Giáo án Thể dục Lớp 11 - Tiết 26, Bài 6: Kĩ thuật sử dụng lựu đạn - Năm học 2012-2013

inh - Giới thiệu nội dung giờ học 4. Nội Dung : Lý thuyết : luyện tập kỹ thuật cấp cứu 7 chuyển thương Nội Dung Hoạt Động của Giáo Viên & Học Sinh I. CÇm m¸u t¹m thêi 1, Môc ®Ých: Nhanh chãng lµm ngõng ch¶y m¸u b»ng nh÷ng biÖn ph¸p ®¬n gi¶n ®Ó h¹n chÕ thÊp nhÊt sù mÊt m¸u,gãp phÇn cøu sèng tÝnh m¹ng ng­êi bÞ n¹n, tr¸nh tai biÕn nguy hiÓm . 2, Nguyªn t¾c cÇm m¸u t¹m thêi -Ph¶i khÈn tr­¬ng nhanh chãng lµm ngõng ch¶y m¸u -Ph¶i xö trÝ ®óng chØ ®Þnh theo tÝnh chÊt cña vÕt th­¬ng -Ph¶i ®óng quy tr×nh kü thuËt. 3, Ph©n biÖt c¸c lo¹i ch¶y m¸u a, Ch¶y m¸u mao m¹ch m¸u ®á thÉm, thÊm ra t¹i chç bÞ th­¬ng,l­îng m¸u Ýt b, Ch¶y m¸u tÜnh m¹ch võa vµ nhá mµu ®á thÉm ,ch¶y ra t¹i chç bÞ th­¬ng,l­îng m¸u võa ph¶i c, Ch¶y m¸u ®éng m¹ch: mµu ®á t­¬i,ch¶y vät thµnh tia,l­îng m¸u nhiÒu 4, C¸c biÖn ph¸p cÇm m¸u t¹m thêi a, Ên ®éng m¹ch: Dïng c¸c ngãn tay Ên ®Ì trªn ®­êng ®i cña ®éng m¹ch lµm ®éng m¹ch bÞ Ðp chÆt gi÷a ngãn tay Ên vµ nÌn x­¬ng,m¸u ngõng ch¶y ngay tøc kh¾c - Mét sè ®iÓm ®Ó Ên ®éng m¹ch trªn c¬ thÓ: + Ên ®éng m¹ch trô vµ quay ë cæ tay + Ên ®éng m¹ch c¸nh tay ë mÆt trong c¸nh tay + Ên ®éng m¹ch d­íi ®ßn ë hâm x­¬ng ®ßn b, GÊp chi tèi ®a:Lµ biÖn ph¸p cÇm m¸u ®¬n gi¶n.Khi bÞ gÊp m¹ch,c¸c m¹ch m¸u còng bÞ gÊp vµ bÞ ®Ì Ðp bëi c¸c khèi c¬ bao quanh lµm cho m¸u ngõng ch¶y. - GÊp c¼ng tay vµo c¸nh tay - GÊp c¸nh tay vµo th©n ng­êi cã con chÌn c, B¨ng Ðp: Lµ ph­¬ng ph¸p b¨ng vÕt th­¬ng víi c¸c vßng b¨ng xiÕt t­¬ng ®èi chÆt ®Ì Ðp m¹nh vµo bé phËn bÞ tæn th­¬ng t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc nhanh chãng h×nh thµnh m¸u côc lµm m¸u ng­ng ch¶y. C¸ch tiÕn hµnh: - §Æt mét líp g¹c vµ b«ng phñ kÝn vÕt th­¬ng - §Æt mét líp b«ng m« dµy phñ trªn líp b«ng g¹c - B¨ng theo kiÓu vßng xo¾n hoÆc sè 8 d, B¨ng chÌn :Còng lµ kiÓu ®Ì Ðp nh­ Ên ®éng m¹ch,nh­ng kh«ng ph¶i b»ng ngãm tay mµ b»ng mét vËt cøng trßn, nh½n kh«ng s¾c c¹nh gäi lµ con chÌn.Con chÌn ®­îc ®Æt vµo vÞ trÝ trªn ®­êng ®i cña ®éng m¹ch,cµng s¸t vÕt th­¬ng cµng tèt,sau ®ã cè ®Þnh b»ng nhiªï vßng b¨ng cuèn chÆt.C¸c vÞ trÝ t­¬ng tù nh­ Ên ®éng m¹ch. e, B¨ng nót:Lµ c¸ch b¨ng Ðp,cã dïng thªm bÊc g¹c ®· diÖt khuÈn nhÐt chÆt vµo miÖng vÕt th­¬ng t¹o thµnh c¸i nót ®Ó cÇm m¸u. Nót cµng chÆt lµm t¨ng søc ®Ì Ðp vµo c¸c m¹ch m¸u,t¸c dông cÇm m¸u cµng tèt. f, Gar«:Lµ biÖn ph¸p cÇm m¸u t¹m thêi b»ng sîi d©y cao su xo¾n chÆt vµo ®o¹n chi lµm ngõng sù l­u th«ng m¸u tõ phÝa trªn xuèng phÝa d­íi cña chi,m¸u sÏ kh«ng ch¶y ra ë miÖng vÕt th­¬ng. - Do sù ngõng l­u th«ng m¸u trong thêi gian nhÊt ®Þnh(kho¶ng 60-90 phót)rÊt dÔ x¶y ra tai biÕn nguy hiÓm.V× vËy ph¶i c©n nh¾c kü l­ìng tr­íc khi ra quyÕt ®Þnh gar« trong c¸c tr­êng hîp vÕt th­¬ng cã ch¶y m¸u. - ChØ ®Þnh gar«: + VÕt th­¬ng ë chi ch¶y m¸u å ¹t,phôt thµnh tia + VÕt th­¬ng bÞ c¾t côt tù nhiªn. + VÕt th­¬ng phÇn mÒm hoÆc g·y x­¬ng + BÞ r¾n ®éc c¾n ,ng¨n chÊt ®éc x©m nhËp vµo c¬ thÓ. - Nguyªn t¾c gar«: + Ph¶i ®Æt gar« ngay s¸t phÝa trªn vÕt th­¬ng vµ ®Ó lé ra ngoµi. + §Æt gar« xong ph¶i nhanh chãng chuyÓn vÒ c¸c tuyÕn cÊp cøu trªn ®­êng cø 1h ph¶i níi gar« 1 lÇn,kh«ng ®Ó l©u qu¸ 3-4h. + Cã phiÕu ghi râ :Hä tªn,thêi gian ®Æt gar«,thêi gian níi gar« lÇn 1,2Hä tªn ng­êi gar« §Ó gióp tuyÕn trªn theo dâi vµ xö lý. + Cã ký hiÖu b»ng v¶i ®á cµi vµo tói ¸o tr¸i cña n¹n nh©n. - C¸ch gar«:Th­êng dïng sîi d©y cao su to b¶n,máng vµ ®µn håi tèt. - Thø tù gar« : + Ên ®éng m¹ch phÝa trªn vÕt th­¬ng + Nèt v¶i g¹c chç ®Þnh gar« + §Æt d©y gar« råi tõ tõ xo¾n,võa xo¾n võa bá tay Ên ®éng m¹ch ra,kh«ng thÊy m¸u ch¶y lµ ®­îc. + B¨ng vÕt th­¬ng vµ lµm c¸c thñ tôc hµnh chÝnh. II. Cè ®Þnh t¹m thêi x­¬ng g·y 1, Tæn th­¬ng g·y x­¬ng: Tæn th­¬ng th­êng phøc t¹p nh­: - X­¬ng bÞ g·y r¹n,g·y ch­a rêi h¼n,g·y rêi thµnh 2 hay nhiÒu m¶nh hoÆc cã thÓ mÊt tõng ®o¹n x­¬ng. - Da ,c¬ bÞ dËp n¸t nhiÒu ®i ®«i kÌm theo m¹ch m¸u,thÇn kinh xung quanh còng bÞ tæn th­¬ng. - RÊt dÔ g©y cho¸ng do ®au ®ín, mÊt m¸u vµ nhiÔm trïng. 2, Môc ®Ých - Lµm gi¶m ®au,cÇm m¸u t¹i vÕt th­¬ng - Gi÷ cho ®Çu x­¬ng g·y t­¬ng ®èi yªn tÜnh,b¶o ®¶m an toµn trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn ng­êi - Phßng ngõa c¸c tai biÕn 3, Nguyªn t¾c cè ®Þnh t¹m thêi x­¬ng g·y: - NÑp cè ®Þnh ph¶i cè ®Þnh ®­îc c¶ khíp trªn ,d­íi æ g·y. - Kh«ng ®Æt nÑp cøng s¸t vµo chi ,ph¶i ®Öm b»ng b«ng mì®Ó kh«ng g©y thªm c¸c tæn th­¬ng kh¸c - Kh«ng co kÐo,n¾n chØnh chç g·y. - B¨ng cè ®Þnh nÑp vµo chi ph¶i t­¬ng ®èi ch¾c. 4, Kü thuËt cè ®Þnh t¹m thêi x­¬ng g·y a, C¸c lo¹i nÑp th­êng dïng cè ®Þnh t¹m thêi x­¬ng g·y - NÑp tre,nÑp gç:phæ biÕn dÔ lµm ,nh­ng ph¶i ®óng quy c¸ch sau: + ChiÒu réng 5-6cm + ChiÒu dµy 0,5-0,8cm + ChiÒu dµi :tuú thuéc tõng chi g·y + NÑp c¸nh tay: 2 nÑp + NÑp c¼ng ch©n:2 nÑp + NÑp ®ïi: 3 nÑp + NÑp c¼ng tay: 2 nÑp - NÑp Crame lµ lo¹i nÑp lµm b»ng d©y thÐp cã h×nh bËc thang cã thÓ uèn theo c¸c t­ thÕnÑp crame cè ®Þnh tèt,thuËn tiÖn,xong Ýt ®­îc sö dông.- - Trong t×nh huèng khÈn cÊp kh«ng cã nÑp chuÈn bÞ s½n cã thÓ vÝ dô:cµnh c©y,®ßn g¸nh lµm nÑp. b, Kü thuËt cè ®Þnh t¹m thêi mét sè tr­êng hîp g·y x­¬ng - §èi víi c¸c vÕt th­¬ng hë, ph¶i cÇm m¸u cho vÕt th­¬ng,b¨ng kÝn vÕt th­¬ng sau ®ã míi ®Æt nÑp cè ®Þnh x­¬ng g·y. - Cè ®Þnh t¹m thêi x­¬ng bµn tay g·y,khíp cæ tay.Dïng mét nÑp tre to b¶n hoÆc nÑp crame. + §Æt mét cuén b¨ng vµo lßng bµn tay,®Ó bµn tay ë t­ thÕ nöa sÊp. + §Æt nÑp th¼ng tõ bµn tay têi khuûu tay. + B¨ng cè ®Þnh bµn tay,c¼ng tay vµo nÑp ®Ó hë c¸c ®Çu ngãn tay. + Dïng kh¨n tam gi¸c treo c¼ng tay ë t­ thÕ gÊp 90 ®é. - Cè ®Þnh t¹m thêi x­¬ng c¼ng tay g·y + §Æt nÑp ng¾n ë mÆt tr­íc c¼ng tay tíi bµn tay ®Õn mÐp khuûu + §Æt nÑp ë mÆt sau c¼ng tay tõ khíp ngãn tay ®Õn mám khuûu + Buéc mét ®o¹n ë cæ tay vµ bµn tay,mét ®o¹n ë trªn vµ d­íi mÐp khuûu ®Ó cè ®Þnh c¼ng tay,bµn tay vµo nÑp + Dïng kh¨n tam gi¸c treo ë c¼ng tay t­ thÕ gÊp 90 ®é - Cè ®Þnh t¹m thêi x­¬ng c¸nh tay,x­¬ng c¼ng ch©n g·y lµm t­¬ng tù c¸c b­íc trªn - Cè ®Þnh t¹m thêi x­¬ng ®ïi g·y.Dïng 3 nÑp: + §Æt nÑp sau tõ ngang th¾t l­ng ®Õn gãt ch©n + §Æt nÑp ngoµi tõ hè n¸ch ®Õn gãt ch©n + §Æt nÑp trong tõ nÐp bÑn ®Õn gãt ch©n + Buéc mét ®o¹n ë cæ ch©n hoÆc bµn ch©n,mét ®o¹n ë trªn vµ d­íi gèi,mét ®o¹n ë bÑn,mét ®o¹n ë ngang th¾t l­ng,mét ®o¹n ë ngang hè n¸ch ®Ó cè ®Þnh. + Sau ®ã buéc chi g·y ®· cè ®Þnh vµo chi lµnh ë cæ ch©n,gèi vµ ®ïi,tr­íc khi vËn chuyÓn. III. H« hÊp nh©n t¹o H« hÊp nh©n t¹o lµ biÖn ph¸p lµm cho kh«ng khÝ ë ngoµi vµo phæi vµ kh«ng khÝ trong phæi ra ngoµi ®Ó thay thÕ cho qu¸ tr×nh h« hÊp tù nhiªn khi ng­êi bÞ n¹n ng¹t thë 1, Nguyªn nh©n g©y ng¹t thë Ng¹t thë lµ biÓu hiÖn cña sù thiÕu oxi,cã thÓ thiÕu oxi ë phæi,cã thÓ thiÕu trong m¸u vµ tÕ bµo,nhÊt lµ tÕ bµo thÇn kinh,lµm cho c¸c tÕ bµo bÞ tª liÖt råi chÕt. Ng¹t thë th­êng x¶y ra trong c¸c tr­êng hîp sau: - Do chÕt ®uèi - Do vïi lÊp - Do hÝt ph¶i khÝ ®éc - Do t¾c nghÏn ®­êng h« hÊp trªn - Ng­êi bÞ ng¹t thë n»m im,bÊt ®éng,ngõng h« hÊp,tim kh«ng ®Ëp 2, CÊp cøu ban ®Çu Yªu cÇu"CÊp cøu nhanh,khÈn tr­¬ng, kiªn tr× vµ thµnh th¹o kü thuËt" a, Nh÷ng biÖn ph¸p cÇn lµm ngay - Lo¹i bá nguyªn nh©n g©y ng¹t thë - Lµm h« hÊp nh©n t¹o - Nh÷ng viÖc lµm ®ång thêi víi h« hÊp nh©n t¹o b, C¸c ph­¬ng ph¸p h« hÊp nh©n t¹o - Ph­¬ng ph¸p thæi ng¹t vµ Ðp tim ngoµi lång ngùc: Lµ ph­¬ng ph¸p dÔ lµm ,®em l¹i hiÖu qu¶ cao. CÇn mét hoÆc 2 ng­êi lµm. + Thæi ng¹t: §Ó ng­êi bÞ n¹n n»m ngöa,kª mét chiÕc gèid­íi g¸y cho ®Çu h¬i ngöa ra sau. Ng­êi cÊp cøu quú bªn ph¶i s¸t ngang vai ng­êi bÞ n¹n,dïng mét ngãn tay cuèn miÕng g¹t ®­a vµo trong miÖng ng­êi bÞ n¹n lau s¹ch ®êm Dïng mét ngãn tay bãp lón 2 bªn mòi,mét tay ®Èy m¹nh c»m cho miÖng h¸ ra,hÝt mét h¬i thËt dµi,¸p miÖng m×nh vµo s¸t miÖng ng­êi bÞ n¹n thæi.Lµm liªn tiÕp 15-20 lÇn trªn 1 phót. + Ðp tim ngoµi lång ngùc Ng­êi cÊp cøu quú bªnph¶i ngang th¾t l­ng ng­êi bÞ n¹n. §Æt bµn tay ph¶i lªn bµn tay tr¸i,c¸c ngãn tay xen kÏ nhau,®Ì lªn 1/3 d­íi x­¬ng øc c¸c ngãn tay chÕch sang tr¸i Ðp m¹nh b»ng søc nÆng c¬ thÓ xuèng x­¬ng ­c ng­êi bÞ n¹n víi mét lùc võa ®ñ ®Ó lång ngùc lón xuèng 2-3 cm. + Sau mçi lÇn Ðp th¶ láng tay cho ngùc trë l¹i vÞ trÝ b×nh th­êng.Duy tr× víi nhÞp ®é 50-60 lÇn/1 phót. + Trong tr­êng hîp chØ cã mét ng­êi lµm ,nªn duy tr× 2 lÇn thæi ng¹t,15 lÇn Ðp tim.Tr­êng hîp cã 2 ng­êi lµm,ng­êi thæi ng¹t quú bªn tr¸i,ng­êi Ðp tim quú bªn ph¶i vµ duy tr× mét lÇn thæi ng¹t,5 lÇn Ðp tim.Lµm liªn tôc ®Õn khi nµo n¹n nh©n tù thë,tim ®Ëp l¹i th× dõng. c, Nh÷ng ®iÓm chó ý khi lµm h« hÊp nh©n t¹o - Lµm cµng sím cµng tèt vµ ph¶i kiªn tr× - Lµm ®óng nguyªn t¾c, lùc ®ñ m¹nh, gi÷ nhÞp ®Òu - Lµm t¹i n¬i tho¸ng,kh«ng ®­îc lµm ë chç l¹nh - Kh«ng ®­îc lµm cho ng­êi bÞ nhiÔm chÊt ®éc ho¸ häc,bÞ søc Ðp - TuyÖt ®èi kh«ng chuyÓn n¹n nh©n vÒ tuyÕn sau khi ch­a tù thë ®­îc 3, TiÕn triÓn cña viÖc cÊp cøu ng¹t thë a, TiÕn triÓn tèt: H« hÊp dÇn håi phôc,ng­êi bÞ n¹n nÊc vµ b¾t ®Çu thë,lóc ®Çu nhÞp thë kh«ng ®Òu,vÉn tiÕp tôc lµm theo nhÞp thë cña n¹n nh©n,®Õn khi thë ®Òu s©u b, TiÕn triÓn xÊu: Ngõng h« hÊp nh©n t¹o khi thÊy nh÷ng dÊu hiÖu: + XuÊt hiÖn nh÷ng m¶ng tÝm trªn da ë nh÷ng chç thÊp + Nh·n cÇu mÒm vµ nhiÖt ®é hËu m«n nhá h¬n 25 ®é C + B¾t ®Çu cã hiÖn t­îng cøng ®ê cña x¸c chÕt. IV. Kü thuËt chuyÓn th­¬ng ChuyÓn th­¬ng lµ nhanh chãng ®­a ng­êi bÞ n¹n ra n¬i an toµn hoÆc vÒ c¸c tuyÕn ®Ó kÞp thêi cø u ch÷a. 1. Mang v¸c b»ng tay - BÕ n¹n nh©n - Câng trªn l­ng - D×u (víi ng­êi bÞ th­¬ng nhÑ) - V¸c trªn vai : víi ng­êi bÞ th­¬ng nhÑ ë ch©n 2, ChuyÓn n¹n nh©n b»ng c¸ng: Phæ biÕn vµ b¶o ®¶m an toµn. a, C¸c lo¹i c¸ng - C¸ng b¹t khiªng tay - C¸ng vâng ®ay,vâng bËt - C¸ng tre h×nh thuyÒn b, Kü thuËt c¸ng th­¬ng - §Æt n¹n nh©n lªn c¸ng - Luån ®ßn c¸ng vµ buéc d©y c¸ng - Víi ng­êi bÞ g·y x­¬ng ®ïi,ph¶i ®Æt vµo mét khung tre vµo trong c¸ng vâng,chiÒu dµi cña khung tuú theo x­¬ng g·y. - Kü thuËt c¸ng th­¬ng + Mçi ng­êi cã mét gËy dµi 140-150cm,cã tr¹c ë ®Çu trªn ®Ó ®ì ®ßn c¸ng khi cÇn nghØ + Khi c¸ng trªn ®­êng b»ng 2 ng­êi kh«ng ®i ®Òu b­íc + Khi c¸ng trªn ®­êng dèc ph¶i cè gi÷ cho ®ßn c¸ng th¨ng b»ng lªn dèc ®Ó ®©ï ®i tr­íc,xuèng dèc ®Çu ®i sau. 5. KÕt Thóc Bµi Gi¶ng : - HÖ Thèng l¹i ND ®· gi¶ng - NhËn xÐt, ®¸nh gi¸, dÆn dß, xuèng líp