Giáo án Vật Lý Lớp 7 - Tiết 19: Sự nhiễm điện do cọ xát - Năm học 2013-2014

Ngày soạn: 04/01/2014 Ngày giảng : 07/01/2014 CHƯƠNG III :ĐIỆN HỌC Tiết 19 . SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT I Mục tiêu: 1. Kiến thức : Học sinh mô tả được một hiện tượng hoặc một thí nghiệm chứng tỏ vật bị nhiễm điện do cọ xát. Giải thích được một số hiện tượng nhiễm điện do cọ xát trong thực tế (chỉ ra các vật nào cọ xát với nhau và biểu hiện của sự nhiễm điện) 2. Kỹ năng : Làm thí nghiệm nhiễm điện cho vật bằng cách cọ xát. 3. Thái độ : Yêu thích môn học, ham hiểu biết, khám phá thế giới xung quanh. II Chuẩn bị. Mỗi nhóm: 1 thước nhựa, 1 thanh thủy tinh hữu cơ, 1 mảnh ni lông (thường dùng làm túi đựng hàng) kích thước 130 x 250 mm, 1 quả cầu nhựa xốp (hoặc bấc) đường kính 1 hoặc 2 cm có xuyên sợi chỉ khâu, 1 giá treo, 1 mảnh len hoặc 1 mảnh lông thú, 1 mảnh dạ, 1 mảnh lụa kích thước 150 x 150 mm, cẩn phải sấy khô nếu thời tiết ẩm, 1 số mẫu giấy vụn, 1 mảnh tôn kích thước khoảng ( 80 x 80 mm), 1 mảnh nhựa kích thước (130 x 180 mm), 1 bút thử điện thông mạch (hoặc 1 bóng đèn nêon của bút thử điện III.Tiến trình lên lớp: A. Ổn định lớp B. Kiểm tra bài cũ: C. Bài mới * Đặt vấn đề : -Để tìm hiểu các loại điện tích, trước hết ta tìm hiểu một trong các cách nhiễm điện cho các vật là "Nhiễm điện do cọ xát". -Vào những ngày hanh khô khi cởi áo bằng len hoặc dạ em có cảm thấy hiện tượng gì? -Trong tự nhiên hiện tượng sấm sét -> hiện tượng nhiễm điện do cọ xát. +HS tìm hiểu trong tự nhiên và trong cuộc sống. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Làm thí nghiệm phát hiện vật bị cọ xát có khả năng hút các vật khác. GV. Yêu cầu học sinh đọc thí nghiệm 1, nêu các dụng cụ thí nghiệm, các bước tiến hành thí nghiệm. -Các lưu ý trước khi cọ xát các vật phải kiểm tra đưa thước nhựa, mảnh ni lông, thanh thủy tinh lại gần giấy vụn, quả cầu xốp để kiểm tra xem đã có hiện tượng gì xãy ra chưa ? -Các nhóm tiến hành thí nghiệm. GV quan sát và hướng dẫn học sinh cách cọ xát. -Nhóm khác nhận xét rồi rút ra kết luận chung. I. Vật nhiễm điện * Thí nghiệm1: Thước nhựa : + chưa cọ xát:không hút các vụn giấy + sau khi cọ xát :hút các vụn giấy Mạnh phim nhựa : + chưa cọ xát:không hút các vụn giấy + sau khi cọ xát :hút các vụn giấy Kết luận 1: Nhiều vật sau khi cọ xát có khả năng hút các vật khác. Hoạt động 2: Phát hiện vật bị cọ xát bị nhiễm điện có khả năng làm sáng bóng đèn của bút thử điện. Vì sao nhiều vật sau khi cọ xát có thể hút các vật khác ? -Các nhóm đưa ra phương án kiểm tra. HS suy nghĩ rồi đưa ra phương án trả lời. -GV hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm ? *B1: Chuẩn bị một mảnh phim nhựa chưa cọ xát ->chạm bút thử điện vào mảnh tôn phẳng được bố trí như vẽ -> bút thử điện không sáng. *B2: Dùng len, dạ cọ xát tấm phim -> dùng bút thử điện sáng. Các nhóm tiến hành thí nghiệm. -GV theo dõ,i trợ giúp HS. GV làm lại thí nghiệm cho học sinh quan sát lại hiện tượng để hoàn thành kết luận 2. GV thông báo *Thí nghiệm 2: * Kết luận 2: Nhiều vật khi bị cọ xát có khả năng làm sáng bóng đèn. Các vật sau khi bị cọ sát có tính chất nêuở 2 KL trên được gọi là vật nhiễm điện hay vật mang điện tích . Hoạt động 3: Vận dụng Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi C1, C2 và C3: Khi chải đầu bằng lược nhựa và tóc sẽ xảy ra hiện tượng gì? Khi cánh quạt quay thì cánh quạt cọ xát với vật nào ? Hiện tượng xảy ra ntn ? Phần nào trên cánh quạt cọ xát nhiều nhất khả năng nhiễm điện ở đó ntn? Khi lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình ti vi lau bằng khăn bông khô là ta đã làm động tác gì? Kết quả ntn? Muốn khắc phục hiện tượng này ta nên làm gì? II. Vận dụng. -C1: Khi chải đầu: lược nhựa và tóc cọ xát vào nhau, cả lược và tóc đều bị nhiễm điện. Do đó tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra. -C2:Khi thổi bụi trên bàn ,luồng gió thổi làm bụi bay đi - Khi cánh quạt quay cọ xát với không khí nên bị nhiễm điện vì thế các hạt bụi bị hút về phía cánh quạt -Vì mép cánh quạt chém vào không khí được cọ sát nhiều nhất nên nhiễm điện mạnh nhất do đó hút bụi mạnh nhất -C3: Khi lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình ti vi lau bằng khăn bông khô chúng bị cọ xát và nhiễm điện vì thế chúng hút các bụi vải nên lau không sạch . D - Củng cố. Để một vật bị nhiễm điện ta dùng cách nào? Một vật khi bị nhiễm điện thì có khả năng gì? E – Hướng dẫn học ở nhà  : Về nhà các em xem lại nội dung bài học, học thuộc phần ghi nhớ, làm bài tập 17.1-> 17.5 ở SBT. Em hãy cho biết : Tại sao vật sau khi cọ xát có khả năng hút các vật khác hoặc phóng điện qua các vật khác . Đọc trước bài :Hai loại điện tích .