Sáng kiến kinh nghiệm: Phương pháp dạy học thể thao tự chọn môn Bóng chuyền trong trường THPT

hiện chiếm lĩnh kiến thức mới và cách giải các vấn đề gần gũi đời sống. - Mỗi giáo viên cần nghiên cứu kỹ nội dung chương trình và nhận biết được những ý định của phân phối trương trình thì cĩ thể cĩ nhiều điều kiện ơn tập củng cố kiến thức đã học, giúp học sinh huy động chúng để phát hiện, chiếm lĩnh, vận dụng kiến thức mới tìm ra những nội dung cịn tiềm ẩn trong bài học. 2. Phương pháp dạy học và các nội dung luyện tập. Nhiệm vụ chủ yếu là củng cố các kiến thức và kĩ năng cơ bản của chương trình. Rèn luyện các năng lực giúp học sinh hiểu ra rằng học khơng để biết mà học cịn để rèn luyện và vận dụng kĩ năng đĩ vào thực tiễn. 3. Nghiên cứu soạn bài - Soạn bài thực chất là lập kế hoạch tổ chức hướng dẫn học sinh hoạt động học tập tích cực nhằm đạt được mục tiêu của một bài học thể dục. - Mỗi bài học cần cĩ: + Mục tiêu, mức độ, kiến thức, kĩ năng cần đạt. + Xác định phương pháp dạy học. Nêu các phương pháp của giáo viên thực hiện trong từng tiết, từng bài học cụ thể và áp dụng đối với học sinh ra sao. + Các hoạt động dạy học chủ yếu : - Xác định rõ tên từng hoạt động - Cách tiến hành từng hoạt động . Chương 3: PHƯƠNG PHÁP VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU I/ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1/ Phương pháp nghiên cứu lý thuyết. Nghiên cứu chương trình sách giáo viên thể dục THPT để tìm hiểu nội dung chương trình các em cần tiếp thu, tìm hiểu sự sắp xếp số lượng của các bài tập mà các em sẽ được học. Từ đĩ rút ra những thuận lợi, khĩ khăn cơ bản về chương trình. Nghiên cứu một số tài liệu, giáo trình ‘‘ phương pháp dạy học thể thao tự chọn mơn bĩng chuyền trong trường THPT ’’. 2/ Phương pháp điều tra. Điều tra về kĩ năng, kĩ thuật của học sinh trong lớp, Hỏi học sinh một số câu hỏi sau : Em cĩ thích mơn thể thao bĩng chuyền khơng ? Em thấy kĩ thuật của mơn thể thao này như thế nào ? Em thực hiện tất cả các kĩ thuật của mơn bĩng chuyền ra sao ? 3/ Phương pháp nghiên cứu và tổng kết sư phạm. Dự giờ một số đồng chí cùng chuyên mơn để cĩ những nhận xét xác thực về phương pháp dạy học cho học sinh hiện nay. 4/ Phương pháp thực nghiệm sư phạm. Tiến hành dạy hai tiết thực nghiệm làm cơ sở thực tế cho những lý luận đưa ra. 5/ Kết quả nghiên cứu thực tiễn. a/ Thực trạng học sinh : Để nắm rõ hơn về thực trạng dùng phương pháp vào bài dạy cĩ hiệu quả khơng, tơi đã tiến hành trao đổi với học sinh tại trường. * Em cĩ thích mơn thể thao tự chọn bĩng chuyền khơng ? Tại sao ? Một số em học sinh trả lời : Em khơng thích lắm vì học khĩ lắm. Một số học sinh trả lời : Em thích học vì mơn bĩng chuyền cho em sức khỏe và sự khéo léo hơn và thấy thích bài học hơn. b/ Đánh giá thực trạng. Nhìn chung việc sử dụng phương pháp dạy học cho học sinh đã và đang rất được chú trọng. Đa số giáo viên đã dùng phương pháp dạy học thể thao tự chọn mơn bĩng chuyền trong trường THPT, đặc biệt là mỗi giáo viên đã tìm ra phương pháp riêng cho mình để phù hợp với đặc điểm của học sinh từng lớp. Điều này đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, tạo sự hứng thú cho học sinh trong việc học. Tuy nhiên, bên cạnh đĩ thì việc áp dụng phương pháp ở các trường THPT vẫn cịn cĩ những bất cập, những tồn tại. Trong phạm vi nghiên cứu của đề tài, tơi xin mạn phép đưa ra một số nguyên nhân của những tồn tại đã nĩi ở trên. c/ Nguyên nhân chủ quan. * Đối với giáo viên. Bên cạnh những giáo viên rất nhiệt tình, tận tụy, khơng ngừng học hỏi, trau rồi kinh nghiệm để nâng cao chất lượng các giờ học nĩi chung và chất lượng của việc dạy học tự chọn trong mơn Thể dục nĩi chung thì vẫn cịn một số giáo viên chưa thực sự nhận biết được tầm quan trọng của việc đưa những phương pháp vào giảng dạy mơn thể thao tự chọn, dẫn đến hiệu quả giờ học chưa cao. Ngồi ra, một số giáo viên chưa sử dụng phương pháp phù hợp và hiệu quả. Cĩ giáo viên do phương pháp yếu nên học sinh thực hiện các động tác trong mơn học chưa hiệu quả, hoặc đưa ra phương pháp chưa lơi cuốn được học sinh, thị phạm động tác cịn chưa rứt khốt nên học sinh học theo cái sai của chính giáo viên dạy. * Đối với học sinh. Bên cạnh những học sinh cĩ ý thức học tập tốt, thì cịn rất nhiều học sinh chưa thực sự nhận thức được tầm quan trọng của việc học mơn thể thao tự chọn, các em cịn chây lười trong việc rèn luyện tập hoặc cĩ tính ỷ nại khơng thực hiện các động tác, nhiều em trong giờ học cịn chưa chú ý vào bài học. Do trình độ nhận thức, khả năng cảm thụ của học sinh cĩ sự khác nhau dẫn tới thực trạng các em thực hiện động tác kĩ thuật chưa được đồng đều vì thế chất lượng các giờ học Thể dục chưa đạt kết quả cao như mong muốn. d/ Nguyên nhân khách quan. - Do cơ sở vật chất, đồ dùng thiết bị dạy học cịng chưa thực sự là đầy đủ nên cĩ ảnh hưởng tới chất lượng giờ học. - Do việc mơn thể dục ở các trường khơng được coi trọng nên giáo viên chưa cĩ sự quan tâm và đầu tư đúng mức tới việc nghiên cứu phương pháp vào bài dạy. - Do học sinh chưa thực sự nhận thức được mơn học. Trên đây là một số nguyên nhân cịng nh­ tồn tại trong việc dạy học thể thao tự chọn mà tơi đã rút ra được qua điều tra, nghiên cứu thực trạng ở trường THPT trong quá trình hồn thành đề tài nghiên cứu khoa học về ‘‘Phương pháp dạy học thể thao tự chọn mơn bĩng chuyền trong trường THPT ’’. 6/ Khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp đề xuất. Từ những thực trạng trên, để đưa phương pháp dạy học thể thao tự chọn mơn bĩng chuyền trong trường THPT. Tơi đã tiến hành dạy thực nghiệm tiết 64 + 65 lớp 11. Với 180 HS. GIÁO ÁN THỂ DỤC 11. TiÕt 64+65 - Bãng chuyỊn + ¤n KT ChuyỊn bãng cao tay, ®Ưm bãng. + ¤n KT ph¸t bãng thÊp tay + §Êu tËp - Chạy bền trên địa hình tự nhiên I.Mơc tiªu 1.KiÕn thøc:-N¾m ®­ỵc ®éng t¸c,kÜ thuËt chuyỊn bãng cao tay,®Ưm bãng , ph¸t bãng vµ n¾m ®­ỵc mét sè chiÕn thuËt trong chuyỊn bãng, rÌn luyƯn ph¸t triĨn søc bỊn. 2.KÜ n¨ng:Thùc hiƯn c¬ b¶n ®ĩng ®éng t¸c,biÕt vËn dơng luËt trong tËp luyƯn,thi ®Êu. II.§Þa ®iĨm ,ph­¬ng tiƯn 1.§Þa ®iĨm:S©n TD Tr­êng THPTA Thanh Liªm,®¶m b¶o vƯ sinh,an toµn trong tËp luyƯn 2.Ph­¬ng tiƯn:ThÇy:ChuÈn bÞ néi dung häc, tËp luyƯn Trß :Trang phơc,s©n b·i,dơng cơ,bãng chuyỊn 10 - 15 qu¶ III.TiÕn tr×nh lªn líp néi dung tl ph­¬ng ph¸p tỉ chøc I) PhÇn më ®Çu 1.GV nhËn líp,kiĨm tra sÜ sè vµ phỉ biÕn néi dung häc tËp luyƯn 2. Khëi ®éng -Ch¹y nhĐ nhµng theo §H vßng trßn(200m) -Xoay c¸c khíp cỉ tay,ch©n,gèi,h«ng vai,cỉ vµ Ðp d©y ch»ng ngang-däc II) PhÇn c¬ b¶n 1. KiĨm tra bµi cị -Bãng chuyỊn :KÜ thuËt ph¸t bãng thấp tay 2.Bãng chuyỊn -¤n kÜ thuËt chuyỊn bãng cao tay, ®Ưm bãng. -¤n kÜ thuËt ph¸t bãng thÊp tay nghiªng m×nh. - Mét sè chiÕn thuËt -§Êu tËp 3. cđng cè néi dung häc,tËp luyƯn 4. Chạy bền III) PhÇn kÕt thĩc 1. H/S th¶ láng tÝch cùc 2.GV cđng cè néi dung häc,tËp luyƯn vµ nhËn xÐt,®¸nh gi¸,xÕp lo¹i giê häc. 3.Giao Bµi tËp vỊ nhµ: bãng chuyỊn 6- 8’ 2’ 5’ 30’- 35’ 2’ 20’ 5’ 5’ 5’ 2’ 5’ 3’- 4’ 1.1 §éi h×nh nhËn líp ‚‚‚‚‚‚‚‚‚‚ ‚‚‚‚‚‚‚‚‚‚ ƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒ ƒ ƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒ € 1.2 §éi h×nh khëi ®éng -Tõ §H nhËn líp bªn (tr¸i ) quay tõ hµng 1- 4 ch¹y theo §H vßng trßn -§H 4 hµng ngang -3H/S thùc hiƯn néi dung kiĨm tra -GV nhËn xÐt,®¸nh gi¸,cđng cè néi dung kiĨm tra +Sai +C¸ch sưa §éi h×nh tËp luyƯn - H/S Nam thùc hiƯn(®ỉi tËp) -Tỉ1:¤n kÜ thuËt chuyỊn bãng cao tay, ®Ưm bãng - GV quan s¸t sđa ch÷a cho HS. -Tỉ 2 «n kÜ thuËt ph¸t bãng ‚ ‚‚‚‚‚‚‚‚‚‚ ‚‚‚‚‚‚‚‚‚‚ - GV gäi tõ 2- 3 HS thùc hiƯn - GV quan s¸t vµ sưa ch÷a. - HS ch¹y quanh s©n - GV h­íng dÉn c¸ch thë, phèi hỵp §éi h×nh xuèng líp ‚‚‚‚‚‚‚‚‚‚ ‚‚‚‚‚‚‚‚‚‚ ƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒ ƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒ € Sau một thời gian tìm hiểu nguyên nhân và đề ra nhưng phương pháp cụ thể và thực hiện đưa phương pháp dạy học thể thao tự chọn mơn bĩng chuyền trong trường THPT. Kết quả như sau : Học sinh giỏi 30 em chiếm 16% Học sinh khá 120 em chiếm 67% Học sinh trung bình 30 em chiếm 17% Học sinh yếu 0 em chiếm 0% Qua số liệu ta thấy tỉ lệ khá ,giỏi chiếm tới 83%, kh«ng cã häc sinh yÕu kÐm Với bảng kết quả này, so với thực trạng nhiều năm trước của trường thì đã cĩ sự tiến bộ. Điều này cho thấy : việc đưa phương pháp vào dạy học thể thao tự chọn đặc biệt là mơn bĩng chuyền trong trường THPT đã được giáo viên quan tâm, coi trọng và cĩ sự đầu tư, rèn luyện. C . PHẦN KẾT LUẬN Phương pháp dạy học thể thao tự chọn mơn bĩng chuyền trong trường THPT là phương pháp hữu ích cho giáo viên khi soạn giáo trình thể dục ở trường THPT. Khi giáo viên dạy bất cứ mơn tự chọn nào trong chương trình Thể dục giáo viên rất cần đến phương pháp dạy. Tuy nhiên, khơng phải bất cứ giáo viên nào khi sử dụng cuãng đều sử dụng tốt các phương pháp, đạt hiệu quả như mong muốn. Qua dạy thực nghiệm, dự giờ thao giảng trao đổi với giáo viên và học sinh, tơi thấy vấn đề sử dụng phương pháp áp dụng cho mơn bĩng chuyền cho học sinh trong giờ Thể dục, đặc biệt là học sinh THPT là vấn đề hết sức quan trọng. Nĩ gĩp phần rất lớn trong sự thành cơng của mỗi tiết dạy khi giáo viên lên lớp. Vì vậy, để đảm bảo việc sử dụng tốt, cĩ chất lượng thì giáo viên phải cĩ sự nghiên cứu, tìm hiểu phương pháp giảng dạy này. Ngồi việc cần nắm chắc phương pháp giảng dạy sao cho phù hợp, đúng lúc, đúng chỗ, đúng nội dung bài dạy thì người giáo viên cịn cần phải cĩ sự chuẩn bị đồ dùng dạy học trước khi lên lớp sao cho thu hút được sự chú ý của học sinh. Mặt khác, khi sử dụng phương pháp này phải cĩ sự kết hợp hài hịa, khéo léo giữa các phương pháp giảng dạy mơn Thể dục để tạo sự lơ gíc cho bài giảng. Thơng qua việc đưa phương pháp dạy học thể thao tự chọn mơn bĩng chuyền trong trường THPT giúp cho học sinh phải nắm bắt được kiến thức giáo vên chuyền đạt. Trên đây là một vài đề xuất nhỏ của tơi về vấn đề học tập và rèn luyện thân thể của học sinh THPT mà tơi đã cĩ quá trình thử nghiệm. Tơi xin mạnh dạn trình bày và rất mong được sự quan tâm giúp đỡ của các thầy, cơ giáo và các bạn đồng nghiệp. Tơi xin trân thành cảm ơn và tiếp thu ! Thanh Liêm, ngày 08 tháng 04 năm 2011. Người viết Trương Minh Tâm