Thấy được mục đích, tác dụng của việc học chân chính: học để làm người, học để biết và làm, học để góp phần làm cho đất nước hưng thịnh, đồng thời thấy được tác hại của lối học chuộng hình thức, cầu danh lợi.
- Nhận thức dược phương pháp học tập đúng, kết hợp với hành. Học tập cách lập luận của tác giả, biết cách viết bài văn nghị luận theo chủ đề nhất định.
8 trang |
Chia sẻ: haohao | Lượt xem: 5500 | Lượt tải: 5
Bạn đang xem nội dung tài liệu Bài giảng Tiết 101: Bàn luận về phép học, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ịnh.
II. CHUẨN BỊ
GV: Sgk, giáo án
HS: Sgk, soạn bài
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC
Ổn định lớp
Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi:
- Trong đoạn trích “Nước Đại Việt ta” để khẳng định chủ quyền độc lập dân tộc, tác giả đã dựa vào những yếu tố nào? Nhận xét về nghệ thuật của đoạn này.
- Đáp án:
- HS trình bày đủ 5 yếu tố (5 điểm)
- Nghệ thuật: Cách dùng từ ngữ có tính chất hiển nhiên: từ trước, vốn xưng, đã lâu, đã chia, cũng khác. Sử dụng phép liệt kê, so sánh … => Khẳng định tư cách đọc lập của dân tộc (5điểm)
Bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
* Hoạt động 1
- Cho HS đọc phần chú thích
? Trình bày đôi nét về tác giả.
? Tác phẩm thuộc thể loại nào ? Ra đời vào thời gian nào?
- Đọc với tiết tấu châm, rõ ràng, rành mạch.
- Gọi HS đọc chú thích 1,2.
* Hoạt động 2
? Em hiểu câu “ngọc không mài … đạo” như thế nào ?
? Theo tác giả, “đạo” là gì ?
Nhận xét về cách giải thích đó.
? Ngày nay nên mở rộng và hoàn chỉnh khái niệm đạo ấy như thế nào ?
? Theo tác giả, mục đích của việc học chân chính là gì ?
? Tác giả phê phán lối học lệch lạc , sai trái ra sao ?
? Lối học đó sẽ dẫn đến những tác hại gì ?
? Thử nhận xét cách tổng kết của tác giả ?
? Nguyễn Thiếp đã khuyên vua quang Trung thực hiện những chính sách gì ?
? Phương pháp học ?
? Nhận xét đề xuất của tác giả ?
? Trong bài viết này tác giả đã đề cập đến mấy phép học, đó là những phép học nào ?
- Cho HS liên hệ thực tế.
* Hoạt động 3
? Qua văn bản em thấy mục đích, tác dụng của việc học chân chính là gì ?
? Hãy xác định trình tự lập luận của đoạn văn bằng một sơ đồ.
- Cho HS đọc ghi nhớ.
- 1 HS đọc.
- Trình bày.
- Thể loại: tấu
- Nghe và đọc theo yêu cầu.
- Suy nghĩ trình bày.
- Trình bày như Sgk.
- Ngày nay cần hiểu đạo gồm cả đạo đức và kiến thức bởi phải có kiến thức mới có thể hành đạo được.
- Học là học đạo làm người.
- Trình bày.
- Chúa tầm thường, dân nịnh hót, nước mất nhà tan
- Suy nghĩ trình bày.
- Trình bày
- Trình bày
- Tiến bộ, đúng đắn, xuất phát từ lợi ích của nhân dân.
- 2 phép học…
- Tự liên hệ.
- Rút ra kết luận.
- Trình bày bằng sơ đồ.
- 1 HS đọc.
I. Đọc – tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
* Tác giả: Nguyễn Thiếp (1723 – 1804) tự Khải Xuyên,hiệu Lạp Phong Cư Sĩ, người đương thời gọi ông là La Sơn Phu Tử.
* Tác phẩm:
- Thể loại: tấu
2. Đọc – tìm hiểu chú thích
II. Tìm hiểu văn bản
1. Mục đích chân chính của việc học
- Dùng câu châm ngôn
“ Ngọc không mài… không biết rõ đạo” -> hình ảnh so sánh dễ thuộc, dễ hiểu.
- “Đạo là … mọi người” -> Giải thích ngắn gọn, rõ ràng.
=> Học là học đạo ( đạo làm người).
2. Phê phán những lối học lệch lạc, sai trái
- Lối học hình thức cầu danh lợi, không biết đến “tam cương”, “ngũ thường”
-> Chúa tầm thường, dân nịnh hót, nước mất nhà tan => Một sự tổng kết thật sâu sắc, thấm thía về tác hại của lối học hình thức.
3. Những quan điểm, phương pháp học tập đúng đắn.
- Mở rộng trường học , mở rộng thành phần học …
- Học từ thấp đến cao, học kết hợp với hành.
=> Tiến bộ, đúng đắn, xuất phát từ lợi ích của nhân dân.
4. Những phép học
- Học theo trình tự: lúc đầu học tiểu học…
- Học theo quy trình: học rộng rồi tóm lược cho gọn theo điều học mà làm.
III. Tổng kết
* Ghi nhớ (Sgk / 79)
4. Củng cố, dặn dò
- Cho HS quan sát sơ đồ trình tự lập luận của đoạn văn
- Soạn bài: Thuế máu
IV. RÚT KINH NGHIỆM
@?@?@?@?&@?@?@?@?
TIẾT 102:
LUYỆN TẬP XÂY DỰNG &TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
- Củng cố tốt hơn những hiểu biết về cách thức xây dựng và trình bày luận điểm.
- Vận dụng những hiểu biết đó vào việc tìm, sắp xếp và trình bày luận điểm trong moojtj bài văn nghị luận có đề tài gần gũi, quen thuộc.
II. CHUẨN BỊ
GV: Sgk, giáo án.
HS: Sgk, soạn bài.
III. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC
Ổn định lớp
Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Những điểm cần chú ý khi trình bày luận điểm trong bài văn nghị luận.
Đáp án (ghi nhớ, sgk / 81)
Bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
* Hoạt động 1
- Ghi đề bài và yêu cầu lên bảng.
- Kiểm tra sự chuẩn bị của HS (dàn bài).
? Bài viết hướng tới đối tượng nào ? Nhằm mục đích gì ?
Chuyển: để đạt được mục đích ấy, người viết bài cần đưa ra những luận điểm gì, các luận điểm ấy phải trình bày theo thứ tự nào? ta sẽ tiến hành luyện tập và tìm hiểu cụ thể.
* Hoạt động 2
- Cho HS đọc hệ thống luận điểm trong Sgk / 83.
? Hệ thống luận điểm trên có điểm nào chưa chính xác ?
? Em hãy điều chỉnh sắp xếp lại cho phù hợp.
- Nhận xét rồi cho HS quan sát hệ thống luận điểm đã được trình bày lại qua bảng phụ.
Chuyển: xác định luận điểm là yếu tố quan trọng khi làm một bài văn nghị luận. Nhưng cách trình bày luận điểm cũng là yếu tố không kém phần quan trọng tạo nên sức hấp dẫn, chặt chẽ của bài văn. Vậy trình bày luận điểm như thế nào…
? Hãy nhắc lại những điều cần chú ý khi trình bày luận điểm.
- Cho HS đọc các câu giới thiệu cho luận điểm e ở mục 2a.
? Các câu giới thiệu cho hệ thống luận điểm e như vậy đã chính xác chưa ? Vì sao ?
? Em thích cách chuyển đoạn nào nhất? Vì sao ?
? Nghĩ thêm một vài câu giới thiệu luận điểm khác.
- Cho HS đọc các luận cứ sgk.
? Nhận xét cách sắp xếp các luận cứ trên .
- Đọc câu hỏi mục 2c.
-? Thử nêu cách kết thúc đoạn của mình .
? Đoạn văn viết theo cách trên là đoạn diễn dịch hay quy nạp ?Vì sao ?
? Em có thể chuyển đoạn diễn dịch thành đoạn quy nạp được không?
- Cho HS tự viết đoạn văn cho một trong các luận điểm mục II1 và trình bày trước lớp.
- Nhận xét.
- Trình bày.
- Nghe
- 1 HS đọc.
- Trao đổi và trình bày.
- Trình bày
- Nghe, quan sát.
- Nghe.
- Nhác lại.
- 1 HS đọc.
- Thảo luận trình bày
- Phát biểu độc lập.
- Suy nghĩ và trình bày cá nhân.
- 1 HS đọc.
- Các luận cứ sắp xếp theo một trình tự hợp lí, chặt chẽ.
- Trình bày
- Đoạn quy nạp.
- Được. Nhưng cần phải sửa lại câu văn sao cho mối liên kết trong đoạn văn, bài văn không bị mất đi.
- Trình bày.
I. Chuẩn bị
Đề bài: “Hãy viết một bài báo tường để khuyên một số bạn trong lớp cần phải học tập chăm chỉ hơn”
* Yêu cầu: lập dàn bài
II. Luyện tập
1. Xây dựng hệ thống luận điểm
* Hệ thống luận điểm trình bày như sgk /83 là chưa chính xác, chưa hoàn chỉnh.
- Luận điểm a cần bỏ ý “lao động tốt”
- Cần thêm những luận điểm như: đất nước rất cần những người tài, người giỏi; phải chăm học mới học giỏi, mới thành tài…
- Trình tự sắp xếp các luận điểm chưa phù hợp:
* Trình bày lại
2. Trình bày luận điểm
a. Câu (2) xác định sai mối quan hệ giữa luận điểmcần trình bày với luận điểm trước đó : hai luận điểm ấy không có mối quan hệ nhân quả nên không thể nối bằng từ “do đó”
b. Sắp xếp luận cứ
c. Sắp xếp đoạn văn
d. Trình bày đoạn văn
4. Củng cố, dặn dò
- Làm bài tập mục 4 /84
- Chuẩn bị tiết sau viết bài TLV số 6 2 tiết.
IV. RÚT KINH NGHIỆM
@?@?@?@?&@?@?@?@?
Tiết 103, 104:
VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 6
VĂN NGHỊ LUẬN
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
- Vận dụng kĩ năng trình bày luận điểm vào việc viết bài văn chứng minh (hoặc giải thích) một vấn đề xã hội.
- Tự đánh giá chính xác hơn trình độ tập làm văn của bản thân, từ đó rút ra những kinh nghiệm cần thiết để các bài làm văn sau đạt kết quả tốt hơn.
II. CHUẨN BỊ
GV: Ra đề, đáp án.
HS: Ôn bài theo hướng dẫn của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC
ổn định lớp
Viết bài kiểm tra
Đề bài:
Lớp em nhiều bạn chưa chăm chỉ học tập, kết quả học tập còn chưa cao. Với cương vị là lớp trưởng, em sẽ khuyên nhủ như thế nào để các bạn ấy chăm chỉ hơn trong học tập.
Đáp án
* Mở bài (1,5 điểm)
Dù mở bài bằng cách nào HS cũng cần dẫn dắt để đi đến vấn đề cần nghị luận đó là trong lớp nhiều bạn chưa chăm chỉ học tập, kết quả học tập còn chưa cao
* Thân bài (6 điểm – mỗi ý 1 điểm)
- Nước ta đã ra nhập VVTO, đang cần rất nhiều người tài giỏi để đưa đất nước đi lên “đài vinh quang”, sánh kịp với bạn bè năm châu.
- Quanh ta có biết bao tấm gương của các bạn HS phấn đấu học giỏi để đáp ứng được yêu cầu của đất nước.
- Muốn học giỏi, thành tài thì trước hết phải chăm học.
- Nhiều bạn trong lớp nhiều bạn chưa chăm chỉ học tập, kết quả học tập còn chưa cao, khiến thầy cô và các bậc cha mẹ rất buồn lòng.
- Nếu bây giờ ta ham chơi, không chịu khó học tập thì sau này khó gặp niềm vui trong cuộc sống.
- Vậy mong các bạn hãy chăm học để trở thành người có ích cho xã hội và tìm được niềm vui chân chính, lâu bền.
* Kết bài (1,5 điểm)
Việc học tập của chúng ta bây giờ là yếu tố quyết định mọi thành bại của chúng ta trong tương lai .
@ Lưu ý: Bố cục cân đối, lời văn mạch lạc, trong sáng, bài viết không sai quá 5 lỗi chính tả (1 điểm).
3. Thu bài, dặn dò
Tiết sau học bài: Tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận.
-
Kí duyệt tuần 26
Nguyễn Thanh Hòa
@?@?@?@?&@?@?@?@?
File đính kèm:
- Tuan 26.doc