îng. c)TruyÖn th¬ N«m -ViÕt chñ yÕu lµ th¬ lôc b¸t; cã cèt truyÖn nh©n vËt...giµu chÊt tr÷ t×nh. -TruyÖn th¬ n«m: B×nh d©n (khuyÕt danh); b¸c häc ®Ønh cao lµ kiÖt t¸c truyÖn KiÒu cña NguyÔn Du. d)Mét sè thÓ v¨n nghÞ luËn: -C¸c d¹ng thÓ: ChiÕu, biÓu, hÞch, c¸o; cã sù kÕt hîp gi÷a t­ t­ëng lÝ lÏ víi t×nh c¶m, c¶m xóc, lËp luËn chÆt chÏ víi h×nh ¶nh phong phó; ng«n ng÷ biÓu c¶m. -Kh¸i niÖm vÒ c¸c d¹ng thÓ ®ã. -VÝ dô: ChiÕu Dêi §« (LÝ C«ng UÈn) HÞch T­íng SÜ (TrÇn Quèc TuÊn) B×nh Ng« §¹i C¸o (NguyÔn Tr·i) 3)Mét sè thÓ lo¹i VH hiÖn ®¹i -ThÓ truyÖn (truyÖn ng¾n, tiÓu thuyÕt) ®­îc ph¸t triÓn. -ThÓ tuú bót in ®Ëm dÊu Ên cña chñ thÓ s¸ng t¸c giµu biÓu c¶m. Th¬ hiÖn ®¹i, tÝnh tõ th¬ míi (1932-1945) cã nhiÒu d¹ng thÓ; th¬ tù do xuÊt hiÖn vµ ph¸t triÓn cã nhiÒu thµnh c«ng. ®Th¬ hiÖn ®¹i kh«ng chØ ®em l¹i nh÷ng c¸i míi vÒ néi dung t­ t­ëng c¶m xóc mµ cßn ®æi míi vÒ s¸ng t¹o h×nh ¶nh, cÊu tróc c©u th¬, ng«n ng÷ th¬. *)tæng kÕt Ghi nhí SGK Trang 201. 4. cñng cè (2p) *LuyÖn tËp: C¸c néi dung vª thÓ läi VH ®· tæng kÕt ë tiÕt 2 -C©u hái 1,2,3,4 SGK trang 200 Yªu cÇu chia 4 nhãm ®Ò th¶o luËn vµ tr×nh bµy 4 c©u hái -Néi dung phÇn ghi nhí. 5.dÆn dß (1p) -Häc hiÓu vµ vËn dông c¸c yªu cÇu ®· tæng kÕt ë 2 tiÕt. -LÊy ®­îc c¸c VD minh ho¹. -Häc thuéc phÇn ghi nhí trang 201. -Hoµn thµnh tiÕp c©u hái 5,6 SGK. *Rút kinh nghiệm: .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: . . TiÕt 175: tr¶ bµi kiÓm tra häc k× II A)Mức độ cần đạt: -H/S nhËn ®­îc kÕt qu¶ hai bµi KT tæng hîp kú II. -Ph¸t hiÖn vµ söa nh÷ng lçi ®· m¾c cña bµi KT. -Gi¸o dôc: ý thøc, th¸i ®é häc tËp. B)ChuÈn bÞ: -G/V: Bµi so¹n; nh÷ng sè liÖu cô thÓ cÇn ph©n tÝch. -H/S: C¸c yªu cÇu bµi kiÓm tra tæng hîp. C) Ph­¬ng ph¸p, kÜ thuËt - Ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p, tr×nh bµy, th¶o luËn. - KÜ thuËt: §éng n·o, kh¨n phñ bµn. D) TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1)Tæ chøc: 2)KiÓm tra: 3)Bµi míi: Sù cÇn thiÕt cña viÖc tr¶ bµi, söa lçi ®Ó hoµn thiÖn kiÕn thøc; x¸c ®Þnh nh÷ng kiÕn thøc träng t©m cña m«n ng÷ v¨n ë THCS. - §Ò bµi ( §Ò cña PGD) - §¸nh gi¸ ­u, nh­îc ®iÓm. - Söa lçi. 4) Cñng cè: - Gi¸o viªn nhËn xÐt chung - Thèng kª chÊt l­îng ( KÌm theo) 5) H­íng dÉn vÒ nhµ: - Nh¾c nhë häc sinh chuÈn bÞ kiÕn thøc ch­¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 9 ( SGK).