Bài 28: Khai thác rừng

BÀI 28: KHAI THÁC RỪNG MỤC TIÊU: Kiến thức: _ Phân biệt được các loại khai thác rừng. _ Hiểu được điều kiện khai thác rừng ở nước ta hiện nay. _ Biết được các biện pháp phục hồi rừng sau khi khai thác rừng. Kỹ năng: Hình thành kỹ năng sử dụng các phương thức thích hợp để khai thác rừng trong điều kiện địa hình cụ thể. Thái độ: _ Có ý thức sử dụng hợp lí tài nguyên rừng. _ Có ý thức bảo vệ rừng. CHUẨN BỊ: Giáo viên: - Bảng 2, hình 45,46,47 SGK phóng to. - Bảng con, phiếu học tập. Học sinh: Xem trước bài 28. TIẾN TRÌNH LỆN LỚP: Ổn định tổ chức lớp: (1 phút) Kiểm tra bài cũ: (5 phút) _ Chăm sóc rừng sau khi trồng vào thời gian nào, cần chăm sóc bao nhiêu năm và số lần chăm sóc trong mỗi năm? _ Chăm sóc rừng sau khi trồng gồm những công việc nào? Bài mới: Giới thiệu bài mới: (2 phút) Ở chương I chúng ta đã học về kỹ thuật gieo trồng và chăm sóc cây rừng. Hôm nay các em sẽ được học chương mới: Khai thác và bảo vệ rừng. Ta vào bài đầu tiên là Khai thác rừng để biết được các loại khai thác rừng, những điều kiện khai thác rừng và các biện pháp phục hồi rừng sau khi khai thác. Vào bài mới: * Hoạt động 1: Các loại khai thác rừng. Yêu cầu: Nắm được những điểm giống nhau và khác nhau giữa các loại khai thác rừng. Thời gian Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 11 phút - Giáo viên treo bảng 2 và yêu cầu học sinh quan sát và trả lời các câu hỏi: + Có mấy loại khai thác rừng? Kể ra? + Thế nào là khai thác trắng ? Thời gian chặt hạ và cách phục hồi rừng của nó? + Thế nào là khai thác dần? Thời gian chặt hạ và cách phục hồi rừng của khai thác dần? + Thế nào là khai thác chọn? Thời gian chặt hạ và cách phục hồi rừng của khai thác chọn? + Nêu những điểm giống nhau và khác nhau giữa 3 loại khai thác rừng. - Giáo viên sửa, bổ sung. + Rừng ở nơi đất dốc lớn hơn 15 độ, nơi rừng phòng hộ có khai thác trắng được không, tại sao? + Khai thác rừng nhưng không trồng rừng ngay có tác hại gì? - Giáo viên hoàn thiện kiến thức cho học sinh và ghi bảng. - Học sinh quan sát và trả lời: à Có 3 loại: + Khai thác trắng. + Khai thác dần. + Khai thác chọn. à Là chặt toàn bộ cây rừng trong một lần. + Thời gian chặt trong mùa khai thác gỗ (< 1 năm). + Cách phục hồi: trồng rừng. à Chặt toàn bộ cây rừng trong 3 đến 4 lần khai thác. + Thời gian: kéo dài 5 đến 10 năm. + Rừng tự phục hồi bằng tái sinh tự nhiên. à Chặt cây già, cây có phẩm chất và sức sống kém. Giữ lấy cây còn non, cây gỗ tốt và có sức sống mạnh. + Không hạn chế thời gian. + Rừng tự phục hồi. à Giống và khác nhau: _ Giống nhau: + Trắng và dần: lượng cây chặt hạ là toàn bộ cây rừng. + Dần và chọn: rừng tự phục hồi. - Khác nhau: thời gian chặt hạ. _ Học sinh lắng nghe. à Không, vì gây ra xói mòn, rửa trôi, lũ lụt. à Sẽ làm cho đất bị thoái hóa, rữa trôi, xói mòn, có thể gây ra lũ lụt,.... - Học sinh ghi bài. Các loại khai thác rừng: Có 3 loại khai thác rừng: _ Khai thác trắng là chặt hết cây trong một mùa chặt, sau đó trồng lại rừng. _ Khai thác dần là chặt hết cây trong 3 đến 4 lần chặt trong 5 đến 10 năm để tận dụng rừng tái sinh tự nhiên. _ Khai thác chọn là chọn chặt cây theo yêu cầu sử dụng và yêu cầu tái sinh tự nhiên của rừng. * Hoạt động 2: Điều kiện áp dụng khai thác rừng hiện nay ở Việt Nam. Yêu cầu: Nắm được các điều kiện áp dụng vào việc khai thác rừng. Thời gian Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 7 phút - Yc hs đọc phần thông tin mục II và quan sát hình 45,46 và hỏi: + Hãy cho biết tình hình rừng ở nước ta từ năm 1943 đến 1995 qua bài 22 ta đã học? + Nước ta đã áp dụng những điều kiện nào để khai thác rừng? + Em hãy điền vào chỗ trống những nội dung thích hợp ở điều kiện thứ nhất? + Các điều kiện khai thác rừng nhằm mục đích gì? _ Giáo viên bổ sung , ghi bảng. - Học sinh đọc thông tin , quan sát và trả lời: à Rừng bị tàn phá nghiêm trọng, diện tích, độ che phủ của rừng giảm mạnh, diện tích đồi trọc, đất hoang ngày càng tăng. à Các điều kiện: + Chỉ được khai thác chọn chứ không được khai thác trắng. + Rừng còn nhiều cây gỗ to có giá trị kinh tế. + Lượng gỗ khai thác chọn< 35% lượng gỗ của khu vực khai thác. à Học sinh điền: + Có độ dốc 15 độ. + Có tác dụng phòng hộ. à Mục đích : duy trì, bảo vệ diện tích rừng, diện tích đất,... _ Học sinh ghi bài. Điều kiện áp dụng khai thác rừng hiện nay ở Việt Nam: _ Chỉ được khai thác chọn chứ không được khai thác trắng. _ Rừng còn nhiều cây gỗ to có giá trị kinh tế. _ Lượng gỗ khai thác chọn < 35% lượng gỗ của khu vực khai thác. * Hoạt động 3: Phục hồi rừng sau khi khai thác. Yêu cầu: Biết được các biện pháp phục hồi rừng. Thời gian Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung - Yc hs ng/cứu thông tin mục III SGK và trả lời các câu hỏi: + Đối với rừng khai thác trắng ta nên phục hồi rừng như thế nào? + Biện pháp phục hồi rừng đã khai thác trắng ra sao? + Đối với rừng khai thác dần và khai thác chọn để phục hồi ta phải làm sao? + Cho biết các biện pháp phục hồi rừng đã khai thác dần và khai thác chọn. - Giáo viên nhận xét, ghi bảng. - Hs nghiên cứu mục III và trả lời: à Rừng đã khai thác trắng ta nên trồng rừng để phụcï hồi. à Trồng xen cây công nghiệp với cây rừng. à Rừng đã khai thác dần và khai thác chọn: thúc đẩy tái sinh tự nhiên để rừng phục hồi. à Biện pháp: + Chăm sóc cây gieo giống: làm cỏ, xới đất, bón phân quanh gốc cây. + Phát hoang cây cỏ hoang dại để hạt dễ nẩy mầm và cây con sinh trưởng thuận lợi. + Dặêm cây hay gieo hạt vào nơi có ít cây tái sinh và nơi không có cây gieo trồng. _ Học sinh ghi bài. III. Phục hồi rừng sau khai thác: 1. Rừng đã khai thác trắng: Trồng rừng để phục hồi lại rừng. Trồng xen cây công nghiệp với cây rừng. 2. Rừng đã khai thác dần và khai thác chọn: Thúc đẩy tái sinh tự nhiên để rừng tự phục hồi bằng các biện pháp: _ Chăm sóc cây gieo giống: làm cỏ, xới đất, bón phân quanh gốc cây. _ Phát dọn cây cỏ hoang dại để hạt dễ nẩy mầm và cây con sinh trưởng thuận lợi. - Dặêm cây hay gieo hạt vào nơi có ít cây tái sinh và nơi không có cây gieo trồng. Học sinh đọc phần ghi nhớ. Củng cố: ( 3 phút) - Có mấy loại khai thác rừng? Nội dung của từng loại. - Các điều kiện áp dụng khai thác rừng. - Các cách phục hồi rừng sau khi khai thác. Kiểm tra- đánh giá: ( 5 phút) Hãy sắp xếp nhóm từ trong các cột 1 và 2 của bảng sau thành các cặp ý tương đương. Loại khai thác rừng Đặc điểm 1. Khai thác trắng Khai thác dần Khai thác chọn a) Chặt hết cây trong 3-4 lần chặt, trong 5-10 năm để tận dụng rừng tái sinh tự nhiên. b) Chọn chặt cây theo yêu cầu sử dụng và tái sinh tự nhiên của rừng. c) Chặt hết cây trong một mùa khai thác. Trả lời: 1:……… 2:…………. 3:…………….. 2. Việc khai thác rừng hiện nay phải tuân theo các qui định chung nhằm mục đích: a) Duy trì, bảo vệ rừng, bảo vệ đất hiện có. b) Bảo đảm chất lượng rừng, mật độ che phủ đất. c) Bảo vệ rừng đầu nguồn, rừng phòng hộ. d) Rừng có khả năng tự phục hồi, tái sinh. Đáp án: Câu 1: (1) – c, (2) – a, (3) – b. Câu 2: a Nhận xét- dặn dò: ( 2 phút) _ Nhận xét về thái độ học tập của học sinh. _ Dặn dò: Về nhà học bài, trả lời các câu hỏi cuối bài, xem trươùc bài 29.