Giáo án Mĩ thuật Lớp 6 - Bài 19: Tranh dân gian Việt Nam

Ngày soạn : 10/1/2008 Ngày giảng: Bài 19 :   BµI : 19 ( tiÕt 19 ) thêng thøc mÜ thuËt Tranh D©n Gian ViÖt Nam I. Môc tiªu bµi häc: S hiÓu nguån gèc, ý nghÜa vµ v¸i trß cña tranh d©n gian trong ®êi sèng x· héi ViÖt Nam - HS hiÓu gi¸ trÞ nghÖ thuËt vµ tÝnh s¸ng t¹o th«ng qua néi dung vµ h×nh thøc thÓ hiÖn cña tranh d©n gian II. ChuÈn bÞ: - H×nh minh ho¹ ë bé §DDH mÜ thuËt 6 - Tranh d©n gian §«ng Hå - TËp tranh d©n gian - Su tÇm thªm tranh, ¶nh vÒ tranh d©n gian ViÖt Nam III Ph­¬ng ph¸p - Phương pháp nêu vấn đề, phương pháp thảo luận, phương pháp vấn đáp. - Phương pháp luyện tập. IV TIẾN TR×NH DẠY - HỌC .1 Ổn định tổ chức ( 1 phút ) - GV kiểm tra sĩ số học sinh 2 Kiểm tra bài cũ (3 phút ) - GV kiểm tra bµi tr­íc cña häc sinh nhËn xÐt ­u nh­îc ®iÓm cña bµi ®¸nh gi¸ ngay bµi ®Ó häc sinh rót kinh nghiÖm. .3 Nội dung bài mới (31 phút ) Vào bài . Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Ghi b¶ng - GV nh¾c l¹i ch¬ng tr×nh líp 4 ®· giíi thiÖu s¬ vÒ tranh d©n gian - GV ®Æt c©u hái :  ? Em ®· biÕt g× vÒ tranh d©n gian *GV giíi thiÖu mét sè nÐt vÒ tranh d©n gian - Tranh d©n gian cã tranh tÕt vµ tranh thê. Tranh ®îc lµm ra ë nhiÒu n¬i vµ mang phong c¸ch cña tõng vïng nh : tranh §«ng Hå (B¾c Ninh), tranh Hµng Trèng (Hµ Néi), tranh Kim Hoµng (Hµ T©y) - Tranh d©n gian ®îc in b»ng v¸n gç hoÆc kÕt hîp gi÷a nÐt kh¾c gç vµ t« mµu b»ng tay, mµu s¾c trong tranh t¬i Êm, nÐt vÏ ®«n hËu, hån nhiªn, ®îc quÇn chóng yªu thÝch  - GV treo mét sè tranh d©n gian - GV h­íng dÉn HS xem tranh võa giíi thiÖu - HS nªu mét sè hiÓu biÕt vÒ tranh d©n gian - N»m trong dßng nghÖ thuËt cæ ViÖt Nam, tranh d©n gian cã tõ l©u ®êi vµ truyÒn tõ ®êi nµy qua ®êi kh¸c vµ cø mçi dÞp tÕt ®Õn xu©n vÒ l¹i ®îc bµy b¸n cho mäi ngêi d©n treo trong dÞp tÕt, v× thÕ, tranh d©n gian cßn ®îc gäi lµ “tranh tÕt” - Tranh d©n gian do mét tËp thÓ nghÖ nh©n dùa trªn c¬ së cña mét c¸ nh©n cã tµi trong c«ng ®ång nµo ®ã s¸ng t¹o ra ®Çu tiªn, sau ®ã tËp thÓ b¾t chíc vµ ph¸t triÓn ®Õn chç hoµn chØnh 1. Vµi nÐt vÒ tranh d©n gian ViÖt Nam - tranh ®­îc l­u truyÒn réng r·I trong d©n gian Tranh d©n gian do mét tËp thÓ nghÖ nh©n dùa trªn c¬ së cña mét c¸ nh©n cã tµi trong c«ng ®ång nµo ®ã s¸ng t¹o ra ®Çu tiªn - GV treo mét sè tranh d©n gian cña §DDH ? Bøc tranh “Gµ m¸i” cã bao nhiªu mµu, ®îc ng¨n c¸ch nh thÕ nµo? - Bøc tranh “Ngò hæ” ®îc vÏ nh thÕ nµo? c¶ hai bøc tranh cã ®iÓm g× gièng vµ kh¸c nhau ? - GV kÕt luËn : §Ó cã ®îc mét bøc tranh ra ®êi, c¸c nghÖ nh©n ®· ph¶i thùc hiÖn nhiÒu c«ng ®o¹n kh¸c nhau tõ kh¾c h×nh trªn v¸n gç, in vµ t« mµu tõng bíc mét theo quy tr×nh rÊt c«ng phu - HS tr¶ lêi theo suy nghÜ vµ c¶m nhËn cña m×nh - Bøc tranh  “Gµ m¸i” vµ“Ngò hæ” ®Ò lµ tranh kh¾c gç d©n gian ViÖt Nam - Bøc tranh  “Gµ m¸i” thuéc dßng tranh §«ng Hå - Bøc tranh  “Ngò hæ” thuéc dßng tranh Hµng Trèng 2. T×m hiÓu vÒ kÜ thuËt lµm tranh kh¾c gç d©n gian ViÖt Nam - Lµ trang ®ùoc s¶n xuÊt hµng lo¹t - §ù¬c in tõ nh÷ng b¶n kh¾c trªn v¸n gç - Tranh kh¾c gç d©n gian phôc vô qu¶ng ®¹i quÇn chóng nªn ®Ò cËp ríi nhiÒu ®Ò tµi kh¸c nhau vµ rÊt gÇn gòi víi ®êi sèng cña ngêi lao ®éng - GV h­íng dÉn HS xem tranh trong SGK, §DDH + Tranh cã nh÷ng ®Ò tµi g× ? + Tranh chóc tông lµ tranh vÏ vÒ íc m¬ mét cuéc sèng Êm no, h¹nh phóc vµ cÇu chóc mäi sù tèt lµnh : Gµ “§¹i C¸t”, Vinh hoa, Phó quý, Phóc Léc Thä, Tö t«n v¹n ®¹i + Tranh vÒ ®Ò tµi sinh ho¹t, vui ch¬i : BÞt m¾t b¾t dª, ®¸nh vËt, høng dõa, móa Rång + Tranh ®Ò tµi lao ®éng s¶n xuÊt : ®i bõa, Gµ m¸i, Lîn ¨n c©y r¸y + Tranh vÒ ®Ò tµi lÞch sö : Bµ triÖu, Hai bµ Trng, §inh Tiªn Hoµng cê lau tËp trËn, Phï §æng Thiªn V¬ng... + Tranh vÏ theo tÝch truyÖn thêng lÊy ®Ò tµi tõ  c¸c truyÒn thuyÕt d©n gian  vèn ®îc ®«ng ®¶o quÇn chóng nh©n d©n yªu thÝch : Th¹ch Sanh, KiÒu, Tèng Tr©n Cóc Hoa, Th¸nh Giãng + Tranh mang tÝnh trµo léng, phª ph¸n  thãi h tËt sÊu trong x· héi nh : §¸nh ghen, §¸m cíi chuét, ThÇy ®ß cãc + Tranh ca ngîi c¶nh ®Ñp thiªn nhiªn ®Êt níc vµ tranh phôc vô t«n gi¸o, ®Ó thê cóng : Tø quý, Lý ng väng nguyÖt, Ngò hæ - HS quan s¸t tranh - Häc sinh nghe hiÓu - GV kÕt luËn : Tranh d©n gian ViÖt Nam ®îc ®a sè nh©n d©n yªu thÝch, lµ mét bé phËn cña v¨n ho¸ d©n téc vµ cña nh©n lo¹i. VÒ gi¸ trÞ nghÖ thuËt cã mét sè diÓm sau: - Tranh d©n gian ®· chøng tá sù thèng nhÊt, hoµn chØnh trong nÕp nghÜ vµ lao ®éng cã truyÒn thèng cña mét d©n téc ; lµ nh÷ng s¸ng t¹o cña quÇn chóng nh©n d©n lao ®éng, v× thÕ mang b¶n s¾c d©n téc ®Ëm ®µ - Dï ph¶n ¸nh ®Ò tµi nµo, tranh d©n gian hÕt søc hån nhiªn, trùc c¶m, t¹o ra c¸i ®Ñp hµi hoµ gi÷a ý tø vµ bè côc, nÐt vÏ vµ mµu s¾c. Do ®ã, mµu s¾c t¬i t¾n mµ kh«ng loÌ loÑt, nÐt viÒn ®Òu vµ th« mµ kh«ng bÞ cøng - C¸c nghÖ nh©n d©n gian ®· biÕt khai th¸c nguyªn liÖu, ho¹ phÈm dÔ t×m kiÕm trong thiªn nhiªn. Víi sè mµu h¹n chÕ nhng do c¸ch s¾p xÕp khÐo, c¸c nghÖ nh©n ®· t¸i hiÖn cuéc sèng trªn tranh mét c¸ch ®a d¹ng, phong phó vµ hÊp dÉn 3. T×m hiÓu gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña tranh d©n gian - Bè côc trong tranh theo lèi íc lÖ, thu©n m¾t, v× thÕ nhiÒu bè côc phong phó, hÊp dÉn - H×nh tîng trong tranh cã søc kh¸i qu¸t cao, h×nh trong tranh võa h võa thùc khiÕn ngêi xem thÊy thuËn m¾t ho¹t ®éng 5:        ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp (10phót ) - GV nªu mét sè c©u hái híng ®Õn träng t©m : + XuÊt sø cña tranh d©n gian ; + KÜ thuËt lµm tranh kh¾c gç d©n gian + §Ò tµi trong tranh d©n gian + Gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña tranh d©n gian Bµi tËp vÒ nhµ: - Su tÇm thªm tranh d©n gian - ChuÈn bÞ bµi häc sau 5 Rót kinh nghiªm tiÕt d¹y ........................................................................................................................................