Tài liệu hướng dẫn bồi dưỡng giáo viên phổ thông cốt cán - Mô đun 2: Sử dụng phương pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực học sinh THCS môn Công nghệ

bao giờ em suy nghĩ thói quen và sở thích ăn uống đó có khoa học chưa không? + Các nhóm phân tích bữa ăn (ghi vào cột thực phẩm sử dụng, chất dinh dưỡng cung cấp trên Phiếu học tập số 4). + GV hướng dẫn tính toán sơ bộ dinh dưỡng của bữa ăn: Yêu cầu HS nhìn vào thưc đơn bữa ăn của nhóm mình và xếp các nhóm thức ăn vào tháp 4 tầng theo từng vị trí thích hợp. Các nhóm tính toán sơ bộ dinh dưỡng bữa ăn của nhóm mình và điền các nhóm thức ăn vào tháp 4 tầng (A1). - Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: + Các nhóm treo Phiếu học tập số 4 của nhóm về góc làm việc của từng nhóm. + Các nhóm treo tháp 4 tầng lên khu vực trưng bày của nhóm. 3. Sản phẩm học tập Bảng báo cáo kết quả làm việc thảo luận nhóm (Phiếu học tập số 4). 4. Phương án đánh giá - Các nhóm đối chiếu tháp 4 tầng của nhóm với tháp dinh dưỡng của GV và đưa ra đánh giá cho nhóm và các nhóm khác. - Giáo viên phát bảng đánh giá thực đơn bữa ăn. + Màu trắng: Nhóm tự đánh giá thực đơn của nhóm mình. 158 + Màu vàng: Đánh giá thực đơn của nhóm khác. - Phân công nhận xét đánh giá: Nhóm 1 Nhóm 2 Nhóm 3 Nhóm 4 Nhóm 5 Nhóm 1 (thời gian đánh giá là 10 phút). - Các nhóm di chuyển đến xem sản phẩm của nhóm bạn, nhận xét ưu khuyết điểm. Chấm điểm vào bảng đánh giá thực đơn màu vàng đính tại nhóm đó. Đề xuất cách khắc phục (sửa trực tiếp bằng bút lông đỏ trên Phiếu học tập số 4). - Các nhóm giải thích vì sao đánh giá như vậy. - Giáo viên nhận xét đánh giá. - Các nhóm sửa lại thực đơn lần nữa (nếu vẫn chưa hợp lí). IV. HỒ SƠ DẠY HỌC A. NỘI DUNG DẠY HỌC CỐT LÕI TÊN BÀI HỌC: XÂY DỰNG THỰC ĐƠN CHO BỮA ĂN GIA ĐÌNH 1. Các thực phẩm thông dụng trong cuộc sống 2. Phân nhóm thức ăn, ý nghĩa của việc phân nhóm thức ăn 3. Vai trò của các nhóm chất dinh dưỡng; tác hại nếu thừa hay thiếu các chất dinh dưỡng đó. 4. Tính toán sơ bộ được dinh dưỡng cho một thực đơn bữa ăn gia đình B. CÁC HỒ SƠ KHÁC PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 (A5) Các em hãy quan sát hình ảnh sau và ghi tên các thực phẩm trong hình theo đúng thứ tự: 1. 5. 9. 13. 17. 21. 2. 6. 10. 14. 18. 22. 3. 7. 11. 15. 19. 23. 4. 8. 12. 16. 20. 24. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 (A1) Thời gian 5 phút Các em hãy chia các loại thực phẩm có trong thẻ học tập thành 4 nhóm có liên quan về mặt dinh dưỡng: Nhóm giàu Nhóm giàu.. Nhóm giàu.. Nhóm giàu.. 159 PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 (A1) Tìm hiểu về nguồn cung cấp và chức năng dinh dưỡng của chất dinh dưỡng Thời gian 10 phút NHÓM Chất dinh dưỡng. Nguồn cung cấp Chức năng dinh dưỡng Tác hại khi quá thừa Tác hại khi quá thiếu PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4 (A0) Thời gian 10 phút Nhiệm vụ của các nhóm là lên 1 thực đơn món ăn buổi tối cho gia đình đảm bảo đủ dinh dưỡng. Phân tích rõ mỗi món ăn gồm có những thực phẩm gì và cung cấp chất dinh dưỡng gì? STT TÊN MÓN ĂN THỰC PHẨM SỬ DỤNG CHẤT DINH DƯỠNG CUNG CẤP 1 2 3 4 5 160 THÁP 4 TẦNG (A1) BẢNG ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG NHÓM (A4) (Dành cho giáo viên) STT Tiêu chí đánh giá Điểm tối đa Điểm đạt được Ghi chú 1 Số lượng thành viên đầy đủ. 0,5 2 Tổ chức làm việc nhóm: phân công tổ trưởng, thư kí; phân công công việc; kế hoạch làm việc. 0,5 3 Các thành viên tham gia tích cực vào hoạt động nhóm. Tạo không khí vui vẻ và hoà đồng giữa các thành viên trong nhóm. 2 4 Kỉ luật và vệ sinh trong quá trình làm việc nhóm. 1 5 - Trình bày phiếu học tập rõ ràng, đẹp. - Nhận xét nhóm rõ ràng, mạch lạc. - Lắng nghe các nhóm khác nhận xét. - Nhận xét đúng. 4 6 Thực hiện tốt các yêu cầu trong phiếu làm việc. 2 Tổng 10 BẢNG ĐÁNH GIÁ THỰC ĐƠN BỮA ĂN (A4) Màu vàng + màu trắng (Dành cho học sinh) STT TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ ĐIỂM 1 2 3 1 Thực đơn đủ cơm và 3 món chính (thêm 1 - 2 món phụ) Thiếu 2 món Thiếu 1 món Đủ cơm và 3 món chính 161 2 Các món ăn thuộc đủ 4 nhóm thức ăn Có 1-2 nhóm thức ăn Có 3 nhóm thức ăn Có 4 nhóm thức ăn 3 Các nhóm thức ăn có tỉ lệ hợp lí 2 nhóm không hợp lí trở lên Có 1 nhóm không hợp lí Tất cả đều hợp lí 4 Không trùng nguyên liệu chính Trùng lặp từ 2 nguyên liệu trở lên Trùng lặp 1 nguyên liệu Không trùng lặp nguyên liệu 5 Không trùng phương pháp chế biến 3 món trùng phương pháp 2 món trùng phương pháp Không trùng phương pháp Nhận xét khác: Tổng điểm: Kết luận: (Bữa ăn trên là bữa ăn khoa học hay chưa khoa học) 162 PHỤ LỤC 2. KHUNG KẾ HOẠCH BÀI DẠY KẾ HOẠCH BÀI DẠY TÊN CHỦ ĐỀ/BÀI HỌC: Thời lượng: tiết I. MỤC TIÊU DẠY HỌC Phẩm chất, năng lực YÊU CẦU CẦN ĐẠT STT của YCCĐ NĂNG LỰC ĐẶC THÙ Nhận thức công nghệ - (1) - (2) Giao tiếp công nghệ - (3) - Sử dụng công nghệ - - Đánh giá công nghệ - - Thiết kế kĩ thuật - - NĂNG LỰC CHUNG Năng lực A - Năng lực B - PHẨM CHẤT CHỦ YẾU Phẩm chất X - Phẩm chất Y - II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU Hoạt động Giáo viên Học sinh Hoạt động 1. [Tên hoạt động] - - - - Hoạt động 2. [Tên hoạt động] - - - - Hoạt động 3. [Tên hoạt động] - - - - Hoạt động 4. [Tên hoạt động] - - - - Hoạt động . [Tên hoạt động] - - - - 163 III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động học (thời gian) Mục tiêu (Số thứ tự YCCĐ) Nội dung dạy học trọng tâm PP/KTDH chủ đạo Phương án đánh giá Hoạt động 1. [Tên hoạt động] ( phút) (1) () Hoạt động 2. [Tên hoạt động] ( phút) Hoạt động 3. [Tên hoạt động] ( phút) Hoạt động 4. [Tên hoạt động] ( phút) B. CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC Hoạt động 1. [Tên hoạt động] ( phút) 1. Mục tiêu: 2. Tổ chức hoạt động a. Chuyển giao nhiệm vụ học tập - - b. Thực hiện nhiệm vụ học tập - - c. Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - - 3. Sản phẩm học tập - - 4. Phương án đánh giá - - IV. HỒ SƠ DẠY HỌC A. NỘI DUNG DẠY HỌC CỐT LÕI TÊN CHỦ ĐỀ/BÀI HỌC: 1. 1.1. 164 1.2. 1.3. 2. 2.1. 2.2. 2.3. 3. 3.1. 3.2. 3.3. Lưu ý: Khi soạn nội dung dạy học, chỉ cần nêu ngắn gọn, súc tích và kèm theo các ví dụ minh hoạ nếu có. B. CÁC HỒ SƠ KHÁC - - - 165 ĐÁNH GIÁ KHOÁ HỌC 1. Nhiệm vụ và yêu cầu bài thu hoạch học viên thực hiện sau khoá tập huấn Bài tập 1. Lựa chọn và xây dựng nội dung, phương pháp và kĩ thuật dạy học cho một chủ đề trong môn Công nghệ. Thể hiện thông qua một kế hoạch bài dạy cụ thể. Bài tập 2. Xây dựng kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp là giáo viên đại trà dạy môn Công nghệ ở trường trung học cơ sở về học tập mô đun “Sử dụng phương pháp dạy học, giáo dục phát triển năng lực, phẩm chất học sinh trung học cơ sở môn Công nghệ”. 2. Phương pháp đánh giá bài thu hoạch sau khoá tập huấn − HV nộp sản phẩm là kế hoạch bài dạy và kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp trên hệ thống học tập trực tuyến. − GV đánh giá cho điểm và nhận xét về kế hoạch bài dạy và kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp mà HV đã nộp. 3. Đánh giá kết quả tập huấn − Đánh giá quá trình thông qua các sản phẩm hoạt động của học viên trong quá trình tập huấn. − Đánh giá kết quả thông qua bài thu hoạch mà học viên cần hoàn thiện sau khoá tập huấn. 166 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2014). Công văn số: 5555/BGDĐT-GDTrH V/v hướng dẫn sinh hoạt chuyên môn về đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; tổ chức và quản lí các hoạt động chuyên môn của trường trung học/trung tâm giáo dục thường xuyên qua mạng. Hà Nội. Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2018a). Chương trình giáo dục phổ thông, Chương trình tổng thể. Ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, 53 tr. Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2018b). Chương trình giáo dục phổ thông, Môn Công nghệ. Ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, 58 tr. Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2019). Hướng dẫn dạy học theo chương trình giáo dục phổ thông mới môn Công nghệ (tài liệu bồi dưỡng giáo viên và cán bộ quản lí), tr. 18-22. Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2019). Tập huấn cán bộ quản lí, giáo viên về xây dựng chủ đề giáo dục STEM. Đào Thị Oanh (2007). Vấn đề nhân cách trong tâm lí học ngày nay. Nxb Giáo dục. Huỳnh Văn Sơn, Nguyễn Kim Hồng, Nguyễn Thị Diễm My. (2017). Phương pháp dạy học phát triển năng lực học sinh phổ thông. Nxb Đại học Sư phạm TP. HCM. Huỳnh Văn Sơn, Lê Thị Hân, Trần Thị Thu Mai, Nguyễn Thị Uyên Thy. (2018). Giáo trình Tâm lí học đại cương. Nxb Đại học Sư phạm TP. HCM. Lê Đình Trung (chủ biên), Phan Thị Thanh Hội. (2016). Dạy học theo hướng hình thành và phát triển năng lực người học ở trường phổ thông. Hà nội: Nxb Đại học Sư phạm Hà Nội. Lê Huy Hoàng (Chủ biên), Nguyễn Văn Khôi, Đồng Huy Giới, Nhữ Thị Việt Hoa, Đặng Minh Đức, Vũ Cẩm Tú, Vũ Thị Ngọc Thuý. (2019). Hướng dẫn dạy học môn Công nghệ Trung học cơ sở theo Chương trình giáo dục phổ thông mới. Hà Nội: Nxb Đại học Sư phạm 151 tr. Nguyễn Lăng Bình, Đỗ Hương Trà, Nguyễn Phương Hồng, Cao Thị Thặng. (2007). Lí luận cơ bản và các phương pháp dạy và học tích cực. Dự án Việt Bỉ. Nguyễn Văn Cường - Bernd Meier. (2011). Một số vấn đề chung về đổi mới phương pháp dạy học ở trường trung học. Berlin/Hà Nội. Nguyễn Văn Khôi, Lê Huy Hoàng. (2003). “Thiết kế bài học môn Công nghệ ở phổ thông theo hướng dạy học tích cực và tương tác”. Tạp chí Giáo dục. Số 53. Tháng 3/2003. Trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật TP.HCM. (2003). Kỉ yếu hội thảo “Tích cực hoá người học trong đào tạo nghề”. 167 Viện Khoa học Giáo dục. (1999). Một số vấn đề về phương pháp dạy học. Võ Thị Xuân. (2002). Giáo trình phương pháp giảng dạy đại học. TP.HCM: Trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật TP.HCM. Vụ Giáo dục Trung học. (2018). Định hướng giáo dục STEM trong trường trung học. Tài liệu Hội thảo. Vũ Xuân Hùng. (2012). Dạy học hiện đại và nâng cao năng lực dạy học cho giáo viên. Nxb Lao động Xã hội. Hà Nội.