Đề cương ôn tập môn Sinh học Lớp 6 - Học kì 2 - Năm học 2013-2014

ấu tạo của rêu và dương xỉ ? So với rêu thì dương xỉ tiến hoá hơn ở những điểm nào ? Cấu tạo của Rêu Là những thực vật đã có thân , lá nhưng cấu tạo vẫn còn đơn giản: + thân không phân nhánh + chưa có mạch dẫn +chưa có rễ chính thức, chưa có hoa -Sinh sản bằng bào tử -Chỉ phát triển ở môi trường ẩm ướt. Cấu tạo của Dương xỉ: - Là những thực vật đã có rễ, thân, lá thật và mạch dẫn, chưa có hoa - Sinh sản bằng bào tử. Bào tử mọc thành nguyên tản và cây con mọc ra từ nguyên tản sau quá trình thụ tinh - Dương xỉ tiến hóa hơn rêu ở những đặc điểm: rễ chính thức, có nhiều lông hút, có mạch dẫn Câu 9: Cơ quan sinh sản của thông là gì? Nêu đặc điểm và cấu tạo? - Cơ quan sinh sản của thông là nón. Có 2 loại nón: + Nón đực: màu vàng, nhỏ, mọc thành cụm. cấu tạo gồm: trục nón, vảy( nhị), túi phấn chứa hạt phấn. + Nón cái: lớn hơn nón đực, mọc riêng lẻ, màu xanh. Cấu tạo gồm: trục nón, vảy( lá noãn), noãn nằm ở gốc của lá noãn. Câu 10: Nêu đặc điểm chung của thực vật hạt kín? -Có cơ quan sinh dưỡng phát triển và đa dạng (rễ cọc , rễ chùm, thân gỗ, thân cỏ, lá đơn, lá kép) - Trong thân có mạch dẫn phát triển - Cơ quan sinh sản là hoa - Hạt nằm trong quả (trước đó noãn nằm trong bầu nhụy) - Hoa , quả có nhiều loại khác nhau - Môi trường sống đa dạng - Là nhóm thực vật tiến hóa nhất Câu 11: So sánh thực vật Hạt kín và Hạt trần Hạt trần Hạt kín -Rễ, thân, lá thật -Rễ, thân, lá thật rất đa dạng -Có mạch dẫn -Có mạch dẫn hoàn thiện -Chưa có hoa, quả cơ quan sinh sản là nón -Có hoa: quả cơ quan sinh sản là hoa , quả -Hạt nằm trên lá noãn hở -Hạt nằm trong quả được bảo vệ và có nhiều kiểu phát tán Câu 12: Vì sao thực vật Hạt kín phát triển đa dạng và phong phú? Vì:- Cơ quan sinh dưỡng phát triển đa dạng, mạch dẫn hoàn thiện - Noãn được bảo vệ tốt hơn ở trong bầu nhuỵ. - Noãn thụ tinh biến thành hạt và được bảo vệ trong quả khỏi bị tác hại của điều kiện môi trường bất lợi. - Quả có nhiều dạng và có thể thích nghi với nhiều cách phát tán. - Có khả năng thích nghi với nhiều điều kiện môi trường sống khác nhau Câu 13: Phân biệt thực vật thuộc lớp một lá mầm và lớp hai lá mầm? Cho ví dụ? Lớp một lá mầm Lớp hai lá mầm - Phôi có một lá mầm. - Có rễ chùm. - Lá có gân hình cung hoặc song song. - Phần lớn là cây thân cỏ một số ít thân cột - 3 hoặc 6 cánh hoa. - VD: lúa, ngô, dừa - Phôi có hai lá mầm. - Có rễ cọc. - Lá có gân hình mạng. - Gồm cả cây thân gỗ và cây thân cỏ. - 4 hoặc 5 cánh hoa. - VD: đậu xanh, xoài, dưa hấu, . Câu 14: Đặc điểm để phân biệt cây một lá mầm và cây hai lá mầm? -Đặc điểm chủ yếu để phân biệt cây một lá mầm và cây hai lá mầm là số lá mầm ở trong phôi: + Cây hai lá mầm là những cây phôi của hạt có hai lá mầm. + Cây một lá mầm là những cây phôi của hạt có một lá mầm. -Ngoài ra dựa vào kiểu gân lá, kiểu rễ, số cánh hoa, dạng thân. Câu 15 : Phân loại thực vật là gì? Các bậc phân loại? Giới thực vật có mấy ngành? Kể tên? -Phân loại thực vật là việc tìm hiểu sự giống nhau và khác nhau giữa các dạng TV để phân chia chúng thành các bậc phân loại. - Các bậc phân loại gồm: Ngành à Lớp à Bộ à Họ à Chi à Loài - Giới thực vật có 5 ngành: ngành tảo à ngành rêu à ngành dương xỉ à ngành hạt trần à ngành hạt kín. Câu 16:Cây trồng có nguồn gốc từ đâu? Cây trồng khác cây dại như thế nào? -Cây trồng bắt nguồn từ cây dại - Cây trồng phục vụ đời sống của con người Cây trồng khác cây dại: -Cây trồng khác cây dại ở những bộ phận con người dùng: To hơn, năng suất cao, phẩm chất tốt - Cây trồng có nhiều loại phong phú. Câu 17 : Nêu vai trò của thực vật trong việc điều hoà khí hậu? Giữ đất chống xói mòn? Đối với đời sống của động vật và con người? - Điều hoà khí hậu - Nhờ quá trình quang hợp của cây xanh( lấy khí CO2, thải ra khí O2) nên hàm lượng khí cacbonic và ôxi trong không khí được ổn định. - Nhờ tác dụng cản bớt ánh sáng và tốc độ gió, thực vật có vai trò quan trọng trong việc điều hoà khí hậu, làm tăng lượng mưa của khu vực. - Những nơi có nhiều cây cối như vùng rừng núi, không khí rất trong lành vì lá cây có tác dụng ngăn bụi, diệt khuẩn. - Giữ đất chống xói mòn, ngập lụt, hạn hán, bảo vệ nguồn nước ngầm - Thực vật đặc biệt là thực vật rừng, nhờ có hệ rễ giữ đất, tán cây cản bớt sức nước chảy do mưa lớn gây ra nên có vai trò quan trọng trong việc giữ đất chống xói mòn. - Ở những nơi không có rừng sau khi mưa lớn đất bị xói mòn theo nước mưa trôi xuống làm lấp lòng sông, lòng suối, nước không thoát kịp tràn lên các vùng thấp gây hiện tượng lũ lụt. mặt khác tại nơi đó đất không có khả năng giữ nước nên xảy ra hạn hán. - Nước mưa khi rơi xuống rừng sẽ được giữ lại 1 phần và thấm dần xuống các lớp dưới tạo thành các dòng chảy ngầm, sau đó chảy xuống các chỗ trũng tạo thành suối, sông, đây là nguồn nước quan trọng dùng cho sinh hoạt và nông nghiệp. - Đối với đời sống của động vật: - Thực vật cung cấp thức ăn và khí ôxi cho nhiều động vật( và bản thân những động vật này lại là thức ăn cho động vật khác hoặc cho con người) - Thực vật cung cấp nơi ở, nơi sinh sản cho một số động vật như: chim, khỉ, ong Đối với đời sống của con người: - Những cây có giá trị sử dụng: Thực vật nhất là thực vật hạt kín có công dụng nhiều mặt, ý nghĩa kinh tế lớn: cho gỗ, làm thuốc, làm thức ăn, cho bóng mát, làm cảnh Đây là nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá, chúng ta cần bảo vệ và phát triển chúng. - Những cây có hại cho sức khoẻ con người: Bên cạnh đại đa số những cây có ích, có 1 số ít cây có hại cho sức khỏe con người nếu sử dụng không đúng cách. VD: cây thuốc phiện, thuốc lá, cần sa Câu 18: Đa dạng của thực vật là gì? Nêu nguyên nhân và hậu quả của sự suy giảm tính đa dạng của thực vật ở Việt Nam? Trình bày các biện pháp để bảo vệ sự đa dạng của thực vật? - Đa dạng thực vật là sự phong phú về số lượng loài, số cá thể trong loài và sự đa dạng về môi trường sống của chúng. Sự suy giảm tính đa dạng thực vật ở Việt Nam: nhiều loại thực vật có giá trị đang bị suy giảm - Nguyên nhân : + Do khai thác bừa bãi các loại thực vật có giá trị kinh tế + Do sự tàn phá rừng tràn lan để phục vụ nhu cầu về đời sống - Hậu quả : + Nhiều loài cây bị giảm về số lượng + Môi trường sống bị tiêu diệt hay mất + Nhiều loài cây trở nên hiếm , có loài có nguy cơ bị tiêu diệt - Để bảo vệ sự đa dạng của thực vật cần: + Ngăn chặn phá rừng bừa bãi để bảo vệ môi trường sống của thực vật và bảo vệ các loài thực vật quý hiếm. + Xây dựng các vườn thực vật, vườn quốc gia, khu bảo tồn, bảo vệ các loài thực vật, cấm buôn bán các loài thực vật quý hiếm. + Tuyên truyền giáo dục rộng rãi trong nhân dân để cùng tham gia bảo vệ rừng. Câu 19: Nêu hình dạng, kích thước, cấu tạo, cách dinh dưỡng của vi khuẩn? - Hình dạng: hình cầu, roi, dấu phẩy, xoắn - Kích thước: rất nhỏ, không thể nhìn thấy bằng mắt thường( 1 đến vài phần nghìn mm) - Cấu tạo của vi khuẩn gồm những cơ thể đơn bào, riêng lẻ hoặc có khi xếp thành từng đám, từng chuỗi. Tế bào có vách bao bọc, bên trong là chất tế bào , chưa có nhân hoàn chỉnh. - Dinh dưỡng: Hầu hết vi khuẩn không có chất diệp lục như ở thực vật nên không tự chế tạo được chất hữu cơ mà phải sử dụng các chất hữu cơ có sẵn gọi là dị dưỡng(hoại sinh, kí sinh). + Hoại sinh: là sống bằng các chất hữu cơ có sẵn trong xác động thực vật. + Kí sinh: là sống nhờ trên cơ thể sống khác. Câu 20: Vi khuẩn có vai trò gì ? Vi khuẩn có lợi: +Phân huỷ xác động, thực vật thành mùn , rồi thành muối khoáng cung cấp cho cây để chế tạo thành chất hữu cơ nuôi sống cơ thể + Gó phần hình thành than đá hoặc dầu lửa. +Một số vi khuẩn( như vi khuẩn cộng sinhvới các rễ cây họ đậu) có khả năng bổ sung nguồn đạm cho đất. +Nhiều vi khuẩn gây hiện tượng lên men được sử dụng để chế biến một số thực phẩm như muối dưa, cà, làm sữa chua +Vi khuẩn được sử dụng trong công nghệ sinh học để tổng hợp prôtêin, vitaminB12, làm bọt ngọt, làm sạch nguồn nước, sản xuất các sợi thực vật Vi khuẩn có hại: +Kí sinh trong cơ thể người gây bệnh +Làm hỏng thực phẩm, thức ăn +Xác động, thực vật bị thối rữa do bị các vi khuẩn phân huỷ làm ô nhiễm môi trường Câu 21: nêu cấu tạo của mốc trắng và nấm rơm? Cấu tạo mốc trắng: dạng sợi, phân nhánh nhiều không có vách ngăn giữa các tế bào, có nhiều nhân,không màu, trong suốt. đầu sợi mốc có túi bào tử hình tròn chứa bào tử Cấu tạo nấm rơm: + sợi nấm có vai trò hút nước và muối khoáng + cuống nấm: vận chuyển các chất, nâng đỡ mũ nấm + Mũ nấm: mặt dưới có các phiến mỏng mang các bào tử nấm Câu 22: Điều kiện phát triển của nấm? Cách dinh dưỡng, vai trò của nấm? - Điều kiện phát triển của nấm: + Ngoài thức ăn là những chất hữu cơ có sẵn, nấm cần nhiệt độ và độ ẩm thích hợp để phát triển. - Cách dinh dưỡng, Nấm dinh dưỡn bằng hình thức dị dưỡng( kí sinh hoặc hoại sinh). - Vai trò: + Nấm có ích: Phân giải chất hữu cơ thành chất vô cơ, làm men để sản xuất rượu, bia,, làm thức ăn, làm thuốc: mốc xanh, nấm linh chi, + Nấm có hại: gây bệnh cho cây trồng, con người( hắc lào, nước ăn chân,), làm hư hỏng thức ăn, nấm độc gây ngộ độc có thể dẫn đến tử vong. Câu 23: Nêu hình dạng, cấu tạo, đặc điểm dinh dưỡng của địa y? - Hình dạng: hình vảy, hình cành, hình lá, dạng búi sợi. - Cấu tạo trong của địa y gồm những tế bào tảo màu xanh nằm xen lẫn với những sợi nấm chằng chịt không màu. - Hình thức dinh dưỡng: cộng sinh Địa y là 1 dạng đặc biệt được hình thành do sự sống chung giữa nấm và tảo. các sợi nấm hút nứơc và muối khoáng cung cấp cho tảo. tảo nhờ có chất diệp lục sử dụng chúng để chế tạo chất hữu cơ nuôi sống cả 2 bên.a Câu 24: Phân biệt quả khô và quả thịt.Cho VD? - Quả khô : khi chín vỏ khô, cứng, mỏng. có 2 loại quả khô: khô nẻ(đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ),khô không nẻ(đậu phộng, thìa là, chò) - Quả thịt: khi chín vỏ dày, mềm, chứa đầy thịt quả. Có 2 loại quả thịt: quả gồm toàn thịt gọi là quả mọng( chanh, nho, cà chua,), quả có hạch cứng bao bọc hạt gọi là quả hạch( táo,mơ).