Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tiết 48, Bài 46: Trụ não, Tiểu não, não trung gian - Năm học 2013-2014 - R'Ông Ha Tuân

Tuần 25 Ngày soạn 15/02/2014 Tiết 48 Ngày dạy 18/02/2014 Bài 46: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIAN I. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Học xong bài này HS phải: 1. Kiến thức: - Xác định vị trí và các thành phần của trụ não - Mô tả cấu tạo và trình bày chức năng của thân não: gồm trụ não; tiểu não; não trung gian 2. Kĩ năng: Hình thành kĩ năng quan sát và phân tích kênh hình, kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ hệ thần kinh. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC: 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Tranh phóng to hình 44.1 44.2 44.3. - Mô hình não tháo lắp. 2 . Chuẩn bị của Học sinh: Kẻ bảng 46 vào vở bài tập và bảng nhóm, ôn lại kiến thức bài . III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Ổn định lớp:8A1:............................................; 8A2:........................................................; 8A3:.........................................................; 8A4:.....................................................; 8A5:..............................................................; 8A6:...................................................... 2. Kiểm tra bài cũ: - Trình bày cấu tạo và chức năng của dây thần kinh tủy? - Trả lời câu hỏi 2 SGK/143. 3. Hoạt động dạy học : *Mở bài: Tiếp theo tủy sống là não bộ, bài hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu về vị trí và các thành phần của bộ não cũng như cấu tạo và chức năng của chúng. Hoạt động 1: Xác định vị trí và thành phần của não bộ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - GV hướng dẫn HS quan sát hình 46.1 hoàn thành bài tập điền từ trang 144 - GV chính xác hóa thông tin. - GV gọi 2 HS chỉ trên tranh vị trí giới hạn của trụ não tiểu não và não trung gian - HS dựa vào hình vẽ tìm hiểu vị trí các thành phần não. - Hoàn chỉnh bài tập điền từ. - 1-2 HS đọc đáp án lớp nhận xét bổ sung. - Yêu cầu: 1. Não trung gian; 2. Hành não; 3. Cầu não; 4. Não giữa; 5. Cuống não; 6. Củ não sinh tư ; 7. Tiểu não. - HS lên xác định trên tranh. Lớp nhận xét bổ sung. *Tiểu kết: Bộ não kể từ dưới lên gồm: Trụ não, não trung gian, đại não, tiểu não nằm phía sau trụ não. Hoạt động 2: Tìm hiểu cấu tạo và chức năng của trụ não Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - GV hướng dẫn học sinh đọc thông tin SGK/ 144 nêu cấu tạo và chức năng của trụ não? - GV hoàn thiện kiến thức. - GV giới thiệu: Từ nhân xám xuất phát 12 đôi thần kinh não gồm dây cảm giác dây vận động và dây pha. - HS tự thu nhận và xử lí thông tin trả lời câu hỏi - Một vài HS phát biểu lớp nhận xét bổ sung - HS ghi nhớ. *Tiểu kết: - Vị trí: Trụ não tiếp liền với tủy sống. - Cấu tạo: + Chất trắng: ở ngoài bao quanh chất xám + Chất xám: ở trong tập trung thành nhân xám. + Từ trụ não xuất phát ra 12 đôi dây thần kinh, gồm 3 loại: dây cảm giác, dây vận động, dây pha. - Chức năng: + Chất xám: Điều khiển, điều hòa hoạt động của các nội quan đặc biệt hoạt động tiêu hóa, tuần hoàn, hô hấp + Chất trắng: Dẫn truyền gồm dẫn truyền đường lên(cảm giác) và dẫn truyền đường xuống(vận động) Hoạt động 3: Tìm hiểu về não trung gian Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - GV yêu cầu HS xác định được vị trí não trung gian trên mô hình. - GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin trả lời câu hỏi: + Nêu cấu tạo và chức năng của não trung gian? - HS chỉ trên mô hình giới hạn của não trung gian - HS ghi nhận thông tin và ghi nhớ kiến thức - Một vài HS phát biểu lớp nhận xét bổ sung *Tiểu kết: Cấu tạo và chức năng: + Chất trắng (ngoài): Chuyển tiếp các đường dẫn truyền từ dưới đến não. + Chất xám(trong): Là các nhân xám điều khiển quá trình trao đổi chất và điều hòa thân nhiệt. Hoạt động 4 : Tìm hiểu về tiểu não Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - GV yêu cầu HS quan sát lại hình 46.1 và 46.3 đọc thông tin trả lời câu hỏi: + Vị trí của tiểu não? + Tiểu não cấu tạo như thế nào? - GV yêu cầu HS nghiên cứu thí nghiệm SGK để tìm hiểu chức năng của tiểu não. - Gv liên hệ: + Tại sao những người say rượu có hiện tượng chân nam đá chân chiêu? + Khi đùa giỡn, không nên đánh vào phía sau ót của bạn. Vì sao? + Tại sao khi tham gia giao thông chúng ta phải đội mũ bảo hiểm đúng theo qui định? - GV liên hệ giáo dục ý thức bảo vệ tiểu não. - HS quan sát hình đọc kĩ thông tin yêu cầu nêu được: + Vị trí của tiểu não sau trụ não, dưới bán cầu đại não . + Chất xám: Ở ngoài làm thành vỏ tiểu não và các nhân + Chất trắng: Ở trong là các đường dãn truyền - HS nghiên cứu thí nghiệm tự rút ra kết luận về chức năng của tiểu não. + Điều hòa phố hợp các cử động phức tạp và giữ thăng bằng cơ thể + Do rượu đã ngăn cản, ức chế sự dẫn truyền liên quan đến tiểu não khiến sự phối hợp các hoạt động phức tạp và giữ thăng bằng cơ thể qua xinap giữa các tế bào có bị ảnh hưởng. + Vì sẽ làm tổn thương đến tiểu não + Để bảo vệ tốt não bộ - HS liên hệ trả lời. - HS ghi nhớ. *Tiểu kết: - Vị trí: Sau trụ não, dưới bán cầu não - Cấu tạo: + Chất xám: Ở ngoài làm thành vỏ tiểu não và các nhân + Chất trắng: Ở trong là các đường dẫn truyền - Chức năng: Điều hòa phố hợp các cử động phức tạp và giữ thăng bằng cơ thể IV. CỦNG CỐ – DẶN DÒ: 1. Củng cố: GV cho HS đọc ghi nhớ. - Lập bảng so sánh cấu tạo và chức năng trụ não, não trung gian và tiểu não: 2. Dặn dò: - Học bài trả lời câu hỏi SGK, vẽ hình 46.1. - Đọc mục “Em có biết “. - Nghiên cứu kĩ bài 47, xác định các phần và các vùng trên vỏ não, nêu đặc điểm cấu tạo. *Rút kinh nghiệm: