Giáo án Giáo dục công dân Lớp 12 - Tiết 12, Bài 5: Quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo

b×nh ®¼ng cña c¸c d©n téc. Mäi hµnh vi chia rÏ d©n téc ®Òu bÞ luËt ph¸p nghiªm cÊm. b) Néi dung vµ ý nghÜa quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc GV ®­a ra c¸c c©u hái ®Ó HS th¶o luËn: # ë n­íc ta cã sù chªnh lÖch kh¸ lín vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi gi÷a c¸c d©n téc. Em h·y nªu vÝ dô chøng minh. # C¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc vÒ ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi ®èi víi vïng s©u, vïng xa, vïng ®ång bµo d©n téc cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo trong viÖc thùc hiÖn quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc? # Khi nãi chuyÖn víi ®ång bµo vµ c¸n bé tØnh Cao B»ng ngµy 21/02/1961, Chñ tÞch Hå ChÝ minh nãi: “§ång bµo tÊt c¶ c¸c d©n téc, kh«ng ph©n biÖt lín nhá, ph¶i yªu th­¬ng, gióp ®ì lÉn nhau, ph¶i ®oµn kÕt chÆt chÏ nh­ anh em mét nhµ ®Ó cïng nhau x©y dùng Tæ quèc, x©y dùng CNXH lµm cho tÊt c¶ c¸c d©n téc ®­îc h¹nh phóc, Êm no”. B×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo trong c©u nãi cña B¸c? # Môc ®Ých cña viÖc thùc hiÖn quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc lµ g×? # H·y t×m c¸c vÝ dô chøng tá sù b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc trong c¸c lÜnh vùc: chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi. GV tæng hîp c¸c ý kiÕn, gi¶ng më réng: + HiÕn ph¸p cña n­íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam ®· ghi râ "nhµ n­íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam lµ Nhµ n­íc thèng nhÊt cña c¸c d©n téc cïng sinh sèng trªn ®Êt n­íc ViÖt Nam". C¸c d©n téc thùc hiÖn quyÒn lµm chñ cña m×nh b»ng hai h×nh thøc: d©n chñ trùc tiÕp vµ d©n chñ ®¹i diÖn. ViÖc c¸c d©n téc cö ®¹i biÓu cña m×nh tham gia hÖ thèng c¬ quan d©n cö cho thÊy: §¹i biÓu Quèc héi khãa X lµ ng­êi d©n téc thiÓu sè chiÕm 17,3% ; sè ®¹i biÓu lµ ng­êi d©n téc trong Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp nh­ sau: cÊp tØnh chiÕm 18,2%, cÊp huyÖn chiÕm 18,7%, cÊp x· chiÕm 22,7% so víi tæng sè ®¹i biÓu d©n cö cÊp ®ã. §iÒu ®ã thÓ hiÖn sù b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc trong viÖc tham gia qu¶n lý Nhµ n­íc. §Ó khuyÕn khÝch t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc trong lÜnh vùc chÝnh trÞ, Nhµ n­íc quy ®Þnh tû lÖ thÝch øng ng­êi d©n téc trong c¸c c¬ quan d©n cö. HiÖn nay, sè l­îng ®¹i biÓu quèc héi lµ ng­êi d©n téc thiÓu sè t¨ng lªn. Ng­êi d©n téc thiÓu sè tham gia ®¹i biÓu Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp ë miÒn nói vµ vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè chiÕm tØ lÖ kh¸ cao. + QuyÒn b×nh ®¼ng cña c¸c d©n téc ®· ®­îc HiÕn ph¸p x¸c ®Þnh vµ ®­îc thÓ hiÖn trªn mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi bao gåm b×nh ®¼ng vÒ chÝnh trÞ, b×nh ®¼ng vÒ kinh tÕ, b×nh ®¼ng vÒ v¨n ho¸, gi¸o dôc...Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ, viÖc thùc hiÖn quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc cßn mét kho¶ng c¸ch bëi ®iÒu kiÖn vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña c¸c d©n téc kh«ng ®ång ®Òu, ®ã lµ mét thùc tÕ kh¸ch quan, v× vËy cÇn cã sù t­¬ng trî, gióp ®ì lÉn nhau gi÷a c¸c d©n téc. Cô thÓ lµ c¸c d©n téc ®a sè cã tr×nh ®é ph¸t triÓn cao h¬n cã tr¸ch nhiÖm gióp ®ì c¸c d©n téc thiÓu sè, chËm ph¸t triÓn vµ ng­îc l¹i. §¹i héi IX cña §¶ng (4/2001) ®· nªu lªn nguyªn t¾c c¬ b¶n cña §¶ng vÒ chÝnh s¸ch d©n téc lµ: “b×nh ®¼ng, ®oµn kÕt, t­¬ng trî, gióp nhau cïng ph¸t triÓn”. Cã b×nh ®¼ng th× míi thùc hiÖn ®­îc ®oµn kÕt d©n téc; cã ®oµn kÕt gióp nhau cïng ph¸t triÓn th× míi thùc hiÖn ®­îc b×nh ®¼ng d©n téc. GV nªu ý nghÜa quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc c) ChÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ph¸p luËt cña Nhµ n­íc vÒ quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc GV ®Æt ra c¸c c©u hái ®Ó HS th¶o luËn theo tõng nhãm. C¸c nhãm ghi ý kiÕn cña m×nh vµo giÊy vµ cö ®¹i diÖn b¸o c¸o. C¸c c©u hái: - Em h·y cho biÕt vai trß cña Nhµ n­íc trong viÖc ®¶m b¶o quyÒn b×nh ®¼ng vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸ gi÷a c¸c d©n téc. - V× sao trong Quy chÕ tuyÓn sinh ®¹i häc, cao ®¼ng vÒ chÝnh s¸ch ­u tiªn trong tuyÓn sinh cß quy ®Þnh: C«ng d©n ViÖt Nam cã cha hoÆc mÑ lµ ng­êi d©n téc thiÓu sè thuéc nhãm ­u tiªn 1? - Em h·y nªu mét sè chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc nh»m khuyÕn khÝch trÎ em c¸c d©n téc ®Õn tr­êng? GV nhËn xÐt, ®iÒu chØnh, bæ sung c¸c ý kiÕn cña HS . GV gi¶ng : + Tuyªn bè quyÒn b×nh ®¼ng cña c¸c d©n téc trong HiÕn ph¸p lµ sù ghi nhËn vÒ mÆt ph¸p lý, ®ång thêi còng lµ sù kh¼ng ®Þnh nhµ n­íc ta lµ nhµ n­íc cña tÊt c¶ c¸c d©n téc sinh sèng trªn ®Êt n­íc ViÖt Nam. Toµn thÓ bé m¸y nhµ n­íc vµ c¸c c¬ quan trong bé m¸y nhµ n­íc ®Òu ®­îc tæ chøc vµ ho¹t ®éng dùa trªn nguyªn t¾c b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc. + Trong lÜnh vùc kinh tÕ - x· héi, ®Ó quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc ®­îc thùc hiÖn trªn thùc tÕ, §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· ban hµnh nhiÒu chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë miÒn nói, vïng ®ång b¶o d©n téc nh»m t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c d©n téc thiÓu sè v­¬n lªn, tiÕn kÞp tr×nh ®é chung cña c¶ n­íc. NhiÒu chÝnh s¸ch, ch­¬ng tr×nh, dù ¸n ®Çu t­ ®· ®­îc Nhµ n­íc ®· triÓn khai thùc hiÖn lµm cho kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi vµ ®êi sèng nh©n d©n ë nhiÒu vïng ®ång bµo d©n téc ®­îc c¶i thiÖn râ rÖt. C«ng t¸c xãa ®ãi, gi¶m nghÌo ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ to lín. MÆt b»ng d©n trÝ ®­îc tõng b­íc n©ng lªn. Môc tiªu phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc vµ xãa mï ch÷ ®· vµ ®ang ®­îc thùc hiÖn ; hÖ thèng tr­êng phæ th«ng d©n téc néi tró ®­îc h×nh thµnh tõ Trung ­¬ng ®Õn tØnh, huyÖn, côm x·. V¨n hãa ph¸t triÓn phong phó h¬n ; ®êi sèng v¨n hãa cña ®ång bµo ®­îc n©ng cao mét b­íc ; v¨n hãa truyÒn thèng cña c¸c d©n téc ®­îc t«n träng, gi÷ g×n vµ ph¸t huy. C¸c lo¹i bÖnh dÞch c¬ b¶n ®­îc ng¨n chÆn vµ tõng b­íc ®Èy lïi ; viÖc kh¸m, ch÷a bÖnh cho ng­êi nghÌo vïng s©u, vïng xa ®­îc quan t©m h¬n. 1. B×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc a) ThÕ nµo lµ b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc? QuyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc ®­îc hiÓu lµ c¸c d©n téc trong mét quèc gia kh«ng ph©n biÖt ®a sè hay thiÓu sè, tr×nh ®é v¨n ho¸ cao hay thÊp, kh«ng ph©n biÖt chñng téc, mµu da®Òu ®­îc Nhµ n­íc vµ ph¸p luËt t«n träng, b¶o vÖ vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. b) Néi dung quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc ï C¸c d©n téc ë ViÖt Nam ®Òu ®­îc b×nh ®¼ng vÒ chÝnh trÞ C¸c d©n téc ®Òu cã quyÒn tham gia qu¶n lÝ nhµ n­íc vµ x· héi, tham gia vµo bé m¸y nhµ n­íc, tham gia th¶o luËn, gãp ý c¸c vÊn ®Ò chung cña ®Êt n­íc. QuyÒn nµy ®­îc thùc hiÖn theo hai h×nh thøc d©n chñ trùc tiÕp vµ d©n chñ gi¸n tiÕp. ï C¸c d©n téc ë ViÖt Nam ®Òu b×nh ®¼ng vÒ kinh tÕ Trong chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ, kh«ng cã sù ph©n biÖt gi÷a c¸c d©n téc ®a sè vµ thiÓu sè. Nhµ n­íc lu«n quan t©m ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi víi tÊt c¶ c¸c vïng, ®Æc biÖt ë nh÷ng vïng s©u, vïng xa, vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè. ï C¸c d©n téc ë ViÖt Nam ®Òu b×nh ®¼ng vÒ v¨n ho¸, gi¸o dôc C¸c d©n téc cã quyÒn dïng tiÕng nãi, ch÷ viÕt cña m×nh. Nh÷ng phong tôc, tËp qu¸n, truyÒn thèng v¨n ho¸ tèt ®Ñp cña tõng d©n téc ®­îc gi÷ g×n, kh«i phôc, ph¸t huy. C¸c d©n téc ë ViÖt Nam cã quyÒn h­ëng thô mét nÒn gi¸o dôc cña n­íc nhµ. * ý nghÜa quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc Thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch c¸c d©n téc b×nh ®¼ng, ®oµn kÕt, t­¬ng trî, gióp nhau cïng ph¸t triÓn lµ søc m¹nh ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña ®Êt n­íc. c) ChÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ph¸p luËt cña Nhµ n­íc vÒ quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc - Ghi nhËn trong HiÕn ph¸p vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc - Thùc hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi ®èi víi vïng ®ång bµo d©n téc - Nghiªm cÊm mäi hµnh vi k× thÞ vµ chia rÏ d©n téc. 4.Cñng cè: ï Em h·y nªu mét vµi chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc thÓ hiÖn quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc, t«n gi¸o. ï T¹i sao ®Ó thùc hiÖn quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c d©n téc, Nhµ n­íc cÇn quan t©m ®Õn c¸c d©n téc thiÓu sè cã tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi thÊp? Gîi ý: T­¬ng trî, gióp nhau cïng ph¸t triÓn lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan trong quan hÖ gi÷a c¸c d©n téc. Tuyªn bè quyÒn b×nh ®¼ng vÒ mÆt ph¸p lÝ vµ viÖc thùc hiÖn quyÒn b×nh ®¼ng trªn thùc tÕ cßn cã mét kho¶ng c¸ch bëi ®iÒu kiÖn vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña c¸c d©n téc kh«ng ®ång ®Òu. Sù t­¬ng trî, gióp ®ì lÉn nhau gi÷a c¸c d©n téc bao hµm c¶ d©n téc ®a sè cã tr×nh ®é ph¸t triÓn cao h¬n gióp ®ì c¸c d©n téc thiÓu sè, chËm ph¸t triÓn vµ ng­îc l¹i. Sù gióp ®ì cña Nhµ n­íc cã mét vÞ trÝ ®Æt biÖt quan träng v× lµ sù ®Çu t­ tËp trung, t¹o ®iÒu kiÖn vÒ con ng­êi, ph­¬ng tiÖn ®Ó c¸c d©n téc thiÓu sè tù v­¬n lªn, ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi, v¨n hãa, tiÕn kÞp tr×nh ®é chung cña c¶ n­íc). 5. DÆn dß: - Gi¶i quyÕt c¸c c©u hái vµ bµi tËp trong SGK. - S­u tÇm c¸c t­ liÖu cã liªn quan ®Õn bµi (h×nh ¶nh, bµi viÕt,..) - §äc tr­íc tiÕt 2 bµi 5 Tµi liÖu tham kh¶o PHóC THÈM Vô LîI DôNG QUYÒN Tù DO, D¢N CHñ X¢M PH¹M LîI ÝCH CñA NHµ N¦íC Vµ NH¢N D¢N. Toµ phóc thÈm Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao t¹i Thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· më phiªn toµ phóc thÈm xÐt xö c«ng khai c¸c bÞ c¸o NguyÔn V¨n V, NguyÔn §øc C vµ NguyÔn ThÞ H vÒ téi "Lîi dông c¸c quyÒn tù do, d©n chñ x©m ph¹m lîi Ých cña Nhµ n­íc, quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña tæ chøc, c«ng d©n", theo §iÒu 258 Bé luËt H×nh sù cña n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. Theo Héi ®ång xÐt xö, ¸n s¬ thÈm cña Toµ ¸n nh©n d©n Thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· xÐt xö ®óng ng­êi, ®óng téi nh­ng xÐt c¸c bÞ c¸o ph¹m téi lÇn ®Çu vµ bÞ kÎ xÊu lîi dông nªn ¸p dông chÝnh s¸ch khoan hång cña ph¸p luËt, gi¶m ¸n cho c¶ 3 bÞ c¸o. Cô thÓ lµ : Héi ®ång xÐt xö ®· tuyªn ph¹t NguyÔn V¨n V vµ NguyÔn §øc C mçi bÞ c¸o 2 n¨m 8 th¸ng tï, NguyÔn ThÞ H 4 th¸ng 6 ngµy tï giam (¸n s¬ thÈm xö V 5 n¨m tï, C 4 n¨m tï vµ H 3 n¨m tï). Theo c¸o tr¹ng cña ViÖn KiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao, NguyÔn ThÞ H (47 tuæi, ngô t¹i §ång Nai), NguyÔn §øc C (41 tuæi) vµ NguyÔn V¨n V (34 tuæi), n¨m 2000, th«ng qua mét ng­êi quen ë §µ N½ng, NguyÔn Vò ViÖt quen biÕt víi Ng« ThÞ X (ViÖt kiÒu MÜ) vµ ®­îc X høa hÑn xin häc bæng cho V ®i du häc ë MÜ. V× lîi Ých b¶n th©n, ViÖt ®· cung cÊp cho X nhiÒu tµi liÖu kh«ng ®óng sù thËt vÒ t×nh h×nh t«n gi¸o ë ViÖt Nam. ViÖt cßn më 3 hép th­ ®iÖn tö ®Ó nhËn nhiÒu tµi liÖu ph¶n ®éng cã néi dung xuyªn t¹c chÝnh s¸ch vÒ t«n gi¸o cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta do c¸c tæ chøc ph¶n ®éng tõ n­íc ngoµi chuyÓn vÒ. Kho¶ng th¸ng 5-2001, qua ®iÖn tho¹i, NguyÔn ThÞ H liªn hÖ víi mét ViÖt kiÒu MÜ vµ nhËn cña ng­êi nµy 2.900 ®«-la MÜ ®Ó cïng víi NguyÔn §øc C, NguyÔn V¨n V céng t¸c víi ng­êi ViÖt kiÒu nµy trong viÖc n¾m t×nh h×nh t«n gi¸o ë ViÖt Nam. H, V, C ®· cung cÊp nhiÒu th«ng tin, tµi liÖu kh«ng ®óng sù thËt vÒ tù do tÝn ng­ìng, tù do t«n gi¸o ë ViÖt Nam.