Tiết 52 Bài 46: máy biến áp một pha

Tiết 52 Bài 46: Máy biến áp một pha Ngày soạn: / / Ngày giảng: / / Mục tiêu: HS hiểu được cấu tạo, nguyên lý làm việc của máy biến áp một pha. HS hiểu được chức năng và cách sử dụng máy biến áp một pha. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: GV: Tranh vẽ mô hình máy biến áp. Các mẫu vật về lá thép kỹ thuật điện, lõi thép, dây quấn của máy biến áp. Máy biến áp còn tốt. Tiến trình dạy học: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi bảng (Máy chiếu) Hoạt động 1 Giới thiệu bài học (2phút) GV: Trong cuộc sống cũng như trong sản xuất, ở đâu chúng ta cũng thấy sự có mặt của máy biến áp. Chúng được chế tạo với hình dáng và chủng loại vô cùng phong phú, dùng để biến đổi điện áp của dòng điện xoay chiều mà vẫn giữ nguyên tần số dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ. Vậy chúng có cấu tạo và nguyên lý làm việc như thế nào: Đó là nội dung của bài ngày hôm nay: “Máy biến áp một pha”. HS: Lắng nghe và ghi đề bài. Tiết 52 Bài 46 Máy biến áp một pha. Hoạt động 2 Tìm hiểu cấu tạo máy biến áp một pha (15phút) GV: Dựa vào tranh vẽ mô hình máy biến áp còn tốt GV đặt câu hỏi cho HS. (hình 46.1 và hình 46.2_SGK_T158). Theo em máy biến áp có mấy bộ phận chính ? Lõi thép được làm bằng vật liệu gì ? Vì sao ? Dây quấn được làm bằng vật liệu gì ? Vì sao ? Chức năng của lõi thép và dây quấn là gì ? Hãy phân biệt dây quấn sơ cấp và dây quấn thứ cấp ? HS: Máy biến áp có hai bộ phận chính: Lõi thép và dây quấn. Ngoài ra trên vỏ còn có gắn đồng hồ đo điện, đèn tín hiệu, núm điều chỉnh. Lõi thép được làm bằng lá thép kỹ thuật điện dày từ 0,35mm đến 0,5mm, có lớp cách điện bên ngoài ghép lại thành một khối, dùng để dẫn từ nhằm giảm tổn hao năng lượng Dây quấn làm bằng dây điện từ, vì dây này mềm, có độ bền cơ học cao, khó đứt, dẫn điện tốt. Chức năng: Lõi thép: Dùng làm mạch dẫn từ đồng thời làm khung quấn dây. Dây quấn: Dùng để dẫn điện. Phân biệt: Dây quấn sơ cấp: Được nối với nguồn điện có N1 vòng dây. Dây quấn thứ cấp: Được nối với phụ tải có N2 vòng dây. Cấu tạo : Máy biến áp có hai bộ phận chính: Lõi thép và dây quấn. Lõi thép được làm bằng lá thép kỹ thuật điện. Dây quấn làm bằng dây điện từ. Hoạt động 3 Nguyên lý làm việc (15phút) GV: Dây quấn sơ cấp và thứ cấp có nối trực tiếp về điện với nhau không ? Khi dòng điện vào dây quấn sơ cấp, ở hai đầu cực ra của dây quấn thứ cấp sẽ có điện áp. Sự xuất hiện điện áp ở dây quấn thứ cấp là do hiện tượng gì ? GV kết luận: Nguyên lý làm việc_SGK. Yêu cầu 1 HS đọc nguyên lý làm việc_SGK_T159. Tỉ số điện áp của hai dây quấn bằng tỉ số vòng dây của chúng: (hệ số máy biến áp) Điện áp lấy ra ở thứ cấp U2: U2 > U1: Máy biến áp tăng áp. U2 < U1: Máy biến áp giảm áp. GV yêu cầu HS làm bài tập điền dấu vào chỗ trống (…). GV kết luận: Để giữ U2 không đổi khi U1 giảm, ta phải giảm số vòng dây N1. Ngược lại U2 tăng, ta tăng số vòng dây N1. GV yêu cầu 1 HS đọc ví dụ trong SGK_T160 và hướng dẫn cho HS hiểu ví dụ này. HS: Không vì hai dây quấn này không nối với nhau. Hiện tượng cảm ứng điện từ. 1 HS đọc nguyên lý làm việc. HS làm bài tập: N2 > N1 N2 < N1 1 HS đọc ví dụ. Nguyên lý làm việc: Khi máy biến áp làm việc, điện áp đưa vào dây quấn sơ cấp là U1, trong dây quấn sơ cấp có dòng điện. Nhờ có hiện tượng cảm ứng điện từ giữa dây quấn sơ cấp và dây quấn thứ cấp, điện áp lấy ra ở hai đầu của dây quấn thứ cấp là U2. Hoạt động 4 Tìm hiểu số liệu và công dụng (10phút) GV yêu cầu HS cho biết các số liệu kỹ thuật của máy biến áp một pha. Nêu công dụng của máy biến áp một pha ? Nêu yêu cầu sử dụng của máy biến áp một pha ? HS: Các số liệu kỹ thuật: Công suất định mức, đơn vị là VA(vôn ampe) hoặc kVA(kilô vôn ampe). Điện áp định mức, đơn vị là V(vôn). Dòng điện định mức, đơn vị là A (ampe). Công dụng: Dùng để giữ điện áp thứ cấp phù hợp với đồ dùng điện khi điện áp sơ cấp thay đổi. Dùng để biến đổi điện áp của dòng điện xoay chiều 1 pha. Dùng cho các thiết bị đóng – cắt, các thiết bị điện tử chuyên dùng… Yêu cầu sử dụng: 1 HS đọc giống phần Sử dụng_SGK_T160. Các số liệu kĩ thuật: Công suất định mức, đơn vị là VA(vôn ampe) hoặc kVA(kilô vôn ampe). Điện áp định mức, đơn vị là V(vôn). Dòng điện định mức, đơn vị là A (ampe). Sử dụng: SGK_T160. Hoạt động 5 Tổng kết bài và giao công việc về nhà (3phút) GV yêu cầu 1HS đọc phần ghi nhớ. Yêu cầu HS về nhà học thuộc phần ghi nhớ và trả lời 3 câu hỏi trong SGK_T161. Đọc thêm phần “Có thể em chưa biết”_SGK_T161. Yêu cầu HS đọc trước và chuẩn bị bài 47: “Thực hành: Máy biến áp”. 1 HS đọc phần ghi nhớ. HS ghi BTVN. Ghi nhớ: SGK Học thuộc phần ghi nhớ và trả lời 3 câu hỏi trong SGK_T161.