Bài giảng môn Đại số 7 - Tuần 14 - Tiết 27 - Bài 4: Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch

haộc laùi:Vỡ vaọn toỏc vaứ thụứi gian laứ hai ủaùi lửụùng tyỷ leọ nghũch neõn tyỷ soỏ giửừa hai giaự trũ baỏt kyứ cuỷa ủaùi lửụùng naứy baống nghũch ủaỷo tyỷ soỏ hai giaự trũ tửụng ửựng cuỷa ủaùi lửụùng kia. Hoaùt ủoọng 2: Baứi toaựn 2: Gv neõu ủeà baứi. Yeõu caàu Hs toựm taột ủeà baứi. Goùi soỏ maựy cuỷa moói ủoọi laàn lửụùt laứ a,b,c,d, ta coự ủieàu gỡ? Soỏ maựy vaứ soỏ ngaứy quan heọ vụựi nhau ntn? Aựp duùng tớnh chaỏt cuỷa hai ủaùi lửụùng tyỷ leọ nghũch ta coự caực tớch naứo baống nhau? Bieỏn ủoồi thaứnh daừy tyỷ soỏ baống nhau? Gụùi yự: . Aựp duùng tớnh chaỏt cuỷa daừy tyỷ soỏ baống nhau ủeồ tỡm caực giaự trũ a,b,c,d? Ta thaỏy: Neỏu y tyỷ leọ nghũch vụựi x thỡ y tyỷ leọ thuaọn vụựi vỡ Vụựi vaọn toỏc v1 thỡ thụứi gian laứ t1, vụựi vaọn toỏc v2 thỡ thụứi gian laứ t2.vaọn toỏc vaứ thụứi gian laứ hai ủaùi lửụùng tyỷ leọ nghũch vaứ v2 = 1,2.v1 ; t1 = 6h. Tớnh t2 ? maứ , t1 = 6 => t2. Thụứi gian t2 = 6 : 1,2 = 5 (h). Vaọy vụựi vaọn toỏc sau thỡ thụứi gian tửụng ửựng ủeồ oõtoõ ủi tửứ A ủeỏn B laứ 5giụứ. Hs ủoùc ủeà. Boỏn ủoọi coự 36 maựy caứy 9cuứng naờng suaỏt, coõng vieọc baống nhau) ẹoọi 1 hoaứn thaứnh coõng vieọc trong 4 ngaứy. ẹoọi 2 hoaứn thaứnh trong 6 ngaứy ẹoọi 3 hoaứn thaứnh trong 10 ngaứy. ẹoọi 4 hoaứn thaứnh trong 12 ngaứy. Ta coự: a+b+c+d = 36 Soỏ maựy vaứ soỏ ngaứy laứ hai ủaùi lửụùng tyỷ leọ nghũch vụựi nhau. Coự: 4.a=6.b=10.c=12.d Hay : Hs tỡm ủửụùc heọ soỏ tyỷ leọ laứ 60. => a = 15; b = 10; c = 6; d = 5. Keỏt luaọn. I/ Baứi toaựn 1: Giaỷi: Goùi vaọn toỏc trửụực cuỷa oõõtoõ laứ v1(km/h). Vaọn toỏc luực sau laứ v2(km/ h). Thụứi gian tửụng ửựng laứ t1(h) vaứ t2(h). Theo ủeà baứi: t1 = 6 h. v2 = 1,2 v1 Do vaọn toỏc vaứ thụứi gian cuỷa moọt vaọt chuyeồn ủoọng ủeàu treõn cuứng moọt quaừng ủửụứng laứ hai ủaùi lửụùng tyỷ leọ nghũch neõn: maứ , t1 = 6 => Vaọy vụựi vaọn toỏc mụựi thỡ oõtoõ ủi tửứ A ủeỏn B heỏt 5 giụứ. II/ Baứi toaựn 2: Giaỷi: Goùi soỏ maựy cuỷa boỏn ủoọi laàn lửụùt laứ a,b,c,d. Ta coự: a +b + c+ d = 36 Vỡ soỏ maựy tyỷ leọ nghũch vụựi soỏ ngaứy hoaứn thaứnh coõng vieỏc neõn: 4.a = 6.b = 10. c = 12.d Hay : Theo tớnh chaỏt cuỷa daừy tyỷ soỏ baống nhau, ta coự: => Vaọy soỏ maựy cuỷa moói ủoọi laàn lửụùt laứ 15; 10; 6; 5. 4. Hướng dẫn, dặn dò. Laứm baứi taọp 16; 17; 18/ 61. VII, Rút kinh nghiệm:  Ngày soạn: 15/11/2012 Tuần 14 Tiết 28 LUYEÄN TAÄP I. mục tiêu. - Thoõng qua tieỏt luyeọn taọp hoùc sinh ủửụùc cuỷng coỏ caực kieỏn thửực veà ủaùi lửụùng tyỷ leọ thuaọn, ủaùi lửụùng tyỷ leọ nghũch. - Coự kyừ naờng sửỷ duùng thaứnh thaùo caực tớnh chaỏt cuỷa daừy tyỷ soỏ baống nhau ủeồ vaọn duùng giaỷi toaựn nhanh vaứ ủuựng. - Vaọn duùng ủửụùc caực kieỏn thửực ủaừ hoùc vaứo thửùc teỏ. - Kieồm tra 15’ ủeồ ủaựnh giaự mửực ủoọ tieỏp thu cuỷa hoùc sinh. II. chuẩn bị. - GV: Bảng phụ ghi câu hỏi và bài tập Bút dạ, phấn màu, thước thẳng - HS: Bảng nhóm, bút dạ, thước thẳng III. tiến trình dạy học. 1. ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ. 1/ Neõu ủũnh nghúa hai ủaùi lửụùng tyỷ leọ nghũch? Laứm baứi taọp 16? 2/ Neõu tớnh chaỏt cuỷa hai ủaùi lửụùng tyỷ leọ nghũch? Laứm baứi taọp 18? 3. Bài mới. HĐ của giáo viên HĐ của học sinh Ghi bảng Hoaùt ủoọng 1: Chữa bài tập: Baứi 1(baứi 19) Vụựi cuứng moọt soỏ tieàn ủeồ mua 51 meựt vaỷi loaùi I coự theồ mua ủửụùc bao nhieõu meựt vaỷi II? Bieỏt vaỷi loaùi I baống 85% vaỷi loaùi II? Laọp tyỷ leọ thửực ửựng vụựi hai ủaùi lửụùng treõn? Tớnh vaứ traỷ lụứi cho baứi toaựn? HĐ 2: Luyện tập. Baứi 2: ( baứi 21) Gv neõu ủeà baứi. Yeõu caàu Hs ủoùc kyừ ủeà, xaực ủũnh caực yeỏu toỏ ủaừ bieỏt, caực yeỏu toỏ chửa bieỏt? Neõu quan heọ giửừa soỏ maựy vaứ thụứi gian hoaứn thaứnh coõng vieọc? Vieỏt coõng thửực bieồu thũ moỏi quan heọ ủoự? Yeõu caàu caực nhoựm thửùc hieọn baứi giaỷi? Gv nhaọn xeựt, ủaựnh giaự. Baứi 3: ( baứi 34sbt) Gv treo baỷng phuù coự ghi ủeà baứi treõn baỷng. Yeõu caàu Hs ủoùc vaứ phaõn tớch ủeà baứi? Neõu moỏi quan heọ giửừa vaọn toỏc vaứ thụứi gian trong baứi taọp treõn? Vieỏt coõng thửực bieồu thũ moỏi quan heọ ủoự? Thửùc hieọn pheựp tớnh ntn? Neõu keỏt luaọn cho baứi toaựn? Gv nhaọn xeựt baứi giaỷi cuỷa Hs. Cuứng moọt soỏ tieàn mua ủửụùc: 51m vaỷi loaùi I giaự aủ/m x m vaỷi loaùi II giaự 85%.aủ/m Soỏ meựt vaỷi mua ủửụùc vaứ giaự tieàn moói meựt laứ hai ủaùi lửụùng tyỷ leọ nghũch. Hs tỡm x. Sau ủoự neõu keỏt luaọn cho baứi toaựn. Hs ủoùc kyừ ủeà baứi. Phaõn tớch ủeà: S nhử nhau. Soỏ maựy cuỷa ủoọi moọt nhieàu hụn cuỷa ủoọi hai 2 maựy. Bieỏt soỏ ngaứy hoaứn thaứnh coõng vieọc cuỷa moói ủoọi. Tớnh soỏ maựy cuỷa moói ủoọi? Soỏ maựy vaứ thụứi gian hoaứn thaứnh coõng vieọc laứ hai ủaùi lửụùng tyỷ leọ nghũch. Do ủoự: 4.a = 6.b = 8.c vaứ a – b = 2. Caực nhoựm thửùc hieọn baứi giaỷi. Trỡnh baứy baứi giaỷi treõn baỷng. Hs ủoùc ủeà vaứ phaõn tớch: Thụứi gian ủi cuỷa hai xe laứ 80’ vaứ 90’. Vaọn toỏc xe thửự nhaỏt hụn vaọn toỏc xe maựy thửự hai laứ 100m/ph Tớnh vaọn toỏc cuỷa moói xe? Vaọn toỏc vaứ thụứi gian trong baứi toaựn naứy laứ hai ủaùi lửụùng tyỷ leọ nghũch. Ta coự: 80.v1 = 90. v2 Hs giaỷi baứi toaựn treõn vaứo vụỷ. Moọt Hs leõn baỷng giaỷi. Vieỏt keỏt luaọn. Baứi 1: Goùi a(ủ) laứ soỏ tieàn mua 51 meựt vaỷi loaùi I. x laứ soỏ meựt vaỷi loaùi II giaự 85%.a (ủ)/ meựt. Soỏ meựt vaỷi vaứ soỏ tieàn moọt meựt vaỷi laứ hai ủaùi lửụùng tyỷ leọ nghũch, do ủoự ta coự: Vaọy vụựi cuứng soỏ tieàn coự theồ mua 60m vaỷi loaùi II. Baứi 2: Goùi soỏ maựy cuỷa moói ủoọi laàn lửụùt laứ a, b, c. Ta coự soỏ maựy vaứ thụứi gian hoaứn thaứnh coõng vieọc laứ hai ủaùi lửụùng tyỷ leọ nghũch, neõn: 4.a = 6.b = 8.c vaứ a – b = 2. Suy ra: Vaọy: Soỏ maựy cuỷa ba ủoọi laàn lửụùt laứ 6; 4; 3 maựy. Baứi 3: ẹoồi: 1h20’ = 80’. 1h30’ = 90’ Goùi vaọn toỏc cuỷa xe maựy thửự nhaỏt laứ v1(m/ph). Vaọn toỏc cuỷa xe maựy thửự hai laứ v2(m/ph) Theo ủeà baứi ta coự: 80.v1 = 90.v2 vaứ v1 – v2 = 100. Hay : vaọy: v1 = 90.10 = 900(m/ph) v2 = 80.10 = 800(m/ph) Vaọy vaọn toỏc cuỷa hai xe laàn lửụùt laứ 54km/h vaứ 48km/ h. 4. ướng dẫn, dặn dò. - Laứm baứi taọp 30; 31/ 47. - Baứi taọp veà nhaứ giaỷi tửụng tửù nhử caực baứi taõp vửứa giaỷi. VI. Rút kinh nghiệm: Ngày soạn: 15/11/2012 Tuần 14 Tiết 29 Baứi 5: HAỉM SOÁ I. mục tiêu. - Hoùc sinh naộm ủửụùc khaựi nieọm haứm soỏ. - Nhaọn bieỏt ủửụùc ủaùi lửụùng naứy coự phaỷi laứ haứm soỏ cuỷa ủaùi lửụùng kia khoõng thoõng qua caực vớ duù cuù theồ. - Tỡm ủửụùc giaự trũ tửụng ửựng cuỷa haứm soỏ khi bieỏt giaự trũ cuỷa bieỏn soỏ. II. chuẩn bị. - GV: Bảng phụ ghi câu hỏi và bài tập. Bút dạ, phấn màu, thước thẳng - HS: Bảng nhóm, bút dạ, thước thẳng III. tiến trình dạy học. 1. ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ. Neõu ủũnh nghúa vaứ cho vớ duù veà ủaùi lửụùng tyỷ leọ thuaọn? 3. Bài mới. HĐ của giáo viên HĐ của học sinh Ghi bảng Hoaùt ủoọng 1: Moọt soỏ vớ duù veà haứm soỏ: Trong moọt ngaứy nhieọt ủoọT 0C thửụứng thay ủoồi theo thụứi ủieồm t (h). Gv treo baỷng ghi nhieọt ủoọ trong ngaứy ụỷ nhửừng thụứi ủieồm khaực nhau. Theo baỷng treõn, nhieọt ủoọ cao nhaỏt trong ngaứy laứ vaứo luực naứo? Nhieọt ủoọ thaỏp nhaỏt laứ vaứo luực naứo? Gv neõu vớ duù 2. Khoỏi lửụùng rieõng cuỷa vaọt laứ 7,8 (g/cm3). Theồ tớch vaọt laứ V(cm3) Vieỏt coõng thửực theồ hieọn quan heọ giửừa m vaứ V? Tớnh giaự trũ tửụng ửựng cuỷa m khi V = 1; 2;3; 4? Gv neõu vớ duù 3. Yeõu caàu Hs vieỏt coõng thửực theồ hieọn quan heọ giửừa hai ủaùi lửụùng v vaứ t ? Laọp baỷng giaự trũ tửụng ửựng cuỷa t khi bieỏt v = 5;10;15;20? Nhỡn vaứo baỷng 1 ta coự nhaọn xeựt gỡ? Tửụng tửù xeựt caực baỷng 2 vaứ 3? Gv toồng keỏt caực yự kieỏn vaứ cho Hs ghi phaàn nhaọn xeựt. Hoaùt ủoọng 2: Khaựi nieọm haứm soỏ: Qua caực vớ duù treõn haừy cho bieỏt ủaùi lửụùng y ủửụùc goùi laứ haứm soỏ cuỷa ủaùi lửụùng thay ủoồi x khi naứo? Gv giụựi thieọu khaựi nieọm haứm soỏ. Gv giụựi thieọu phaàn chuự yự. Hs ủoùc baỷng vaứ cho bieỏt: Nhieọt ủoọ cao nhaỏt trong ngaứy laứ luực 12 h trửa. Nhieọt ủoọ thaỏp nhaỏt trong ngaứy laứ luực 4h saựng. Hs vieỏt coõng thửực: M = V.7,8 V 1 2 3 4 m 7,8 15,6 23,4 31,2 Hs laọp baỷng giaự trũ: V(km/h) 5 10 15 20 t(h) 10 5 2 1 Nhieọt ủoọ phuù thuoọc vaứo thụứi ủieồm, vụựi moói giaự trũ cuỷa thụứi ủieồm t ta chổ xaực ủũnh ủửụùc moọt giaự trũ tửụng ửựng cuỷa nhieọt ủoọ T. Khoỏi lửụùng cuỷa vaọt phuù thuoọc vaứo theồ tớch cuỷa vaọt. Neỏu ủaùi lửụùng y phuù thuoọc vaứo ủaùi lửụùng thay ủoồi x sao cho vụựi moói giaự trũ cuỷa x ta luoõn xaực ủũnh ủửụùc chổ moọt giaự trũ tửụng ửựng cuỷa y thỡ y ủửụùc goùi laứ haứm soỏ cuỷa x. I/ Moọt soỏ vớ duù veà haứm soỏ: 1/ Nhieọt ủoọ T(0C) taùi caực thụứi ủieồm t(h) trong cuứng moọt ngaứy t(h) 0 4 12 20 T(0C) 20 18 26 21 2/ Khoỏi lửụùng m cuỷa moọt thanh kim loaùi ủoàng chaỏt tyỷ leọ thuaọn vụựi theồ tớch V cuỷa vaọt. 3/ Thụứi gian t cuỷa moọt vaọt chuyeồn ủoọng ủeàu tyỷ leọ nghũch vụựi vaọn toỏc v cuỷa noự. Nhaọn xeựt: Ta thaỏy: +Nhieọt ủoọ T phuù thuoọc vaứo thụứi gian t vaứ vụựi moói t chổ xaực ủũnh ủửụùc moọt giaự trũ tửụng ửựng cuỷa x. Ta noựi T laứ haứm soỏ cuỷa t. +khoỏi lửụùng cuỷa vaọt phuù thuoọc vaứo theồ tớch vaọt. Ta noựi m laứ haứmsoỏ cuỷa V. II/ Khaựi nieọm haứm soỏ: Neỏu ủaùi lửụùng y phuù thuoọc vaứo sửù thay ủoồi cuỷa ủaùi lửụùng x sao cho vụựi moói giaự trũ cuỷa x ta luoõn tỡm ủửụùc chổ moọt giaự trũ tửụng ửựng cuỷa y thỡ y ủửụùc goùi laứ haứm soỏ cuỷa x vaứ x goùi laứ bieỏn soỏ. Chuự yự: 1/ Khi x thay ủoồi maứ y chổ nhaọn ủửụùc moọt giaự trũ duy nhaỏt thỡ y ủửụùc goùi laứ haứm haống. 2/ Haứm soỏ coự theồ ủửụùc cho baống baỷng hoaởc baống coõng thửực 3/ Khi y laứ haứm soỏ cuỷa x ta coự theồ vieỏt y = f(x), y = g(x) 4. Luyện tập, củng cố. -Yêu cầu HS làm miệng BT 16/60 SGK: a)có tỉ lệ nghịch; b)không tỉ lẹ nghịch. -Yêu cầu làm miệng BT 17/ 61 SGK: điền x = 2; -4; 6. y = 16; -2. 5. Hướng dẫn, dặn dò. - Học lai cách giải bài toán về tỉ lệ nghịch. Biết chuyển từ toán chia tỉ lệ thuận thành toán chia tỉ lệ nghịch. -BTVN: 19, 20, 21/61 SGK; 25 ị 27/46 SBT. Ninh Hòa, ngày..//2012 Duyệt của tổ trưởng . Tô Minh Đầy VI. Rút kinh nghiệm: