Giáo án Sinh học Lớp 7 - Tiết 46, Bài 44: Thực hành Tìm hiểu chức năng của tủy sống

Ngày soạn: 20-22-2005 Tuần: 23 Ngày giảng: 22-02-2005 Tiết : 46 Bài 44 THỰC HÀNH : TÌM HIỂU CHỨC NĂNG CỦA TUỶ SỐNG I/MỤC TIÊU : 1.Kiến thức : -Tiến hành thành công các thí nghiệm qui định -Từ kết quả quan sát qua tjhí nghiệm : +Nêu được chức năng của tuỷ sống phỏng đoán được thành phần cấu tạo của tuỷ sống +Đối chiếu với cấu tạo của tuỷ sống để khẳng định mối quan hệ giữa cấu tạo và chức năng 2.Kĩ năng : Rèn kĩ năng thực hành 3.Thái độ : Giáo dục ý thức kỉ luật , ý thức vệ sinh II/CHUẨN BỊ : 1.Chuẩn bị của giáo viên : -Eách 1 con -Bộ đồ mổ : Đủ cho các nhóm -Dung dịch HCl 0.3% 1% 2.Chuẩn bị của học sinh : -Eách 1 con -Khăn lau ,bông Kẻ sẵn bảng 44 vào vở III/TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG : 1.Kiểm tra bài cũ: 2.Mở bài : 3.Phát triển bài : Hoạt động 1: Tìm hiểu chức năngcủa tuỷ sống a.Mục tiêu : HS tiến hành thành công 3 thí nghiệm ở lô 1 . Từ kết quả thí nghiệm của 3 lô nêu được chức năng của tuỷ sống b.Tiến hành : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -GV giới thiệu tiến hànhthì nghiện trên ếch đã huỷ não -Cách làm : +Eách cắt đầu hoặt phá não +Treo lên giá để cho hết choáng (khoảng 5 – 6 phút ) Bước 1 :GV hướng dẫn HS tiến hành thí nghiệm theo giới thiệu bảng 44 -GV lưu ý HS : Sau mỗi lần kích thích bằng axit phải rửa thật sạch chỗ da có axít rồi để khoảng 3-5 phút mới kích thích lại -Từ kết quả thí nghiệm và hiểu biết về phản xạ GV yêu cầu HS dự đoán về chức năng của tuỷ sống -GV ghi nhanh dự đoán ra góc bảng Bước 2 : GV biểu diễn thí nghiệm 4, 5 -Cách xác định vị trí vết cắt ngang tuỷ ở ếch vị trí vết cắt ngang nằm giữa khoảng cách đôi dây thần kinh thứ nhất và thứ 2 (ở lưng ) -GV lưu ý nếu vết cắt nông có thể chỉ cắt đường lên (trong chất trắng ở mặt sau tuỷ ) do đó nếu kích thích chi trước thì chi sau cũng co (Đường xuống trong chất trắng còn) -GV hỏi :Em hãy cho biết thí nghiệm này nhằm mục đích gì ? Bước 3 :Gv biểu diễn thí nghiệm 6,7 -Qua thí nghiệm 6, 7 có thể khẳng định được điều gì ? -GV cho HS đối chiếu với dự đoán ban đầu và sữa chữa những câu sai -HS tiếp nhận thông tin kiến thức -HS từng nhóm chuẩn bị ếch theo hướng dẫn -Đọc kĩ 3 thí nghiệm các nhóm phải làm -Các nhóm lần lượt làm thí nghiệm 1,2,3 ghi kết quả quan sát vào bảng 44 -Thí nghiệm thành công khi có kết quả : +Thí nghiệm 1 : Chi sau bên phải co +Thí nghiệm 2 : 2 chi sau co +Thí nghiệm 3 cả 4 chi đều co -Các nhóm ghi kết quả và dự đoán ra giấy nhám . -Một số nhóm đọc kết quả -HS quan sát thí nghiệm và ghi kết quả thí nghiệm vào cột trống ở bảng 44 +Thí nghiệm 4 : Chỉ 2 chi sau co +Thí nghiệm 5: chỉ 2 chi trước co -Các căn cú thần kinh liên hệ với nhau nhờ các đường dẫn truyền -HS quan sát phản ứng của ếch ghi kết quả thí nghiệm 6 và 7 vào bảng 44 -Thí nghiệm thành công khi có kết quả: +Thí nghiệm 6 :2 chi trước không co nữa +Thí nghịêm 7 : 2 chi sau co -Tuỷ sống có các căn cứ thần kinh điều khiển các phản xạ Tiểu kết 1: Hoạt động 2: Nghiên cứu cấu tạo của tuỷ sống a.Mục tiêu : Tìm hiểu cấu tạo ngoài ,trong và chức năng của tủy sống b.Tiến hành : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -GV hướng dẫn HS quan sát hình 44.1 , 44.2 đọc chú thích hoàn thành bảng sau : Tủy sống Đặc điểm Cấu tạo ngoài -Vị trí -Hình dạng -Màu sắc -Màng tủy Cấu tạo trong -Chất xám -Chất trắng -GV chốt lại kiến thức về cấu tạo của tủy sống -HS quan sát kĩ hình vả đọc chú thích -Thảo luận và hoàn thành bảng -Đại diện nhóm phát biểu nhóm khác nhận xét bổ sung Tủy sống Đặc điểm Cấu tạo ngoài -Vị trí :Nằm trong ống xương sống từ đốt sống cổ I đến hết thắt lưng II -Hình dạng +Hình trụ dài 50 cm +Có 2 phần phình là phình cổ và phình thắt lưng -Màu sắc :Màu trắng bóng -Màng tủy : Gồm 3 lớp màng cứng , màng nhện , màng nuôi =>bảo vệ và nuôi dưỡng tủy sống Cấu tạo trong -Chất xám :Nằm trong có hình cánh bướm -Chất trắng :Nằm ngoài bao quanh chất xám -Từ kết quả của 3 lô thí nghiệm trên liên hệ với cấu tạo trong của tủy sống -GV yêu cầu HS nêu chức năng của : +Chất xám +Chất trắng -Chất xám là căn cứ thần kinh của các phản xạ không điều kiện +Chất trắng là các đường dẫn truyền thần kinh trong tủy sống với nhau và trong não bộ Tiểu kết 2: 4.Kiểm tra đánh giá : -Hoàn thành bài tập 44 vào vở bài tập -Trả lời các câu hỏi : +Các căn cứ điều khiển phản xạ do thành phầnnào của tủy sống đảm nhiệm ? Thí nghiệm nào chứng minh điều đó ? +Các căn cứ thần kinh liên hệ với nhau nhờ thành phần nào ? Thí nghiệm nào chứng minh điều đó ? 5.Dặn dò : -Học bài cấu tạo tủy sống -Hoàn thành báo cáo thu hoạch -Đọc trước bài 45