Giáo án Toán lớp 5 tiết 16: Ôn tập và bổ sung về giải toán

Thø ngµy th¸ng n¨m 2006 M«n: to¸n (TiÕt: 16 ) «n tËp vµ bæ sung vÒ gi¶I to¸n I. MỤC TIÊU: Giúp HS: - Làm quen với bài toán quan hệ tie lệ. - Biết cách giải bài toán có liên quan đến quan hệ tỉ lệ. II. ĐỒ DÙNG DẠY - HỌC: Bảng số trong ví dụ 1 viết sẵn vào bảng phụ hoặc giấy khổ to. II. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC CHỦ YẾU: Ho¹t ®éng d¹y Ho¹t ®éng häc KIỂM TRA BÀI CŨ - Kiểm tra bài cũ: Tìm 2 số, biết tổng của chúng bằng 450 và số thứ I bằng số thứ 2. - 1 HS lên bảng làm bài, HS dưới lớp theo dõi và nhận xét. - Nhận xét và cho điểm HS. DẠY - HỌC BÀI MỚI 2.1. Giới thiệu bài: Hôm nay, chúng ta tiế tục ôn về giải toán có quan hệ tỉ lệ. - Nghe để xác định nhiệm vụ của tiết học. 2.2. Tìm hiểu ví dụ về quan hệ tỉ lệ (thuận) a) Ví dụ - Treo bảng phụ có viết sẵn nội dung của ví dụ và yêu cầu HS đọc. - 1 HS đọc thành tiếng trước lớp, HS cả lớp đọc thầm. - Hỏi: 1 giờ người đó đi được bao nhiêu km? - HS: 1 giờ người đó đi được 4km. - 2 giờ người đó đi được bao nhiêu ki-lô-mét? - 2 giờ người đó đi được 8km. - 2 giờ gấp mấy lần 1 giờ? - 2 giờ gấp 1 giờ 2 lần. - 8km gấp mấy lần 4 km? 8km gấp 4km 2 lần. - Như vậy khi thời gian đi gấp lên 2 lần thì quãng đường đi được gấp lên mấy lần? - Khi thời gian đi gấp 2 lần thì quãng đường đi được gấp lên 2 lần. - Nhận xét ý kiến của HS, sau đó nêu kết luận: - Nghe và nêu lại kết luận. - Nêu: Chúng ta sẽ dựa vào mối quan hệ tỉ lệ này để giải bài toán. b) Bài toán - Yêu cầu HS đọc đề bài toán. - 1 HS đọc đề bài toán trước lớp, các HS khác đọc thầm trong SGK. - Hỏi: Bài toán cho em biết những gì? - Bài toán cho biết 2 giờ ô tô đi được 90km. - Bài toán hỏi gì? - Yêu cầu HS Tóm tắt bài toán. - Tóm tắt bài toán, 1 HS Tóm tắt trên bảng. - Hướng dẫn HS viết Tóm tắt đúng như phần bài học SGK đã trình bày. - Y/c HS suy nghĩ và tìm cách giải bài toán. - Trao đổi để tìm cách giải bài toán. + Giải bằng cách “Rút về đơn vị” SGK/19. - Trao đổi và nêu: Lấy 90km chia cho 2. Một giờ ô tô đi được 90 : 2 = 45 (km) - Dựa vào mối quan hệ nào chúng ta có thể làm như thế? - Vì biết khi thời gian gấp lên bao nhiêu lần thì quãng đường đi được gấp lên bấy nhiêu lần nên chúng ta làm được như vậy. - Nêu: Bước tìm số ki-lô-mét đi trong 1 giờ ở bài toán trên gọi là bước rút về đơn vị. - Trình bày lời giải bài toán như SGK vào vở. + Giải bằng cách “Tìm tỉ số”. SGK/19 - Hỏi: So với 2 giờ thì 4 giừ gấp mấy lần? - Số lần 4 giờ gấp 2 giờ là: 4 : 2 = 2 (lần) - Như vậy chúng ta đã làm như thế nào để tìm được quãng đường ô tô đi trong 4 giờ? - Chúng ta đã: + Tìm xe 4 giờ gấp 2 giờ mấy lần. + Lấy 90 nhân với số lần vừa tìm được. - Nêu: Bước tìm xem 4 giờ gấp 2 giờ mấy lần được gọi là bước “Tìm tỉ số”. - Trình bày Bài giải như SGK vào vở. 2.3. Luyện tập – Thực hành Bài 1 - GV gọi HS đọc đề bài toán. - 1 HS đọc đề bài toán trước lớp. - Hỏi: Bài toán cho em biết gì? - BT cho biết mua 5m vải thì hết 80000 đồng. - Bài toán hỏi gì? - BT hỏi mua 7m vải đó thì hết bao nhiêu tiền. - Hỏi: Theo em, nếu giá vải không đổi, số tiền mua vải gấp lên thì số vải mua được sẽ như thế nào (tăng lên hay giảm đi)? - Số tiền mua vải gấp lên thì số vải mua được cũng tăng lên - Số tiền mua vải giảm thì số vải mua được sẽ như thế nào? - Số tiền mua vải giảm đi thì số vải mua được sẽ giảm đi. - Em hãy nêu mối quan hệ giữa số tiền và số vải mua được. - Khi số tiền gấp lên bao nhiêu lần thì số vải mua được sẽ gấp lên bấy nhiêu lần. - Yêu cầu dựa vào bài toán ví dụ và làm bài. - Làm bài theo cách “Rút về đơn vị”. 1 HS làm bài trên bảng lớp, HS cả lớp làm bài vào vở BT. - Gọi HS nhận xét bài làm của bạn trên bảng, sau đó nhận xét và cho điểm HS. - Theo dõi bài chữa của bạn, sau đó tự kiểm tra bài của mình. Bài 2 - Cho HS đọc đề. - Cho HS tự làm vào vở. - Chấm chữa chung cả lớp. Tóm tắt 3 ngày : 1200 cây 12 ngày: ... cây ? Bài giải Cách 1 Trong 1 ngày trồng được số cây là: 1200 : 3 = 400 (cây) Trong 12 ngày trồng được số cây là: 400 x 12 = 4800 (cây) Đáp số: 4800 cây Cách 2 Số lần 12 ngày gấp 3 ngày là: 12 : 3 = 4 (lần) Trong 12 ngày trồng được số cây là: 1200 x 4 = 4800 (cây) Đáp số: 4800 cây Bài 3 - Gọi HS đọc đề bài toán. - Cho HS tự làm vào vở. - 1 HS đọc đề bài toán trước lớp, HS cả lớp đọc thầm đề bài trong SGK. - Chấm - chữa chung. a) Tóm tắt 1000 người : 21 người 4000 người : ... người ? Bài giải Số lần 4000 người gấp 1000 người là: 4000 : 1000 = 4 (lần) Một năm sau dân số của xã tăng thêm: 21 x 4 = 88 (người) Đáp số: 88 người CỦNG CỐ - DẶN DÒ - Tổng kết tiết học, dặn dò HS chuẩn bị bài sau: Luyện tập.