Giáo án môn Lịch sử lớp 4 (cả năm)

dùng dạy học: - Hình trong SGK phóng to - Phiếu học tập của HS III. Các hoạt động dạy học: Hoạt động thầy Hoạt động trò HĐ1: Ý chí quyết tâm đánh giặc của vua tôi nhà Trần - GV y/c HS đọc SGK từ Lúc đó, quân Mông – Nguyên đang tung hoành Các chiến sĩ tự thích vào tay mình hhai chữ “Sát Thát” - GV hỏi : Tìm những sự việc cho thấy vui tôi nhà Trần rất quyết tâm chống giặc GV kết luận: HĐ2: Kế sách đánh giặc của vua tôi nhà Trần và kết quả của cuộc kháng chiến - GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm với định hướng: - Y/c HS đọc SGK và trả lời các câu hỏi: + Nhà Trần đã đối phó với giặc ntn khi chúng mạnh và khi chúng yếu? + Việc cả 3 lần vua tôi nhà Trần đều rút ra khỏi Thăng Long có tác dụng ntn? - GV y/c đại diện nhóm lên phát biểu ý kiến * GV kết luận - Y/c HS đọc SGK và trả lời câu hỏi: Kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên kết thúc thắng lợi có ý nghĩa ntn đối với lịch sử dân tộc ta ? + Theo em, vì sao nhân dân ta đạt được thắng lợi vẻ vang này ? HĐ3: Làm việc cả lớp (nếu còn thời gian) - Kể về tấm gương quyết tâm đánh giặc của Trần Quốc Toản - GV tổng kết đôi nét về vị tướng trẻ yêu nước Trần Quốc Toản Củng cố dặn dò: - Tổng kết giờ học, dặn HS về nhà học lại bài, trả lời các câu hỏi cuối bài, làm các bài tập tự đánh giá và chuẩn bị bài sau - 1 HS đọc to trước lớp, HS cả lớp theo dõi bài trong SGK - HS tiếp nối nhau phát biểu ý kiến, mỗi HS chỉ nêu một sự việc, đến khi đủ ý thì dừng lại - HS chia thành các nhóm nhỏ, mỗi nhóm có từ 4 đến 6 HS cùng đọc SGK và thảo luận - 2 nhóm đại diện phát biểu ý kiến về 2 câu hỏi, các nhóm khác theo dõi và nhận xét, bổ sung cho đủ ý - Sau 3 lần thất bại, quân Mông – Nguyên không dám sang xâm lược nước ta nữa, đất nước ta sạch bóng quân thù, độc lập dân tộc được giữ vững - Vì nhân dân ta đoàn kết, quyết tâm cầm vũ khí và mưu trí đánh giặc. - Một số HS kể trước lớp Ngày soạn: Ngày giảng: LỊCH SỬ:ÔN TẬP CUỐI HỌC KÌ (Tiết 17) 1. Mục tiêu: - Củng cố kiến thức về các giai đoạn lịch sử đã học - Nhớ được các giai đoạn lịch sử - Trân trọng truyền thống yêu nước của ông cha ta 2. Hoạt động dạy học: Hoạt động 1: GV treo sơ đồ giai đoạn Năm 500 CN Năm 700 TCN Cho HS lên điền từng giai đoạn lịch sử tiêu biểu đã học theo nhóm: 1 nhóm lên ghi các năm tiêu biểu, 1 nhóm lên ghi sự kiên các ô Hoạt động 2: Cho HS nêu đặc điểm của các giai đoạn Hoạt động 3: Cho HS lên bảng nhìn vào lược đồ trình bày các chiến thắng tiêu biểu: Chiến thắng Bạch Đằng, Chiến thắng sông Như Nguyệt LỊCH SỬ:KIỂM TRA ĐỊNH KÌ (CUỐI HỌC KÌ I) (Tiết 18) Ngày soạn: Ngày giảng: LỊCH SỬ:NƯỚC TA CUỐI THỜI TRẦN (Tiết 19) I. Mục tiêu: Học xong bài này, học sinh biết: Các biểu hiện suy yếu của nhà Trần vào giữa thế kỉ XIV Vì sao nhà Hồ thay nhà Trần II. Đồ dùng dạy học: Phiếu học tập của HS III. Các hoạt động dạy học Hoạt động thầy Hoạt động trò HĐ1: Tình hình đất nước cuối thời Trần - Cho HS thảo luận nhóm + Chia nhóm thành các nhóm nhỏ, mỗi nhóm từ 4 đến 6 em + Phát phiếu học tập cho HS và y/c HS thảo luận nhóm để hoàn thành phiếu . Vua nhà Trần sống ntn? . Những kẻ có quyền thế đối xử với dân ra sao? . Cuộc sống của nhân dân ,ntn? . Thái độ phản ứng nhân dân với triều đình ra sao? . Nguy cơ ngoại xâm ntn? - Y/c đại diện nhóm lên phát biểu ý kiến - GV nhận xét HĐ2: Nhà Hồ thay thế nhà Trần - GV y/c HS đọc SGK từ Trước tình hình phức tạp và khó khăn Nước ta bị nhà Minh đô hộ - GV tổ chức HS thảo luận 3 câu hỏi: + Hồ Quý Ly là người thế nào ? + Ông đã làm gì? + Hành động truất quyền vua của Hồ Quý Ly có hợp lòng dân không? Vì sao? - GV kết luận: Năm 1400, Hồ Quý Ly truất ngôi vua Trần, lập nên nhà Hồ. Nhà Hồ tiến hành cải cách tiến bộ đưa đất nước thoát khỏi tình trạng khó khăn. Do chưa đủ thời gian đoàn kết nhân dân nên nhà Hồ đã thất bại trong cuộc kháng chiến chống quân Minh. Nhà Hồ sụp đổ, nước ta rơi vào ách đô hộ của nhà Minh Củng cố dặn dò: - Tổng kết giờ học, dặn HS về nhà học lại bài, làm các bài tập tự đánh giá và chuẩn bị bài sau - Làm việc theo nhóm + Chia ,nhóm, cử nhóm trưởng điều hành hoạt động + Cùng đọc SGK thảo luận để hoàn thành nội dung phiếu - Một nhóm báo cáo kết quả, các nhóm khác theo dõi và bổ sung ý kiến - 1 HS đọc trước lớp, lớp theo dõi - HS thảo luận, trao đổi cả lớp và trả lời + Quan đại thần có tài của nhà Trần - Hành động truất quyền vua là hợp lòng dân. Vì vua cuối thơi Trần chỉ ăn chơi sa đoạ, làm cho đất nước ngày càng xấu đi - Lắng nghe Ngày soạn: Ngày giảng: LỊCH SỬ:CHIẾN THẮNG CHI LĂNG (Tiết 20) I. Mục tiêu: Học xong bài này, học sinh biết: Thuật lại diễn biến trận Chi Lăng Ý nghĩa quyết định của trận Chi Lăng đối với thắng lợi của khởi nghĩa Lam Sơn Cảm phục sự thông minh, sáng tạo trong cách đánh giặc của ông cha ta qua trận Chi Lăng II. Đồ dùng dạy học: Hình trong SGK phóng to Phiếu học tập của HS III. Các hoạt động dạy học Hoạt động thầy Hoạt động trò HĐ1: Làm việc cả lớp - GV trình bày bối cảnh dẫn đến trận Chi Lăng - GV treo lược đồ trận Chi Lăng (hình 1, trang 45 SGK) và y/c HS quan sát hình để trả lời câu hỏi +Thung lũng Chi Lăng ở tỉnh nào của nước ta? + Thung lũng có hình ntn? + Hai bên thung lũng là gì? + Lòng thung lũng có gì đặc biệt? - GV nhận xét HĐ2: Làm việc cả lớp - GV hướng dẫn quan sát lược đồ trong SGK và đọc các thông tin trong bài để thấy được khung cảnh của ải Chi Lăng HĐ3: Thảo luận nhóm - Hỏi: + Khi quân Minh đến cửa ải Chi Lăng, kị binh ta đã hành động ntn? + Kị binh của nhà Minh đã phản ứng ntn trước hành động của quân ta? + Kị binh của nhà Minh đã bị thua trận ra sao? + Bộ binh của nhà Minh bị thua trận ntn? - GV gọi 1 HS khá trình bày lại diễn biến của trận Chi Lăng HĐ4: Làm việc cả lớp - GV hỏi: Trong trận Chi Lăng, nghĩa quân Lam Sơn đã thể hiện sự thông minh ntn? + Sau trận Chi Lăng, thái độ của quân Minh ra sao? - Theo em chiến thăng Chi Lăng có ý nghĩa ntn đối với lịch sử dân tộc ta? Củng cố dặn dò: - Tổng kết giờ học, dặn HS về nhà học lại bài, làm các bài tập tự đánh giá và chuẩn bị bài sau - HS lắng nghe - Y/c HS quan sát hình trả lời + Ở Lạng Sơn nước ta + Thung lũng này hẹp và có hình bầu dục + Phía Tây thung lũng là dãy núi hiểm trở. Phía Đông thung lũng là dãy núi đất trùng trùng điệp điệp + Ra nghênh chiến rồi quay đầu giả vờ thua để nhử Liễu Thăng cùng đám kị binh vào ải + Kị binh thấy vậy ham đuổi nên đuổi xa hàng vạn quân bộ ở phía sau đang lũ lượt chạy - HS thảo luận trả lời - HS cả lớp cùng trao đổi và thống nhất câu trả lời - HS cả lớp trao đổi, sau đó một vài HS phát biểu ý kiến, các HS khác theo dõi và bổ sung ý kiến Ngày soạn: Ngày giảng: LỊCH SỬ:NHÀ HẬU LÊ VÀ VIỆC TỔ CHỨC QUẢN LÍ ĐẤT NƯỚC (Tiết 21) I. Mục tiêu: Học xong bài này, học sinh biết: Nhà Hậu Lê ra đời trong hoàn cảnh nào Nhà Hậu Lê đã tổ chức được một bộ máy nhà nước quy củ và quản lí đất nước tương đối chặt chẽ Nhận thức bước đầu về vai trò của pháp luật II. Đồ dùng dạy học: Sơ đồ nhà nước thời Hậu Lê Một số điểm của bộ luật Hồng Đức Phiếu học tập của HS III. Các hoạt động dạy học: Hoạt động thầy Hoạt động trò HĐ1: Làm việc cả lớp - GV giới thiệu một số nét khái quát về nhà Hậu Lê: Tháng 4 – 1428, Lê Lợi lên ngôi vua, đặt tên là nước Đại Việt HĐ2: Làm việc cả lớp - GV treo sơ đồ vẽ sẵn và giảng cho HS - GV tổ chức thảo luận lớp theo câu hỏi sau: Nhìn về tranh tư liệu về cảnh triều đình vua Lê và nội dung bài học trong SGK, em hãy tìm những sự việc thể hiện vua là người có uy quyền tối cao HĐ3: Làm việc cá nhân - GV y/c HS đọc SGK và hỏi + Em có biết vì sao bản đồ đầu tiên và bộ luật đầu tiên của nước ta đều có tên là Hồng Đức? + Theo em với nội dung cơ bản như trên, bộ luật Hồng Đức có tác dụng ntn trong việc cai quản đất nước? + Luật Hồng Đức có điểm nào tiến bộ? Củng cố dặn dò: - Tổng kết giờ học, dặn HS về nhà học lại bài, làm các bài tập tự đánh giá kết quả học tập và chuẩn bị bài sau - HS lắng nghe - Y/c HS quan sát sơ đồ - HS cùng tìm hiểu, trao đổi với nhau trả lời: Vua là người đứng đầu nhà nước, có quyền tuyệt đối, mọi quyền lực tập trung vào tay vua, vua trực tiếp chỉ huy quân đội + HS trả lời theo hiểu biết + Bộ luật Hồng Đức là công cụ giúp vua Lê cai quản đất nước. Nó củng cố chế độ phong kiến tập quyền, phát triển kinh tế, và ổn định xã hội + Luật Hồng Đức đề cao ý thức bảo vệ độc lập dân tộc, toàn vẹn lãnh thổ và phần nào tôn trrọng quyền lợi và địa vị của người phụ nữ Ngày soạn: Ngày giảng: LỊCH SỬ:TRƯỜNG HỌC THỜI HẬU LÊ (Tiết 22) I. Mục tiêu: Học xong bài này, học sinh biết: Nhà Hậu Lê quan tâm tới giáo dục ; tổ chức dạy học, thi cử, nội dung dạy học dưới thời Hậu Lê Tổ chức giáo dục thời Hậu Lê có quy củ, nề nếp hơn Coi trọng sự tự học II. Đồ dùng dạy học: Tranh Vinh quy bái thổ và Lễ xướng danh (nếu có) Phiếu học tập của HS III. Các hoạt động dạy học: Hoạt động thầy Hoạt động trò HĐ1: Tổ chức giáo dục thời hậu Lê - GV tổ chức cho HS hoạt động theo nhóm - Cùng đọc SGK và thảo luận các câu hỏi thống nhất đi đến kết luận + Việc học dưới thời Hậu Lê được tổ chức ntn? + Trường học thời Hâu Lê dạy những điều gì? + Chế độ thi cử thời Hậu Lê thế nào? HĐ2: Những biện pháp khuyến khích học tập của nhà Hậu Lê - Y/c HS trả lời câu hỏi: + Nhà Hậu Lê đã làm gì để khuyến khích học tập? * Kết luận: Nhà Hậu Lê rất quan tâm đến vấn đề học tập. Sự phát triển của giáo dục đã góp phần quan trọng không chỉ đối với việc xây dựng nhà nước, mà còn nâng cao trình độ dân trí và văn hoá người Việt Củng cố dặn dò: - Tổng kết giờ học, dặn HS về nhà học thuộc bài, làm các bài tập tự đánh giá kết quả học tập và chuẩn bị bài sau - Chia thành các nhóm nhỏ, mỗi nhóm từ 4 – 6 em, cùng thảo luận và đọc SGK + Xây dựng Quốc Tử Giám, xây dựng nhà Thái Học + Trường có lớp học, chỗ ở cho HS + Nho giáo, lịch sử các vương triều phương Bắc + Ba năm có 1 kì thi Hương và thi Hội - HS ; đọc thầm SGK, sau đó nối tiếp nhau phát biểu ý kiến (mỗi HS chỉ phát biểu 1 ý kiến) - Lắng nghe ..