Kì thi chọn học sinh giỏi tỉnh môn Giáo dục công dân Lớp 9 - Bảng A - Năm học 2008-2009 - Sở GD & ĐT Nghệ An

Đề chính thức Sở GD&ĐT Nghệ An Kì thi chọn học sinh giỏi tỉnh Năm học 2007-2008 Môn thi: giáo dục công dân lớp 9 - bảng a Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề) Câu 1: (2,5 điểm) Hiếp pháp là gì? Từ năm 1945 đến nay nước ta đã ban hành mấy bản Hiến pháp ? Đó là những bản Hiến pháp nào? Câu 2: (4,0 điểm) Tình huống: Tuấn và Lan cùng làm việc tại một công ty. Họ yêu nhau và quyết định đi đến hôn nhân. Tuấn dẫn Lan về quê ra mắt họ hàng và gia đình. Sau khi tìm hiểu, bố mẹ Tuấn phát hiện Lan là anh em con cô con cậu với Tuấn nhưng đã bị thất lạc nhiều năm. Hỏi: a. Tuấn và Lan có thể kết hôn không? Vì sao? b. Hãy nêu các quy định về cấm kết hôn của Luật Hôn nhân và gia đình Việt Nam năm 2000. Câu 3: (4,0 điểm) Trong bức thư của Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ IX diễn ra tại thủ đô Hà Nội từ ngày 17- 21/12/ 2007 gửi thanh thiếu nhi cả nước có đoạn viết: “...Đối với tuổi trẻ, thời cơ, vận hội đang tạo ra điều kiện cho từng người học tập, cống hiến, trưởng thành; khó khăn thách thức lại là môi trường cho mỗi người chúng ta rèn luyện ý chí, bản lĩnh để vươn lên tự khẳng định, tự hoàn thiện bản thân...”. Từ nhận định trên em hãy làm rõ trách nhiệm của thế hệ trẻ trong giai đoạn hiện nay. Câu 4: (2,0 điểm) Bố Hà bị nhiễm HIV, Hà lo lắng và thương bố nên việc học tập ngày càng giảm sút. Mai rủ Hồng đến động viên, giúp đỡ gia đình Hà nhưng Hồng bảo: Tất cả những người bị nhiễm HIV đều có lối sống buông thả, tham gia các tệ nạn xã hội. Nếu chúng mình gần gũi với họ thì sẽ bị lây nhiễm và ảnh hưởng đạo đức. Em có đồng ý với ý kiến của bạn Hồng trong tình huống trên không? Vì sao? Câu 5: (3,5 điểm) Tình huống: Chị gái em là sinh viên đi du học ở nước ngoài, trong dịp về quê đón tết cổ truyền có dẫn theo một người bạn Nga tên là Natasa. Khi gia đình em bày biện mâm cỗ để cúng tổ tiên vào chiều 30 Tết, chị Natasa rất ngạc nhiên. Em hãy giới thiệu để chị ấy hiểu về phong tục thờ cúng tổ tiên của dân tộc Việt Nam. Câu 6: (4, 0 điểm) Em hãy trình bày những hiểu biết của mình khi quan sát bức ảnh sau: --------Hết-------- Họ và tên:.......................................................................Số báo danh:..................... Sở GD&ĐT Nghệ An Kì thi chọn học sinh giỏi tỉnh Năm học 2007-2008 Hướng dẫn chấm và biểu điểm đề chính thức Môn: giáo dục công dân lớp 9 - bảng a Câu 1: (2,5 điểm) (0,5 điểm) Hiến pháp là luật cơ bản của Nhà nước, có hiệu lực pháp lý cao nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam. (0,5 điểm) Từ 1945 đến nay nước ta đã ban hành 4 bản Hiến pháp. (1,0 điểm) Học sinh nêu được: HP 1946; HP 1959; HP 1980; HP 1992. (0,5 điểm) Nếu nêu được HP 1992 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2001. Câu 2: (4,0 điểm) a. (0,5 điểm) Lan và Tuấn không thể kết hôn. (0,5 điểm) nêu được: luật Hôn nhân và gia đình Việt Nam năm 2000 quy định: cấm kết hôn giữa những người có họ trong phạm vi 3 đời. b. Quy định về cấm kết hôn của luật Hôn nhân và gia đình Việt Nam năm 2000 là: (0,5 điểm) Người đang có vợ, có chồng; (0,5 điểm) Người mất năng lực hành vi dân sự; (0,5 điểm) Giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; (0,5 điểm) Giữa những người có họ trong phạm vi 3 đời; (0,5 điểm) Giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi, bố chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, bố dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng; (0,5 điểm) Giữa những người cùng giới tính. Câu 3: (4,0 điểm) Trong giai đoạn hiện nay tuổi trẻ đang đứng trước những thời cơ, thách thức: (0,5 điểm) Thời cơ: xu thế hội nhập..., sự phát triển kinh tế - chính trị xã hội của đất nước... (0,5 điểm) Thách thức: trình độ ngoại ngữ..., những cám dỗ..., sự cạnh tranh..., Trách nhiệm: (0,5 điểm) Xác định lý tưởng sống đúng đắn, chủ động vượt qua mọi khó khăn, thách thức... (0,5 điểm) Tận dụng những thời cơ mà đất nước, xã hội đang tạo cho tất cả mỗi người đặc biệt là đối với thanh thiếu nhi... (0,5 điểm) Ra sức học tập văn hoá, khoa học kỹ thuật, tu dưỡng đạo đức, tư tưởng chính trị... (0,5 điểm) Có lối sống lành mạnh, rèn luyện các kỹ năng, phát triển các năng lực, có ý thức rèn luyện sức khoẻ, (0,5 điểm) Tích cực tham gia các hoạt động chính trị – xã hội, lao động sản xuất, xây dựng nước ta thành một nước công nghiệp hoá, hiện đại hoá, (0,5 điểm) Liên hệ bản thân Câu 4: (2,0 điểm) (0,5 điểm) Không đồng ý với ý kiến của bạn Hồng. Vì: (0,5 điểm) Không phải tất cả những người bị nhiễm HIV đều có lối sống buông thả, tham gia các tệ nạn xã hội mà có thể do nhiều nguyên nhân như: bác sĩ bị lây nhiễm từ bệnh nhân, chiến sĩ công an bị lây nhiễm từ tội phạm... (0,5 điểm) HIV/AIDS không lây nhiễm qua tiếp xúc thông thường... (0,5 điểm) Mỗi người chúng ta cần có những hiểu biết đầy đủ về HIV/AIDS để chủ động phòng tránh cho bản thân và gia đình, không được phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS và gia đình của họ. Câu 5: (3,5 điểm) (0,5 điểm) Dân tộc Việt Nam có nhiều truyền thống, phong tục tập quán tốt đẹp... (0,5 điểm) Thờ cúng tổ tiên là một nét đẹp văn hoá đặc trưng của dân tộc Việt Nam... (0,5 điểm) Thể hiện sự tưởng nhớ, biết ơn, kính trọng của con cháu đối với tổ tiên, ông bà, cha mẹ... (0,5 điểm) Các gia đình bày biện mâm cỗ để cúng tổ tiên vào chiều 30 Tết là sự tiếp nối, kế thừa, phát triển những nét đẹp văn hoá của dân tộc, của các dòng họ. (0,5 điểm) Giới thiệu được vài nét về một mâm cỗ ngày tết. (0,5 điểm) ở Việt Nam, tết cổ truyền là dịp để mọi người trong gia đình sum họp, thể hiện tình cảm của mình với người thân, họ hàng... (0,5 điểm) Tiếp thêm sức mạnh cho mỗi thành viên trong gia đình... Câu 6: (4,0 điểm) Học sinh trình bày được: (0,5 điểm) Bức ảnh phản ánh 1 hiện tượng của thiên tai đó là lũ lụt... (1,0 điểm) Những thiệt hại to lớn của nó đối với đời sống con người và xã hội: con người, tài sản, môi trường và sự phát triển của xã hội... (1,0 điểm) Nêu được những nguyên nhân dẫn đến hậu quả trên: chủ quan; khách quan. (1,0 điểm) Nêu được một số biện pháp khắc phục: ý thức của con người; các chủ trương chính sách của Nhà nước (tuyên truyền, giáo dục; ban hành các quy định...); (0,5 điểm) Liên hệ.