Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tiết 41, Bài 39: Bài tiết nước tiểu - Năm học 2013-2014

Lớp 8C. Tiết TKB: Ngày giảng: tháng năm 2013. Sĩ số: 20. Vắng: ....... TIẾT 41. BÀI 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Biết: Trình bày được quá trình tạo thành nước tiểu, thực chất quá trình tạo thành nước tiểu, quá trình bài tiết nước tiểu. - Hiểu: Phân biệt được nước tiểu đầu với huyết tương và với nước tiểu chính thức. 2. Kỹ năng: - Phát triển kĩ năng quan sát, phân tích kênh hình, hoạt động nhóm 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức giữ vệ sinh, bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu: không nhịn tiểu lâu. III. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: 1. Giáo viên: - Tranh vẽ ph.to hình 39 – 1 “Sơ đồ Quá trình tạo thành nước tiểu ở một đơn vị chức năng của thận”. 2. Hoc sinh: - SGK, vở ghi IV. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Kiểm tra bài cũ: - Vẽ sơ đồ lát cắt dọc thận ? Hệ bài tiết có vai trò gì ? - Cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu như thế nào ? Đơn vị ch.năng thuộc phần nào của thận ? 2. Bài mới: * Mở bài - Mỗi quả thận chứa 1 triệu đơn vị chức năng để lọc máu và hình thành nước tiểu, vậy quá trình đó diễn ra như thế nào ? Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu sự tạo thành nước tiểu - Yêu cầu học sinh, đọc thông tin ô ð mục I, quan sát hình 39-1, thảo luận nhóm trả lời 3 câu hỏi mục Ñ trong 5’. - Cá nhân đọc thông tin, quan sát tranh thảo luận nhóm. I. Tạo thành nước tiểu - Nước tiểu được tạo thành ở đơn vị chức năng của thận, gồm 3 quá trình: - Yêu cầu học sinh đại diện phát biểu, bổ sung. - Treo tranh, hướng dẫn học sinh quan sát, bổ sung hoàn chỉnh nội dung. -Yêu cầu học sinh thảo luận nhóm: - Thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu là gì ? - GV Chốt lại - Đại diện phát biểu, bổ sung - Nghe giáo viên bổ sung, hoàn chỉnh nội dung. - Thảo luận nhóm đại diện phát biểu, bổ sung. - HS tự rút ra kết luận - HS ghi vở - Lọc máu ở cầu thận tạo thành nước tiểu đầu. - Hấp thụ các chất cần thiết ở ống thận. - Bài tiết tiếp các chất không cần thiết tạo thành nước tiểu chính thức và ổn định một số thành phần của máu. * Thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu: - Là lọc máu và thải các chất cặn bã, chất độc, chất thừa ra khỏi cơ thể nhằm duy trì tính ổn định cho môi trường trong. Báng so sánh thành phần nước tiểu đầu và nước tiểu chính thức Đặc điểm Nước tiểu đầu Nước tiểu chính thức Nồng độ các chất hòa tan Chất độc, chất cặn bã Chất dinh dưỡng - Loãng - Có ít - Còn nhiều - Đậm đặc - Có nhiều - Gần như không HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu sự thải nước tiểu - Hãy đọc thông tin ô ð mục II, trả lời câu hỏi mục Ñ trong 3’. - Sự tạo thành nước tiểu do đâu ? - Bổ sung hoàn chỉnh nội dung. - Giáo dục học sinh không nhịn tiểu lâu gây sỏi thận, sỏi bóng đái - GV chốt lại - Cá nhân đọc thông tin, theo hướng dẫn. - Đại diện phát biểu, bổ sung. - Nghe giáo viên thuyết trình hoàn chỉnh nội dung - HS ghi nhớ - HS ghi vở II. Thải nước tiểu - Nước tiểu chính thức đổ vào bể thận qua ống dẫn nước tiểu rồi xuống tích trữ ở bóng đái. - Nước tiểu được thải ra ngoài hoạt động của cơ vòng ống đái kết hợp với cơ bụng. 3. Củng cố: - Chỉ lên tranh vẽ các giai đoạn của quá trình bài tiết nước tiểu ở một đơn vị chức năng của thận. - Hướng dẫn học sinh trả lời câu hỏi sách giáo khoa. 4. Dặn dò: - Đọc mục “Em có biết” ® Thận nhân tạo. - Xem trước nội dung bài 40.