Giáo án Lớp 5 Tuần 9 - Huệ

khái niệm đại từ. - Biết sử dụng đại từ thay thế cho danh từ bị dùng lặp lại trong một văn bản ngắn. 2. Kỹ năng: - Nhận diện đại từ trong thực tế. - Biết sử dụng đại từ thay thế cho danh từ bị lặp lại nhiều lần. 3. Thái độ: Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt II. Chuẩn bị: - Học sinh: Vở bài tập. - Giáo viên: Bảng phụ III. Các hoạt động dạy - học chủ yếu: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: - Kiểm tra học sinh đọc đoạn văn ở BT3 (tiết LTVC giờ trước) 3. Bài mới a. Giới thiệu bài b. Nhận xét - Mêi 1 HS nªu yªu cÇu vµ néi dung cña BT. + C¸c tõ tí, cËu dïng lµm g× trong ®o¹n v¨n? + Tõ nã dïng ®Ó lµm g×? - KÕt luËn: c¸c tõ tí, cËu, nã lµ ®¹i tõ. §¹i cã nghÜa lµ thay thÕ. §¹i tõ cã nghÜa lµ tõ thay thÕ. Tõ tí, cËu ®­îc dïng ®Ó x­ng h«, thay thÕ cho c¸c nh©n vËt trong truyÖn lµ Hïng, Quý vµ Nam. Tõ nã lµ tõ x­ng h«, ®ång thêi thay thÕ cho danh tõ chÝch b«ng ë c©u tr­íc ®Ó tr¸nh lÆp tõ ë c©u thø hai. - Mêi 1 HS nªu yªu cÇu vµ néi dung cña BT. - Yªu cÇu HS trao ®æi, th¶o luËn theo cÆp, cïng lµm bµi theo gîi ý sau: + §äc kÜ tõng c©u. + X¸c ®Þnh tõ in ®Ëm thay thế cho tõ nµo? + C¸ch dïng tõ Êy cã g× gièng c¸ch dïng c¸c tõ nªu ë BT1? - Gäi ®¹i diÖn c¸c nhãm lÇn l­ît nªu ý kiÕn. - Yªu cÇu c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - NhËn xÐt, chèt l¹i lêi gi¶i ®óng. - KÕt luËn: Tõ vËy, thÕ lµ ®¹i tõ dïng thay thÕ cho c¸c ®éng tõ, tÝnh tõ trong c©u cho khái lÆp l¹i c¸c tõ Êy. + Qua 2 bµi tËp trªn, em hiÓu thÕ nµo lµ ®¹i tõ? + §¹i tõ dïng ®Ó lµm g×? - Yªu cÇu HS nèi tiÕp nhau ®äc phÇn ghi nhí. - Yªu cÇu HS ®Æt c©u cã dïng ®¹i tõ ®Ó minh ho¹ cho phÇn ghi nhí. GV ghi nhanh c©u HS ®Æt lªn b¶ng. - Mêi 1 HS nªu yªu cÇu vµ néi dung. - Yªu cÇu HS ®äc nh÷ng tõ in ®Ëm trong ®o¹n th¬. + Nh÷ng tõ in ®Ëm Êy dïng ®Ó chØ ai? + Nh÷ng tõ ng÷ ®ã ®­îc viÕt hoa nh»m biÓu lé ®iÒu g×? - Kết luận: Nh÷ng tõ in ®Ëm trong bµi dïng ®Ó chØ B¸c Hå ®Ó tr¸nh lÆp tõ; c¸c tõ nµy ®­îc viÕt hoa ®Ó biÓu lé th¸i ®é t«n kÝnh B¸c. - Mêi 1 HS nªu yªu cÇu vµ néi dung. - Yªu cÇu HS tù lµm bµi vµo VBT theo h­íng dÉn: Dïng bót ch× g¹ch ch©n d­íi c¸c ®¹i tõ ®­îc dïng trong bµi ca dao; 1 HS lµm bµi vµo phiÕu. - Yªu cÇu HS nhËn xÐt bµi trªn b¶ng. + Bµi ca dao lµ lêi ®èi ®¸p gi÷a ai víi ai? + C¸c ®¹i tõ mµy, «ng, t«i, nã dïng ®Ó lµm g×? - NhËn xÐt, chèt l¹i lêi gi¶i ®óng. - Mêi 1 HS nªu yªu cÇu vµ néi dung. - Tæ chøc cho HS ho¹t ®éng trong nhãm 2 víi h­íng dÉn nh­ sau: + §äc kÜ c©u chuyÖn. + Ph¸t hiÖn vµ g¹ch ch©n d­íi nh÷ng danh tõ lÆp l¹i nhiÒu lÇn trong c©u chuyÖn. + T×m ®¹i tõ thÝch hîp ®Ó thay thÕ cho danh tõ Êy. + ViÕt l¹i ®o¹n v¨n sau khi ®· thay thÕ. - Gäi ®¹i diÖn mét sè nhãm phát biểu. - Yªu cÇu c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - NhËn xÐt, chèt l¹i lêi gi¶i ®óng. - Yªu cÇu 1 HS ®äc ®o¹n v¨n hoµn chØnh. - 2- 3 học sinh 1. NhËn xÐt: Bµi tËp 1: - C¸c tõ in ®Ëm d­íi ®©y ®­îc dïng lµm g×? + Tõ tí, cËu ®­îc dïng ®Ó x­ng h«. Tí thay thÕ cho Hïng, cËu thay thÕ cho Quý vµ Nam. + Tõ nã dïng ®Ó thay thÕ cho danh tõ chÝch b«ng ë c©u tr­íc. - HS nghe. Bµi tËp 2: - C¸ch dïng nh÷ng tõ in ®Ëm d­íi ®©y cã g× gièng c¸ch dïng c¸c tõ nªu ë BT1? - Trao ®æi, th¶o luËn theo cÆp theo h­íng dÉn cña GV. - §¹i diÖn c¸c nhãm lÇn l­ît nªu ý kiÕn. + Tõ vËy thay cho tõ thÝch. C¸ch dïng Êy gièng ë bµi 1 lµ tr¸nh lÆp tõ. + Tõ thÕ thay cho tõ quý. C¸ch dïng tõ nµy còng gièng c¸ch dïng tõ nªu ë bµi tËp 1 lµ tr¸nh lÆp tõ ë c©u tiÕp theo. + VËy, thÕ còng lµ ®¹i tõ. - HS nghe. 2. Ghi nhí: - 2 HS tiÕp nèi nhau ph¸t biÓu. - HS nèi tiÕp nhau ®äc phÇn ghi nhí. - 3 HS tiÕp nèi nhau ®Æt c©u: + T«i yªu mµu tr¾ng. Nga còng vËy. + Nam ¬i, m×nh ®¸ bãng ®i. + T«i thÝch xem phim ho¹t h×nh. Em trai t«i còng thÕ. 3. LuyÖn t©p: Bµi 1 (92): - C¸c tõ ng÷ in ®Ëm trong khæ th¬ sau dïng ®Ó chØ ai? Nh÷ng tõ ng÷ ®ã ®­îc viÕt hoa nh»m biÓu lé ®iÒu g×? - Đäc: B¸c, Ng­êi, ¤ng Cô, Ng­êi, Ng­êi, Ng­êi, Ng­êi. + C¸c tõ in ®Ëm trong ®o¹n th¬ ®­îc dïng ®Ó chØ B¸c Hå. + Nh÷ng tõ ®ã ®­îc viÕt hoa nh»m biÓu lé th¸i ®é t«n kÝnh B¸c. - HS nghe. Bµi 2(93): - 1 HS nêu - HS lµm theo yªu cÇu cña GV. - HS nhËn xÐt bµi trªn b¶ng. + Bµi ca dao lµ lêi ®èi ®¸p gi÷a nh©n vËt tù x­ng lµ "«ng" víi "cß". + C¸c ®¹i tõ mµy, «ng, t«i, nã dïng ®Ó x­ng h«, mµy chØ c¸i cß, «ng chØ ng­êi ®ang nãi, t«i chØ c¸i cß, nã chØ c¸i diÖc. Bµi 3 (93): - 1 HS nêu - HS ho¹t ®éng trong nhãm theo h­íng dÉn cña GV. - §¹i diÖn mét sè nhãm lÇn l­ît nªu ý kiÕn. - 1 HS ®äc ®o¹n v¨n hoµn chØnh. Con chuét tham lam Chuét ta gÆm v¸ch nhµ. Mét c¸i khe hë hiÖn ra. Chuét chui qua khe vµ t×m ®­îc rÊt nhiÒu thøc ¨n. Lµ mét con chuét tham lam nªn nã ¨n nhiÒu qu¸, nhiÒu ®Õn møc bông nã ph×nh ra. ®Ðn s¸ng, chuét t×m ®­êng trë vÒ æ, nh­ng bông to qu¸, nã kh«ng sao l¸ch qua khe hë ®­îc. 4. Củng cố - Học sinh nêu lại mục ghi nhớ. 5. Dặn dò: - Dặn học sinh học bài. ……………………………………………………….. Tập làm văn Luyện tập thuyết trình, tranh luận I. Mục tiêu 1. Kiến thức: - Biết cách mở rộng lí lẽ và dẫn chứng khi thuyết trình, tranh luận về một vấn đề đơn giản. - Hiểu sự cần thiết và ảnh hưởng của môi trường thiên nhiên đối với cuộc sống con người. 2. Kỹ năng: Mở rộng được lí lẽ và dẫn chứng khi thuyết trình, tranh luận 3. Thái độ: Bình tĩnh, tự tin khi thuyết trình, tranh luận II. Chuẩn bị: - Học sinh: Chuẩn bị lí lẽ và dẫn chứng để thuyết trình, tranh luận - Giáo viên: Bảng phụ III. Các hoạt động dạy - học chủ yếu: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: - Học sinh làm BT3 (tiết TLV trước) 3. Bài mới a. Giới thiệu bài b. Hướng dẫn học sinh luyện tập - Gäi HS nªu yªu cÇu cña BT1. - Gäi 5 HS ®äc ph©n vai truyÖn. - H­íng dÉn HS t×m hiÓu truyÖn: + C¸c nh©n vËt trong truyÖn tranh luËn vÒ vÊn ®Ò g×? + ý kiÕn cña tõng nh©n vËt nh­ thÕ nµo? - Nghe HS tr¶ lêi vµ ghi tãm t¾t lªn b¶ng líp. - Gọi đại diện nhóm trình bày dưới hình thức đóng vai theo nhóm nhân vật (mỗi học sinh đóng một nhân vật). + §Êt: §Êt cã chÊt mµu nu«i c©y. Nhæ c©y ra khái ®Êt, c©y sÏ chÕt ngay. + N­íc: N­íc vËn chuyÓn chÊt mµu. Khi trêi h¹n h¸n th× dï vÉn cã ®Êt, c©y cèi còng hÐo kh«, chÕt rò … Ngay c¶ ®Êt, nÕu kh«ng cã n­íc còng m¸t chÊt mµu. + Kh«ng khÝ: C©y kh«ng thÓ sèng thiÕu kh«ng khÝ. ThiÕu ®Êt, thiÕu n­íc, c©y vÉn sèng ®­îc Ýt l©u nh­ng chØ cÇn thiÕu kh«ng khÝ, c©y sÏ chÕt ngay. + ¸nh s¸ng: ThiÕu ¸nh s¸ng, c©y xanh sÏ kh«ng cßn mµu xanh. Còng nh­ con ng­êi, cã ¨n uèng ®Çy ®ñ mµ ph¶i sèng trong bãng tèi suèt ®êi th× còng kh«ng ra con ng­êi. - Cùng học sinh nhận xét, bình chọn bạn tranh luận giỏi nhất - Gọi HS nêu yêu cầu. - Giúp học sinh nắm rõ yêu cầu của đề bài, gạch chân dưới các từ ngữ quan trọng - Gîi ý: Yªu cÇu nµy kh«ng ph¶i nhËp vai tr¨ng hay ®Ìn để tranh luận mµ t×m lÝ lÏ vµ dÉn chøng dùa vµo hiÓu biÕt cña m×nh ®Ó thuyết trình cho mäi ng­êi thÊy ®­îc sù cÇn thiÕt cña c¶ tr¨ng vµ ®Ìn. - Yêu cầu học sinh làm việc cá nhân - Gọi 1 số học sinh trình bày - Nhận xét, tuyên dương học sinh biết mở rộng thêm lí lẽ và dẫn chứng để thuyết phục mọi người - 1 – 2 học sinh Bµi 1 (93): - 2 HS nêu. - 5HS ®äc ph©n vai: Ng­êi dÉn chuyÖn, §Êt, N­íc, Kh«ng khÝ, ¸nh s¸ng. + C¸c nh©n vËt trong truyÖn tranh luËn vÒ vÊn ®Ò: C¸i g× cÇn nhÊt ®èi víi c©y xanh? + Ai còng tù cho m×nh lµ ng­êi cÇn nhÊt ®èi víi c©y xanh. Nhân vật Ý kiến Lí lẽ, dẫn chứng Đất Cây cần đất nhất Đất có chất màu nuôi cây Nước Cây cần nước nhất Nước vận chuyển chất màu Không khí Cây cần k. khí nhất Cây không thể sống nếu thiếu không khí Ánh sáng Cây cần ánh sáng nhất Thiếu ánh sáng cây sẽ không còn màu xanh * Kết luận của 4 nhân vật: C©y xanh cÇn c¶ ®Êt, n­íc, kh«ng khÝ vµ ¸nh s¸ng. ThiÕu yÕu tè nµo còng kh«ng ®­îc. Chóng ta cïng nhau gióp c©y xanh lín lªn lµ gióp Ých cho ®êi. Bài 2(93): Trình bày ý kiến của em nhằm thuyết phục mọi người thấy rõ sự cần thiết của trăng và đèn trong bài ca dao (SGK). - 1 học sinh nêu yêu cầu của BT2 - Làm bài vào vở bài tập - Trình bày: VD: Theo em, trong cuéc sèng, c¶ ®Ìn lÉn tr¨ng ®Òu cÇn thiÕt. §Ìn ë gÇn nªn soi râ h¬n, gióp ng­êi ta ®äc s¸ch, lµm viÖc lóc tèi trêi. Tuy thÕ, ®Ìn cũng kh«ng kiªu ng¹o víi tr¨ng, v× ®Ìn ra tr­íc giã th× t¾t. Dï lµ ®Ìn ®iÖn còng cã thÓ mÊt ®iÖn. C¶ ®Ìn dÇu lÉn ®Ìn ®iÖn chØ soi s¸ng ®­îc 1 n¬i. Cßn tr¨ng lµ nguån ¸nh s¸ng tù nhiªn, kh«ng sî giã, kh«ng sî mÊt nguån ®iện. Tr¨ng soi s¸ng mu«n n¬i. Tr¨ng lµm cho cuéc sèng thªm t­¬i ®Ñp, th¬ méng. Tr¨ng gîi c¶m høng s¸ng t¸c cho bao nhµ th¬, ho¹ sÜ… Tuy thÕ, tr¨ng còng kh«ng thÓ kiªu ng¹o mµ khinh thưêng ®Ìn. Tr¨ng khi mê, khi tá, khi khuyÕt, khi trßn. Dï cã tr¨ng, ng­êi ta vÉn cÇn ®Ìn ®Ó ®äc s¸ch, lµm viÖc ban ®ªm. Bëi vËy, c¶ tr¨ng lÉn ®Ìn ®Òu cÇn thiÕt víi con ng­êi. 4. Củng cố - Giáo viên hệ thống bài, nhận xét giờ học. 5. Dặn dò: - Dặn học sinh nhớ kiến thức của bài. ………………………………………………………………….. Sinh ho¹t: KiÓm ®iÓm nÒn nÕp trong tuÇn I. Môc tiªu - Gióp HS thÊy ®­îc nh÷ng ­u, khuyÕt ®iÓm trong tuÇn - Ph¸t huy ­u ®iÓm ®· ®¹t ®­îc, kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i. - PhÊn ®Êu ®¹t nhiÒu thµnh tÝch trong mäi ho¹t ®éng. II. Nội dung sinh hoạt: 1. NhËn xÐt chung: * H¹nh kiÓm: - C¸c em ngoan ngo·n, lÔ phÐp; biÕt ®oµn kÕt gióp ®ì nhau cïng tiÕn bé. - Nghiªm chØnh thùc hiÖn tèt c¸c chØ thÞ nghÞ ®Þnh. - Duy tr× tèt nÒn nÕp ®i häc ®óng giê. - Ra thÓ dôc nhanh, tËp ®óng, ®Òu c¸c ®éng t¸c - Ch¨m sãc bån hoa, c©y c¶nh tèt. * Häc tËp: - C¸c em ®i häc ®Òu, ®óng giê. - Häc bµi vµ lµm bµi tËp ®Çy ®ñ. - Trong líp chó ý nghe gi¶ng, h¨ng h¸i ph¸t biÓu ý kiÕn x©y dùng bµi. - Tuy nhiên còn 1 số em chưa cố gắng trong học tập như: ………………………………………………………………………………………… * Hoạt động khác: - Thực hiện tốt mọi hoạt động do trường, Đội và lớp tổ chức. 2. Ph­¬ng h­íng - Ph¸t huy ­u ®iÓm ®· ®¹t ®­îc, häc tËp vµ rÌn luyÖn tèt. - Tham gia nhiÖt t×nh c¸c phong trµo thi ®ua. - Kh¾c phôc nh÷ng nh­îc ®iÓm cßn tån t¹i. -Båi d­ìng HS giái ………………………………… …………………………..; gióp ®ì HS yÕu ……………………………………………………………………….. *************************************************************************************************************************