Giáo án Mĩ thuật Lớp 8 - Tiết 2, Bài 2: Sơ lược về mĩ thuật thời Lê (Từ thế kỉ XV đến thế kỉ XVIII)

Tuần 2 Tiết PPCT : 2 Ngày dạy: SƠ LƯỢC VỀ MĨ THUẬT THỜI LÊ ( TỪ THẾ KỈ XV ĐẾN THẾ KỈ XVIII ) Bài 2: 1 MỤC TIÊU: 1.1 Kiến thức: - Học sinh biết về mĩ thuật thời Lê. - Học sinh hiểu sơ lược về sự phát triển của mĩ thuật thời Lê. 1.2 Kĩ năng: - Học sinh thực hiện được nhận biết tác phẩm nghệ thuật thời Lê. - Học sinh thực hiện thành thạo tư duy phân tích tác phẩm nghệ thuật. 1.3 Thái độ: - Học sinh có thói quen ý thức bảo vệ các di tích lịch sử văn hóa của quê hương. - Học sinh có tính cách yêu quí giá trị nghệ thuật dân tộc. 2 NỘI DUNG HỌC TẬP Hs nắm được sơ lược về mĩ thuật thời Lê: 3 CHUẨN BỊ: 3.1 Giáo viên: Một số ảnh về công trình kiến trúc, tượng, phù điêu trang trí thời Lê. Sưu tầm ảnh về chạm khắc gỗ, hình vẽ trang trí, đồ gốm... 3.2 Học sinh: Sưu tầm các bài viết, tranh ảnh liên quan đến mĩ thuật thời Lê. 4 TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 4.1 Ổn định tổ chức và kiểm diện: 8A1: 8A2: 8A3: 4.2 Kiểm tra miệng: - Thu bài cũ của học sinh và nhận xét. 4.3 Tiến trình bài học Giới thiệu bài mới HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI HỌC * Hoạt động 1:(10p) Hướng dẫn HS tìm hiểu vài nét về bối cảnh xã hội thời Lê Mục tiêu: Hs biết vài nét về bối cảnh xã hội thời Lê. Hs hiểu sự ảnh hưởng của xã hội đếùn nghệ thuật GV yêu cầu HS trình bày ngắn gọn về bối cảnh lịch sử HS trình bày GV nhận xét bổ sung: - Sau 10 năm kháng chiến chống quân Minh thắng lợi, trong giai đoạn đầu nhà Lê đã xây dựng một nhà nước phong kiến trung ương tập quyền hoàn thiện với nhiều chính sách kinh tế, quân sự, chính trị, ngoại giao tiến bộ tạo nên xã hội thái bình thịnh trị. - Thời kì này tuy có ảnh hưởng tư tưởng nho giáo và văn hóa Trung Hoa nhưng mĩ thuật Việt Nam vẫn đạt đỉnh cao mang đậm bản sắc dân tộc. * Hoạt động 2:(35p) Hướng dẫn HS tìm hiểu vài nét về mĩ thuật thời Lê Mục tiêu: HS biết về kiến trúc, điêu khắc, chạm khắc, đồ gốm thời Lê HS hiểu giá trị nghệ thuật của thời Lê. GV: Mĩ thuật thời Lê vừa kế thừa tinh hoa của mĩ thuật thời Lý- Trần,vừa giàu tính dân gian ( qua điêu khắc đá, chạm khắc trang trí dân gian, đồ gốm) -Mĩ thuật thời Lê đã để lại nhiều tác phẩm mĩ thuật có giá trị ( các công trình kiến trúc điêu khắc, tượng phật) GV phát câu hỏi thảo luận cho từng nhóm. HS các nhóm thảo luận(5 phút) HS các nhóm trình bày: ¨Nghệ thuật kiến trúc: a Kiến trúc cung đình: Nhóm 1: em hãy trình bày đặc điểm của kiến trúc cung đình? HS nhóm 1 trình bày: - Kiến trúc Thăng Long về cơ bản vẫn giữ nguyên lối sắp xếp như thời Lý- Trần, trong khu vực hoàng thành đã xây dựng và sửa chữa: điện Kính thiên, Cần chánh, Vạn Thọ Bên ngoài đã xây dựng những công trình: đình Quảng Văn, cầu Ngoạn Thiềm. - Kiến trúc Lam kinh: dược xây dựng ở đất Lam Sơn từ năm 1433 được coi như một kinh đô thứ hai của đất nước. GV nhận xét bổ sung. b Kiến trúc tôn giáo: Nhóm 2: trình bày đặc điểm kiến trúc tôn giáo? HS nhóm 2 trình bày: - Thời kì đầu nhà Lê đề cao nho giáo nên miếu thờ KhổngTử, trường dạy nho học được xây dựng và tu sửa các chùa cũ: chùa Thiên Phúc, chùa Kim Liên còn xây dựng nhiều đền, miếu thờ cúng những người có công đức với dân, nước. - Từ 1593 đến 1788 nhà Lê cho tu sửa và xây dựng nhiều ngôi chùa: chùa Keo, chùa Mía, chúa bút tháp, chúa Chúc Thánh GV nhận xét bổ sung. ¨Nghệ thuật điêu khắc và chạm khắc trang trí: ? Điêu khắc và chạm khắc trang trí thường gắn với loại hình nghệ thuật nào (nghệ thuật kiến trúc) bằng chất liệu gì (đá và gỗ) a Điêu khắc: Nhóm 3: trình bày đặc điểm của điêu khắc? HS nhóm 3 trình bày: -Các pho tượng bằng đá tạc người lân, ngựa, tê giác, hổ được tạc rất gần với nghệ thuật dân gian Tượng rồng tạc ở thành bậc điện Kính thiên và điện Lam kinh tạc bằng đá, kích thước lớn. - Các tượng phật bằng gỗ: tượng phât bà Quan âm nghìn mắt nghìn tay, phật nhập Nát bàn b Chạm khắc trang trí: Nhóm 4: trình bày đặc điểm của chạm khắc trang trí? HS nhóm 4 trình bày: GV nhắc lại vai trò của chạm khắc trang trí chủ yếu làm cho các công trình kiến trúc đẹp lộng lẫy hơn. -Có nhiều chạm khắc trang trí trên đá, trên bia. Hình chạm khắc nổi, chìm, nông, sâu nhưng uyển chuyển sắc sảo. - Chạm khắc gỗ miêu tả cảnh vui chơi sinh hoạt: đánh cờ, chọi gà, chèo thuyền, uống ruợu. GV nhận xét bổ sung. ¨Nghệ thuật gốm: -Kế thừa truyền thống thời Lý- Trần, thời Lê chế tạo được nhiều loại gốm quý hiếm như: gốm men ngọc tinh tế, gốm hoa nâu giản dị. - Phát triển gốm hoa lam phủ men trắng, vẽ trang trí men xanh. - Đề tài trang trí trên gốm ngoài các hoa văn hình mây, sóng nước,còn có: hoa sen, hoa cúc, hoa chanh, hoa văn hình muôn thú, cỏ cây. - Ngoài ra gốm thời Lê còn có chất dân gian đậm nét hơn chất cung đình. Bên cạnh nét trau chuốt còn có sự khỏe khoắn. I Vài nét về bối cảnh lịch sử: II Sơ lược về mĩ thuật thời Lê: 1 Nghệ thuật kiến trúc: a Kiến trúc cung đình: - Kiến trúc Thăng Long - Kiến trúc Lam kinh b Kiến trúc tôn giáo: - Các miếu thờ và chùa: miếu thờ Khổng Tử, chùa Keo, chùa Bút tháp 2 Nghệ thuật điêu khắc và chạm khắc trang trí: a Điêu khắc: - Tượng người, các con thú (bằng đá) - Tượng rồng bằng đá - Tượng phật bà Quan âm nghìn mắt nghìn tay, Phật nhập Nát bàn (bằng gỗ) b chạm khắc trang trí: - Chạm khắc trên đá, trên bia. - Chạm khắc gỗ: đánh cờ, chọi gà, chèo thuyền 3 Nghệ thuật gốm: - Gốm men ngọc, gốm hoa nâu. - Gốm thời Lê mang đậm chất dân gian. 4.4 Tổng kết: GV đặt câu hỏi: ? Kiến trúc thời Lê có những loại hình kiến trúc nào, kể những công trình kiến trúc thời Lê( kiến trúc cung đình và kiến trúc tôn giáo như: kiến trúc Thăng Long, kiến trúc Lam kinh, các miếu thờ, chùa) ? Điêu khắc và chạm khắc trang trí thời Lê thường bằng chất liệu gì, tác phẩm tiêu biểu ( đá và gỗ; tượng người, lân, rồng, tượng Phật bà Quan âm nghìn mắt nghìn tay, chọi gà, chèo thuyền,) ? Nghệ thuật gốm thời Lê kế thừa được tinh hoa gốm thời nào a Thời Lý b Thời Trần c Thời Lý- Trần (đáp án: c) HS trả lời GV nhận xét bổ sung:Nghệ thuật tạc tượng và chạm khắc trang trí đạt tới đỉnh cao về cả nội dung lẫn hình thức. 4.5 Hướng dẫn học tập - Đọc bài, học bài trong sách giáo khoa. - Sưu tầm thêm một số tranh ảnh trên sách báo liên quan đến mĩ thuật thời Lê - Chuẩn bị bài 5: “MỘT SỐ CÔNG TRÌNH TIÊU BIỂU CỦA MĨ THUẬT THỜI LÊ” + Tìm hiểu bài 5 PHỤ LỤC SGK Mĩ thuật lớp 8 SGV Mĩ thuật lớp 8