Giáo án Sinh học Lớp 8 - Chương XI: Sinh sản - Năm học 2013-2014 - Đặng Thị Thủy

gió rít qua khe cửa chắc trời lạnh lắm, tôi vội mặc áo len đi học X 6 Chẳng dại gì mà chơi, đùa với lửa X Câu 3: Điền các từ: Trán, đỉnh, thùy thái dương vào chỗ trống. Các rãnh chia mỗi nửa đại não thành các thùy. Rảnh đỉnh ngăn cách 1/ Thùy trán và 2/ Thùy đỉnh, rảnh thái dương ngăn cách thùy trán và thủy đỉnh với 3/ Thùy thái dương trong các thùy, các khe đã tạo thành các hồi hay khúc cuộn não. Hoạt động 2 : Trả lời câu hỏi Câu 1: Thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu là gì? Câu 2: Tại sao không nên nhổ lông mày và lạm dụng sử dụng kem, phấn trên da? Câu 3: Tại sao người bị say rượu thường đứng không vững, bước chân liêu xiêu? Câu 4: Nêu các tật của mắt, nguyên nhân và cách khắc phục? Câu 5: Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện theo khái niệm. Nêu điều kiện thành lập PXCĐK? Câu 6: Nêu tính chất và vai trò của hoocmôn 4. Kiểm tra- đánh giá - GV củng cố nội dung bài. - Đánh giá giờ. 5. Hướng dẫn về nhà: - Chuẩn bị nội dung ôn tập. V-RÚT KINH NGHIỆM: Tuần: 36 Tiết: 69 Ngày soạn: 22/04/2014 Ngày dạy: ÔN TẬP I- MỤC TIÊU BÀI HỌC: 1. Kiến thức - Củng cố, khắc sâu, mở rộng kiến thức chương bài tiết, da, thần kinh, nội tiết . - Giáo dục môi trường cho HS thông qua bài tập. 2. Kỹ năng: Rèn kỹ năng làm bài tập trắc nghiệm và trả lời câu hỏi. 3. Thái độ: II- CÁC PHƯƠNG PHÁP/KĨ THUẬT DẠY HỌC CÓ THỂ SỬ DỤNG - Dạy học nhóm - Vấn đáp -tìm tòi - Trình bày 1 phút III- CHUẨN BỊ: GV :- Bảng phụ, phiếu học tập. IV-TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Ổn dịnh lớp 2. Bài mới I. Hệ thống hóa kiến thức: Các cơ quan bài tiết Các cơ quan bài tiết chính Sản phẩm bài tiết Phổi Cacbonic, hơi nước Da Mồ hôi Thận Nước tiểu (cặn bã và các chất cơ thể dư thừa) Quá trình tạo thành nước tiểu của thận Các gđ chủ yếu trong quá trình tạo thành nước tiểu Bộ phận thực hiện Kết quả Thành phần các chất Lọc Cầu thận Nước tiểu đầu Nước tiểu đầu loãng: - Ít cặn bã, chất độc. - Còn nhiều chất dinh dưỡng Hấp thụ lại Ống thận Nước tiểu chính thức Nước tiểu đậm đặc các chất tan: - Nhiều cặn bã và chất độc - Hầu như không còn chất dinh dưỡng. Bài tiết tiếp Cấu tạo và chức năng của da Các bộ phận của da Các thành phần cấu tạo chủ yếu Chức năng của từng thành phần Lớp biểu bì Tầng sừng (tế bào chết), tế bào biểu bì sống, các hạt sắc tố Bảo vệ, ngăn vi khuẩn, các hoá chất, ngăn tia cực tím Lớp bì Mô liên kết sợi, trong có các thụ quan, tuyến mồ hôi, tuyến nhờn, lông, cơ co chân lông, mạch máu Điều hòa nhiệt, chống thấm nước, mềm da. Tiếp nhận các kích thích của môi trường Lớp mỡ dưới da Mỡ dự trữ Chống tác động cơ học Cách nhiệt Cấu tạo và chức năng của các bộ phận thần kinh Các bộ phận của hệ thần kinh Não Tiểu não Tủy sống Trụ não Não trung gian Đại não Cấu tạo Bộ phận trung ương Chất xám Các nhân não Đồi thị và nhân dưới đồi thị Vỏ đại não (các vùng thần kinh Vỏ tủy não Nằm giữa tủy sống thành cột liên tục Chất trắng Các đường dẫn truyền giữa não và tủy sống Nằm xen giữa các nhân Đường dẫn truyền nối 2 bán cầu đại não và với các phần dưới Đường dẫn truyền nối vỏ tiểu não với các phần khác của hệ thần kinh Bao ngoài cột chất xám Bộ phận ngoại biên Dây thần kinh não - Dây thần kinh tủy,sinh dưỡng - Hạch thần kinh giao cảm Chức năng Điều khiển, điều hòa, phối hợp hoạt động của các cơ quan, hệ cơ quan trong cơ thể bằng cơ chế phản xạ (PXKĐK và PXCĐK) Trung ương điều khiển và điều hòa các hoạt động nội quan và dẫn truyền Trung ương điều khiển và điều hòa trao đổi chất, điều hòa nhiệt Trung ương của PXCĐK. Điều khiển các hoạt động có ý thức, hoạt động tư duy Điều hòa và phối hợp các cử động phức tạp Trung ương của các PXKĐK về vận động và sinh dưỡng II. Trả lời câu hỏi: - GV nêu câu hỏi, gọi HS trả lời. - HS khác bổ sung. - Chốt kiến thức. Câu hỏi ôn tập 1/ Vai trò của hệ bài tiết và các cơ quan bài tiết 2/ Trình bày quá trình tạo thành nước tiểu ở các đơn vị chức năng của thận 3/ Cấu tạo và chức năng của da. 4/ Trình bày chức năng các bộ phận của bộ não. 5/ Nêu các thành phần của cơ quan phân tích thị giác và thính giác. 6/ Mô tả cấu tạo mắt và cấu tạo tai. - Sự tạo ảnh ở màng lưới. - Chức năng thu nhận sóng âm và đường đi của sóng âm 7/ Các tật về mắt. Nguyên nhân, cách khắc phục và cách phòng tránh. 8/ Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện (khái niệm, tính chất). Ý nghĩa của các phản xạ này đối với sinh vật và con người. 9/ Nêu các tác nhân ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh và biện pháp bảo vệ hệ thần kinh. 10/ Kể tên các tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết. So sánh tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết 11/ Nêu tính chất và vai trò của hoocmôn. 12/ Nêu chức năng của tuyến yên, tuyến tụy, tuyến trên thận, tuyến giáp V- RÚT KINH NGHIỆM: Tuần: 36 Tiết: 70 Ngày soạn: 22/04/2014 Ngày kiểm tra : 03/05/2014 KIỂM TRA HỌC KỲ II I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 1/ Kiến thức: a) Mức độ nhận biết: - Nhận biết sản phẩm bài tiết của da(TN) - Quá trình tạo thành nước tiểu(TN) - Chức năng các bộ phận của não bộ(TN) - Nêu chức năng của da (TL) b) Mức độ thông hiểu: - Vị trí của vùng thị giác ở vỏ não (TN) - Chức năng của dây thần kinh tủy (TN) - Các giai đoạn của quá trình tạo thành nước tiểu (TL) - Trình bày chức năng nội tiết của tuyến tụy(TL) c) Mức độ vận dụng: - Nguyên nhân và cách khắc phục tật cận thị. Liên hệ các biện pháp giữ cho đôi mắt khỏe. 2/ Kỹ năng: - Rèn kỹ năng phân tích câu hỏi 3/ Thái độ: - Giáo dục HS tính trung thực, nghiêm túc khi làm bài kiểm tra II/ MA TRẬN: Tên chủ đề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Mức thấp Mức cao Chương VII: Bài tiết (3 tiết) -Quá trình tạo thành nước tiểu (TN) - Sản phẩm bài tiết của da (TN) Các giai đoạn của quá trình tạo thành nước tiểu (TL) 25% = 50 điểm 20% = 10 điểm 80% = 40 điểm Chương VIII: Da (2 tiết) - Nêu các chức năng của da (TL) 20% = 40 điểm 100% = 40 điểm Chương IX: Thần kinh và giác quan (12 tiết) Chức năng các bộ phận của não bộ(TN) - Vị trí của vùng thị giác ở vỏ não (TN) - Chức năng của dây thần kinh tủy (TN) - Nguyên nhân và cách khắc phục tật cận thị. Liên hệ các biện pháp giữ cho đôi mắt khỏe (TL) 35% =70 điểm 28% = 20 điểm 14% = 10 điểm 58% = 40 điểm Chương X Tuyến nội tiết (5 tiết) Trình bày chức năng nội tiết của tuyến tụy(TL) 20% = 100 điểm 100% = 40 điểm Tổng số câu: Tổng số điểm: 100% = 200 điểm 4 câu (3 TN, 1 TL) 35% = 70 điểm 4 câu (2 TN, 2 TL) 45% = 90 điểm 1câu (TL) 20% = 40 điểm III/ ĐỀ BÀI: A/ TRẮC NGHIỆM(2 điểm) Câu 1: Hãy chọn phương án trả lời đúng nhất 1/ Sản phẩm bài tiết của da là: A/ Mồ hôi B/ Tuyến nhờn C/ Khí cacbonic D/ Tế bào chết 2/ Nước tiểu đầu được tạo thành ở đơn vị chức năng nào của thận: A/ Cầu thận B/ Ống thận C/ Nang cầu thận. D/ Bể thận. 3/ Vùng thị giác của vỏ não nằm ở đâu ? A/ Thuỳ trán B/ Thuỳ đỉnh C/ Thuỳ thái dương D/ Thuỳ chẩm 4/ Đặc điểm hoạt động của các dây thần kinh tủy là : A/ Dẫn truyền xung cảm giác. B/ Dẫn truyền xung vận động. C/ Không dẫn truyền. D/ Dẫn truyền xung cảm giác và xung vận động. Câu 2: Nối thông tin cột A với Cột B sao cho phù hợp rồi trà lời vào cột C Các bộ phận của não bộ(A) Chức năng (B) Trả lời (C) 1. Trụ não A/Điều khiển, điều hòa hoạt động của các nội quan và dẫn truyền 1- 2. Tiểu não B/ Điều khiển quá trình trao đổi chất và điều hòa thân nhiệt 2- 3. Đại não C/ Điều hòa, phối hợp các cử động phức tạp và giữ thăng bằng 3- 4.Não trung gian D/ Trung tâm các phản xạ có điều kiện và dẫn truyền 4- E/ Trung tâm các phản xạ không điều kiện và dẫn truyền B/ TỰ LUẬN(8 điểm) Câu 1/ Trình bày quá trình tạo thành nước tiểu ở các đơn vị chức năng của thận ? (2 điểm) Câu 2/ Nêu các chức năng của da (2điểm ) Câu 3/ Trình bày chức năng nội tiết của tuyến tụy (2 điểm) Câu 4/ Cho biết nguyên nhân và cách khắc phục tật cận thị. Em cần làm gì để giữ đôi mắt khỏe, tránh bị cận thị ? (2 điểm) IV/ ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM: A/ TRẮC NGHIỆM: 40 điểm quy đổi 2,0 điểm (Mỗi câu đúng 0,25đ) Câu 1 2 3 4 1 2 3 4 Đáp án A C D D A C D B B/ TỰ LUẬN: 160 điểm quy đổi 8,0 điểm Câu Nội dung Điểm Quy đổi 1 (2đ) - Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở các đơn vị chức năng của thận gồm 3 quá trình. + Quá trình lọc máu ở cầu thận tạo ra nước tiểu đầu ở nang cầu thận. + Quá trình hấp thụ lại các chất cần thiết ở ống thận. +Quá trình bài tiết tiếp các chất thừa, chất thải ở ống thận ð tạo thành nước tiểu chính thức và duy trì nồng độ các chất trong máu ổn định. 10đ 10đ 10đ 10đ 0.5đ 0.5đ 0.5đ 0.5đ 2 (1đ) - Bảo vệ cơ thể - Điều hòa thận nhiệt - Nhận biết kích thich của môi trường(Cảm giác) - Bài tiết - Làm đẹp 10đ 10đ 10đ 5đ 5đ 0.5đ 0.5đ 0.5đ 0.25đ 0.25đ 3 (2đ) Chức năng nội tiết do tế bào đảo tụy đảm nhận +Khi lượng đường trong máu giảm tế bào α : tiết glucagon chuyển hóa glucôgen thành glucôzơ +Khi lượng đường trong máu tăng tế bào b: tiết insulin chuyển hóa glucôzơ à glucôgen dự trữ ở gan và cơ - Vai trò của các hoóc môn: Nhờ tác động đối lập của hai loại hoóc môn ð tỉ lệ đường huyết luôn ổn định ð đảm bảo hoạt động sinh lý của cơ thể diễn ra bình thuờng. 10đ 10đ 10đ 10đ 0.5đ 0.5đ 0.5đ 0.5đ 4 (2đ) - Nguyên nhân + Bẩm sinh: Cầu mắt dài + Thể thuỷ tinh quá phồng: Do không giữ vệ sinh khi đọc sách. - Cách khắc phục: Đeo kính mặt lõm (kính phân kì hay kính cận) - Các biện pháp giữ cho đôi mắt khỏe + Giữ đúng khoảng cách khi đọc sách, xem ti ti, máy tính + Không nên đọc sách ở nơi thiếu ánh sáng, khi đi tàu xe. 5đ 5đ 10đ 10đ 10đ 0.25đ 0.25đ 0.5đ 0,5đ 0, 5đ V- THỐNG KÊ ĐIỂM THI VÀ ĐIỂM TRUNG BÌNH MÔN Lớp SS 0à1,8 2à3,4 3,5à4,8 <5 5-7,8 8=< 5=< 87 810 811 TỔNG HỌC KÌ II CẢ NĂM Lớp SS 0-3,4 3,5-4,8 5-7,8 8=< 0-3,4 3,5-4,8 5-7,8 8=< 87 810 811 TỔNG VI- RÚT KINH NGHIỆM: . --------------------0000000---------------------------- Tuần: 37 Tiết: Ngày soạn: 22/04/2014 Ngày kiểm tra : /05/2014 HOÀN TẤT CHƯƠNG TRÌNH Kí duyệt của tổ chuyên môn Kí duyệt của ban giám hiệu