Giáo án Sinh học Lớp 10 nâng cao - Tiết 38, Bài 38: Thực hành Lên men Lactic

BÀI 38: THỰC HÀNH: LÊN MEN LACTIC TUẦN:20 TIẾT:38 NS:5/1/2008 I.MỤC TIÊU: 1/ Kiến thức: HS nêu được & tiến hành các bước thí nghiệm. Quan sát, giải thích & rút ra hiện tượng lên men, HS nắm được các bước làm sữa chua và muối chua rau quả. 2/ Kĩ năng: Biết được cách làm sữa chua & muối chua rau quả. Rèn luyện khả năng tư duy phân tích, tổng hợp, so sánh & giải quyết các vấn đề sinh học đơn giản. Vận dụng giải thích các hiện tượng sinh học trong cuộc sống. 3/ Thái độ: Hình thành thói quen làm việc có kế hoạch, khoa học. HS liên hệ thực tế để tạo được sản phẩm ngon, đảm bảo kĩ thuật. II. CHUẨN BỊ: 1/ GV: a) Phương pháp: diễn giảng, hỏi đáp, thảo luận nhóm, thực hành TN. b) Phương tiện: - SGK, SGV, tài liệu tham khảo. - Dụng cụ & nguyên liệu theo y/c của SGK/ trang 125. 2/ HS : - Đọc bài trước ở nhà. Xem lại bài 33 để thực hành. III. NỘI DUNG &TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1/ Ổn định lớp – Kiểm diện (1’). 2 / Kiểm tra bài cũ (5’): Nhận xét bài thu hoạch tiết trước. 3/ Tiến trình thực hành : NỘI DUNG HĐGV HĐHS II. LÊN MEN LACTIC 1) Làm sữa chua a) Cách tiến hành - Pha sữa (100 ml sữa đặc + 350 ml nước sôi) a Để nguội đến 400C a Cho 1 thìa sữa chua Vinamilk vào a Khuấy đều, cho vào cốc đựng a Đem ủ ở 400C (hộp xốp, đậy kín) a 6 – 8 giờ, quan sát thấy sữa chua đông tụ là được a Bảo quản ở tủ lạnh. b) Quan sát, nhận xét hiện tượng. - Sau 6 – 8 giờ, quan sát thấy sữa chua từ trạng thái lỏng đông tụ chuyển sang trạng thái sệt. Màu sắc sữa từ màu trắng chuyển sang trắng ngà, có hương thơm nhẹ, vị ngọt giảm, vị chua tăng. c) Giải thích & nêu KL - VK lactic đã biến đường trong sữa thành axit lactic, đồng thời quá trình lên men có sự tỏa nhiệt & tăng lượng axit lactic làm prôtêin sữa biến tính a Sữa đông tụ lại, vị ngọt giảm, vị chua tăng, đồng thời quá trình lên men sinh ra các sản phẩm phụ điacetyl, axit hữu cơ khác & este làm sữa chua có hương vị thơm ngon. - Vậy: Quá trình lên men lactic nhờ các VK lactic: VK lactic Lactôzơ galactôzơ + glucôzơ VK lactic Axit lactic. 2) Muối chua rau quả a) Cách tiến hành Rau cải thái nhỏ 3 – 4 cm, dưa, cà để cả quả hoặc cắt dọc a Cho vào bình, chậu nước muối NaCl 5 – 6% đổ ngập nuớc rau quả a nén chặt, đậy kín, để nơi ấm 28 – 300C (có thể thêm đường saccarôzơ). b) Quan sát, nhận xét hiện tượng Màu xanh của rau quả chuyển sang màu vàng của dưa chua, vị chua, thơm nhẹ. c) Giải thích & nêu KL - VK lactic phân giải các đường có trong rau quả thành axit lactic theo pt: VK lactic Glucôzơ axit lactic Do sự chênh lệch nồng độ giữa trong và ngoài tb nên làm cho nước trong tb di chuyển ra ngoài làm cân bằng sự chênh lệch nồng độ đó, giúp quá trình lên men xảy ra. - Muối chua rau quả là nhờ quá trình lên lactic. GV làm mẫu thí nghiệm sữa chua trước khi cho HS thí nghiệm 6 – 8 giờ. GV chia lớp ra thành các nhóm 8 – 10 HS. GV y/c HS giới thiệu cách tiến hành làm sữa chua cho cả lớp nghe. - GV giao cho các nhóm (sữa chưa lên men & sữa chua) và quan sát, phân biệt giữa sữa chưa lên men & sữa chua. GV y/c HS dựa vào kiến thức bài 33 để giải thích & nêu KL. GV y/c HS viết pt minh họa. GV y/c HS trình bày các bước tiến hành. GV y/c HS quan sát sản phẩm rau muống muối chua & nhận xét sản phẩm đó. GV y/c HS giải thích các bước tiến hành (cắt nhỏ, cho nước muối vào, nén chặt, để nơi ấm, vị chua, thêm đường). GV giới thiệu những ứng dụng của lên men để tạo món ăn ngon, dễ tiêu hoá và tạo các sản phẩm khác phục vụ đời sống. HS ngồi đúng vị trí nhóm của mình. - HS nghiên cứu SGK trình bày cách tiến hành thí nghiệm. - HS quan sát & nhận xét: Sữa chua ở trạng thái sệt, vị chua hơn, màu trắng ngà còn sữa chưa lên men ở trạng thái lỏng, vị ngọt, màu trắng. HS dựa vào kiến thức bài 33 để giải thích & nêu KL: Sữa có vị chua là do VK lactic chuyển đường sữa thành axit lactic. Sữa bị đông tụ lại do prôtêin bị biến tính (do nhiệt & axit lactic). Lactôzơ galactôzơ + glucôzơ Axit lactic. HS trình bày các bước tiến hành. HS quan sát & nhận xét sản phẩm. Cắt nhỏ để tăng diện tích tiếp xúc a lên men nhanh hơn. Cho nước muối tạo sự chênh lệch nồng độ giữa trong & ngoài tb a nước di chuyển từ rau quả ra ngoài a lên men dễ dàng. Nén chặt a Lên men lactic ở đk kị khí. Để nơi ấm a Lên men cần có nhiệt độ thích hợp. Đường trong rau quả lên men lactic a có vị chua. Thêm đường a tăng lượng VK lactic. 4. Củng cố: (5’) - Nhận xét đánh giá giờ học. Vệ sinh PTN. - Nêu lại cách làm sữa chua & muối chua rau quả. 5. Dặn dò: (2’) Làm bài thu hoạch theo bảng 37 & trả lời câu hỏi 1 – 6 / SGK trang 126 Xem trước bài mới: Sinh trưởng của vi sinh vật. Chuẩn bị trước câu hỏi: Sinh trưởng VSV là gì?