Sáng kiến kinh nghiệm Chỉ đạo, tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường Tiểu học Lê Văn Tám

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA PHÒNG GD&ĐT THÀNH PHỐ Trường tiểu học Lê Văn Tám NHỮNG BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO, TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Họ và tên: Nguyễn Thị Tuyết Chức vụ: Hiệu trưởng Đơn vị công tác: Trường tiểu học Lê Văn Tám TP Sáng kiến kinh nghiệm thuộc lĩnh vực: Quản lý Th¸ng 4 n¨m 2011 A - PHẦN MỞ ĐẦU I- Lí do chọn đề tài: Tại Hội nghị lần thứ 2 của Ban chấp hành TW Đảng khoá VIII đã khẳng định “Giáo dục là quốc sách hàng đầu” nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài phát huy nguồn lực con người là khâu đột phá để tiến vào thời kỳ mới. Vì vậy, nhiệm vụ của giáo dục trong giai đoạn mới vô cùng quan trọng nhưng cũng rất nặng nề. Trước tình hình đó giáo dục phải xác định rõ được vị trí, vai trò và trách nhiệm của mình trong giai đoạn Lịch sử mới, giai đoạn công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Mục tiêu của giáo dục tiểu học là giáo dục toàn diện, hình thành cho HS những cơ sở ban đầu để phát triển về tình cảm, trí tuệ, thể chất và các kĩ năng cơ bản giúp HS có đủ điều kiện học bậc THCS, PTTH. Để thực hiện mục tiêu đặt ra, cùng với hoạt động dạy học trên lớp, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ( HĐGDNGLL ) ở trường tiểu học có một vị trí đặc biệt quan trọng trong quá trình giáo dục trẻ. Thông qua HĐGDNGLL những tri thức, kĩ năng cơ bản đã được học có điều kiện để các em trực tiếp rèn luyện các hành vi ứng xử. Học sinh được tham gia hoạt động, giao tiếp, giao lưu học hỏi lẫn nhau và có điều kiện tốt để các em hoà nhập được với sự phát triển của xã hội. Giữa hoạt động dạy học các môn học và HĐGDNGLL có mối quan hệ mật thiết với nhau, tác động bổ sung lẫn nhau tạo cho quá trình giáo dục trẻ đảm bảo sự phát triển toàn diện. Khi HĐGDNGLL được tổ chức với nhiều hình thức hoạt động cụ thể, đa dạng, hấp dẫn tạo điều kiện cho các em trau dồi mở rộng vốn hiểu biết, hiểu rõ hơn về cuộc sống quanh em , nhìn rộng ra thế giới bên ngoài. Với đặc điểm hiếu động, thích hoạt động và tính hồn nhiên của học sinh tiểu học thì đây là cơ hội tốt nhất để các em phát huy tối đa tính tích cực sáng tạo trong quá trình tham gia hoạt động. Trong thực tiễn của quá trình giáo dục học sinh ở trường tiểu học hiện nay, con đường giáo dục thông qua hoạt động GD NGLL ở mỗi trường được tiến hành theo một cách khác nhau. Tuy nhiên ở phần lớn các trường nội dung HĐGDNGLL còn nghèo nàn , đơn điệu chưa tương xứng với vai trò, ý nghĩa của mục tiêu giáo dục , với đặc điểm tâm sinh lý và nhu cầu tham gia hoạt động của học sinh tiểu học. Chính vì vậy tôi đã chọn việc “Chỉ đạo, tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường tiểu học Lê Văn Tám” làm nội dung nghiên cứu, nhằm tìm ra những biện pháp chỉ đạo, tổ chức HĐGDNGLL góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục trong trường tiểu học hiện nay. II. Đối tượng và phạm vi thực hiện: Kinh nghiệm chỉ đạo, tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của trường tiểu học Lê Văn Tám Năm học 2010-2011. B - PHẦN NỘI DUNG I. Tình hình nhà trường: Trường tiểu học Lê Văn Tám đóng trên địa bàn phường Ba Đình. Được tách ra từ trường PTCS Lê Văn Tám năm 1994. Nhà trường đã có nhiều thành tích trong học tập và rèn luyện, có đội ngũ giáo viên tương đối đồng đều có năng lực chuyên môn, nhiệt tình trong công việc. Học sinh ngoan, nề nếp, đạo đức tốt, có ý thức vươn lên trong học tập. Nhiều năm liền nhà trường liên tục có học sinh giỏi cấp Thành phố, cấp Tỉnh, cấp Quốc gia. Hiện nay trường có 15 phòng học cao tầng và các phòng chức năng với khuôn viên thoáng mát, sạch sẽ. Bàn ghế đảm bảo đủ cho một học sinh một chỗ ngồi. 100% phòng học có bảng từ chống loá, đủ ánh sáng, thoáng mát về mùa hè ấm áp về mùa đông. Năm học 2010-2011 trường có 27 CBGV trong đó giáo viên có trình độ Đại học và Cao đẳng: 23đ/c; còn lại là giáo viên có trình độ trung học. Toàn trường có 616 học sinh được biên chế 16 lớp. Nhiều năm liên tục trường đạt tiên tiến và tập thể lao động xuất sắc cấp Tỉnh ( từ 1997 - 1998 - 2009 - 2010). Năm 2006 - 2007 trường được Nhà nước khen tặng Huân chương lao động hạng ba. Năm 2010-2011 trường được Thủ tướng Chính Phủ tặng Bằng khen. II. Công tác chỉ đạo và tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp của trường TH Lê Văn Tám 1. Công tác chỉ đạo, tổ chức HĐNGLL của trường TH lê Văn Tám Ban giám hiệu trường TH Lê Văn Tám đã nhận thức rõ vị trí, vai trò và tác dụng của HĐGDNGLL, cùng với các môn học góp phần vào việc giáo dục học sinh tiểu học phát triển toàn diện về nhân cách. Ngay trong kế hoạch năm học của nhà trường, Ban giám hiệu đã xây dựng mục tiêu của HĐGDNGLL. Phối hợp chặt chẽ với đội Thiếu niên, các lực lượng giáo dục để xây dựng chương trình, kế hoạch tổ chức HĐGDNGLL bám sát nội dung, yêu cầu và điều kiện thực tế của nhà trường. Mỗi hoạt động đề ra đều được Hiệu trưởng phân công cụ thể đảm bảo đúng người, đúng việc.... - Tổng phụ trách Đội thay Hiệu trưởng tổ chức điều hành và phối hợp với giáo viên chủ nhiệm, các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường thực hiện nội dung đã xây dựng. - Các HĐGDNGLL được tiến hành đều có sự kiểm tra, đánh giá của Ban giám hiệu nhà trường. 2. Nội dung và hình thức tổ chức HĐNGLL ở trường TH Lê Văn Tám. 2.1. Tổ chức chào cờ đầu tuần là hoạt động được tiến hành thường xuyên và đều đặn. Các hoạt động của đội thiếu niên tổ chức lồng ghép đan xen và thống nhất về mục đích hoạt động. Nội dung và hình thức tổ chức trong từng buổi chào cờ rất đa dạng và phong phú. Ngoài việc đánh giá toàn diện về tình hình chung, nhà trường còn tổ chức sinh hoạt theo chủ điểm, tổ chức các hoạt động văn nghệ, thông tin thời sự, cập nhật giáo dục về môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, an toàn giao thông, phòng chống tệ nạn xã hội... 2.2. Hoạt động văn hoá - nghệ thuật: Đây là một loại hình hoạt động quan trọng, không thể thiếu được trong sinh hoạt tập thể của học sinh, nhất là học sinh bậc tiểu học. Hoạt động này bao gồm nhiều thể loại khác nhau: - Tập một bài hát, điệu múa. - Trình diễn một chương trình văn nghệ. - Thi văn nghệ giữa các tổ học sinh. - Tổ chức vẽ tự do hoặc vẽ theo chủ đề. 2.3. Hoạt động vui chơi giải trí, thể dục thể thao: Hoạt động này góp phần rèn luyện một số phẩm chất: Tinh thần tổ chức, kỷ luật, nâng csao tinh thần trách nhiệm, tinh thần đoàn kết, lòng nhân ái Một số trò chơi: - Đứng ngồi theo lệnh( rèn khả năng tập trung). - Tập tầm vông( rèn khả năng phán đoán). - Chuyền bóng tiếp sức (rèn sự khéo léo, nhanh nhẹn và sự phối hợp). 2.4. Hoạt động xã hội- lao động công ích: - Bước đầu đưa các em vào các hoạt động xã hội để giúp các em nâng cao hiểu biết về con người, đất nước, xã hội nhằm giáo dục tình cảm đối với quê hương đất nước, con người Đồng thời thông qua lao động giúp trẻ gắn với đời sống xã hội. - Các hình thức hoạt động: Tham gia công tác từ thiện, quỹ Đội, đóng góp ủng hộ nạn nhân chất độc màu da cam, vệ sinh lớp học,sân trường, làm đẹp bồn hoa, cây cảnh cho đẹp trường lớp, môi trường. 2.5. Hoạt động tiếp cận khoa học- Kỹ thuật: - Giúp các em tiếp cận được những thành tựu khoa học- công nghệ tiên tiến. Điều đó sẽ tạo cho các em sự say mê, tìm tòi, kích thích các em học tập tốt hơn. - Tổ chức cho học sinh sưu tầm những bài toán vui, tìm hiểu các danh nhân, tìm hiểu về Bác Hồ, tìm hiểu về các anh hùng nhỏ tuổi. III. Một số biện pháp trong công tác chỉ đạo, quản lí HĐGDNGLL ở trường tiểu học Lê Văn Tám. Trong quá trình tổ chức “Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp” tại trường tiểu học Lê Văn Tám, tôi đã rút ra một số biện pháp chỉ đạo, tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp sau đây: 1) Xây dựng kế hoạch và chương trình hoạt động. HĐGDNGLL là một hoạt động giáo dục cơ bản trong nhà trường do đó Ban giám hiệu xây dựng kế hoạch một cách cụ thể, khoa học để có thể quản lí và chỉ đạo HĐGDNGLL đạt hiệu quả cao. Dựa vào nội dung HĐGDNGLL, các chủ điểm cần tập trung trong năm học và tìm hiểu năng lực của mỗi giáo viên, khả năng phối hợp với các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường. Đồng thời dựa vào yêu cầu, nhiệm vụ cụ thể để xây dựng các chỉ tiêu phấn đấu, lập kế hoạch chỉ đạo, quản lí sát hợp. Xác định rõ mục đích của từng nội dung hoạt động. Ban giám hiệu triển khai kế hoạch và chương trình hoạt động cho toàn trường một cách ổn định, duy trì nề nếp thường xuyên liên tục. Hoạt động của đội thiếu niên đã được đồng chí tổng phụ trách kiêm giáo viên mĩ thuật: Trịnh Thị Phương vận dụng và kết hợp trong các buổi sinh hoạt tập thể lớp cuối tuần với buổi sinh hoạt Đội; sắp xếp các hoạt động ở sân trường trong giờ ra chơi hàng tuần vào các buổi thứ 2, thứ 4 và thứ 6 các em thực hiện 3 bài múa hát tập thể; các buổi thứ 3, thứ 5 tổ chức bài thể dục tay không. Ngoài ra còn có các trò chơi khác. Đồng thời với mỗi chủ điểm, tùy theo điều kiện cụ thể của nhà trường, căn cứ vào lứa tuổi học sinh để nhà trường xây dựng kế hoạch cho phù hợp đạt hiệu quả giáo dục cao. Đối với học sinh lớp 1, 2 nhà trường chỉ tổ chức các hoạt động đơn giản theo nhóm và trong nội bộ lớp. Đối với lớp 3, 4, 5 nhà trường tổ chức các hoạt động quy mô lớn hơn: Tổ chức thi giữa các lớp,tổ chức giao lưu liên khối,tổ chức với qui mô toàn trường. Tổ chức diễn ca truyền thống KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Năm học 2010 - 2011 NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG THÁNG CHỦ ĐỀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC KHỐI 1+2 KHỐI 3+ 4 + 5 Mừng - Học sinh lớp1: Tập xếp - Tổ chức lễ khai giảng. - Tập dượt đội hình, ôn luyện các bài hàng ngũ hát đã được học ở năm học trước,văn năm học - Ổn định tổ chức lớp mới- Tìm - Tổ chức lễ khai giảng. nghệ chào đón các em khối 1 (Khối - Hoạt động làm sạch đẹp 9 hiểu 2,3,4,5). - Ổn định tổ chức lớp trường, lớp. truyền - Lao động vệ sinh trường lớp. -Giữ vệ sinh trường lớp. - Ôn lại nội quy học sinh. thống nhà - Học nội quy học sinh - GV lên kế hoạch tuyên truyền và trường - Giáo dục vệ sinh môi trờng. giáo dục truyền thống nhà trường. - Tìm hiểu truyền thống tốt - Tìm hiểu truyền thống tốt đẹp - Tổ chức tuyên truyền trong các giờ đẹp của nhà trường. Tổ của nhà trường. Tổ chức thi SHTT, SH dưới cờ...trong giờ HĐTT. chức thi viết chữ đẹp, Mỹ viết chữ đẹp, Mỹ thuật, giọng - Tổ chức thi và trao giải dịp chào Người học thuật, giọng hát hay, kể hát hay, kể chuyện, cờ vua, mừng ngày thành lập trường 17/10. sinh chuyện. - Hoạt động làm sạch đẹp - Giới thiệu truyền thống của nhà ngoan- 10 - Thực hiện tốt vệ sinh cá trường lớp trường, dựng hoạt cảnh Lê Văn truyền nhân, vệ sinh lớp học. - Giáo dục thực hành vệ sinh Tám... thống nhà -Giáo dục thực hành vệ răng miệng, vệ sinh an toàn trường - Lao động vệ sinh... sinh răng miệng, vệ sinh an thực phẩm... - Tìm hiểu những nhiệm vụ trọng toàn thực phẩm. - Tổ chức Đại hội Chi đội,Liên tâm, hướng phấn đấu của bản thân. Đội. NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG THÁNG CHỦ ĐỀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC KHỐI 1+2 KHỐI 3+ 4 + 5 - Làm quen với các thầy cô - Phát động phong trào thi đua - Phát động phong trào thi giáo trong trường. học tập chăm ngoan- làm nhiều đua.......chào mừng ngày 20/11. - Thi đua học tập chăm việc tốt mừng ngày 20/11 - thi làm báo tường. Kính yêu ngoan làm nhiều việc tốt - Kỉ niệm ngày nhà giáo VN - Hội diễn văn nghệ. 11 thầy giao, chào mừng ngày 20/11 20/11. - Vẽ tranh về môi trường. cô giáo -Kỉ niệm ngày 20/11, sưu - Giáo dục môi trường. - Đội tuyên truyền măng non tuyên tầm bài hát, bài thơ về thầy truyền về nghề dạy học,kính trọng và giáo cô giáo. biết ơn thầy cô giáo, giữ gìn ATGT, - Giáo dục môi trường. tham gia bảo vệ môi trường. - Sưu tầm tranh ảnh , thơ, - Tìm hiểu về anh bộ đội cụ - Tổ chức các hội thi tìm hiểu, kể bài viết về anh bộ đội cụ Hồ, đất nước- con người Việt chuyện truyền thống về ngày 22/12 Tiếp bước Hồ. Nam. - Rèn nề nếp kỷ luật như anh bộ đội. cha anh- - Tổ chức hội vui học tập - - Tổ chức thăm hỏi cựu chiến Chúc mừng các đơn vị bộ đội. 12 Uống Giáo dục môi trường. binh địa phương. - Các hoạt động nhân đạo từ thiện. nước nhớ - Giáo dục tinh thần tương - Giáo dục môi trường. nguồn - Tổ chức hội vui học tập chuẩn bị thân tương ái. - Giáo dục tinh thần tương thân cho thi học kỳ I. tương ái. NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG THÁNG CHỦ ĐỀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC KHỐI 1+2 KHỐI 3+ 4 + 5 Mừng - Tìm hiểu về truyền thống - Tìm hiểu về truyền thống văn - Tổ chức lao động mùa xuân: Tổng Đảng văn hoá của phường Ba hoá của phường Ba Đình. vệ sinh trường lớp, chăm sóc vườn mừng Đình. - Tìm hiểu về phong tục tế cổ hoa, cây cảnh. xuân-Giữ - Giáo dục AT giao thông truyền của dân tộc. - Tổ chức các trò chơi dân gian: Kéo gìn truyền co, chi chi chành chành 1-2 - GD vệ sinh răng miệng. - Giáo dục an toàn giao thông thống văn - Tổ chức tham quan di tích - Giáo dục vệ sinh răng miệng. - Biểu diễn văn nghệ, đóng tiểu hóa dân lịch sử, văn hoá của quê h- - Tổ chức tham quan di tích phẩm... tộc. ương đất nước. lịch sử, văn hoá của quê hương - Thu gom phế liệu. đất nước. -Phát động thi đua học tập -Phát động thi đua học tập chăm - Tổ chức hội thi tìm hiểu về ngày chăm ngoan, làm nhiều việc ngoan, làm nhiều việc tốt chào thành lập Đoàn TNCS HCM 26/3. tốt chào mừng ngày 8/3. mừng ngày 8/3 và 26/3. - Tổ chức hội diễn văn nghệ chào Yêu quý 3 -Tham dự các hoạt động kỉ -Tổ chức các hoạt động kỉ niệm mừng ngày 8/3 và 26/3 Hoa điểm mẹ và cô niệm ngày 8/3 và 26/3. ngày 8/3 , 26/3 10 tặng cô -Làm quen với các bài học - Giáo dục an toàn giao thông. Tuyên truyền dưới cờ bằng hình thức về an toàn giao thông. diễn tiểu phẩm. NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG THÁNG CHỦ ĐỀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC KHỐI 1+2 KHỐI 3+ 4 + 5 -Tổ chức cho HS xem một - Tổ chức cho HS sưu tầm tranh - Tổ chức hội vui học tập tại lớp. số tranh ảnh về hoạt động ảnh học tập và hoạt động của - Tổ chức kể chuyện và giới thiệu của thiếu nhi V Nam và thế thiếu nhi các nước khu vực và truyền thống Chiến thắng Hàm Rồng giới. thế giới. , Chiến thắng Điện Biên Phủ - Tổ chức kể chuyện và - Tổ chức kể chuyện và giới Hòa bình- - Tổ chức cho học sinh tham dự 4 giới thiệu truyền thống thiệu truyền thống Chiến thắng Hữu nghị phong trào: “Viết thư UPU”. nhân lễ kỷ niệm Chiến Hàm Rồng ,Chiến thắng Điện thắng Hàm Rồng Biên Phủ -Tổ chức hội vui học tập, - CLB khoa học, nghệ thuật, VN chào mừng 30/4 . VN chào mừng ngày 30/4 và 1/5. - Học tập 5 điều Bác Hồ -Tìm hiểu về thời niên thiếu - Phát động thi đua..... mừng ngày dạy của Bác. sinh nhật Bác. Bác Hồ - Văn nghệ ca ngợi công ơn -Học tập về 5 điều Bác Hồ dạy. - Tổ chức hội thi: Tìm hiểu về thời kính yêu- của Đảng và Bác, kỉ niệm -Viết bài ca ngợi Bác Hồ kính nên thiếu của Bác Hồ; Tìm hiểu về Tự hào ngày sinh nhật Bác 19/5. yêu. truyền thống Đội TNTP HCM. 5 truyền - Hướng dẫn hoạt động hè. - Thi đua học tập, rèn luyện - Tổ chức dâng hương, báo công tại thống Đội chào mừng ngày thành lập Đội Nhà tưởng niệm Bác Hồ. ta 15/5 - Tổ chức bàn giao học sinh về sinh - Hướng dẫn hoạt động hè, HS hoạt hè tại địa phương. đang ký sinh hoạt hè. 2. Tổ chức thực hiện: Đối với mỗi nội dung hoạt động nhà trường điều thực hiện theo các bước sau : a) Bước chuẩn bị: ( Bao gồm các phần việc ) - Xác định mục đích hoạt động. - Lựa chọn nội dung, hình thức tổ chức - Dự kiến thời gian, địa điểm - Phân công người thực hiện . b) Bước tiến hành - Tổ chức triển khai kế hoạch . - Đôn đốc thực hiện . c) Bước tổng kết : - Kiểm tra đánh giá quá trình thực hiện và kết quả đạt được . - Động viên khen thưởng . Ví dụ: Cuộc thi “ Ngược dòng lịch sử ”. Hình thức : Hái hoa dân chủ - Tổ chức theo mô hình từng lớp: Cùng một chủ đề, tùy thuộc vào từng độ tuổi để chúng tôi lựa chọn nội dung và hệ thống câu hỏi cho phù hợp. * Đối với lớp 1,2: Hệ thống câu hỏi cần phải dễ, gần gũi với các em. Cụ thể: - Câu 1: Năm học 2010-2011,trường Lê Văn Tám có bao nhiêu lớp? Bao nhiêu học sinh? - Câu 2: Ngày truyền thống nhà trường là ngày nào? - Câu 3: Ngày 19/05/1890 là ngày gì? - Câu4: Nêu 5 điều Bác Hồ dạy? - Câu 5: Ngày 30/5/1975 là ngày gì? - Câu 6: Kỷ niệm Quốc tế phụ nữ vào ngày nào? * Đối với lớp 3,4,5: Mức độ câu hỏi khó hơn và phải vận dụng được kiến thức đã học hoặc sự hiẻu biết của mình về cuộc sống chung quanh. Cụ thể: - Câu 1: Ngày 03/2/1930 là ngày gì? - Câu2: Ngày 07/5/1954 là ngày gì? - Câu3: Tên thật của Kim Đồng là gì? - Câu4: Ngày 20/11/1982 là ngày gì? - Câu 5: Chủ Tịch Hồ Chí Minh sinh ngày tháng năm nào? - Câu 6: Lăng Chủ Tịch Hồ Chí Minh nằm ở đâu? - Câu 7: Nơi thành lập tổ chức Đội nhi đồng cứu quốc đầu tiên tại tỉnh nào?... Ví dụ: Cuộc thi “ Tìm hiểu về kiến thức văn hóa” Hình thức: Tổ chức thực hiện trong khối lớp 5.