Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tiết 32, Bài 31: Trao đổi chất và năng lượng trao đổi chất

Ngày soạn: 19-12-2004 Tuần: 16 Ngày giảng: 21-12-2004 Tiết : 32 Chương 6 TRAO ĐỔI CHẤT VÀ NĂNG LUỢNG Bài 31 TRAO ĐỔI CHẤT I/MỤC TIÊU : 1.Kiến thức : -HS phân biệt được sự trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường với sự trao đổi chất ở tế bào -Trình bày được mối liên quan giữa trao đổi chất của cơ thể với trao đổi chất ở tế bào 2.Kĩ năng : -Phát triển kĩ năng quan sát phân tích kênh hình -Rèn kĩ năng quan sát và liên hệ thực tế -Rèn kĩ năng hoạt động nhóm 3.Thái độ : Giáo dục ý thức bảo vệ giữ gìn sức khỏe II/CHUẨN BỊ : 1.Chuẩn bị của giáo viên : -Tranh phóng to hình 31.1 ,31.2 -Phiếu học tập Hệ cơ quan Vai trò trong sự trao đổi chất -Tiêu hóa -Hô hấp -Tuần hoàn -Bài tiết 2.Chuẩn bị của học sinh :Oân tập kiến thức trao đổi chất ở động vật III/TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG : 1.Kiểm tra bài cũ: -Hãy thiết lập kế hoạch để hình thành một thói quen ăn uống khoa học mà em chưa có 2.Mở bài :Em hiểu thế nào là trao đổi chất ? Vật không sống có trao đổi chất không ? Trao đổi chất ở người diễn ra như thế nào ? 3.Phát triển bài : Hoạt động 1:Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường ngoài a.Mục tiêu : HS hiểu được trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường là đặc trưng cơ bản của sự sống . b.Tiến hành : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -GV hướng dẫn HS quan sát tranh hình 31.1 trả lời câu hỏi +Sự trao đổi chất giữa cơ the73 và môi trường biểu hiện như thế nào ? -GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập trong phiếu học tập -GV kẻ phiếu học tập gọi HS lên hoàn thành -GV hòan chỉnh kiến thức -HS quan sát hình 31.1 cùng kiến thức đã học nêu được biểu hiện : +Lấy chất cần thiết cho cơ thể +Thải CO2 và chất cặn bã ra môi trường -HS vận dụng hiểu biết của bản thân hòan thành bài tập -Một số HS đẠi diện làm bài tập HS khác theo dõi nhận xét bổ sung Hệ cơ quan Vai trò trong sự trao đổi chất -Tiêu hóa -Hô hấp -Bài tiết -Tuần hoàn -Biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng thải các phần thừa qua hậu môn -Lấy oxy và thải khí cacbonic -Lọc từ máu chất thải và bài tiết qua nước tiểu -Vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng tới tế bào và vận chuyển cacbonic tới phổi chất thải tớ cơ quan bài tiết Từ kết quả trên GV phân tích vai trò của sự trao đổi chất +Vật vô sinh à phân hủy +Sinh vật :tồn tại phát triển àtrao đổi chất là đặc trưng cơ bản của sự sống Tiểu kết 1:Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể : Môi trường ngoài cung cấp thức ăn nước muối khoáng và oxy qua hệ tiêu hóa hệ hô hấp đồng thời tiếp nhận chất bã sản phẩm phân hủy và khí CO2 từ cơ thể thải ra Hoạt động 2: Trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong a.Mục tiêu : Hiểu được sự trao đổi chất của cơ thể thực chất diễn ra ở tế bào b.Tiến hành : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu thông tin SGK thảo luận nhóm trả lời câu hỏi : +Máu và nước mô cung cấp những gì cho tế bào ? +Hoạt động sống của tế bào tạo ra những sản phẩm gì ? +Các sản phẩm từ tế bào thải ra được đưa đến đâu? +Sự trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường trong biểu hiện như thế nào ? -GV giúp HS hoàn thiện kiến thức -HS dựa vào hình 31.2 vận dụng kiến thức thảo luận trong nhóm thống nhất câu trả lời -Đại diện nhóm trình bày nhóm khác bổ sung -Yêu cầu : +Mang oxy và chất dinh dưỡng qua nước mô tới tế bào +Hoạt động của tế bào tạo ra năng lượng khí CO2 chất thỉa +Các sản phẩm đó qua nước mô vào máu đến hệ hô hấp bài tiết và thải ra ngoài Tiểu kết 2:Sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong biểu hiện -Chất dinh dưỡng và oxy được tế bào sử dụng cho các hoạt động sống đồng thời các sản phẩm phân hủy đưa đến các cơ quan và thải ra ngoài -Sự trao đổi chất ở tế bào thông qua môi trường trong Hoạt động 3 :Mối quan hệ giữa trao đổi chất ởcấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào a.Mục tiêu :Phân biệt được trao đổi chất ở cấp độ cơ thể và trao đổi chất ở cấp độ tế bào. Trình bày được mối quan hệ về sự trao đổi chất ở hai cấp độ b.Tiến hành : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -GV yêu cầu HS quan sát hình 31.2 trả lời câu hỏi: +Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể thực hiện như thế nào ? +Trao đổi chất ở cấp độ tế bào đượoc thực hiênh như thế nào ? +Nếu trao đổi chất ở một cấp độ ngừng lạisẽ dẫn đến hâu quả gì ? -GV yêu cầu HS rút ra kết luận về mối quan hệ giữa trao đổi chất ở hai cấp độ -HS dựa vào kiến thức ở mục 1 và 2 trả lời: +Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể : Là sự trao đổi giữa các hệ cơ quan với môi trường ngoài để lấy chất dinh dưỡng và oxy cho cơ thể +Trao đổi chất ở cấp độ tế bào :Là sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường bên trong +Nếu trao đổi chất ngừng thì cơ thể sẽ chết -HS tự rút ra kết luận Tiểu kết 3:Trao đổi chất ở hai cấp độ có liên quan mật thiết với nhau đảm bảo cho cơ thể tồn tại và phát triển 4.Kiểm tra đánh giá : -Ở cấp độ cơ thể sự trao đổi chất diễn ra như thế nào ? -Trao đổi chất ở tê` bào có ý nghĩa gì đối với trao đổi chất của cơ thể ? -Nêu mối quan hệ giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào ? 5.Dặn dò : -Học bài trả lời câu hỏi SGK -Trả lời câu hỏi 3 vào vở -Đọc trước bài 32