Giáo án Sinh học Lớp 10 nâng cao - Tiết 1 đến 5 - Năm học 2011-2012

ình tuần hoàn vật chất trong tự nhiên. Nội dung: -Ñaëc ñieåm: + Teá baøo nhaân thöïc + Cô theå ñôn baøo hoaëc ña baøo -Tuøy theo phöông thöùc dinh döôõng, ngöôøi ta chia chuùng thaønh: + Ñoäng vaät nguyeân sinh + Thöïc vaät nguyeân sinh (taûo) + Naám nhaày III. GIỚI NẤM Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS -Loaïi teá baøo, möùc ñoä toå chöùc cô theå cuûa naám? -Hình thöùc sinh saûn cuûa naám? -Phöông thöùc dinh döôõng cuûa naám? -Coù caùc daïng naám naøo? Nghieân cöùu sô ñoà hình 3.2 vaø chæ ra caùc daïng naám khaùc nhau ôû nhöõng ñieåm naøo? Nghieân cöùu SGK, thaûo luaän nhoùm traû lôøi caâu hoûi. Theo doõi hình 3.2 SGK thaûo luaän vaø traû lôøi caâu hoûi. Nội dung: -Ñaëc ñieåm cuûa giôùi naám: + Teá baøo nhaân thöïc + Cô theå ñôn baøo hoaëc ña baøo daïng sôïi, coù thaønh kitin (moät soá ít coù thaønh xenlulo), khoâng coù luïc laïp. + Phöông thöùc dinh döôõng: dò döôõng hoaïi sinh, kí sinh, coäng sinh. + Hình thöùc sinh saûn: sinh saûn chuû yeáu baèng baøo töû khoâng coù loâng vaø roi. -Caùc daïng naám: naám men, naám sôïi, ñòa y. IV. CÁC NHÓM VI SINH VẬT Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Y/c HS đọc SGK để phân biệt được các đặc điểm của sinh vật thuộc VSV. Đọc nội dung SGK để phân biệt được các đặc điểm của sinh vật thuộc VSV. Nội dung: SGK. 4. Cuûng coá -Cho HS ñoïc phaàn keát luaän trong SGK. -Höôùng daãn HS traû lôøi caùc caâu hoûi sau baøi hoïc trong SGK. 5. Daën doø -Hoïc baøi, traû lôøi caùc caâu hoûi cuoái baøi vaøo vôû. -Chuaån bò baøi môùi. Xem laïi caùc loaøi thöïc vaät ñaõ hoïc. Tieát 4, tuaàn 2 BAØI 4,5 GIÔÙI THÖÏC VAÄT, GIÔÙI ÑOÄNG VAÄT Ngaøy soaïn: 24.08.11 Ngaøy daïy: 26.08.11 I. Muïc tieâu 1. Kiến thức -Nêu được các đặc điểm về cấu tạo, dinh dưỡng của giới thực vật. -Phaân bieät ñöôïc caùc ngaønh trong giôùi thöïc vaät cuøng caùc ñaëc ñieåm cuûa chuùng. -Neâu ñöôïc caùc ñaëc ñieåm cuûa giôùi ñoäng vaät, lieät keâ ñöôïc caùc ngaønh thuoäc giôùi ñoäng vaät cuõng nhö ñaëc ñieåm cuûa chuùng. 2. Kĩ năng -Phát triển kĩ năng tư duy thực nghiệm - quy nạp, chú trọng phát triển tư duy lí luận. -Phát triển kĩ năng học tập, đặc biệt là tự học. 3. Thái độ -Có ý thức vận dụng các tri thức, kĩ năng học được vào cuộc sống, lao động, học tập. -Xây dựng ý thức tự giác và thói quen bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ môi trường sống, có thái độ và hành vi đúng đắn đối với các vấn đề về dân số, sức khoẻ sinh sản. -Ý thức được vai trò của thực vật, động vật đối với hệ sinh thái, từ đó có ý thức và thái độ đúng trong việc bảo vệ rừng và khai thác tài nguyên rừng hợp lí. Bảo vệ động vật quý hiếm, bảo tồn đa dạng sinh học. Lên án các hành động săn bắn, giết thịt động vật hoang dã. II. Chuaån bò -Hình 4, 5 trong SGK. -Maãu caây reâu, döông xæ, thoâng, luùa, ñaäu. -Maãu caùc ñoäng vaät ñaïi dieän ñoäng vaät khoâng xöông soáng vaø ñoäng vaät coù xöông soáng. III. Tieán trình daïy hoïc 1. OÅn ñònh (kieåm dieän trong soå ñaàu baøi) 2. Kieåm tra baøi cũ: -CH1: Giôùi khôûi sinh, nguyên sinh goàm nhöõng sinh vaät naøo vaø coù nhöõng ñaëc ñieåm gì? - CH2: Nhöõng ñaëc ñieåm cuûa giôùi naám? 3. Baøi môùi: I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA GIỚI THỰC VẬT Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS -Trình baøy caùc ñaëc ñieåm ñieån hình cuûa giôùi TV? Nhấn mạnh cho HS thấy do TB lá có sắc tố diệp lục nên TV có khả năng tự dưỡng nhờ quang hợp. -Neâu ñaëc ñieåm cuûa TV thích nghi vôùi ñôøi soáng treân caïn? GV phaân tích theâm moät soá ñaëc ñieåm cuûa TV thích nghi vôùi ñôøi soáng treân caïn. Nghieân cöùu SGK traû lôøi caâu hoûi. Nhôù laïi caùc kieán thöùc ñaõ hoïc ôû lôùp döôùi, hieåu bieát cuûa baûn thaân, thaûo luaän nhoùm, traû lôøi caâu hoûi. Nội dung: 1. Ñaëc ñieåm veà caáu taïo -Teá baøo nhaân thöïc -Cô theå ña baøo, goàm nhieàu TB ñöôïc phaân hoùa thaønh nhieàu moâ vaø cô quan khaùc nhau. -Coù thaønh xenluloâzô, nhieàu TB chöùa luïc laïp. 2. Ñaëc ñieåm veà dinh döôõng -Coù khaû naêng töï döôõng nhôø quaù trình quang hôïp. * Nhöõng ñaëc ñieåm cuûa TV thích nghi vôùi ñôøi soáng ôû caïn: -Coù lôùp cutin phuû beân ngoaøi laù, bieåu bì laù coù chöùa khí khoång để trao đổi khí và thoát hơi nước. -Phát triển hệ mạch dẫn. -Thuï phaán nhôø gioù, nöôùc vaø coân truøng. Thuï tinh keùp tạo hợp tử và tạo noäi nhuõ để nuoâi phoâi phát triển. -Coù söï taïo thành quaû vaø haït để bảo vệ, nuôi phôi, phát tán và duy trì sự tiếp nối thế hệ. II. CÁC NGÀNH THỰC VẬT Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Nhấn mạnh quan điểm phân chia thực vật hiện nay không chia thành TV bậc thấp, TV bậc cao mà chia theo hệ mạch dẫn. Y/c HS quan saùt hình 4 SGK ñeå so saùnh möùc ñoä sai khaùc tieán hoùa giöõa caùc nhoùm TV. GV nhaän xeùt, boå sung, nhaán maïnh caùc ñaëc ñieåm tieán hoùa giuùp thöïc vaät thích nghi vôùi ñôøi soáng ôû caïn. Theo doõi hình 4 SGK, thöïc hieän yeâu caàu cuûa GV. Nội dung: -TV coù nguoàn goác töø moät loaøi taûo luïc ña baøo nguyeân thuûy. -Tuøy theo möùc ñoä tieán hoùa trong caáu truùc cô theå cuõng nhö caùc ñaëc ñieåm thích nghi vôùi ñôøi soáng ôû caïn maø giôùi TV ñöôïc chia thaønh caùc ngaønh: Reâu, Quyeát, Haït traàn, Haït kín. III. ĐA DẠNG GIỚI THỰC VẬT Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Y/c HS đọc SGK, tìm những từ hay cụm từ chỉ sự đa dạng của giới TV. GV: Chúng ta phải làm gì để bảo tồn đa dạng TV nói riêng và đa dạng sinh học nói chung? GV: Theo em, TV có vai trò gì đối với hệ sinh thái? GV giảng giải thêm cho HS biết thực vật còn là mắt xích đầu tiên trong chuỗi, lưới thức ăn. Đọc SGK thực hiện y/c của GV. Vaän duïng hieåu bieát cuûa baûn thaân, lieân heä thöïc teá, thaûo luaän nhoùm traû lôøi caâu hoûi. HS: Điều hòa khí hậu, hạn chế xói mòn, lũ lụt, hạn hán Nội dung: SGK. IV. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA GIỚI ĐỘNG VẬT Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS -Haõy neâu nhöõng ñaëc ñieåm chung cuûa giôùi ñoäng vaät veà caáu taïo, dinh döôõng vaø loái soáng. -Neâu caùc ñaëc ñieåm veà caáu taïo vaø loái soáng cuûa ñoäng vaät khaùc vôùi thöïc vaät? Nghieân cöùu SGK ñeå traû lôøi caâu hoûi. Nghieân cöùu SGK, thaûo luaän nhoùm traû lôøi caâu hoûi. Nội dung: 1. Ñaëc ñieåm veà caáu taïo -Teá baøo nhaân thöïc -Cô theå ña baøo, goàm nhieàu TB phaân hoùa thaønh caùc moâ, caùc cô quan vaø heä cô quan khaùc nhau. Ñaëc bieät, coù heä cô quan vaän ñoäng vaø heä thaàn kinh. 2. Ñaëc ñieåm veà dinh döôõng vaø loái soáng -Soáng dò döôõng -Ñôøi soáng di chuyeån -Coù khaû naêng phaûn öùng nhanh, ñieàu chænh hoaït ñoäng cuûa cô theå, thích öùng cao vôùi bieán ñoåi cuûa MT soáng. V. CÁC NGÀNH CỦA GIỚI ĐỘNG VẬT Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS -Toå tieân cuûa giôùi ñoäng vaät? -Giôùi ñoäng vaät ñöôïc chia laøm maáy nhoùm? Laø nhöõng nhoùm naøo? -Haõy nghieân cöùu sô ñoà hình 5 SGK vaø chæ ra caùc ñaëc ñieåm khaùc nhau giöõa caùc nhoùm ñoäng vaät khoâng xöông soáng vaø ñoäng vaät coù xöông soáng. Nghieân cöùu noäi dung SGK traû lôøi caâu hoûi. Theo doõi sô ñoà hình 5 SGK, thaûo luaän nhoùm, traû lôøi caâu hoûi. Nội dung: -Giôùi ñoäng vaät coù nguoàn goác töø taäp ñoaøn ñôn baøo daïng truøng roi nguyeân thuûy. -Ñoäng vaät ñöôïc chia thaønh 2 nhoùm chuû yeáu: + Ñoäng vaät khoâng xöông soáng: thaân loã, ruoät khoang, giun deïp, giun troøn, giun ñoát, thaân meàm, chaân khôùp, da gai. + Ñoäng vaät coù xöông soáng: nöûa daây soáng, caù mieäng troøn, caù suïn, caù xöông, löôõng cö, boø saùt, chim, thuù. VI. ĐA DẠNG GIỚI ĐỘNG VẬT Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Y/c HS nghiên cứu nội dung SGK để thấy được đa dạng giới động vật. GV giảng giải cho HS thấy vai trò của động vật trong hệ sinh thái là đảm bảo sự tuần hoàn vật chất và năng lượng, góp phần cân bằng hệ sinh thái. GV: Với vai trò quan trọng như vậy, chúng ta cần làm gì để bảo tồn sự đa dạng thực vật và động vật? Nghiên cứu nội dung SGK để thấy được đa dạng giới động vật. HS: Cần phải có ý thức và thái độ đúng trong việc bảo vệ rừng và khai thác tài nguyên rừng hợp lí. Bảo vệ động vật quý hiếm, bảo tồn đa dạng sinh học. Lên án các hành động săn bắn, giết thịt động vật hoang dã. Nội dung: SGK. 4. Cuûng coá -Cho HS ñoïc phaàn keát luaän trong SGK. -Höôùng daãn HS traû lôøi caùc caâu hoûi, baøi taäp cuoái baøi hoïc. 5. Daën doø -Hoïc baøi, laøm baøi taäp vaøo vôû. -Chuaån bò baøi thöïc haønh. THÖÏC HAØNH ÑA DAÏNG THEÁ GIÔÙI SINH VAÄT Tieát 5, tuaàn 3 BAØI 6 Ngaøy soaïn: 31.08.11 Ngaøy daïy: 01.09.11 I. Muïc tieâu 1. Kiến thức -Nêu được söï ña daïng cuûa theá giôùi sinh vaät. -Có ý thức baûo toàn ña daïng sinh học. 2. Kĩ năng -Sưu tầm tài liệu trình bày về đa dạng sinh học. 3. Thái độ -Xây dựng ý thức tự giác và thói quen bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ môi trường sống. II. Chuaån bò -Hình aûnh, phim veà theá giôùi sinh vaät. III. Tieán trình daïy hoïc 1. OÅn ñònh (kieåm dieän trong soå ñaàu baøi) 2. Kieåm tra baøi cuõ CH1: Giôùi ñoäng vaät coù nhöõng ñaëc ñieåm gì? CH2: Ñoäng vaät khaùc vôùi thöïc vaät ôû nhöõng ñaëc ñieåm naøo? CH3:Caùc ñaëc ñieåm khaùc bieät giöõa nhoùm ñoäng vaät khoâng xöông soáng vaø coù xöông soáng? 3. Thực hành Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Ñeà ra muïc ñích, yeâu caàu buoåi thöïc haønh. Höôùng daãn HS töï quan saùt vaø ghi cheùp ngaén goïn veà ñoä sai khaùc giöõa caùc caáp toå chöùc, veà nhoùm sinh vaät, veà caáu taïo cô theå, cô quan, veà maøu saéc, taäp tính, sai khaùc giöõa caùc heä sinh thaùi khaùc nhau. GV toång keát ngaén goïn veà ñoä ña daïng cuûa sinh vaät vaø nhieäm vuï phaûi baûo toàn ña daïng sinh vaät töùc laø baûo toàn taøi nguyeân sinh vaät. Laéng nghe GV giôùi thieäu muïc ñích, yeâu caàu cuûa buoåi thöïc haønh. Quan saùt tranh aûnh, maãu vaät veà caùc caáp toå chöùc vaø veà 5 giôùi sinh vaät. Ghi cheùp ngaén goïn nhöõng gì quan saùt ñöôïc theo yeâu caàu cuûa GV. 4. Nhaän xeùt, ñaùnh giaù -GV nhaän xeùt, ñaùnh giaù quaù trình tieán haønh thöïc haønh. -Cho HS ñoïc theâm muïc “Em coù bieát?” trong SGK. 5. Daën doø -Daën HS veà nhaø làm bộ sưu tập bằng cách sưu tầm tư liệu về sự đa dạng thế giới sinh vật và sự cần thiết phải bảo tồn đa dạng sinh vật. -Chuaån bò baøi môùi.