Giáo án Giáo dục công dân Khối 12 - Tiết 10, Bài 4: Quyền bình đẳng của công dân trong một số lĩnh vực của đời sống xã hội

nh viªn trë lªn: + C«ng ti tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n mét thµnh viªn lµ doanh nghiÖp do mét tæ chøc hoÆc mét c¸ nh©n lµm chñ së h÷u. + C«ng ti tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n hai thµnh viªn trë lªn lµ doanh nghiÖp, trong ®ã, thµnh viªn cã thÓ lµ tæ chøc, ca nh©n; sè l­îng thµnh viªn kh«ng v­ît qu¸ n¨m m­¬i. C«ng ti tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n kh«ng ®­îc quyÒn ph¸t hµnh cæ phÇn. III.PH¦¥NG PH¸P - ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, th¶o luËn nhãm, t¹o t×nh huèng, trùc quan, IV.PH¦¥NG TIÖN D¹Y HäC - Gi¸o ¸n , s¸ch gi¸o khoa, tµi liÖu tham kh¶o. - Cã thÓ sö dông vi tÝnh, m¸y chiÕu. V. TIÕN TR×NH L£N LíP 1. æn ®Þnh tæ chøc líp : 12A1: ............................................................................................................. 12A2: ............................................................................................................. 12A3: ............................................................................................................. 12A4: ............................................................................................................... 12A5: ............................................................................................................... 12A6: ............................................................................................................... 12A7: ............................................................................................................... 2. KiÓm tra bµi cò: ViÖc Nhµ n­íc ­u ®·i ®èi víi ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n kÜ thuËt cao vµ quy ®Þnh kh«ng sö dông lao ®éng n÷ vµo c¸c c«ng viÖc nÆng nhäc, nguy hiÓm, ®éc h¹i, ¶nh h­ëng xÊu ®Õn chøc n¨ng sinh ®Î vµ nu«i con cã tr¸i víi nguyªn t¾c c«ng d©n b×nh ®¼ng trong lao ®éng kh«ng? V× sao? 3. Gi¶ng bµi míi: Ho¹t §éNG cñA thÇY vµ trß Néi dung bµi häc §¬n vÞ kiÕn thøc 3: B×nh ®¼ng trong kinh doanh a Møc ®é kiÕn thøc: HS hiÓu ®­îc: - ThÕ nµo lµ b×nh ®¼ng trong kinh doanh? - N­íc ta hiÖn nay ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lÝ cña nhµ n­íc, theo ®Þnh h­íng XHCN, do ®ã, c¸c quan hÖ kinh tÕ gi÷a c¸c doanh nghiÖp ®­îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c tù do, b×nh ®¼ng, cïng cã lîi vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ho¹t ®éng cña m×nh tr­íc ph¸p luËt. - C«ng d©n cã quyÒn lùa chän lo¹i h×nh doanh nghiÖp phï hîp víi ®iÒu kiÖn, kh¶ n¨ng cña m×nh. Khi tham gia kinh doanh ë bÊt cø lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµo, c«ng d©n ®­îc b×nh ®¼ng vÒ quyÒn vµ nghÜa vô, ®­îc ph¸p luËt b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p. - Nhµ n­íc quy ®Þnh vµ b¶o vÖ quyÒn b×nh ®¼ng cña mäi c«ng d©n, cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong kinh doanh. Tuy nhiªn, sù nç lùc cña c¸c doanh nghiÖp ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh còng rÊt quan träng. a C¸ch thùc hiÖn: a) ThÕ nµo lµ b×nh ®¼ng trong kinh doanh? - GV gióp HS nhí l¹i nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë líp 11 vÒ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, vÒ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, lo¹i h×nh doanh nghiÖp. Trªn c¬ së ®ã, GV ph©n tÝch cho HS thÊy trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c h×nh thøc tæ chøc kinh doanh tån t¹i, ®a d¹ng, phong phó., tham gia tÝch cùc vµo c¹nh tranh. §Ó b¶o vÖ lîi Ých cña c¸c chñ thÓ kinh doanh, ph¸p luËt ghi nhËn sù b×nh ®¼ng cña c¸c chñ thÓ (c¸c nh©n, tæ chøc) trong kinh doanh. - GV hái: Nhµ n­íc ta thõa nhËn doanh nghiÖp nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o, tån t¹i vµ ph¸t triÓn ë nh÷ng ngµnh, nh÷ng lÜnh vùc then chèt, quan träng cña ngµnh kinh tÕ cã vi ph¹m nguyªn t¾c b×nh ®¼ng trong kinh doanh kh«ng? - HS tr¶ lêi. - GV gi¶ng: Nhµ n­íc ta thõa nhËn doanh nghiÖp nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o, tån t¹i vµ ph¸t triÓn ë nh÷ng ngµnh,nh÷ng l·nh vùc then chèt , quan träng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n kh«ng vi ph¹m nguyªn t¾c b×nh ®¼ng trong kinh doanh v×: HiÖn nay chóng ta ®ang x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, ®Þnh h­íng XHCN cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu ®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn, c¸c doanh nghiÖp ®Òu b×nh ®¼ng víi nhau trong ho¹t ®éng kinh doanh vµ b×nh ®¼ng tr­íc ph¸p luËt . Sù b×nh ®¼ng tr­íc ph¸p luËt cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh«ng cã nghÜa lµ chóng cã vÞ trÝ nh­ nhau trong nÒn kinh tÕ. Trong nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, ph¹m vi vµ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña kinh tÕ quèc doanh sÏ thu hÑp l¹i nh­ng nã vÉn gi÷ vai trß chñ ®¹o bëi nã tån t¹i vµ ph¸t triÓn ë nh÷ng ngµnh ,nh÷ng lÜnh vùc then chèt, quan träng cña nÒn kinh tÕ. Nhµ n­íc ph¶i cã nh÷ng doanh nghiÖp nhµ n­íc ë nh÷ng lÜnh vùc quan träng ®Ó ®ñ søc thùc hiÖn chøc n¨ng ®iÒu tiÕt vÜ m«, can thiÖp vµo thÞ tr­êng, kh¾c phôc nh÷ng khuyÕt tËt cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Doanh nghiÖp nhµ n­íc cßn ph¶i duy tr× vµ ph¸t triÓn ë nh÷ng ngµnh,nh÷ng lÜnh vùc kinh doanh mang l¹i Ýt lîi nhuËn hoÆc kh«ng cã lîi nhuËn ®Ó ®¶m b¶o nhu cÇu chung cña nÒn kinh tÕ, ¶m b¶o lîi Ých c«ng céng. Nhµ n­íc cßn ph¶i ®Çu t­ vµo lÜnh vùc kinh doanh ®ßi hái vèn lín mµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c kh«ng ®ñ søc ®Çu t­. Nh­ vËy, doanh nghiÖp nhµ n­íc kh«ng chØ ®­îc thµnh lËp ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh (thùc hiÖn c¸c môc tiªu x· héi) mµ cßn ®­îc thµnh lËp ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng c«ng Ých (thùc hiÖn c¸c môc tiªu x· héi) ®¶m b¶o tÝnh ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa cña nÒn kinh tÕ n­íc ta. Do ®ã, doanh nghiÖp nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o nh­ng kh«ng vi ph¹m nguyªn t¾c b×nh ®¼ng trong kinh doanh. Tuy nhiªn, ph¸p luËt cña nhµ n­íc ngµy cµng cã nh÷ng quy ®Þnh gi¶m dÇn sù c¸ch biÖt gi÷a doanh nghiÖp nhµ n­íc víi c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c. - GV kÕt luËn: HiÖn nay, n­íc ta ®ang x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt c¶ Nhµ n­íc, c¸c thµnh phÇn kinh ®Òu ®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn, c¸c doanh nghiÖp ®Òu b×nh ®¼ng víi nhau trong ho¹t ®éng kinh doanh vµ b×nh ®¼ng tr­íc ph¸p luËt. b) Néi dung c¬ b¶n cña b×nh ®¼ng trong kinh doanh GV ph©n tÝch: ë néi dung thø nhÊt, quyÒn tù do lùa chän h×nh thøc tæ chøc kinh doanh cña c«ng d©n trªn c¬ së tuú theo “së thÝch vµ kh¶ n¨ng”, “cã ®ñ ®iÒu kiÖn”. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ kh«ng ph¶i bÊt k× ai còng cã thÓ tham gia vµo qu¸ tr×nh kinh doanh. ChØ nh÷ng c¸ nh©n vµ tæ chøc cã ®ñ ®iÒu kiÖn vÒ tµi s¶n, vÒ chuyªn m«n, vÒ tinh thÇn míi cã thÓ ®­îc Nhµ n­íc cho phÐp ho¹t ®éng kinh doanh. Bèn néi dung cßn l¹i ®· thÓ hiÖn: c«ng d©n, dï kinh doanh ë lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµo, ®Òu b×nh ®¼ng tr­íc ph¸p luËt vÒ quyÒn vµ nghÜa vô. GV hái: - B×nh ®¼ng vÒ quyÒn thÓ hiÖn ënh÷ng ®iÓm nµo? - B×nh ®¼ng vÒ nghÜa vô thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm nµo? HS tr¶ lêi. GV nhËn xÐt, kÕt luËn: C«ng d©n tù do lùa chän lo¹i h×nh doanh nghiÖp ®Ó tæ chøc kinh doanh. Dï lùa chän lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµo ®Òu cã c¸c quyÒn sau: tù chñ ®¨ng kÝ kinh doanh trong nh÷ng ngµnh, nghÒ mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm; b×nh ®¼ng trong viÖc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn l©u dµi, hîp t¸c vµ c¹nh tranh lµnh m¹nh.; b×nh ®¼ng trong lùa chän lo¹i h×nh tæ chøc kinh doanh; b×nh ®¼ng vÒ nghÜa vô trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh. c) Tr¸ch nhiÖm cña Nhµ n­íc trong viÖc b¶o ®¶m quyÒn b×nh ®¼ng cña c«ng d©n trong kinh doanh GV sö dông ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i. C¸c c©u hái ®­îc GV lÇn l­ît ®Æt ra: - HiÖn nay, n­íc ta cã nh÷ng lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµo? H·y kÓ tªn nh÷ng doanh nghiÖp thuéc c¸c lo¹i h×nh mµ em biÕt. - V× sao Nhµ n­íc l¹i thõa nhËn sù tån t¹i l©u dµi vµ sù ph¸t triÓn cña c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp ë n­íc ta? -V× sao Nhµ b¶o hé quyÒn së h÷u vµ thu nhËp hîp ph¸p cña mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp? GV kÕt luËn: QuyÒn tù do, b×nh ®¼ng trong kinh doanh cÇn ph¶i ®­îc Nhµ n­íc b¶o ®¶m thùc hiÖn. Bªn c¹nh sù hç trî cña Nhµ n­íc, c¸c doanh nghiÖp cÇn chñ ®éng t×m kiÕm thÞ tr­êng, ph¸t triÓn th­¬ng hiÖu®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña m×nh. 3. B×nh ®¼ng trong kinh doanh a) ThÕ nµo lµ b×nh ®¼ng trong kinh doanh? B×nh ®¼ng trong kinh doanh cã nghÜa lµ mäi c¸ nh©n, tæ chøc khi tham gia vµo c¸c quan hÖ kinh tÕ, tõ viÖc lùa chän ngµnh, nghÒ, ®Þa ®iÓm kinh doanh, lùa chän h×nh thøc tæ chøc kinh doanh, ®Õn viÖc thùc hiÖn quyÒn vµ nghÜa vô trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu b×nh ®¼ng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. b) Néi dung quyÒn b×nh ®¼ng trong kinh doanh - Mäi c«ng d©n ®Òu cã quyÒn tù do lùa chän h×nh thøc tæ chøc kinh doanh. - Mäi doanh nghiÖp ®Òu cã quyÒn tù chñ ®¨ng kÝ kinh doanh trong nghÒ mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm. - Mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau ®Òu ®­îc b×nh ®¼ng trong viÖc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn l©u dµi, hîp t¸c vµ c¹nh tranh lµnh m¹nh. - Mäi doanh nghiÖp ®Òu b×nh ®¼ng vÒ quyÒn chñ ®éng më réng quy m« vµ ngµnh, nghÒ kinh doanh; chñ ®éng t×m kiÕm thÞ tr­êng, kh¸ch hµng vµ kÝ kÕt hîp ®ång; tù do liªn doanh víi c¸c c¸ nh©n, tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; tù chñ kinh doanh ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh. - Mäi doanh nghiÖp ®Òu b×nh ®¼ng vÒ nghÜa vô, nép thuÕ vµ thùc hiÖn c¸c nghÜa vô tµi chÝnh ®èi víi Nhµ n­íc; b¶o ®¶m quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp; tu©n thñ ph¸p luËt vÒ b¶o vÖ tµi nguyªn, m«i tr­êng, c¶nh quan, di tÝch lÞch sö. c) Tr¸ch nhiÖm cña Nhµ n­íc trong viÖc b¶o ®¶m quyÒn b×nh ®¼ng trong kinh doanh: - Nhµ n­íc thõa nhËn sù tån t¹i l©u dµi vµ ph¸t triÓn cña c¸ lo¹i h×nh doanh nghiÖp ë n­íc ta. - Nhµ n­íc quy ®Þnh ®Þa vÞ ph¸p lÝ cña c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp, quy ®Þnh quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng kinh doanh. - Nhµ n­íc kh¼ng ®Þnh b¶o hé quyÒn së h÷u vµ thu nhËp hîp ph¸p cña mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp. - Nhµ n­íc quy ®Þnh nam, n÷ b×nh ®¼ng trong viÖc thµnh lËp doanh nghiÖp, tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, qu¶n lÝ doanh nghiÖp, b×nh ®¼ng trong viÖc tiÕp cËn th«ng tin, nguån vèn, thÞ tr­êng vµ nguån lao ®éng. 4. Cñng cè: * Cã ng­êi hiÓu b×nh ®¼ng trong kinh doanh lµ: BÊt cø ai còng cã thÓ tham gia vµo qu¸ tr×nh kinh doanh. HiÓu nh­ vËy cã ®óng kh«ng? V× sao? * Sau khi tèt nghiÖp trung häc phæ th«ng, nÕu em cã ý ®Þnh thµnh lËp doanh nghiÖp t­ nh©n th× em cã quyÒn thùc hiÖn ý ®Þnh ®ã kh«ng? V× sao? 5. DÆn dß: - Gi¶i quyÕt c¸c c©u hái vµ bµi tËp trong SGK. - S­u tÇm c¸c t­ liÖu cã liªn quan ®Õn bµi (h×nh ¶nh, bµi viÕt,..) - Giê sau kiÓm tra 45 phót