Nội dung, địa chỉ, mức độ tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường ở các lớp trong môn Tiếng Việt : Lớp 3

làm văn. HS thấy được tác hại của việc phá hoại môi trường : gây nên những thiệt hại lớn qua các trận lũ, giông. 1.2. Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường qua các hành động cụ thể : trồng cây, bảo vệ thiên nhiên ; góp phần làm đẹp cảnh quan môi trường của quê hương đất nước. 2- Gợi ý nội dung, địa chỉ và mức độ cụ thể : Tuần Bài học Nội dung tích hợp về GDBVMT Phương thức TH 3 Tập làm văn Kể về gia đình - Giáo dục tình cảm đẹp đẽ trong gia đình. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. 5 Tập đọc – KC Người lính dũng cảm - Kết hợp khai thác ý BVMT qua chi tiết : Việc leo rào của các bạn làm giập cả những cây hoa trong vườn trường. Từ đó, giáo dục HS ý thức giữ gìn và bảo vệ môi trường, tránh những việc làm gây tác hại đến cảnh vật xung quanh. - Khai thác gián tiếp nội dung bài. 8 Tập làm văn Kể về người hàng xóm - Giáo dục tình cảm đẹp đẽ trong xã hội. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. 10 Chính tả Quê hương ruột thịt - HS yêu cảnh đẹp thiên nhiên trên đất nước ta, từ đó thêm yêu quý môi trường xung quanh, có ý thức BVMT. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. LT&C So sánh - Hướng dẫn BT2 (Hãy tìm những âm thanh được so sánh với nhau trong mỗi câu thơ, câu văn), GV gợi hỏi : Những câu thơ, câu văn nói trên tả cảnh thiên nhiên ở những vùng đất nào trên đất nước ta ? Từ đó cung cấp hiểu biết, kết hợp GDBVMT : Côn Sơn thuộc vùng đất Chí Linh, Hải Dương, nơi người anh hùng dân tộc-nhà thơ Nguyễn Trãi về ở ẩn; trăng và suối trong câu thơ của Bác tả cảnh rừng ở chiến khu Việt Bắc ; nhà văn Đoàn Giỏi tả cảnh vườn chim ở Nam Bộ. Đó là những cảnh thiên nhiên rất đẹp trên đất nước ta. - Khai thác gián tiếp nội dung bài. 11 Tập đọc – KC Đất quý, đất yêu - GV kết hợp GDBVMT (cần có tình cảm yêu quý, trân trọng đối với từng tấc đất của quê hương) thông qua câu hỏi 3 : Vì sao người Ê-ti-ô-pi-a không thể để khách mang đi, dù chỉ là một hạt cát nhỏ ? (GV nhấn mạnh : Hạt cát tuy nhỏ nhưng là một sự vật “thiêng liêng, cao quý”, gắn bó máu thịt với người dân Ê-ti-ô-pi-a nên họ không rời xa được...). - Khai thác gián tiếp nội dung bài. Chính tả Tiếng hò trên sông - HS yêu cảnh đẹp đất nước ta, từ đó thêm yêu quý môi trường xung quanh, có ý thức BVMT. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. Tập đọc Vẽ quê hương - HS trả lời câu hỏi 1 : Kể tên những cảnh đẹp được tả trong bài thơ ?, câu hỏi 2 : Cảnh vật quê hương được tả bằng nhiều màu sắc. Hãy kể tên những màu sắc ấy ? / Từ đó giúp các em trực tiếp cảm nhận được vẻ đẹp nên thơ của quê hương thôn dã, thêm yêu quý đất nước ta. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. LT&C Từ ngữ về quê hương - BT2 : Xếp những từ ngữ sau vào hai nhóm (Chỉ sự vật ở quê hương / Chỉ tình cảm đối với quê hương) : cây đa, gắn bó, dòng sông, con đò, nhớ thương, yêu quý, mái đình, thương yêu, ngọn núi, phố phường, bùi ngùi, tự hào. / Giáo dục tình cảm yêu quý quê hương. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. Tập viết Ôn chữ hoa G - Giáo dục tình cảm quê hương qua câu ca dao : Ai về đến huyện Đông Anh / Ghé xem phong cảnh Loa Thành Thục Vương. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. Tập làm văn Nói về quê hương - Giáo dục tình cảm yêu quý quê hương. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. 12 Tập đọc – KC Nắng phương Nam - Giáo dục ý thức yêu quý cảnh quan môi trường của quê hương miền Nam. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. Chính tả Chiều trên sông Hương - HS yêu cảnh đẹp thiên nhiên trên đất nước ta, từ đó thêm yêu quý môi trường xung quanh, có ý thức BVMT. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. Tập đọc Cảnh đẹp non sông - HS cảm nhận được nội dung bài và thấy được ý nghĩa : Mỗi vùng trên đất nước ta đều có những cảnh thiên nhiên tươi đẹp; chúng ta cần phải giữ gìn và bảo vệ những cảnh đẹp đó. Từ đó, HS thêm yêu quý môi trường thiên nhiên và có ý thức BVMT. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. Tập làm văn Nói, viết về cảnh đẹp đất nước - Giáo dục tình cảm yêu mến cảnh đẹp của thiên nhiên và môi trường trên đất nước ta. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. 13 Chính tả Đêm trăng trên Hồ Tây - Giáo dục tình cảm yêu mến cảnh đẹp của thiên nhiên, từ đó thêm yêu quý môi trường xung quanh, có ý thức BVMT. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. Tập đọc Cửa Tùng - HS cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên, từ đó thêm tự hào về quê hương đất nước và có ý thức tự giác BVMT. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. Chính tả Vàm Cỏ Đông - Giáo dục tình cảm yêu mến dòng sông, từ đó thêm yêu quý môi trường xung quanh, có ý thức BVMT. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. 16 Tập đọc Về quê ngoại - GD tình cảm yêu quý nông thôn nước ta qua câu hỏi 3 : Bạn thấy ở quê có những gì lạ ? (Gặp trăng gặp gió bất ngờ / ở trong phố chẳng bao giờ có đâu ; gặp con đường đất rực màu rơm phơi, gặp Bóng tre mát rợp vai người / Vầng trăng như lá thuyền trôi êm đềm .... Từ đó liên hệ và “chốt” lại ý về BVMT : Môi trường thiên nhiên và cảnh vật ở nông thôn thật đẹp đẽ và đáng yêu. - Khai thác gián tiếp nội dung bài. Tập làm văn Nói về thành thị, nông thôn - Giáo dục ý thức tự hào về cảnh quan môi trường trên các vùng đất quê hương. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. 17 Chính tả Vầng trăng quê em - HS yêu quý cảnh đẹp thiên nhiên trên đất nước ta, từ đó thêm yêu quý môi trường xung quanh, có ý thức BVMT - Khai thác trực tiếp nội dung bài. LT&C Ôn tập câu Ai thế nào ? - Giáo dục tình cảm đối với con người và thiên nhiên đất nước (nội dung đặt câu). - Khai thác trực tiếp nội dung bài. Tập làm văn Viết về thành thị, nông thôn - Giáo dục ý thức tự hào về cảnh quan môi trường trên các vùng đất quê hương. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. 21 Tập viết Ôn chữ hoa O Ô Ơ - Giáo dục tình yêu quê hương, đất nước qua câu ca dao : ổi Quảng Bá, cá Hồ Tây / Hàng đào tơ lụa làm say lòng người. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. 22 Tập viết Ôn chữ hoa P - Giáo dục tình yêu quê hương, đất nước qua câu ca dao : Phá Tam Giang nối đường ra Bắc / Đèo Hải Vân hướng mặt vào Nam. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. 23 Tập viết Ôn chữ hoa Q - Giáo dục tình yêu quê hương, đất nước qua câu thơ : Quê em đồng lúa nương dâu / Bên dòng sông nhỏ, nhịp cầu bắc ngang. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. 28 Tập đọc – KC Cuộc chạy đua trong rừng - GV liên hệ : Cuộc chạy đua trong rừng của các loài vật thật vui vẻ, đáng yêu ; câu chuyện giúp chúng ta thêm yêu mến những loài vật trong rừng. - Khai thác gián tiếp nội dung bài. 29 Tập viết Ôn chữ hoa T - HS thấy được giá trị của hình ảnh so sánh (Trẻ em như búp trên cành), từ đó cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên. (Có thể hỏi : Cách so sánh trẻ em với búp trên cành cho thấy điều gì ở trẻ em ?). - Khai thác gián tiếp nội dung bài. 31 Tập làm văn Thảo luận về bảo vệ môi trường - Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường thiên nhiên. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. 32 Tập đọc – KC Người đi săn và con vượn - Giáo dục ý thức bảo vệ loài động vật vừa có ích vừa tràn đầy tình nghĩa (vượn mẹ sẵn sàng hi sinh tất cả vì con) trong môi trường thiên nhiên - Khai thác trực tiếp nội dung bài. Chính tả Hạt mưa - Giúp HS thấy được sự hình thành và “tính cách” đáng yêu của nhân vật Mưa (từ những đám mây mang đầy nước được gió thổi đi,... đến ủ trong vườn, trang đầy mặt nước, làm gương cho trăng soi - rất tinh nghịch...). Từ đó, thêm yêu quý môi trường thiên nhiên. - Khai thác gián tiếp nội dung bài. Tập làm văn Nói, viết về bảo vệ môi trường - Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường thiên nhiên. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. 33 Tập đọc – KC Cóc kiện Trời - GV liên hệ : Nạn hạn hán hay lũ lụt do thiên nhiên (“Trời”) gây ra nhưng nếu con người không có ý thức BVMT thì cũng phải gánh chịu những hậu quả đó. - Khai thác gián tiếp nội dung bài. LT&C Nhân hoá - HS viết đoạn văn ngắn có sử dụng phép nhân hoá để tả bầu trời buổi sớm hoặc tả một vườn cây. Qua đó giáo dục tình cảm gắn bó với thiên nhiên, có ý thức BVMT. - Khai thác trực tiếp nội dung bài. 34 Tập đọc Mưa - GV liên hệ : Mưa làm cho cây cối, đồng ruộng thêm tươi tốt ; mưa cung cấp nguồn nước cần thiết cho con người chúng ta. - Khai thác gián tiếp nội dung bài. 3- Lưu ý về yêu cầu tích hợp GDBVMT trong môn Tiếng Việt lớp 3 3.1. Dân số, tài nguyên, môi trường : Dân số tăng nhanh dẫn đến khai thác quá mức tài nguyên đất, rừng, dẫn đến cạn kiệt tài nguyên và suy thoái môi trường (chú ý khai thác ở một số bài học thuộc các chủ điểm Thành thị và Nông thôn, Ngôi nhà chung). 3.2. Những vấn đề chung về môi trường toàn cầu : Vẻ đẹp thiên nhiên, loài vật quanh ta... (chú ý khai thác ở một số bài học thuộc các chủ điểm Cộng đồng, Quê hương, Bắc-Trung-Nam, Ngôi nhà chung). 3.3. Rủi ro, sức khoẻ, các nguồn tài nguyên và ô nhiễm : Các thiên tai thường gặp; lợi ích và sự có hạn của tài nguyên tự nhiên; khái niệm Xanh - Sạch - Đẹp nơi học, nơi ở, nơi đi lại (có thể khai thác ở một số bài thuộc nhiều chủ điểm trong SGK Tiếng Việt 3, hai tập). 3.4. Các nguồn nước : Các nguồn nước, thể nước, vòng tuần hoàn của nước (chú ý khai thác ở một số bài học thuộc các chủ điểm Cộng đồng, Quê hương, Thành thị-Nông thôn, Ngôi nhà chung, Bầu trời và mặt đất). 3.5. Đất đai và khoáng sản : Bảo vệ đất đai (chú ý khai thác ở một số bài học thuộc các chủ điểm Quê hương, Thành thị và Nông thôn, Bảo vệ Tổ quốc, Bầu trời và mặt đất). 3.6. Nguồn thực phẩm : Các loại cây, con dùng làm thực phẩm (chú trọng bài học thuộc các chủ điểm Quê hương, Thành thị và Nông thôn). 3.7. Duy trì bền vững hệ sinh thái : Các vùng lãnh thổ đất nước, công viên, bảo vệ và chăm sóc cây trồng (chú ý khai thác ở một số bài học thuộc các chủ điểm Tới trường, Bắc-Trung-Nam, Thành thị và Nông thôn, Bảo vệ Tổ quốc, ). 3.8. Duy trì bền vững các loài hoang dã : Yêu thích các loài vật hoang dã (chú ý khai thác ở một số bài học thuộc các chủ điểm Thể thao, Ngôi nhà chung, Bầu trời và mặt đất). 3.9. Môi trường và xã hội : Trái đất là ngôi nhà chung ; giữ gìn trật tự vệ sinh nơi công cộng là góp phần xây dựng lối sống văn minh (chú trọng bài học thuộc các chủ điểm Anh em một nhà, Ngôi nhà chung, Bầu trời và mặt đất).