Tiết : 30 Tuần : 15 Truyền chuyển động

Soạn :10/12/2004 Tiết : 30 Tuần : 15 Chương V :Truyền và biến đổi chuyển động § TRUYỀN CHUYỂN ĐỘNG Mục tiêu : 1.Kiến thức: - Hiểu được tại sao cần phải truyền và biến đổi chuyển động - Biết được cấu tạo , nguyên lí làm việc , đặc điểm và ứng dụng của từng loại cơ cấu truyền và biến đổi chuynể động trong thực tế . 2.kĩ năng : Phân biệt được sự khác nhau về các cơ cấu loại cơ cấu truyền và biến đổi chuyển động 3.Thái độ : Thích học bộ môn Chuẩn bị 1.Giáo viên : Tranh vẽ các bộ truyền động truyền động bánh đai , truyền động bánh răng , truyền động xích . Mô hình bộ truyền động đai , bánh răng , xích …… 2.học sinh : Xem trước bài C.Hoạt động dạy học Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: ( phút ) Giới thiệu bài : Máy thướng gồm một hay nhiều chi tiết hợp thành . Trong cơ khí chuyển động được truyền từ vật này sang vật khác . Trong hai vật nối với nhau bằng khớp động , người ta gọi vật truyền chuyển động gọi là vật dẫn , còn vật nhận chuyển động goiï là vật bị dẫn . Tuỳ theo yêu cầu kĩ thuật vật bị dẫn có thể giống hoặc khác so với chuyển động của vật dẫn - Nếu chuyển động của chúng cùng một dạng , ta gọi là cơ cấu truyền chuyển động , nếu không gọi là cơ cấu biến đổi chuyển động Bài học hôm nay giúp cho ta hiểu cơ cấu truyền chuyển động Hoạt động 2: ( phút ) Tìm hiểu tại sao cần truyền chuyển động ? -GV : Dùng hình vẽ 29 .1 SGK kết hợp với mô hình truyền chuyển động bánh răng -y/c hs quan sát hình vẽ 29 .1 SGK -Tại sao cần phải truyền chuyển động từ trục giữa sang trục sau ?( các bộ phận của máy thướng dặt xa nhau ) - Tại sao số răng của đĩa lại nhiều hơn số răng của líp ?( Khi làm việc chúng cần quay tốc độ khác nhau ) Hoạt động 3: ( phút ) Tìm hiểu truyền chuyển động 1.Truyền động ma sát -truyền động đai - y/c hs quan sát hình 29.2 SGK và mô hình ma sát , mô hình truyền động đai - Bộ truyền động gôm những chi tiết nào ? -Tại sao khi quay bánh dẫn thì bánh bị dẫn quay theo ? - Quan sát xem tốc độ của bánh nào lớn hơn ? và chiều quay của chúng ra sao ? - Từ đó GV nêu nguyên lí làm việc của bộ truyền ( mục 1 – phần IISGK ) GV : có thhể chứng minh cho hs về tỉ số trên : *Nếu gọi S1 ; S2 lần lượt là đoạn đường đi được của một điểm trên bánh D1; D2 - Cho hs vận hành mô hình và nêu ưu nhược điểm của bộ truyền đai GV kể tên một số máy dùng bộ truyền đai 2.Truyền động ăn khớp GV:Để khắc phục truyền động ma sát người ta dùng bợ truyền động ăn khớp như truyên động xích và truyền động bánh răng - Cho hs quan sát hình 29.3a,b SGK và dùng mô hình thật quay chậm cho hs quan sát . - Thế nào là truyền động ăn khớp ? - Để bánh răng ăn khớp hoặc xích ăn khớp với đĩa thì phải đảm bão những yếu tố gì ? (Hai bánh răng muốn ăn khớp với nhau thì khoảng cách giữa hai rãnh kề nhau trên bánh này thì phải bằng khảng cách giữa hai răng kề nhau trên bánh kia . Nghĩa là trên các vòng lăn bước răng của hai bánh phải bằng nhau (t1=t2) Truyền động bánh răng có tính chất gì ? Thông số của truyền chuyển động là : GV chứng minh : Gọi t1,t2 :bước răng của bánh 1 và bánh 2 r1,r2 :bán kính của cặp vòng lăn Z1,Z2 :số răng của bánh 1 và bánh 2 Từ tỉ số truyền : - Từ đó y/c hs rút ra kết luận : Bánh nào có số răng ít hơn thì quay nhanh hơn - GV thông báo :Truyền động bánh răng còn dùng truyền động trong trường hợp hai trục giao nhau “có cho ví dụ minh hoạ” ; còn truyền động xích chỉ dung trong trường hợp hai trục song song và quay cùng chiều , xích và đĩa phải nằm trong cùng một mặt phẳng -GV : Điểm nổi bật của truyền động ăn khớp là so với truynề động ma sát truyền thheo tỉ số truyền xác định , gọn nhẹ Hoạt động 4 : ( phút ) Tổng kết - y/c hs đọc phần ghi nhớ SGK - Gợi ý trả lời câu hỏi SGK - Xem trước bài 30 SGK , sưu tập bộ truyền động -Thu thập thông tin của giáo viên nêu -Thu thập thông tin của giáo viên nêu -Thu thập thông tin của giáo viên nêu -Tìm hiểu tại sao cần truyền chuyển động - quan sát hình vẽ 29 .1 SGK - mô hình truyền chuyển động bánh răng - các bộ phận của máy thướng dặt xa nhau - Khi làm việc chúng cần quay tốc độ khác nhau - Tìm hiểu truyền chuyển động - quan sát hình 29.2 SGK và mô hình ma sát , mô hình truyền động đai; Trả lời câu hỏi theo y/c của GV - Trả lời câu hỏi theo y/c của GV Quan sát tốc độ của bánh nào lớn hơn ; và chiều quay của chúng Ghi vở -Thu thập thông tin của giáo viên nêu -Thu thập thông tin của giáo viên nêu - vận hành mô hình và nêu ưu nhược điểm của bộ truyền đai -Thu thập thông tin của giáo viên nêu -Thu thập thông tin của giáo viên nêu - Trả lời câu hỏi của GV -Thu thập thông tin của giáo viên nêu -Thu thập thông tin của giáo viên nêu -Thu thập thông tin của giáo viên nêu rút ra kết luận : Bánh nào có số răng ít hơn thì quay nhanh hơn -Thu thập thông tin của giáo viên nêu -Thu thập thông tin của giáo viên nêu - đọc phần ghi nhớ SGK -trả lời câu hỏi SGK D.Nội dung ghi bảng I.Tại sao cần truyền chuyển động ? - Các bộ phận của máy thướng đặt xa nhau . - Khi làm việc chúng cần quay tốc độ khác nhau . II. Bộ truyền chuyển động 1. Truyền động ma sát – truyền động đai . a)Cấu tạo bộ truyền động đai :Bánh dẫn , bánh bị dẫn , dây đai b) Nguyên lý làm việc . -Khi bánh dẫn quay ,nhờ lực ma sát giữa dây đai và bánh đai sẽ làm cho bánh bị dẫn quay - Tỉ số truyền : i : tỉ số truyền D1 :đường kính bánh dẫn D2 : đường kính bánh bị dẫn n1 :tốc độ quay của bánh dẫn (vòng / phút ) n2 : tốc độ quay của bánh bị dẫn (vòng / phút ) c) Ưùng dụng :Truyền chuyển động giữa các trục cách xa nhau . 2.Truyền động ăn khớp a) Cấu tạo -Bộ truyền động bánh răng gồm :Bánh dẫn , bánh bị dẫn - Bộ truyền động xích gồm :Đĩa dẫn , đĩa bị dẫn , xích . b)Tính chất : Trong đó : Bánh 1 có số răng Z1 quay với tốc độ n1 ( vòng / phút ) Bánh 2 có số răng Z2 quay với tốc độ n2 ( vòng / phút ) c)ứng dụng : - Bộ truyền chuyển động bánh răng : Dùng để truyền chuyển động quay giữa hai trục song song hoặc vuông góc , có tỉ số truyền xác định - Bộ truyền chuyển động xích : Dùng để truyền chuyển động quay giữa hai trục xa nhau, có tỉ số truyền xác định E. Rút kinh nghiệm