Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tiết 34, Bài 33: Thân Nhiệt

Ngày soạn:25 -12 -2004 Tuần: 17 Ngày giảng: 28-12 -2004 Tiết : 34 Bài 33 THÂN NHIỆT I/MỤC TIÊU : 1.Kiến thức : -Trình bày được khái niệm thân nhiệt và các cơ chế điều hòa thân nhiệt -Giải thích được cơ sở khoa học và vận dụng được vào đời sống các biện pháp chống nóng lạnh đề phòng cảm nóng cảm lạnh 2.Kĩ năng : -Rèn kĩ năng hoạt động nhóm , vận dụng kiến thức vào thực tiễn -KĨ năng tư duy tổng hợp , khái quát 3.Thái độ : Giáo dục ý thức tự bảo vệ cơ thể đặc biệt khi môi trường thay đổi II/CHUẨN BỊ : 1.Chuẩn bị của giáo viên : -Tư liệu về trao đổi chất thân nhiệt và tranh môi trường 2.Chuẩn bị của học sinh : -Xem trước bài 33 Môi trường III/TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG : 1.Kiểm tra bài cũ: -Hãy giải thích vì sao nói thực chất quá trình trao đổi chất là sự chuyển hóa vật chất và năng lượng -Vì sao nói chuyển hóa vật chất và năng lượng là đặc trưng cơ bản của sự sống ? -Hãy nêu sự khác biệt giữa đồng hóa với tiêu hóa giữa dị hóa với bài tiết 2.Mở bài : Em đã cặp nhiệt độ bằng nhiệt kế chưa và được bao nhiêu độ ? Đó chính là thân nhiệt 3.Phát triển bài : Hoạt động 1: Tìm hiểu thân nhiệt là gì ? a.Mục tiêu : HS nêu được khái niệm thân nhiệt thân nhiệt luôn ổn định ở 37oC b.Tiến hành : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu thông tin SGK thảo luận nhóm trả lời câu hỏi : +Thân nhiệt là gì ? +Ở người khỏe mạnh thân nhiệt thay đổi như thế nào khi trời nóng hay lạnh ? -GV nhận xét đánh giá kết quả của các nhóm -GV giảng giải thêm :Ở ngườikhoẻ mạnh thân nhiệt không phụ thuộc môi trường do cơ chế điều hoà -GV giúp học sinh hoàn thiện kiến thức -GV chuyển ý :Cân bằng giữa sinh nhiệt và toả nhiệt là cơ chế tự điều hoà thân nhiệt -Cá nâhn học sinh tự tìm hiểu thông tin SGK trang 105 -Trao đổi nhóm thống nhất đáp án trả lời câu hỏi -Yêu cầu nêu được : +Thân nhiệt ổn định do cơ chế tự điều hoà +Quá trình chuyển hoá sinh ra nhiệt -đại diện nhóm trình bày nhóm khác nhận xét bổ sung -HS tự bổ sung hoàn thiện kiến thức Tiểu kết 1: -Thân nhiệt là nhiệt độ cơ thể -Thân nhiệt luôn ổn định ở 370 C là do sự cân bằng giữa sinh nhiệtvà tỏa nhiệt Hoạt động 2: Tìm hiểu cơ chế điều hoà thân nhiệt a.Mục tiêu : HS chỉ rõ cơ chế điều hoà thân nhiệt trong đó vai trò của da và hệ thần kinh đóng vai trò quan trọng b.Tiến hành : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -GV nêu vấn đề: +Bộ phận nào của cơ thể tham gia vào sự điều hoà thân nhiệt ? +Sự điều hoà thân nhiệt dựa vào cơ chế nào ? -GV gợi ý bằng các câu hỏi : +Nhiệt do hoạt động của cơ thể sinh ra đã đi đâu và để làm gì ? +Khi lao động nặng cơ thể có những phương thức toả nhiệt nào ? +Vì sao mùa hè da người ta hồng hào còm mùa đông da tái hay sởn gai ốc ? +Khi trời nóng độ ẩm không khí cao không thoáng gió (oi bức )cơ thể có phản ứng gì và có cảm giác như thế nào ? -GV tóm tắt ý kiến các nhóm lên bảng -GV nhận xét và đưa ra đáp án chuẩn -GV nêu câu hỏi :Tại sao khi tức giận mặt đỏ nóng lên ? -Cá nhân nghiên cứu thông tin SGK trang 105 vận dụng kiến thức bài 32 và kiến thức thực tế trao đổi nhóm thống nhất ý kiến trả lời câu hỏi .Yêu cầu nêu được : +Da và thần kinh có vai trò quan trọng trong điều hoà thân nhiệt +Do cơ thể sinh ra phải thoát ra ngoài +lao động nặng toát mồ hôi mặt đỏ , môi hồng +Mạch máu co giãn khi nóng lạnh +Ngày oi bức toát mồ hôi, bức bối -Đại diện nhóm trình bày nhóm khác bổ sung -HS lĩnh hội kiến thức qua trao đổi nhóm và lời giảng của giáo viên d0ể rút ra kết luận cho vấn đề mà giáo viên đặt ra lúc đầu -HS vận dụng kiến thức trả lời câu hỏi Tiểu kết 2: -Da có vai trò quan trọng nhất trong điều hoà thân nhiệt -Cơ chế : +Khi trời nóng , lao động nặng mao mạch ở da dãn toả nhiệt , tăng tiết mồ hôi +Khi trời rét mao mạch co lại cơ chân lông co giảm sự toả nhiệt (run sinh nhiệt ) -Mọi hoạt động điều hoà thân nhiệt đều là phản xạ dưới sự điều khiển của hệ thần kinh Hoạt động 3 :Tìm hiểu các phương pháp phòng chống lạnh a.Mục tiêu :HS biết cách phòng chống lạnh trên cơ sở khoa học b.Tiến hành : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -GV nêu câu hỏi : +Chế độ ăn uống hè mùa hè và mùa đông khác nhau như thế nào ? +Chúng ta phải làm gì để chống nóngvà chống rét ? +Vì sao rèn luyện thân thể cũng là biện pháp chống nóng và chống rét? +Việc xây nhà , công sở cần lưu ý những yếu tố nào góp phần chống nóng lạnh ? +Trồng cây xanh có phải là biện pháp chống nóng không ? -GV nhận xét ý kiến các nhóm .Yêu cầu các nhóm đưa ra các biện pháp chống nóng lạnh cụ thể -GV hỏi : +Em đã có biện pháp , hình thức rèn luyện nào để tăng sức chịu đựng của cơ thể ? +Giải thích câu : Trời nóng chóng khát , trời mát chống đói ? +Tại sao mùa rét càng đói càng thấy rét ? -GV tổng hợp ý kiến của HS -Cá nhân tự nghiên cứu thông tin SGK trang 106 kết hợp kiến thức thực tế trao đổi nhóm thống nhất ý kiến trả lời câu hỏi -Yêu cầu : +Aên uống phù hợp cho từng mùa +Quần áo , phương tiện phù hợp +nhà thoáng mát vào mùa hè ấm vào màu đông +Trồng nhiều cây xanh để tăng bóng mát và khí oxy -đại diện hhóm trìh bày nhóm khác bổ sung -Thảo lậun toàn lớp -HS tự hoàn thiện kiến thức -HS vận dụng kiến thức đã học trả lời Tiểu kết 3 :Biện pháp phòng chống nóng và lạnh là ; -Rèn luyện thân thể tăng khả năng chịu đựng của cơ thể -Nơi ở và nơi làm việc phải phù hợp cho mùa nóng và mùa lạnh -Mùa hè : Đội mũ nối khi đi đường và lao động -Mùa đông : Giữ ấm chân cổ ngực . Thức ăn nóng , nhiều mỡ -Trồng nhiều cây xanh quanh nhà và nơi làm việc nơi công cộng 4.Kiểm tra đánh giá : -Thân nhiệt là gì ? Tại sao thân nhiệt luôn ổn định -Trình bày cơ chế điều hoà thân nhiệt khi trời nóng lạnh 5.Dặn dò : -Học bài trả lời câu hỏi SGK -Đọc mục “Em có biết “ -Tìm hiểu các loậi vitamin và muối khoáng trong thức ăn