Giáo án Công nghệ 8 - Tiết 28, Bài 29: Truyền chuyển động

Ngày soạn: 01/01/2014 Tuần 20 - Tiết 28: Chương V: TRUYỀN VÀ BIẾN ĐỔI CHUYỂN ĐỘNG Bài 29 : TRUYỀN CHUYỂN ĐỘNG I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - HS hiểu được tại sao cần phải truyền chuyển động. - HS biết được cấu tạo, nguyên lý làm việc và ứng dụng của một số cơ cấu truyền chuyển động. 2. Kỹ năng: Có kĩ năng nhận biết một số cơ cấu truyền chuyển động trong thực tế. 3.Thái độ: Có thái độ tích cự trong các hoạt động dạy học II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: - Chuẩn bị các tranh ảnh minh hoạ. - Mô hình truyền động đai, truyền động bánh răng và truyền động xích. 2. Học sinh: Đọc và chuẩn bị trước bài 29 III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 1. Ổn định lớp. 2. Kiểm tra bài cũ: Không 3.Bài mới: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi Bảng HĐ 1: Tìm hiểu tại sao cần truyền chuyển động - Cho HS quan sát hình 29.1 SGK và đặt câu hỏi : - Tại sao cần truyền chuyển động quay từ trục giữa đến trục sau ? - Nhận xét gì về tốc độ quay của đĩa và của líp (bánh sau) của xe? HĐ 2 : Tìm hiểu các bộ truyền chuyển động: - Thế nào là truyền động ma sát? - Hãy quan sát hình vẽ và mô tả cấu tạo của bộ truyền động đai? - Có nhận xét gì về tốc độ quay của mỗi bánh? - Hãy rút ra nhận xét về mối tương quan của đường kính bánh đai và tốc độ của nó? - Bộ truyền động đai này thường gặp ở đâu? - Hãy quan sát hình vẽ và mô tả cấu tạo của bộ truyền động bánh răng và truyền động xích? - Có nhận xét gì về tốc độ quay của mỗi bánh? - Hãy rút ra nhận xét về mối tương quan của đường kính bánh răng và tốc độ của nó? - Bộ truyền động ăn khớp thường gặp ở đâu? - Bộ truyền động xích thường gặp ở đâu? - Vì các bộ phận đặt xa nhau - Tốc độ quay của đĩa nhỏ hơn tốc độ quay của líp. - Là truyền động dựa vào lực ma sát. - Gồm 2 bánh đai và 1 dây đai. - Bánh đai lớn có tốc độ quay nhỏ hơn - Tốc độ quay và đường kính của bánh đai là 2 đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau. - Gồm có 2 bánh răng và 1 dây xích ăn khớp với nhau. Bánh răng lớn có tốc độ quay nhỏ hơn - Tốc độ quay và đường kính của bánh răng là 2 đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau. - Gặp nhiều trong các máy móc như : Hộp số, các cơ cấu truyền động trong máy quay băng – đĩa - Trong xe đạp, xe máy I. Tại sao cần truyền chuyển động: Nhiệm vụ của các bộ phận truyền chuyển động là truyền và biến đổi tốc độ cho phù hợp với tốc độ các bộ phận trong máy. II. Bộ truyền chuyển động: 1. Truyền động ma sát – truyền động đai : Truyền động ma sát là cơ cấu truyền chuyển động quay nhờ lực ma sát giữa các mặt tiếp xúc của vật dẫn và vật bị dẫn. a. Cấu tạo bộ truyền động đai : SGK b. Nguyên lý làm việc : Tỉ số truyền : i = Trong đó : n1, n2 : tốc độ của mỗi bánh. D1, D2 : đường kính của mỗi bánh. c. Ứng dụng : Bộ truyền động đai có cấu tạo đơn giản, làm việc êm, có thể truyền chuyển động giữa các trục cách xa nhau nên được sử dụng rông rãi trong nhiều máy móc và thiết bị. 2. Truyền động ăn khớp: a. Cấu tạo bộ truyền động: a. Nguyên lý làm việc : Tỉ số truyền : i = Trong đó : n1, n2 : tốc độ của mỗi bánh. Z1, Z2 : số răng của mỗi bánh. c. Ứng dụng : Bộ truyền động bánh răng dùng để truyền chuyển động quay giữa các trục song song hoặc vuông góc, dùng trong nhiều hệ thống truyền động của các loại máy thiết bị khác nhau như : đồng hồ, hợp số, xe máy … Bộ truyền động xích dùng để truyền động giữa hai trục xa nhau. 4. Củng cố: - Gọi HS đọc phần ghi nhớ trong SGK/101 - Cho HS trả lời các câu hỏi trong SGK 5. Hướng dẫn: - Học thuộc bài. - Chuẩn bị bài 30. IV. R ÚT KINH NGHI ỆM: ................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Tuần 20 - Tiết 29 BÀI 30 : BIẾN ĐỔI CHUYỂN ĐỘNG I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Hiểu được cấu tạo, nguyên lí hoạt động, phạm vi ứng dụng của một số cơ cấu biến đổi chuyển động. - Trình bày được vai trò của cơ cấu biến đổi chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến: chuyển động quay thành chuyển động lắc. 2.Kỹ năng: - Mô tả được cấu tạo của cơ cấu và trình bày được nguyên lí làm việc của 2 loại cơ cấu trên. - Liệt kê được những ứng dụng trong kĩ thuật và thực tế của 2 cơ cấu trên. 3.Thái độ: Có hứng thú, ham thích tìm hiểu kĩ thuật và có ý thức bảo dưỡng các cơ cấu biến đổi chuyển động. II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: - Tranh giáo khoa bài 30 - Mô hình cơ cấu biến đổi chuyển động 2. Học sinh: Nghiên cứu nội dung bài 30 SGK III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 1. Ổn định lớp. 2. Kiểm tra bài cũ: 3.Bài mới: Từ một dạng chuyển động ban đầu, muốn biến thành chuyển động khác cần phải có cơ cấu biến đổi chuyển động. Để hiểu được cấu tạo, nguyên lí làm việc và ứng dụng một số cơ cấu biến đổi chuyển động thường dùng chuáng ta nghiên cứu bài học hôm nay. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi Bảng Hoạt động 1: Tìm hiểu tại sao cần biến đổi chuyển động ? Tại sao chiếc kim máy khâu lại được chuyển động tịnh tiến được? ? Hãy mô tả chuyển động của bàn đạp, thanh truyền và bánh đai? GV: Các chuyển động trên đều được bắt nguồn từ chuyển động ban đầu đó là c. đ bập bênh của bàn đạp ? Tại sao cần biến đổi chuyển động Hoạt động 2: Tìm hiểu một số cơ cấu biến đổi chuyển động: ? Hãy mô tả cấu tạo của cơ cấu tay quay thanh trượt? ? Khi khâu 1 quay đều, khâu 3 chuyển động như thế nào? ? Khi nào con trượt 3 đổi hướng chuyển động? ? Nếu khâu 3 chuyển động tịnh tiến thì khâu 1 có chuển động quay không? ? Cơ cấu tay quay, con trượt được dùng ở đâu? ? Hãy kể thêm những cơ cấu biến chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến? ? Cơ cấu tay quay, thanh lắc gồm mấy chi tiết? ? Chúng được ghép nối với nhau như thế nào? ? Khi quay thanh AB quanh điểm A thì thanh CD chuyển động như thế nào? ? Có thể biến chuyển động lắc thành chuyển động quay được không? ? Cơ cấu tay quay, thanh lắc được dùng ở đâu? HS quan sát hình 30.1 SGK HS: Bàn đạp - chuyển động lắc; thanh truyền - chuyển động tịnh tiến; Trục - chuyển đôngj quay; vô lăng - chuyển động quay. HS thảo luận, trả lời. HS quan sát hình 30.2 SGK HS trả lời HS: khâu 3 chuyển động tịnh tiến HS trả lời HS: có HS trả lời HS: máy khoan, êtô... HS quan sát hình 30.4 SGK HS: gồm 4 chi tiết HS: được nối bằng các khớp quay HS: Thanh CD chuyển động lắc qua lắc lại quanh trục D HS: có HS trả lời I. Tại sao cần truyền và biến đổi chuyển động Trong máy cần có cơ cấu biến đổi chuyển động để biến một dạng chuyển động ban đầu thành các dạng chuyển động khác nhằm thực hiện những nhiệm vụ nhất định II. Một số cơ cấu biến đổi chuyển động 1. Biến chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến a. Cấu tạo. - Tay quay - Thanh truyền - Con trượt - Giá đỡ b. Nguyên lí làm việc - Cơ cấu tay quay, con trượt biến chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến và ngược lại - Khâu 3 đổi hướng khi khớp B tiến đến B' và B" c. Ứng dụng. Dùng trong động cơ, máy cưa, máy khâu. 2. Biến chuyển động quay thành chuyển động lắc a.Cấu tạo. 4 chi tiết: - Tay quay - Thanh truyền - Thanh lắc - Giá đỡ b. Nguyên lí làm việc SGK c. Ứng dụng Dùng trong xe tự đẩy, máy dệt. 4. Củng cố - HS đọc nội dung phần ghi nhớ SGK, HS khác nhắc lại. - GV hướng dẫn HS trả lời câu hỏi cuối bài. 5. Hướng dẫn: - Trả lời câu hỏi cuối bài - Đọc và chuẩn bị bài 31 SGK IV. RÚT KINH NGHIỆM: Duyệt tuần 20 - tiết 28, 29 Ngày tháng 01 năm 2014