Đề cương ôn tập học kì I môn Ngữ văn Lớp 12 - Năm học 2018-2019 - Trường THPT Yên Hòa

Trường THPT Yên Hòa ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP NGỮ VĂN LỚP 12 NĂM HỌC 2018-2019 A. ÔN TẬP THI GIỮA KÌ I 1. Giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt - Biểu hiện chủ yếu về sự trong sáng của Tiếng Việt. - Trách nhiệm giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt. 2. Khái quát văn học Việt Nam từ Cách mạng tháng 8 năm 1945 đến hết thế kỉ XX - Hoàn cảnh lịch sử, xã hội, văn hóa. - Các giai đoạn phát triển, thành tựu chủ yếu. - Đặc điểm cơ bản của văn học giai đoạn từ Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến 1975 3. Tuyên ngôn độc lập ( Hồ Chí Minh) - Tác giả Hồ Chí Minh. - Hoàn cảnh ra đời, mục đích, đối tượng, các giá trị cơ bản của Tuyên ngôn độc lập. - Tóm tắt văn bản - Phân tích theo bố cục - Phân tích có định hướng: Nghệ thuật lập luận, Tuyên ngôn độc lập là áng văn chính luận mẫu mực 4. Nguyễn Đình Chiểu – Ngôi sao sáng trong nền văn nghệ dân tộc ( Phạm Văn Đồng) - Hoàn cảnh ra đời. - Tóm tắt văn bản - Cách thức trình bày: bố cục, luận điểm. - Những nét đặc sắc trong cách lập luận. 1 Trường THPT Yên Hòa - Phân tích văn bản theo bố cục 5. Thông điệp nhân ngày thế giới phòng chống AIDS, 1-12-2003 - Hoàn cảnh ra đời. - Cách thức trình bày: bố cục, luận điểm. - Phân tích văn bản theo bố cục - Những nét đặc sắc trong cách lập luận. 6. Tây Tiến ( Quang Dũng) - Tác giả Quang Dũng - Học thuộc bài thơ, nắm được xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác. - Nội dung và đặc sắc nghệ thuật trong từng đoạn. - Phân tích văn bản theo bố cục - Vẻ đẹp của thiên nhiên miền Tây Bắc: hoang sơ hùng vĩ và thơ mộng trữ tình - Vẻ đẹp hình tượng người lính Tây Tiến - Cảm hứng lãng mạn và bút pháp bi tráng - Liên hệ với các tác phẩm khác: bức tranh thiên nhiên Tây Bắc, hình tượng người lính . B. ÔN TẬP THI CUỐI HỌC KÌ I 1. Một số phép tu từ Nhận biết và phân tích hiệu quả của một số phép tu từ : so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ, điệp từ, lặp cú pháp, liệt kê, chêm xen 2. Các phong cách ngôn ngữ : PCNN sinh hoạt, PCNN nghệ thuật, PCNN báo chí, PCNN chính luận, PCNN khoa học, PCNN hành chính - Khái niệm - Các đặc trưng cơ bản - Xác định phong cách ngôn ngữ trong văn bản. 3. Việt Bắc ( Tố Hữu) - Tác giả Tố Hữu 2 Trường THPT Yên Hòa - Học thuộc bài thơ, nắm được xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác - Nội dung và đặc sắc nghệ thuật trong từng đoạn. - Phân tích văn bản theo bố cục - Tính dân tộc, chất sử thi, phong cách trữ tình – chính trị - Liên hệ với bài thơ Từ ấy để thấy sự trưởng thành của hồn thơ Tố Hữu. - So sánh với các tác phẩm khác 4. Đất Nước ( Nguyễn Khoa Điềm) - Tác giả Nguyễn Khoa Điềm - Học thuộc bài thơ, nắm được xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác - Nội dung và đặc sắc nghệ thuật trong từng đoạn. - Phân tích văn bản theo bố cục - Tư tưởng Đất Nước của Nhân Dân - Chất trữ tình – chính luận - Liên hệ với các tác phẩm khác: hình tượng Đất Nước, trách nhiệm của thanh niên 5. Sóng ( Xuân Quỳnh) - Tác giả Xuân Quỳnh - Học thuộc bài thơ, nắm được xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác - Nội dung và đặc sắc nghệ thuật trong từng đoạn. - Phân tích văn bản theo bố cục - Hình tượng sóng và em - Vẻ đẹp tâm hồn và niềm khao khát hạnh phúc của người phụ nữ trong tình yêu - Vẻ đẹp truyền thống và hiện đại trong tâm hồn người phụ nữ - Liên hệ với các bài thơ khác: quan niệm về thời gian, quan niệm về tuổi trẻ, khát vọng cống hiến . 6. Đàn ghi ta của Lor-ca ( Thanh Thảo) - Tác giả Thanh Thảo 3 Trường THPT Yên Hòa - Học thuộc bài thơ, nắm được xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác - Nội dung và đặc sắc nghệ thuật trong từng đoạn. - Phân tích văn bản theo bố cục - Hình tượng người nghệ sĩ Lor-ca 7. Người lái đò Sông Đà ( Nguyễn Tuân) - Tác giả Nguyễn Tuân - Tóm tắt tác phẩm, nắm được xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác, bố cục - Phân tích văn bản theo bố cục - Hình tượng con Sông Đà - Hình tượng người lái đò Sông Đà - Cái tôi tài hoa, uyên bác của Nguyễn Tuân - Liên hệ với các tác phẩm khác: sự vận động và phát triển trong phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân (Chữ người tử tù); hình tượng dòng sông (Ai đã đặt tên cho dòng sông- Hoàng Phủ Ngọc Tường) . 8. Ai đã đặt tên cho dòng sông? ( Hoàng Phủ Ngọc Tường) - Tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường - Tóm tắt tác phẩm, xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác, ý nghĩa nhan đề - Phân tích văn bản theo bố cục - Hình tượng sông Hương - Cái tôi mê đắm tài hoa, sâu sắc của Hoàng Phủ Ngọc Tường - Liên hệ các tác phẩm khác: hình tượng dòng sông, tình yêu quê hương đất nước 9. Các tác phẩm và đoạn trích thơ đọc thêm - Giá trị nội dung và nghệ thuật đặc sắc. C. ÔN TẬP THI GIỮA HỌC KÌ II 1. Phát hiện về lỗi sai và cách sửa lỗi: - Lỗi dùng từ 4 Trường THPT Yên Hòa - Lỗi viết câu - Lỗi diễn đạt - Lỗi lập luận 2. Các thao tác lập luận: - Phân tích - So sánh - Bình luận - Bác bỏ 3. Kết cấu của bài văn: - Mở bài - Thân bài - Kết bài 4. Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài) - Tác giả Tô Hoài - Tóm tắt tác phẩm, bố cục, hoàn cảnh sáng tác - Phân tích văn bản theo bố cục - Hình tượng nhân vật: Mị, A Phủ - Đặc sắc nghệ thuật - Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo - Hình tượng người nông dân, hình tượng người phụ nữ ( Liên hệ các tác phẩm khác) 5. Vợ nhặt (Kim Lân) - Tác giả Kim Lân - Tóm tắt tác phẩm, bố cục, hoàn cảnh sáng tác - Nhan đề, tình huống - Phân tích văn bản theo bố cục - Hình tượng nhân vật: Bà cụ Tứ, Tràng, người vợ nhặt 5 Trường THPT Yên Hòa - Đặc sắc nghệ thuật - Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo - Hình tượng người nông dân, hình tượng người phụ nữ (Liên hệ các tác phẩm khác) D. ÔN TẬP THI CUỐI HỌC KÌ II 1. Lí luận văn học: - Giá trị của văn học - Tiếp nhận văn học - Quá trình văn học - Phong cách văn học 2. Rừng xà nu ( Nguyễn Trung Thành) - Tác giả Nguyễn Trung Thành - Tóm tắt tác phẩm, bố cục, hoàn cảnh sáng tác - Phân tích văn bản theo bố cục - Hình tượng rừng xà nu - Các thế hệ anh hùng: Cụ Mết, Tnú, Mai, Dít - Cảm hứng sử thi - Chủ nghĩa anh hùng cách mạng (Liên hệ các tác phẩm khác) 3. Những đứa con trong gia đình ( Nguyễn Thi) - Tác giả Nguyễn Thi - Tóm tắt tác phẩm, bố cục, hoàn cảnh sáng tác - Phân tích văn bản theo bố cục - Hình tượng nhân vật: Chú Năm, người mẹ, Chiến, Việt - Chủ nghĩa anh hùng cách mạng (Liên hệ các tác phẩm khác) 4. Chiếc thuyền ngoài xa ( Nguyễn Minh Châu) - Tác giả Nguyễn Minh Châu - Tóm tắt tác phẩm, bố cục, hoàn cảnh sáng tác 6 Trường THPT Yên Hòa - Phân tích văn bản theo bố cục - Tình huống truyện - Hình tượng nhân vật: Người đàn bà hàng chài, Phùng, Đẩu - Đặc sắc nghệ thuật - Phân tích kết thúc tác phẩm - Hình tượng người phụ nữ ( Liên hệ các tác phẩm khác) - Hình tượng người nghệ sĩ ( Liên hệ các tác phẩm khác) 5. Hồn Trương Ba, da hàng thịt ( Lưu Quang Vũ) - Tác giả Lưu Quang Vũ - Tóm tắt tác phẩm, xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác - Phân tích các cuộc đối thoại: giữa Hồn và Xác, giữa Hồn Trương Ba và người thân, giữa Hồn Trương Ba và Đế Thích - Bi kịch nhân vật Trương Ba - Ý nghĩa phê phán của đoạn trích và giá trị nhân văn của vở kịch 6. Nhìn về vốn văn hóa dân tộc ( Trần Đình Hượu) - Tác giả Trần Đình Hượu - Những đặc sắc nội dung và nghệ thuật - Quan điểm của tác giả về đặc trưng vốn văn hóa dân tộc Việt Nam - Phương hướng xây dựng một nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. 7. Số phận con người ( Sô- lô- khốp) - Những nét cơ bản về cuộc đời và sự nghiệp văn học của Sô-lô-khốp - Tóm tắt đoạn trích - Ý nghĩa nhan đề - Những đặc sắc nội dung và nghệ thuật - Những chi tiết, hình ảnh đặc sắc - Phân tích nhân vật Xô-cô-lốp - Cảm nhận đoạn bình luận ngoại đề cuối tác phẩm 7 Trường THPT Yên Hòa 8. Thuốc ( Lỗ Tấn) - Những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn Lỗ Tấn - Tóm tắt đoạn trích - Ý nghĩa nhan đề - Phân tích hình tượng Hạ Du - Những đặc sắc nội dung và nghệ thuật - Ý nghĩa một số chi tiết, hình ảnh đặc sắc (vòng hoa trên mộ Hạ Du, con đường mòn, câu chuyện trong quán trà ) 9. Ông già và biển cả ( Hê-minh-uê) - Tóm tắt đoạn trích - Những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn Hê-minh-uê - Nguyên lí “tảng băng trôi” - Nhân vật ông lão Xan-ti-a-gô - Các chi tiết, hình ảnh đặc sắc, mang tính biểu tượng. 10. Các văn bản đọc thêm: Mùa lá rụng trong vườn, Bắt sấu rừng U Minh Hạ - Tóm tắt văn bản - Giá trị nội dung và nghệ thuật đặc sắc. Chúc các em ôn tập tốt và đạt kết quả cao trong các kì thi ! 8