Giáo án Hóa học 9 - Tiết 54, Bài 44: Rượu Etylic - Nguyễn Ngọc Kiều

CHƯƠNG 5: DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON - POLIME MỤC TIÊU CHƯƠNG: Kiến thức: * Học sinh biết: Hợp chất có nhóm chức quan trọng (rượu etylic, axit axetic, chất béo) Công thức phân tử, công thức cấu tạo (CTCT), tính chất vật lí. Hợp chất thiên nhiên có vai trò quan trọng trong đời sống con người (gluxit, protein). Một số polime có nhiều ứng dụng trong thực tiển (chất dẻo, tơ, cao su) * Học sinh hiểu: Tính chất hóa học của các chất rượu etylic, axit axetic, chất béo) Cách lập PTHH. Cách điều chế. Kỹ năng: Lập được PTHH minh họa cho tính chất hóa học của các chất Vận dụng những kiến thức đã học để giải thích một số vấn đề trong thực tiễn. Cách giải một số dạng bài tập về hóa học hữu cơ: Nhận biết, xác định công thức phân tử, dự đoán tính chất, tính theo PTHH, độ rượu, trắc nghiệm. Thực hành thí nghiệm hóa học hữu cơ. Thái độ: Rèn cho học sinh Tính cẩn thận khi tính toán trong học tập và thực hành hóa học. Tiết kiệm hóa chất trong thực hành. Ý thức hợp tác khi thảo luận nhóm. Giáo dục phòng chống ma túy, bảo vệ môi trường. Tiết 54 - Bài 44: RƯỢU ETYLIC (C2H6O = 46) Tuần dạy: 28 1. MỤC TIÊU: 1.1. Kiến thức: Học sinh biết: Công thức phân tử, công thức cấu tạo, đặc điểm cấu tạo. Tính chất vật lí: Trạng thái, màu sắc, mùi vị, tính tan, khối lượng riêng, nhiệt độ sôi. Khái niệm độ rượu. Ứng dụng: Làm nguyên liệu, dung môi trong công nghiệp. Học sinh hiểu: Tính chất hóa học: Phản ứng với Na, với axit axetic, phản ứng cháy. Phương pháp điều chế rượu etylic (ancol etylic) từ tinh bột, đường hoặc từ etilen. 1.2. Kỹ năng: Quan sát mô hình phân tử, thí nghiệm, mẫu vật, hình ảnh rút ra được nhận xét về đặc điểm cấu tạo phân tử và tính chất hóa học. Lập các PTHH dạng công thức phân tử và công thức cấu tạo thu gọn. Phân biệt rượu etylic (ancol etylic) với benzen. Tính khối lượng rượu etylic tham gia hoặc tạo thành trong phản ứng có sử dụng độ rượu và hiệu suất quá trình. 1.3. Thái độ: Rèn luyện đức tính cần thiết của người lao động trong lĩnh vực hóa học. Giáo dục phòng chống ma túy, chất gây nghiện. 2. TRỌNG TÂM: - Công thức cấu tạo của rượu etylic (ancol etylic) và đặc điểm cấu tạo. - Khái niệm về độ rượu. - TCHH và cách điều chế. 3. CHUẨN BỊ: 3.1. Giáo viên: Ống nghiệm, kẹp gỗ, ống nhỏ giọt, đèn cồn, cốc thuỷ tinh, chén sứ, benzen. Mô hình phân tử rượu etylic. Rượu etylic, H2O, kim loại Na, Iot. Sơ đồ tư duy bài rượu etylic (ancol etylic). 3.2. Học sinh: Tìm hiểu tính chất của rượu etylic, so sánh với các hiđrocacbon đã học. Cách điều chế rượu etylic trong thực tế từ tinh bột hoặc đường. Hệ thống các kiến thức bằng sơ đồ tư duy. 4. TIẾN TRÌNH: 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: 4.2. Kiểm tra miệng: (Không) 4.3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH HĐ1:Vào bài ( 2 phút) - Hợp chất hữu cơ phân thành mấy loại chính?. Để tìm hiểu về dẫn xuất hiđrocacbon, hôm nay ta sang chương 5: Dẫn xuất của hiđrocacon – polime. Khi lên men gạo, sắn, ngô (đã nấu chín) hoặc quả nho, quả táo,… người ta thu được rượu etylic. Vậy rượu etylic có tính chất, cấu tạo, ứng dụng gì? Cách điều chế như thế nào? Tìm hiểu ở bài 44. - Cho biết CTPT, PTK của rượu etylic? Giáo viên thông báo tên quốc tế của rượu etylic. HĐ2: Nêu tình huống xuất phát ( 2 phút) GV nêu lần lượt các câu hỏi 1. Em hiểu biết gì về rượu ? 2.Theo em rượu có phản ứng với Na như nước không ? Vì sao ? 3. Rượu có lợi hay có hại ? 4.Trong 200ml dung dịch rượu có 50ml rượu etylic nguyên chất có độ rượu bằng bao nhiêu ? HĐ3: Ghi sơ lược các ý ban đầu của học sinh lên bảng ( cột thứ 3) HĐ4:Dán câu hỏi đề xuất của học sinh hoặc ghi trực tiếp lên bảng theo trình tự các nhóm. * Lưu ý các câu hỏi tránh trùng nhau HĐ5:Gợi ý học sinh đề xuất thí nghiệm. Theo dõi các nhóm hoạt động, tiến hành thí nghiệm gợi ý. GV: Nhận xét – tuyên dương nhóm có kết quả đúng nhất ( 2 phút) - Cho học sinh đối chiếu kết quả tìm được với ý kiến ban đầu ( 2 phút) – Giáo dục phòng chống chất gây nghiện. * CTPT: C2H6O * PTK: 46 HĐ1:Trả lời câu hỏi theo tình huống xuất phát của giáo viên (5 phút) HĐ2: Đề xuất câu hỏi của nhóm, cá nhân. Có thể chuẩn bị trước ở nhà ghi sẵn ra giấy hoặc nêu trực tiếp. ( 7 phút) HĐ3: Đề xuất thí nghiệm ( 3 phút) HĐ4: Học sinh tiến hành nghiên cứu tài liệu, thí nghiệm chứng minh, tìm ra đáp án cho các câu hỏi đề xuất của các nhóm theo ý kiến cá nhân trong nhóm và kết luận rút ra ý kiến chung ( 10 phút) HĐ5:Ý kiến thảo luận giữa các nhóm (5 phút). HĐ6:Trình bày kết quả ( 5 phút) 4.4. Câu hỏi, bài tập củng cố: * GV: Hệ thống lại các kiến thức bằng sơ đồ tư duy. Học sinh nhắc lại kiến thức tổng quát. ( 3 phút) Làm bài tập 2/139. Giải thích ( 1 phút) Đáp án BT2/139/SGK:Chất phản ứng được là rượu etylic do có nhóm – OH Bài tập 1: Phân biệt benzen và rượu etylic. ( 2 phút) Gọi 2 HS trình bày Đáp án: Dùng nước hoặc Na Bài tập 2: ( 2 phút) a. Tính thể tích rượu etylic có trong 250ml rượu etylic 960. b. Tính khối lượng rượu etylic thu được khi cho 22,4lit khí etilen phản ứng với nước có axit làm xúc tác, biết hiệu suất phản ứng là 30%. Gọi HS đọc đề, tóm tắt, nêu hướng giải. GV: Gọi HS làm câu a. GV: Ghi sơ lược hướng dẫn câu b ( HS về nhà làm). C2H4 + H2O C2H5OH 1mol 1mol Đáp số: 13,8gam 4.5. Hướng dẫn học sinh tự học: ( 4 phút) - Đối với bài học ở tiết học này: Làm bài tập1, 3, 4c, 5/SGK/139. Học bài, nắm điểm khác nhau về cấu tạo của rượu etylic với các hiđrocacbon. - Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: Chuẩn bị bài 45 Ôn lại tính chất hóa học của axit ở chương I. So sánh cấu tạo của rượu etylic và axit axetic Tại sao phân tử axit axetic có tính axit. 5. RÚT KINH NGHIỆM: - Nội dung: - Phương pháp: - Sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học: 6. PHỤ LỤC: Giáo viên chuẩn bị bảng sau ( phát cho từng học sinh ) Tiết 54- Bài 44: RƯỢU ETYLC CTPT:......................... PTK:........................... Nội dung bài học Cách tiến hành thí nghiệm Hiện tượng - PTHH I. Tính chất vật lí - * Độ rượu: Ví dụ: Trong 200ml dung dịch rượu có 50ml rượu etylic nguyên chất có độ rượu bằng bao nhiêu ? Giải * Độ rượu là............................... .................................................... ................................................... * Công thức tính độ rượu: II. Cấu tạo phân tử CTCT: * Nhận xét đặc điểm cấu tạo: III. Tính chất hóa học. 1. Phản ứng .......................... 2. Phản ứng .......................... 3.Phản ứng .......................... * Hiện tượng: * PTHH: * Hiện tượng: * PTHH: phản ứng đặc trưng: IV.Ứng dụng - - - * Uống rượu có lợi hay có lợi? V. Điều chế Theo cách nào?. Nêu ra. .......................................................................................................................................................................................................................................................... * PTHH: Lưu ý: Các nhóm thống nhất ý kiến chung.