Bài 42 Bảo quản lương thực, thực phẩm

Ngày soạn 2 tháng 10 năm 2012 Bài 42 - Tiết PPCT: 21 Tuần dạy: 11 BẢO QUẢN LƯƠNG THỰC, THỰC PHẨM 1. Mục tiêu 1.1. Kiến thức: - Biết được các loại kho và các phương pháp bảo quản thóc, ngô, rau, hoa, quả tươi. - Hiểu được quy trình bảo quản thóc, ngô, khoai lang, sắn. 1.2. Kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng tư duy so sánh khi so sánh quy trình bảo quản sắn lát khô và khoai lang tươi. 1.3. Thái độ: - Có ý thức áp dụng những phương pháp bảo quản đã học vào thực tế và góp phần bảo vệ môi trường. 2. Trọng tâm: - Kể tên được các dạng kho và nêu đặc điểm của mỗi dạng kho để bảo quản lương thực. - Trình bày được một số phương pháp bảo quản lương thực với khối lượng lớn và khối lượng nhỏ ở gia đình. - Nêu được các bước trong quy trình bảo quản thóc, ngô, sắn lát khô, khoai lang tươi ở nước ta. - Nêu được một số đặc điểm của rau, hoa, quả tươi sau thu hoạch và nêu phương pháp, quy trình bảo quản phù hợp nhằm đảm bảo chất lượng vệ sinh thực phẩm. 3. Chuẩn bị 3.1. Giáo viên: - Nghiên cứu sgk, sgv và tài liệu tham khảo. 3.2. Học sinh: - Đọc sgk và trả lời câu hỏi trước ở nhà. 4. Tiến trình 4.1. Ổn định tổ chức: 2’ 4.2. Kiểm tra bài cũ: 5 phút ©Câu hỏi kiểm tra 1/ Phương pháp và quy trình bảo quản hạt giống? 2/ Phương pháp và quy trình bảo quản củ giống? 4.3. Giảng bài mới: Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học ª Hoạt động 1: Vào bài GV: Sau khi thu hoạch lương thực cũng như các loại rau, hoa, quả tươi cần được bảo quản trước khi tới người tiêu dùng. Ngay cả khi đã được người tiêu dùng mua về sử dụng, các sản phẩm này vẫn tiếp tục cần được bảo quản trong những điều kiện cần thiết nhằm giữ chất lượng của chúng và không bị hao hụt về số lượng. Vậy lương thực và rau, hoa, quả tươi cần được bảo quản như thế nào? Chúng ta sẽ qua bài học hôm nay. HS: Lắng nghe và ghi tựa bài vào vở ªHoạt động 2: Tìm hiểu bảo quản lương thực GV: Em hãy cho biết lương thực được bảo quản trong các phương tiện nào? HS: Trả lời GV: Yêu cầu HS thảo luận nhóm điền vào phiếu học tập Loại kho Kho thường Kho silô Hình dáng Chất liệu Trang thiết bị Mức độ tự động hóa HS: Thảo luận nhóm điền vào phiếu học tập, sau đó cử đại diện lên trình bày GV: Nhận xét HS: Ghi lại ý kiến của giáo viên GV: Tại sao kho silô có năng suất bảo quản lớn hơn kho thường? Ưu điểm lớn nhất của kho silô và kho thường là gì? HS: Trả lời GV: Em hãy liệt kê một số phương pháp thường dùng bảo quản thóc, ngô? HS: Trả lời GV: Quy trình bảo quản thóc, ngô và nội dung của từng bước? HS: Trả lời GV: Quy trình bảo quản sắn lát khô? HS: Trả lời GV: Quy trình bảo quản khoai lang tươi? HS: Trả lời GV: Tại sao trong quy trình bảo quản khoai lang tươi phải xử lí chống nảy mầm và phủ cát khô? HS: Trả lời GV: Trong bước 3 nếu sử dụng hóa chất chống nảy mầm quá liều thì có ảnh hưởng đến sức khỏe của con người không? Tại sao? HS: Trả lời ª Hoạt động 3: Tìm hiểu bảo quản rau, hoa, quả tươi GV: Nêu đặc điểm của rau, hoa, quả tươi sau thu hoạch? HS: Trả lời GV: Có mấy pp bảo quản rau, hoa, quả tươi? Nội dung của từng phương pháp? HS: Trả lời GV: Trong các pp trên thì theo em pp nào ảnh hưởng tới môi trường và sức khỏe của con người?Hiện nay các loại trái cây nhập lậu có đảm bảo được sức khỏe cho con người không? HS: Trả lời GV: Sử dụng hóa chất đúng danh mục nhà nước cho phép, không lạm dụng hóa chất sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con người và chú ý công tác vệ sinh môi trường. GV: Trong các pp trên thì pp nào được sử dụng phổ biến? HS: Trả lời GV: Quy trình bảo quản rau, hoa, quả tươi bằng phương pháp lạnh? HS: Trả lời I.Bảo quản lương thực 1.Bảo quản thóc, ngô a/ Các dạng kho bảo quản * Nhà kho (kho thường) - Nhà nhiều gian, xây bằng gạch, ngói - Dưới sàn có gầm thông gió. - Có trần cách nhiệt. - Có một số thiết bị phục vụ cho bảo quản. - Sự phân bố nhiệt độ trong kho không đều. * Kho silô (kho máy) - Có hình trụ, hình vuông hay hình sáu cạnh. - Xây dựng bằng gạch, bê tông cốt thép hay bằng thép. - Quy mô và sức chứa lớn. - Trang bị các thiết bị tự động hóa và cơ giới hóa. b/ Một số phương pháp bảo quản - Bảo quản đổ rời trong nhà kho hay kho silô: thông gió tự nhiên hay thông gió tích cực. - Bảo quản đóng bao trong nhà kho. - Bảo quản truyền thống: thóc, ngô được chứa trong chum vại, thùng phuy, thùng sắt, bao tải... để nơi thoáng mát. - Ở các nước phát triển: lương thực được bảo quản tại các hệ thống silô liên hoàn, hiện đại. c/ Quy trình bảo quản thóc, ngô Thu hoạch ®Tuốt, tẽ hạt® Làm sạch và phân loại® Làm khô® Làm nguội ®Phân loại theo chất lượng ®Bảo quản® Sử dụng 2. Bảo quản khoai lang, sắn (củ mì) a/ Quy trình bảo quản sắn lát khô Thu hoạch®Chặt cuống, gọt vỏ ®Làm sạch® Thái lát® Làm khô ®Đóng gói ®Bảo quản kín, nơi khô ráo ®Sử dụng b/ Quy trình bảo quản khoai lang tươi Thu hoạch và lựa chọn khoai® Hong khô ®Xử lí chất chống nấm ®Hong khô® Xử lí chất chống nảy mầm ® Phủ cát khô ® Bảo quản® Sử dụng. II. Bảo quản rau, hoa, quả tươi 1. Đặc điểm của rau, hoa, quả tươi sau khi thu hoạch - Còn những hoạt động sống như: hô hấp, ngủ nghỉ, chín, nảy mầm.. - Dễ bị vsv xâm nhiễm và phá hại. 2. Một số phương pháp bảo quản rau, hoa, quả tươi - Bảo quản trong điều kiện thường. - Bảo quản lạnh - Bảo quản trong môi trường khí biến đổi - Bảo quản bằng hóa chất - Bảo quản bằng chiếu xạ. 3. Quy trình bảo quản rau, hoa, quả tươi bằng phương pháp lạnh Thu hái ® Chọn lựa ®Làm sạch®Làm ráo nước ®Bao gói®Bảo quản lạnh ®Sử dụng. 4.4. Câu hỏi, bài tập củng cố: HS thảo luận để hoàn thành phiếu học tập Bảo quản lương thực, thực phẩm Nội dung Lương thực Thực phẩm Thóc, ngô Sắn Khoai lang Rau, hoa, quả Phương pháp Quy trình Đáp án Bảo quản lương thực, thực phẩm Các loại Nội dung Lương thực Thực phẩm Thóc, ngô S¾n Khoai lang Rau, hoa, qu¶ Phương pháp -Trong kho: +Đổ rời có cào, đảo + Đóng bao - Gia đình; chứa trong chum, vại, bao tải, cót - Thái lát phơi khô - Để tươi -ở điều kiện bình thường - Bảo quản lạnh - Trong môi trường khí biến đổi - Bằng hóa chất - Chiếu xạ Quy trình - Thu họach - Tuốt. tẽ hạt - Làm sạch, phân loại - Làm khô - Làm nguội - Phân loại theo chất lượng - Bảo quản - Sử dụng - Dỡ sắn, - Chặt cuống - Làm sạch, bỏ vỏ - Thái lát - Làm khô - Đóng bao - Đưa vào nơi bảo quản: kín, khô - Sử dụng - Dỡ khoai, chọn khoai - Hong khô - Xử lí chống nấm - Hong khô - Xử lí chất chống nảy mầm - Phủ cát khô - Bảo quản - Sử dụng - Thu hái - Chọn lựa - Làm sạch - Làm ráo nước - Bao gói - Bảo quản lạnh - Sử dụng 4.5. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà: - Về nhà học bài 42 à trả lời câu hỏi SGK. - Tìm hiểu xem ở địa phương em lương thực, thực phẩm được bảo quản như thế nào? Thời gian bảo quản là bao lâu - Đọc trước bài 44 5. Rút kinh nghiệm: