Giáo án Giáo dục quốc phòng Khối 10 - Bài 1: Truyền thống đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam - Phạm Thị Cẩm

Òu tµi nguyªn phong phó. Do vËy trong tiÕn tr×nh lÞch sö, n¹n giÆc ngo¹i x©m lµ mèi ®e do¹ th­êng xuyªn vµ nguy hiÓm nhÊt ®èi víi sù sèng cßn cña §Êt n­íc ta. Tõ cuèi thÕ kû thø III TCN ®Õn nay, d©n téc ta ®· tiÕn hµnh 20 cuéc chiÕn tranh b¶o vÖ Tæ quèc, cïng víi hµng tr¨m cuéc khëi nghÜa vµ chiÕn tranh gi¶i phãng §éc lËp. Thêi gian chèng ngo¹i x©m céng l¹i dµi h¬n 12 thÕ kû. Chóng ta ®· ®Èy lïi qu©n x©m l­îc, ®Ëp tan bän tay sai, gi÷ v÷ng nÒn ®éc lËp d©n téc bëi v× : + Thêi kú nµo chóng ta còng c¶nh gi¸c, chuÈn bÞ mäi mÆt ®Ò phßng giÆc ngµy tõ thêi b×nh. + Trong chiÕn tranh võa chiÕn ®Êu, võa s¶n xuÊt. + GiÆc ®Õn c¶ n­íc ®¸nh giÆc, th¾ng giÆc råi c¶ n­íc ch¨m lo x©y dùng ®Êt n­íc vµ chuÈn bÞ ®èi phã víi m­u ®å cña giÆc. V× vËy, nhiÖm vô ®¸nh giÆc gi÷ n­íc hÇu nh­ th­êng xuyªn cÊp thiÕt vµ lu«n lu«n g¾n liÒn víi nhiÖm vô x©y dùng ®Êt n­íc. §Êt n­íc giµu m¹nh lµ ®iÒu kiÖn cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ng¨n chÆn ®Çy lïi nguy c¬ chiÕn tranh x©m l­îc cña kÎ thï . 2. LÊy nhá chèng lín, lÊy Ýt ®Þch nhiÒu : - LÊy nhá chèng lín, lÊy Ýt ®Þch nhiÒu bëi v× c¸c cuéc chiÕn tranh x¶y ra trong hoµn c¶nh so s¸nh lùc l­îng hÕt søc chªnh lÖch, kÎ thï lín m¹nh h¬n ta gÊp nhiÒu lÇn. Chóng lµ nh÷ng n­íc lín, cã tiÒm lùc kinh tÕ, qu©n sù hïng m¹nh ., Ng­îc l¹i n­íc ta nhá d©n kh«ng ®«ng, tiÒm lùc qu©n sù cã h¹n, kinh tÕ thÊp kÐm vµ th­êng xuyªn bÞ tµn ph¸ nÆng nÒ. Nh×n vÒ binh lùc, bao giê qu©n x©m l­îc còng cã ­u thÕ h¬n : - Cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng ta cã 10 v¹n ®Þch cã 30 v¹n. - Cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n M«ng Nguyªn : ta cã 20 - 30 v¹n, ®Þch cã 50 - 60 v¹n. - Cuéc kh¸ng chiÕn chèng M·n Thanh ta cã 10 v¹n, ®Þch cã 29 v¹n. Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p - Mü ®Þch lín h¬n ta nhiÒu. - C¸c cuéc chiÕn tranh cuèi cïng ta ®Òu th¾ng lîi, mét trong lý do : + D©n téc ta lu«n hiÓu ®Þch, hiÓu ta biÕt lÊy nhá th¾ng lín, lÊy Ýt ®Þch nhiÒu, lÊy chÊt l­îng cao th¾ng sè l­îng ®«ng, biÕt ph¸t huy søc m¹nh cña toµn d©n téc ®Ó ®¸nh giÆc gi÷ n­íc. + LÊy nhá ®¸nh lín, lÊy Ýt ®Þch nhiÒu lµ mét tÊt yÕu, mét qui luËt xuyªn suèt trong lÞch sö ®Êu tranh gi÷ n­íc cña d©n téc. 3. Lßng yªu n­íc nång nµn, tinh thÇn chiÕn ®Êu hy sinh v× ®éc lËp tù do : - C¬ së t¹o nªn lßng yªu n­íc, tinh thÇn chiÕn ®Êu. + Nh©n d©n ta sím nhËn thøc ®­îc r»ng : Non s«ng ®Êt n­íc nµy lµ do bµn tay ta lao ®éng cña biÕt bao thÕ hÖ x©y ®¾p lªn vµ vÜnh viÔn lµ tµi s¶n quý gi¸ chung cña mäi ng­êi. + Nh©n d©n ta cã t×nh c¶m s©u s¾c ®èi víi Quª h­¬ng, §Êt n­íc, lu«n g¾n bã thiÕt tha, ai còng hiÓu n­íc mÊt th× nhµ tan. V× thÕ c¸c thÕ hÖ con ch¸u kh«ng sî hy sinh gian khæ nèi b­íc cha «ng ®øng lªn ®¸nh giÆc gi÷ n­íc. - Trong lÞch sö ®¸nh giÆc gi÷ n­íc d©n téc ta cã biÕt bao anh hïng d¸m x¶ th©n v× nÒn §éc lËp- Tù do . Tinh thÇn chiÕn ®Êu hy sinh cña c¸c anh hïng d©n téc trë thµnh biÓu t­îng s¸ng ngêi lßng yªu n­íc, m·i m·i trong ký øc mçi ng­êi ViÖt Nam chóng ta kh¾c s©u tinh thÇn ®ã : “ Thµ hy sinh tÊt c¶ chø nhÊt ®Þnh kh«ng chÞu mÊt n­íc, nhÊt ®Þnh kh«ng chÞu lµm n« lÖ” Nh÷ng n¨m th¸ng mÊt n­íc víi tÊt c¶ nçi lÇm than, tñi nhôc cµng lµm cho nh©n d©n ta thÊy râ h¬n ai hÕt b¶n chÊt d· man tµn b¹o cña qu©n x©m l­îc, nhËn thøc s©u s¾c ®­îc gi¸ trÞ thiªng liªng cña cuéc sèng §éc lËp, Tù do . V× thÕ “ Kh«ng cã g× quý h¬n §éc lËp- Tù do”, sím trë thµnh t­ t­ëng vµ t×nh c¶m lín nhÊt, lÏ sèng thiªng liªng cña d©n téc ViÖt Nam. 4. C¶ n­íc chung søc ®¸nh giÆc, tiÕn hµnh chiÕn tranh d©n téc toµn diÖn : §Ó ®¸nh th¾ng ngo¹i x©m cã vËt chÊt lín h¬n ta rÊt nhiÒu, nh©n d©n ViÖt Nam ph¶i ®oµn kÕt c¶ d©n téc thµnh mét khèi. §oµn kÕt toµn d©n sÏ t¹o thµnh nguån søc m¹nh lín lao cña toµn d©n téc. - Thêi TrÇn së dÜ 3 lÇn ®¹i th¾ng qu©n M«ng Nguyªn chñ yÕu v× “ bÊy giê vua t«i ®ång lßng, anh em hoµ thuËn, c¶ n­íc gãp søc chiÕn ®Êu nªn giÆc míi bã tay” ( TrÇn Quèc TuÊn). - Thêi chèng Minh nghÜa qu©n Lam S¬n “ T­íng sü mét lßng phô tö, hßa n­íc s«ng chÐn r­îu ngät ngµo” ( B×nh Ng« §¹i C¸o). - Thêi chèng Ph¸p, chèng Mü chóng ta chiÕn th¾ng chñ yÕu bëi v× “ Qu©n, d©n nhÊt trÝ, mçi ng­êi d©n lµ mét chiÕn sü, mçi lµng xãm lµ mét ph¸o ®µi, c¶ n­íc lµ mét chiÕn tr­êng giÕt giÆc” ý thøc §éc lËp tù chñ lµ t­ t­ëng, t×nh c¶m cña d©n téc vµ tõ rÊt sím ®· trë thµnh môc ®Ých ®Êu tranh chung cña mäi ng­êi . Sù sèng cßn cña d©n téc ®· §oµn kÕt toµn d©n, thóc ®Èy mäi tÇng líp gãp søc chiÕn ®Êu vµ chiÕn th¾ng : “ BÊt kú ®µn «ng, ®µn bµ, bÊt kú ng­êi giµ, ng­êi trÎ, kh«ng chia t«n gi¸o, ®¶ng ph¸i, d©n téc, hÔ lµ ng­êi ViÖt Nam th× ®øng lªn ®¸nh Ph¸p cøu tæ quèc, ai cã sóng dïng sóng, ai cã g­¬m dïng g­¬m, ai kh«ng cã g­¬m th× dïng cuèc - thuæng - gËy géc, ai còng ph¶i ra søc chèng thùc d©n cøu n­íc ”. Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü, §¶ng ta ®· ®­a cuéc chiÕn tranh nh©n d©n lªn tÇm cao míi, ®Èy m¹nh chiÕn tranh toµn d©n toµn diÖn, kÕt hîp ®Êu tranh cña nh©n d©n trªn c¸c mÆt trËn : ChÝnh trÞ - kinh tÕ vµ ®Êu tranh qu©n sù cña lùc l­îng vò trang nh©n d©n trªn mät qui m« ch­a tõng cã trong lÞch sö. V× thÕ qu©n vµ d©n ViÖt Nam ®· lËp ®­îc chiÕn c«ng hiÓn h¸ch trong sù nghiÖp ®¸nh giÆc gi÷ n­íc cña d©n téc. 5. Th¾ng giÆc b»ng trÝ th«ng minh s¸ng t¹o, b»ng nghÖ thuËt qu©n sù ®éc ®¸o : - TrÝ th«ng minh s¸ng t¹o ®­îc thÓ hiÖn trong kho tµng kinh nghiÖm phong phó cña cuéc ®Êu tranh gi÷ n­íc, trong tµi thao l­îc kiÖt xuÊt cña d©n téc ta . BiÕt ph¸t huy nh÷ng c¸i ta cã ®Ó t¹o nªn søc m¹nh lín h¬n ®Þch, th¾ng ®Þch. + LÊy nhá chèng lín, lÊy Ýt ®Þch nhiÒu . + LÊy chÊt l­îng cao th¾ng sè l­îng ®«ng. + Ph¸t huy uy lùc cña mäi thø vò khÝ cã trong tay. + KÕt hîp nhiÒu c¸ch ®¸nh giÆc phï hîp, linh ho¹t . - NghÖ thuËt qu©n sù ViÖt Nam lµ nghÖ thuËt qu©n sù cña chiÕn tranh nh©n d©n ViÖt Nam, nghÖ thuËt qu©n sù toµn d©n ®¸nh giÆc. - Víi trÝ th«ng minh s¸ng t¹o, nghÖ thuËt qu©n sù ®éc ®¸o ®­îc thÓ hiÖn trong lÞch sö ®¸nh giÆc cña d©n téc tiªu biÓu nh­ : + Lý Th­êng KiÖt : TiÕn c«ng tr­íc , phßng ngù v÷ng ch¾c, chñ ®éng ph¶n c«ng ®óng lóc : “ Tiªn ph¸t chÕ nh©n”. + TrÇn Quèc TuÊn : BiÕt chÕ ngù søc m¹nh kÎ ®Þch vµ ph¶n c«ng khi chóng suy yÕu vµ mÖt mái “ DÜ ®oµn chÕ tr­êng”. + Lª Lîi : §¸nh l©u dµi t¹o thÕ vµ lùc, t¹o thêi c¬ giµnh th¾ng lîi. + Quang Trung : BiÕt ®¸nh thÇn tèc, tiÕn c«ng m·nh liÖt b»ng nhiÒu mòi, nhiÒu h­íng khiÕn 29 v¹n qu©n Thanh kh«ng kÞp trë tay. - Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng Mü d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng c¸c lùc l­îng vò trang ba thø qu©n lµm nßng cèt cho toµn d©n ®¸nh giÆc, ®¸nh giÆc b»ng mäi ph­¬ng tiÖn vµ h×nh thøc. KÕt hîp ®¸nh ®Þch trªn c¸c mÆt trËn qu©n sù, kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ binh vËn. KÕt hîp ®¸nh du kÝch vµ ®¸nh chÝnh qui, ®¸nh ®Þch trªn c¶ 3 vïng chiÕn l­îc : Rõng nói - ®ång b»ng vµ ®« thÞ . NghÖ thuËt qu©n sù cña ta t¹o ra h×nh th¸i chiÕn tranh cµi r¨ng l­îc, xen gi÷a ta vµ ®Þch buéc qu©n ®Þch ph¶i ph©n t¸n ®«ng mµ ho¸ Ýt, m¹nh mµ ho¸ yÕu lu«n bÞ ®éng ®èi phã víi c¸ch ®¸nh cña ta, chóng ph¶i thua. D¸m ®¸nh, biÕt ®¸nh vµ biÕt th¾ng giÆc b»ng m­u trÝ vµ nghÖ thuËt ®éc ®¸o lµ mét ®Æc ®iÓm næi bËt cña truyÒn thèng ®¸nh giÆc cña d©n téc ta. 6. §oµn kÕt quèc tÕ : Trong lÞch sö dùng n­íc vµ gi÷ n­íc d©n téc ta lu«n cã sù ®oµn kÕt gi÷a c¸c n­íc trªn b¸n ®¶o §«ng D­¬ng vµ c¸c n­íc kh¸c trªn thÕ giíi, v× ®éc lËp d©n téc cña mçi quèc gia chèng l¹i sù thèng trÞ cña c¸c n­íc lín. §oµn kÕt quèc tÕ ®­îc biÓu hiÖn trong lÞch sö : + Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n M«ng - Nguyªn ( ThÕ kû XIII) cã sù hç trî cña cuéc ®Êu tranh cña d©n téc Campuchia ë ph¸i nam ; cã sù tham gia cña mét ®éi qu©n ng­êi Trung Quèc trong ®¹o qu©n cña TrÇn NhËt DuËt cïng chèng ¸ch thèng trÞ cña M«ng - Nguyªn. + Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng Mü nh©n d©n ta ®· ®­îc sù ®ång t×nh ñng hé vµ gióp ®ì quèc tÕ lín lao . Nhê thùc hiÖn ®­êng lèi quèc tÕ ®óng ®¾n, nªn cuéc kh¸ng chiÕn cña nh©n d©n ta ®· giµnh ®­îc sù ®ång t×nh ñng hé vµ gióp ®ì nhiÖt t×nh cña nh©n d©n c¸c n­íc anh em vµ tr­íc hÕt lµ nh©n d©n Liªn X« ( tr­íc ®Êy) vµ Trung Quèc cña phong trµo céng s¶n vµ c«ng nh©n quèc tÕ, cña phong trµo ®éc lËp d©n téc vµ nh©n d©n yªu chuéng hoµ b×nh, c«ng lý trªn toµn thÕ giíi , kÓ c¶ nh©n d©n tiÕn bé Ph¸p vµ Mü. §oµn kÕt quèc tÕ trong s¸ng thuû chung ®· trë thµnh truyÒn thèng, lµ mét nh©n tè thµnh c«ng trong sù nghiÖp ®¸nh giÆc gi÷ n­íc còng nh­ trong cuéc sèng x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc hiÖn nay. 7. Sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam, nh©n tè quyÕt ®Þnh th¾ng lîi c¸ch m¹ng ViÖt Nam trong thêi ®¹i Hå ChÝ Minh : - D­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng nh©n d©n ta ®øng lªn lËt ®æ ¸ch thèng trÞ cña chÕ ®é phong kiÕn, thùc d©n, C¸ch m¹ng th¸ng 8 thµnh c«ng ®¸nh th¾ng Thùc d©n Ph¸p vµ §Õ quèc Mü, giµnh ®éc lËp thèng nhÊt tæ quèc ®­a c¶ n­íc lªn chñ nghÜa x· héi. - Trong giai ®o¹n c¸ch m¹ng míi d­¬ng cao ngän cê §éc lËp d©n téc vµ Chñ nghÜa x· héi, toµn §¶ng, toµn d©n, toµn qu©n ph¶i x©y dùng §Êt n­íc giµu vÒ kinh tÕ, m¹nh vÒ quèc phßng æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ x· héi, thùc hiÖn d©n giµu n­íc m¹nh, x· héi d©n chñ c«ng b»ng vµ v¨n minh th× vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng ®èi víi mäi vÊn ®Ò cña x· héi cµng ®­îc kh¼ng ®Þnh. B. KÕt luËn bµi : - LÞch sö ViÖt Nam tr¶i qua hµng ngh×n n¨m dùng n­íc vµ gi÷ n­íc ®Çy gian khæ nh­ng rÊt vinh quang. - D©n téc ViÖt Nam cã mét truyÒn thèng ®¸nh giÆc gi÷ n­íc rÊt vÎ vang, rÊt ®¸ng tù hµo. - TruyÒn thèng cao quÝ cña D©n téc ®· vµ ®ang ®­îc c¸c thÕ hÖ ng­êi ViÖt Nam nhÊt lµ c¸c thÕ hÖ trÎ ngµy nay gi÷ g×n, kÕ thõa vµ ph¸t huy trong sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam X· Héi Chñ NghÜa giai ®o¹n míi “ C¸c vua Hïng ®· cã c«ng dùng n­íc, B¸c ch¸u ta ph¶i cïng nhau gi÷ lÊy n­íc”. phÇn III: KÕt thóc gi¶ng d¹y 1. HÖ thèng néi dung ®· d¹y: - LÞch sö ®¸nh giÆc gi÷ n­íc cña d©n téc ViÖt Nam . - TruyÒn thèng vÎ vang cña d©n téc ta trong sù nghiÖp ®¸nh giÆc gi÷ n­íc. 2. H­íng dÉn néi dung nghiªn cøu : 3. NhËn xÐt kÕt qu¶ : Sè häc sinh tham gia, th¸i ®é häc tËp, chÊp hµnh qui chÕ, thêi gian 4. KiÓm tra vËt chÊt, chuyÓn néi dung, xuèng líp. C©u hái «n tËp 1. Em h·y nªu v¾n t¾t qu¸ tr×nh ®¸nh giÆc gi÷ n­íc cña d©n téc ViÖt Nam? 2. Nh÷ng truyÒn thèng ®¸nh giÆc gi÷ n­íc vÎ vang cña ®©n téc ta lµ g×? 3. NhiÖm vô cña ng­êi häc sinh trong x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc hiÖn nay lµ g×?