Giáo án Ngữ Văn Lớp 9 - Chương trình cả năm - Cù Thị Hương

g nªn ®· biÕn chuyĨn th¸i ®é, ®øng h¼n vỊ phÝa c¸ch m¹ng. => §èi diƯn víi sù thËt ( Ngäc lµ mét kỴ tay sai, ph¶n ®éng ), c« ®· døt kho¸t ®øng vỊ ph¸i c¸ch m¹ng. => T¸c gi¶ ®· kh¼ng ®Þnh : Cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng ngay c¶ khi bÞ ®µn ¸p khèc liƯt c¸ch m¹ng cịng kh«ng thĨ bÞ tiªu diƯt, vÉn cã thĨ thøc tØnh quÇn chĩng, c¶ víi nh÷ng ng­êi ë vÞ trÝ trung gian nh­ Th¬m. 3 . Nh©n vËt Ngäc: - §­ỵc béc lé qua nh÷ng ng«n ng÷, th¸i ®é, hµnh ®éng nh©n vËt. - Ham muèn ®Þa vÞ, tiỊn tµi, quyỊn lùc. ->Lµm tay sai cho giỈc. => Tªn ViƯt gian b¸n n­íc ®ª tiƯn, ®¸ng khinh, ®¸ng ghÐt. 3. Nh©n vËt Th¸i, Cưu ( chiÕn sÜ c¸ch m¹ng ). - Th¸i: b×nh tÜnh, s¸ng suèt. - Cưu: h¨ng h¸i, nãng n¶y. => Nh÷ng chiÕn sÜ c¸ch m¹ng kiªn c­êng, trung thµnh ®èi víi tỉ quèc, c¸ch m¹ng, ®Êt n­íc....... III. Tỉng kÕt-LuyƯn tËp. 1. NghƯ thuËt: C¸ch t¹o dùng t×nh huèng, sư dơng ng«n ng÷ ®èi tho¹i, nghƯ thuËt biĨu hiƯn t©m lÝ vµ tÝnh c¸ch nh©n vËt. 2. Néi dung: ThĨ hiƯn diƠn biÕn néi t©m nh©n vËt Th¬m - cã chång theo giỈc- ®øng h¼n vỊ phÝa c¸ch m¹ng. 3 . Ghi nhí : SGK. 4. §ãng kÞch . Ho¹t ®éng 4: H­íng dÉn häc ë nhµ - Lµm bµi tËp 2 phÇn luyƯn tËp. - Häc kÜ bµi. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. TiÕt 163-164. Tỉng kÕt tËp lµm v¨n. A. Mơc tiªu cÇn ®¹t: - ¤n vµ n¾m v÷ng c¸c kiĨu v¨n b¶n ®· häc tõ líp 6-líp 9 ph©n biƯt c¸c kiĨu v¨n b¶n vµ nhËn biÕt sù phèi hỵp cđa chĩng trong thùc tiƠn lµm v¨n . BiÕt ®äc c¸c kiĨu v¨n b¶n theo ®Ỉc tr­ng. - Ph©n biƯt kiĨu v¨n b¶n vµ thĨ lo¹i v¨n häc. ViÕt ®­ỵc v¨n b¶n cho phï hỵp. B. ChuÈn bÞ : B¶ng phơ. C. TiÕn tr×nh tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1: I. HƯ thèng ho¸ c¸c kiĨu v¨n b¶n ?KĨ tªn c¸c kiĨu v¨n b¶n ®· häc. ?Nªu ph­¬ng thøc biĨu ®¹t cđa c¸c kiĨu v¨n b¶n ®ã. ?Cho vÝ dơ. Häc sinh tr¶ lêi, ®äc b¶ng tỉng kÕt ë SGK. Häc sinh th¶o luËn c¸c c©u hái nh­ SGK. ? So s¸nh tù sù kh¸c miªu t¶ nh­ thÕ nµo? ?ThuyÕt minh kh¸c tù sù vµ miªu t¶ nh­ thÕ nµo? ?NghÞ luËn kh¸c ®iỊu hµnh nh­ thÕ nµo? ?BiĨu c¶m kh¸c thuyÕt minh nh­ thÕ nµo? Häc sinh cư ®¹i diƯn tr¶ lêi-C¸c nhãm nhËn xÐt-Gi¸o viªn ®­a ®¸p ¸n ®ĩng lªn b¶ng phơ. ?C¸c kiĨu v¨n b¶n trªn cã thĨ thay thÕ cho nhau kh«ng? V× sao? ?Cã thĨ phèi hỵp víi nhau trong mét v¨n b¶n cơ thĨ hay kh«ng? LÊy vÝ dơ? Gi¸o viªn chia nhãm cho häc sinh lµm c©u hái 5,6,7. Häc sinh th¶o luËn nhãm, t×m hiĨu nÐt ®Ỉc tr­ng cđa kiĨu v¨n b¶n trong TLV kh¸c víi thĨ lo¹i v¨n häc t­¬ng øng (cho vÝ dơ). Häc sinh tr×nh bµy vµo b¶ng phơ. Ho¹t ®éng 2: Ho¹t ®éng 3: Gi¸o viªn hƯ thèng ®Ỉc ®iĨm 3 kiĨu v¨n b¶n líp 9 . * Sù kh¸c biƯt cđa c¸c kiĨu v¨n b¶n. - Tù sù : tr×nh bµy sù viƯc. - Miªu t¶: §èi t­ỵng lµ con ng­êi, vËt, hiƯn t­ỵng t¸i hiƯn ®Ỉc ®iĨm cđa chĩng. - ThuyÕt minh: CÇn tr×nh bµy nh÷ng ®èi t­ỵng ®­ỵc thuyÕt minh, cÇn lµm râ vỊ b¶n chÊt bªn trong vµ nhiỊu ph­¬ng diƯn cã tÝnh kh¸ch quan. - NghÞ luËn: Bµy tá quan ®iĨm. - BiĨu c¶m: C¶m xĩc. * Ph©n biƯt c¸c thĨ lo¹i v¨n häc vµ kiĨu v¨n b¶n. 1. V¨n b¶n tù sù vµ thĨ lo¹i v¨n häc tù sù . - Gièng: KĨ vỊ sù viƯc. - Kh¸c: + V¨n b¶n tù sù: XÐt h×nh thøc, ph­¬ng thøc. +ThĨ lo¹i tù sù : §a d¹ng ( TruyƯn ng¾n, tiĨu thuyÕt, kÞch.......) - TÝnh nghƯ thuËt trong t¸c phÈm tù sù: Cèt truyƯn+ nh©n vËt + sù viƯc + kÕt cÊu. 2. KiĨu v¨n b¶n biĨu c¶m vµ thĨ lo¹i tr÷ t×nh. - Gièng: Chøa ®ùng c¶m xĩc-> t×nh c¶m chđ ®¹o. - Kh¸c: + V¨n b¶n biĨu c¶m: bµy tá c¶m xĩc vỊ mét ®èi t­ỵng (v¨n xu«i). +T¸c phÈm tr÷ t×nh: ®êi sèng c¶m xĩc P2 cđa chđ thĨ tr­íc vÊn ®Ị ®êi sèng (th¬). 3. Vai trß cđa c¸c yÕu tè thuyÕt minh, miªu t¶, tù sù trong v¨n nghÞ luËn. + ThuyÕt minh: gi¶i thÝch cho mét c¬ së nµo ®ã cđa vÊn ®Ị bµn luËn. - Tù sù: Sù viƯc d/c cho vÊn ®Ị . - Miªu t¶: II. TËp lµm v¨n trong ch­¬ng tr×nh ng÷ v¨n THCS. - §äc- hiĨu v¨n b¶n->häc c¸ch viÕt tèt. - §äc. III. C¸c kiĨu v¨n b¶n häc ë líp 9 . KiĨu v¨n b¶n §Ỉc ®iĨm V¨n b¶n thuyÕt minh V¨n b¶n tù sù V¨n b¶n nghÞ luËn Mơc ®Ých Ph¬i bµy néi dung s©u kÝn bªn trong ®Ỉc tr­ng ®èi t­ỵng Tr×nh bµy sù viƯc Bµy tá quan ®iĨm, nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vỊ vai trß. C¸c yÕu tè t¹o thµnh §Ỉc ®iĨm kh¶ quan cđa ®èi t­ỵng Sù viƯc, nh©n vËt LuËn ®iĨm, luËn cø, luËn chøng. ( Kh¶ n¨ng kÕt hỵp ) ®Ỉc ®iĨm c¸ch lµm. Ph­¬ng ph¸p ThuyÕt minh : gi¶i thÝch. Giíi thiƯu, tr×nh bµy diƠn biÕn sù viƯc theo tr×nh tù nhÊt ®Þnh . - HƯ thèng lËp luËn. - KÕt hỵp miªu t¶, tù sù . Ho¹t ®éng 4 : H­íng dÉn häc ë nhµ. - ¤n l¹i toµn bé kiÕn thøc träng t©m ®· häc ë líp 9. - ChuÈn bÞ so¹n bµi : T«i vµ chĩng ta . TiÕt 165-166. T«i vµ chĩng ta L­u Quang Vị A. Mơc tiªu cÇn ®¹t : - C¶m nhËn ®­ỵc tÝnh c¸ch cđa c¸c nh©n vËt tiªu biĨu Hoµng ViƯt, NguyƠn ChÝnh, tõ ®ã thÊy ®­ỵc cuéc ®Êu tranh gay g¾t gi÷a nh÷ng con ng­êi m¹nh d¹n ®ỉi míi, cã tinh thÇn d¸m nghÜ, d¸m lµm, d¸m chÞu tr¸ch nhiƯm víi nh÷ng kỴ mang t­ t­ëng b¶o thđ, l¹c hËu trong sù chuyĨn m×nh m¹nh mÏ cđa x· héi ta. - HiĨu thªm ®Ỉc ®iĨm thĨ lo¹i kÞch nh­ viÕt vỊ c¸ch t¹o t×nh huèng, ph¸t triĨn m©u thuÉn, c¸ch diƠn t¶ hµnh ®éng vµ sư dơng ng«n ng÷. B. ChuÈn bÞ : §äc, xem phÇn kÞch ®· quay phim. C. TiÕn tr×nh tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1 :H­íng dÉn t×m hiĨu chung. Häc sinh ®äc chĩ thÝch. Gi¸o viªn giíi thiƯu chung vỊ t¸c gi¶. Gi¸o viªn giíi thiƯu bèi c¶nh hiƯn thùc ®Êt n­íc sau 75-80. Giíi thiƯu vỊ vë kÞch . ? X¸c ®Þnh c¸c nh©n vËt chÝnh, phơ? §äc ph©n vai . ? X¸c ®Þnh néi dung cđa ®o¹n trÝch. Ho¹t ®éng 2: Gi¸o viªn giíi thiƯu vỊ khung c¶nh tr­íc ®ã cđa xÝ nghiƯp T.Lỵi ®Ĩ häc sinh hiĨu t×nh huèng kÞch ë c¶nh 3. ? Trong kÞch cã hai tuyÕn nh©n vËt, h·y chØ ra nh÷ng tuyÕn nh©n vËt ®ã? ?ChØ râ m©u thuÉn c¬ b¶n gi÷a hai tuyÕn ë nh÷ng mỈt nµo trong mèi quan hƯ c«ng viƯc ®iỊu hµnh tỉ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n lÝ trong xÝ nghiƯp . ? Sù xung ®ét ®ã lµ biĨu hiƯn mèi quan hƯ gi÷a nh÷ng t­ t­ëng kh¸c nhau nh­ thÕ nµo? §äc c¶nh kÞch Ên t­ỵng cđa em vỊ nh÷ng nh©n vËt nµo? (Häc sinh th¶o luËn tõng nh©n vËt). ?C¶m nhËn cđa em vỊ xu thÕ ph¸t triĨn vµ kÕt thĩc cđa xung ®ét kÞch. Gi¸o viªn b×nh. Ho¹t ®éng 3: Häc sinh ®äc ghi nhí. I. T×m hiĨu chung: 1. T¸c gi¶: - Nhµ th¬, nhµ s¸ng t¸c kÞch tr­ëng thµnh tõ qu©n ®éi. - §Ỉc ®iĨm kÞch : §Ị cËp ®Õn thêi sù nãng hỉi trong cuéc sèng ®­¬ng thêi-> X· héi ®ang ®ỉi míi m¹nh mÏ. 2. T¸c phÈm: 9 c¶nh - TrÝch trong "TuyĨn tËp kÞch". - C¶nh 3. 3. §äc-t×m hiĨu chĩ thÝch. a,§äc, t×m hiĨu chĩ thÝch. b,§¹i ý: Cuéc ®èi tho¹i gay g¾t, c«ng khai ®Çu tiªn gi÷a hai tuyÕn mËt diƠn ra trong phßng lµm viƯc cđa Gi¸m ®èc Hoµng ViƯt. II. Ph©n tÝch : 1. T×nh huèng kÞch vµ nh÷ng m©u thuÉn c¬ b¶n. - T×nh tr¹ng ng­ng trƯ s¶n xuÊt ë xÝ nghiƯp ®ßi hái cã c¸ch gi¶i quyÕt t¸o b¹o. -> Gi¸m ®èc Hoµng ViƯt quyÕt ®iÞnh c«ng bè kÕ ho¹ch s¶n xuÊt më réng vµ ph­¬ng ¸n lµm ¨n míi. => Tuyªn chiÕn víi c¬ chÕ qu¶n lý, ph­¬ng thøc tỉ chøc lçi thêi mµ NguyƠn ChÝnh vµ Tr­¬ng lµ tiªu biĨu. - Xung ®ét (m©u thuÉn) c¬ b¶n gi÷a hai tuyÕn. Hoµng ViƯt vµ S¬n -T­ t­ëng tiªn tiÕn d¸m nghÜ, d¸m lµm. Phßng tỉ chøc lao ®éng, tµi vơ, qu¶n ®èc ph©n x­ëng. Phã Gi¸m ®èc -T­ t­ëng b¶o thđ, m¸y mãc => Më réng quy m« s¶n xuÊt ph¶i cã nhiỊu ®ỉi thay m¹nh mÏ, ®ång bé. 2. Nh÷ng nh©n vËt tiªu biĨu: a, Gi¸m ®èc Hoµng ViƯt. + Ng­êi l·nh ®¹o cã tinh thÇn tr¸ch nhiƯm cao, n¨ng ®éng, d¸m nghÜ, d¸m lµm. + Th¼ng th¾n, trung thùc kiªn quyÕt ®Êu tranh víi niỊm tin vµo ch©n lÝ. b, KÜ s­ Lª S¬n. + Cã n¨ng lùc, tr×nh ®é chuyªn m«n giái, g¾n bã nhiỊu n¨m cïng xÝ nghiƯp. + S½n sµng cïng Hoµng ViƯt c¶i tiÕn toµn diƯn ho¹t ®éng xÝ nghiƯp. c, Phã gi¸m ®èc ChÝnh. + M¸y mãc, b¶o thđ, gian ngoan, nhiỊu m¸nh khoÐ. + Vin vµo c¬ chÕ nguyªn t¾c chèng l¹i sù ®ỉi míi, khÐo luån lät, xu nÞnh. d, Qu¶n ®èc ph©n x­ëng Tr­¬ng. - Suy nghÜ, lµm viƯc nh­ mét c¸i m¸y. - ThÝch tá ra quyỊn thÕ, h¸ch dÞch víi c«ng nh©n. 3. ý nghÜa cđa m©u thuÉn kÞch vµ c¸ch kÕt thĩc t×nh huèng. - Cuéc ®Êu tranh gi÷a hai ph¸i : ®ỉi míi vµ b¶o thđ. => Ph¶n ¸nh tÝnh tÊt yÕu vµ gay g¾t nh­ng t×nh huèng xung ®ét nªu trªn lµ vÊn ®Ị nãng báng cđa thùc tÕ ®êi sèng sinh ®éng. - Cuéc ®Êu tranh gay go nh­ng c¸i míi sÏ th¾ng v× nã phï hỵp víi yªu cÇu thùc tÕ ®êi sèng, thĩc ®Èy sù ®i lªn cđa x· héi . Hä kh«ng ®¬n ®éc mµ ®­ỵc sù đng hé cđa sè ®«ng trong x· héi. III. Tỉng kÕt. - NghƯ thuËt : KÞch víi nh©n vËt tÝnh c¸ch râ nÐt. - Néi dung : VÊn ®Ị ®ỉi míi trong s¶n xuÊt. Ho¹t ®éng 4: IV. Häc sinh luyƯn tËp. Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh tãm t¾t sù ph¸t triĨn cđa m©u thuÉm kÞch trong ®o¹n trÝch. ?Sù ph¸t triĨn cđa m©u thuÉn kÞch. ?Ph¸t biĨu t×nh c¶m cđa em víi mét nh©n vËt trong kÞch. Ho¹t ®éng 5: V. H­íng dÉn häc ë nhµ. - TËp diƠn kÞch . - ChuÈn bÞ bµi "Tỉng kÕt v¨n häc" . Ngµy...... th¸ng........ n¨m 200...... TuÇn 34. Bµi 33-34. TiÕt 167-168. Tỉng kÕt v¨n häc. ( Cã gi¸o ¸n kÌn theo) TiÕt 169-170. KiĨm tra tỉng hỵp cuèi n¨m - Thi theo ®Ị cđa Phßng vµ Së gi¸o dơc. - §Ị vµ ®¸p ¸n cã trong tËp hå s¬. Ngµy ......... th¸ng......... n¨m 200....... TuÇn 35. Bµi 35. TiÕt 171-172. Th­ (§iƯn) chĩc mõng vµ th¨m hái. A. Mơc tiªu cÇn ®¹t : - HiĨu tr­êng hỵp viÕt th­ (®iƯn) chĩc mõng vµ th¨m hái . - BiÕt c¸ch viÕt th­(®iƯn) chĩc mõng vµ th¨m hái. - VËn dơng ®Ĩ viÕt th­ (®iƯn) trong cuéc sèng, sinh ho¹t, häc tËp. B. ChuÈn bÞ: B¶ng phơ. C. TiÕn tr×nh tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1: Häc sinh ®äc vÝ dơ 1 SGK vỊ 5 tr­êng hỵp cÇn viÕt th­(®iƯn) . Häc sinh t×m thªm vÝ dơ. ?Mơc ®Ých vµ t¸c dơng cđa viÕt th­ (®iƯn). Ho¹t ®éng 2: Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc v¨n b¶n vµ nh÷ng yªu cÇu c©u hái trong SGK mơc II (bµi tËp 1+2) . Häc sinh tr¶ lêi-Gi¸o viªn nhËn xÐt bỉ sung. Häc sinh ®äc ghi nhí SGK. Ho¹t ®éng 3. Häc sinh lÇn l­ỵt lµm c¸c bµi tËp trong SGK. I. Nh÷ng tr­êng hỵp cÇn viÕt th­ (®iƯn) chĩc mõng vµ th¨m hái. - C¸c tr­êng hỵp cÇn viÕt th­, ®iƯn (SGK) . - Bµy tá lêi chĩc mõng hoỈc th«ng c¶m tíi c¸ nh©n hay tËp thĨ . II. C¸ch viÕt th­, ®iƯn chĩc mõng vµ th¨m hái. - Nªu ®­ỵc lý do (chĩc mõng th¨m hái) mong muèn ®iỊu tèt lµnh . - ViÕt ng¾n gän, sĩc tÝch víi t×nh c¶m ch©n t×nh. * Ghi nhí : SGK. III. LuyƯn tËp. - T×nh huèng viÕt th­ (®iƯn) chĩc mõng: a, b, d, e. - T×nh huèng cÇn viÕt th­ (®iƯn) th¨m hái: c.