Giáo án Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học - Trường Tiểu học Hoàng Đan

ảnh và gợi ý học sinh nhận biết. + Tranh, ảnh về đề tài cô, chú bộ đội rất phong phú : bộ đội với thiếu nhi, bộ đội giúp nhân dân, bộ đội hành quân, .... + Ngoài hình ảnh cô, chú bộ đội còn có thêm các hình ảnh khác để tranh sinh động hơn. - Gợi ý cho học sinh nêu lên những tranh về đề tài bộ đội mà các em biết. Hoạt động 2 : Cách vẽ tranh - Giáo viên yêu cầu học sinh nhớ lại hình ảnh cô hoặc chú bộ đội + Quân phục : quần áo, mũ, màu sắc, ... + Trang thiết bị : vũ khí, xe, pháo, tàu thuỷ, máy bay, ... - Gợi ý cho học sinh cách thể hiện nội dung, có thể vẽ : + Chân dung cô hoặc chú bộ đội. + Bộ đội trên xe tăng hoặc trên mâm pháo. + Bộ đội tập luyện trên thao trường hay đứng gác. + Bộ đội vui chơi với thiếu nhi. + Bộ đội giúp nhân dân (thu hoặc mùa, chống bão lũ, ...) - Nhắc học sinh cách vẽ : + Vẽ hình ảnh chính trước. + Ngoài hình ảnh cô và chú bộ đội còn có thêm các hình ảnh khác để tranh sinh động hơn. - Trước khi vẽ, giáo viên và học sinh xem một số tranh của học sinh các lớp để tạo niềm tin cho các em. Hoạt động 3 : Thực hành - Giáo viên gợi ý cho học sinh tìm cách thể hiện nội dung - Nhắc học sinh cách vẽ. + Vẽ hình ảnh chính, phụ. + Gợi ý học sinh vẽ thêm cảnh vật cho sinh động, nhưng phải phù hợp với nội dung tranh. - Quan sát, gợi ý học sinh. + Vẽ hình như đã hướng dẫn )vẽ vừa với phần giấy quy định) + Vẽ màu : phù hợp với nội dung, màu có đậm, có nhạt. Hoạt động 4 : Nhận xét, đánh giá : - Giáo viên cùng học sinh nhận xét một số bài vẽ về : + Cách thể hiện nội dung đề tài. + Bố cục hình dáng. + Màu sắc. - Học sinh chọn các tranh đẹp và xếp theo ý mình. Dặn dò : - Nhắc học sinh về nhà hoàn thành bài nếu ở lớp chữa vẽ xong. - Quan sát cái lọ hoa. 3. Tiết 3 : Bài 17 - Mĩ thuật lớp 4 - Vẽ trang trí : Trang trí hình vuông I. Mục tiêu : - Học sinh hiểu biết thêm về trang trí hình vuông và sử dụng nó trong cuộc sống. - Học sinh biết chọn hoạ tiết và trang trí được hình vuông (sắp xếp hình mảng, hoạ tiết, màu sắc hài hoà, có trọng tâm). - Học sinh cảm nhận được vẻ đẹp của trang trí hình vuông. II. Chuẩn bị : GV : SGK; SGV - Một số đồ vận có ứng dụng trang trí hình vuông như : khăn vuông, khăn trải bàn, thảm, gạch hoa, ... - Một số bài trang trí hình vuông của học sinh các lớp trước. - Sưu tầm một số bài trang trí hình vuông đã in trong các giáo trình mĩ thuật hoặc bộ ĐDDH. - Hình hướng dẫn các bước trang trí hình vuông. HS : Giấy vẽ hoặc vở thực hành. - Bút chì, tẩy,, compa, thước kẻ, màu vẽ, ... III. Các hoạt động dạy học chủ yếu : Giới thiệu bài : Giáo viên lựa chọn cách giới thiệu bài cho phù hợp với nội dung. Hoạt động 1 : Quan sát nhận xét : - Giáo viên giới thiệu một số bài trang trí hình vuông và hình 1, 2 trang 40 SGK để học sinh nhận xét và tìm ra cách trang trí. + Có nhiều cách trang trí hình vuông. + Các họa tiết thường được sắp xếp đối xứng qua các đường chéo và được trục. + Hoạ tiết chính thường to hơn và nằm ở giữa. + Hoạ tiết phụ thường nhỏ hơn và nằm ơe 4 góc hoặc xung quanh. + Những hoạ tiết giống nhau thì vẽ bằng nhau, cùng màu, cùng độ đậm nhạt. + Màu sắc và đậm nhạt làm rõ trọng tâm của bài. - Giáo viên gợi ý cho học sinh so sánh, nhẫn ét hình 1, 2 trang 40 SGK để tìm ra sự giống và khác nhau của cách trang trí về bố cục hình vẽ và màu sắc. Hoạt động 2 : Cách trang trí hình vuông - Giáo viên vẽ một số hình vuông lên bảng hoặc yêu cầu học sinh xem hình 3 trang 41 SGK để hướng dẫn. + Kẻ các đường trục. + Tìm và vẽ các hình mảng trang trí (giáo viên vẽ minh hoạ trên bảng từ 2 đến 3 cách vẽ hình mảng khác) - Giáo viên sử dụng một số hoạ tiết như hình hoa, lá đơn giản vẽ vào các hình mảng cho phù hợp để học sinh nhận ra. + Cách sắp xếp hoạ tiết (đối xứng, nhắc lại, xen kẽ, ...) + Cách vẽ hoạ tiết vào các mảng sau đó có thể cho một vài học sinh lên bảng vẽ hoạ tiết vào các hình còn lại hoặc chuẩn bị một số hoạ tiết đã cắt sẵn bằng giấy rồi cho học sinh xếp vào các hình vuông theo ý thích. - Giáo viên gợi ý cách vẽ màu : + Không vẽ quá nhiều màu (dùng từ 3 đến 4 màu) + Vẽ màu vào hoạ tiết chính trước, hoạ tiết phụ và vẽ nền sau. + Màu sắc cần có đậm nhạt để làm rõ trọng tâm. Hoạt động 3 : Thực hành : Ở bài này, có thể cho một số học sinh làm theo nhóm trên khổ giấy A4 hoặc vẽ bảng bằng phấn màu. - Giáo viên nhắc học sinh : + Vẽ hình vuông vừa với tờ giấy. + Kẻ các đường trục bằng bút chì (kẻ đường chéo góc trước và kẻ đường trục giữa sau) + Vẽ các hình mảng theo ý thích, hình mảng ở giữa (có thể là hình tròn, hình vuông hay hình tứ giác, ...) các hình mảng phụ ở bốn góc xung quanh (tham khảo hình 3 trang 41 SGK). + vẽ hoạ tiết vào các mảng (tuỳ chọn), các hoạ tiết giống nhau thì vẽ bằng nhau, chú ý nhìn trục để vẽ cho hoạ tiết cân đối và đẹp. + Chọn và vẽ màu theo ý thích, có đậm nhật. - Học sinh làm bài. Hoạt động 4 : Đánh giá nhận xét : Giáo viên cùng học sinh tìm chọn một số bài vẽ có ưu điểm và nhược điểm điển hình để cùng đánh giá, xếp loại. Dặn dò : Quan sát hình màu sắc của các loại lọ, quả. * Kết quả 3 tiết dạy thực hiện các giải pháp : Tiết Bài Lớp Sĩ số Tên bài dạy Kết quả Ghi chú A+ % A % B % 1 5 5A 27 Nặn tạo dáng : Nặn con vật quen thuộc 10 45,5 12 54,5 0 0 2 17 3B 31 Vẽ tranh : Đề tài cô (chu) bộ đội 12 42,8 16 57,2 0 0 3 17 4C 29 Vẽ trang trí : Trang trí hình vuông 13 43,3 17 56,7 0 0 Qua 3 tiết dạy mẫu trên chứng minh một số giải pháp tôi đưa ra là hoàn toàn đúng đắn. Kết quả thu được thật đáng khích lệ, không còn học sinh xếp loại chưa hoàn thành nữa mà tỷ lệ A+ và A ở mức hoàn thành và hoàn thành tốt rất cao đật 100% vượt chỉ tiêu nhà trường giao về điểm A+ là 11,6%; B ; à 2%. Vì vậy tôi sẽ áp dụng những giải pháp này vào trong việc giảng dạy của mình sau này để mình giúp cho chất lượng dạy và học môn Mĩ thuật của trường Tiểu học Hoàng Đan được tốt hơn và tôi mạnh dạn đưa ra những giải pháp này cho các bạn đồng nghiệp trong huyện tham khảo và góp ý để cùng nâng cao chất lượng dạy và học trong huyện nhà. Phần c : KẾT LUẬN 1. Kết luận : Qua thực tế giảng dạy trong những năm qua tôi luôn xác định được mục tiêu trong nhà trường Tiểu học, đồng thời cũng hiểu sâu sắc được vai trò của môn Mĩ thuật trong việc giáo dục học sinh phát hiện ra những mặt hạn chế và có một giải pháp nâng cao hiệu quả của việc dạy và học môn Mĩ thuật. Tôi thấy việc nắm vững phương pháp và cách tổ chức cơ bản về môn Mĩ thuật cũng như việc xây dựng cho mình một cách tổ chức dạy học vững chắc còn có tìm ra những giải pháp dạy học phù hợp của môn Mĩ thuật sẽ có tác dụng và ý nghĩa rất quan trọng trong hoạt động dạy và học, giúp cho giáo viên có một định hướng đúng đắn, phù hợp một cách thức tổ chức giờ hợp lý giúp cho học sinh hứng thú tìm hiểu, khám phá thế giới thẩm mĩ một cách say mê, hấp dẫn, góp phần giáo dục nên những con người toàn diện hơn theo 4 mục đích : Đức - Trí - Thể - Mĩ. Nó giúp học sinh hoàn thiện nhân cách có ý thức tu dưỡng, biết yêu thương, quý trọng mọi người, biết hướng tới những tình cảm cao đẹp hơn, từ đó điều chỉnh nên những con người mới với những nhân cách tốt. - Muốn giảng dạy tốt môn học trước hết giáo viên phải hiểu được mục đích yêu cầu của môn học từ đó tìm ra cho mình một định hướng giảng dạy đúng đắn. - Phải hiểu được đặc điểm tâm lý của trẻ, hiểu biết được mức độ cảm nhận của học sinh về thế giới xung quanh thông qua các bài học. - Luôn luôn tôn trọng gần gũi học sinh. - Phải có tính kiên trì công tác giảng dạy, khéo léo động viên kịp thời đối với các em. - Áp dụng nhiều phương pháp trò chơi, phương pháp thích hợp, không áp đặt đòi hỏi quá cao đối với học sinh để giúp các em yêu thích môn học và học tốt hơn. - Trong tiết học luôn tạo không khó vui vẻ thoải mái nhẹ nhàng, thu hút lòng say mê của các em đối với tiết học, môn học. - Việc quan trọng yêu cầu của mỗi tiết học là giáo viên phải chuẩn bị đầy đủ đồ dùng trực quan, trực quan phải đẹp, hấp dẫn để học sinh quan sát. - Sử dụng linh hoạt trong phối hợp các phương pháp dạy học thích hợp. - Thường xuyên trao đổi để tìm ra phương pháp dạy học thích hợp. - Ứng dụng thông tin, phần mềm của công nghệ thông tin vào môn Mĩ thuật như qua băng đĩa, ... có như vậy chất lượng học tập mới đạt hiệu quả cao. Những giải pháp trên đã được chứng minh ở một số lớp tại trường Tiểu học Hoàng Đan, tôi thấy thực hiện những giải pháp trên là đúng. Vì thế tôi mạnh dạn thực hiện giảng dạy trong những năm học tới. Vì thời gian có hạn nên tôi mới tìm ra được một số giải pháp trên, nhưng tôi sẽ cố gắng hơn nữa để tìm ra một số giải pháp tối ưu hơn, để đóng góp cho nền giáo dục Mĩ thuật trong trường Tiểu học Hoàng Đan được tốt hơn và nền giáo dục Mĩ thuật của toàn ngành nói chung giúp học sinh phát triển toàn diện về “Đức - Trí - Thể - Mĩ” 2. Khuyến nghị : Để cho việc dạy và học môn Mĩ thuật được tốt hơn, tôi mong các cấp lãnh đạo quan tâm hơn nữa đến việc giảng dạy bộ môn này, và tôi có một số kiến nghị sau : 1- Nhà trường cần bố trí phòng học chức năng đầy đủ hơn về cơ sở vật chất. 2- Phòng GD&ĐT Tam Dương quan tâm tới các buổi sinh hoạt cụm. 3- Sở GD&ĐT cần tổ chức lớp học nâng cao việc giảng dạy môn Mĩ thuật. 4- Bộ GD& ĐT cần có một số đồ dùng dạy phân môn Mĩ thuật cụ thể hơn, nhiều hơn. Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của tôi về việc áp dụng một số phương pháp dạy học để dạy tốt hơn môn Mĩ thuật mà tôi đã áp dụng thành công, tôi rất mong được sự quan tâm đóng góp ý kiến của hội đồng khoa học các cấp đến đề tài của tôi được đầy đủ hơn, để tôi ngày một nâng cao chuyên môn hơn./. Hoàng Đan, ngày .... tháng 5 năm 2009 Người viết sáng kiến Nguyễn Chí Dân TÀI LIỆU THAM KHẢO - Phương pháp giảng dạy Mĩ thuật - Nhà xuất bản Giáo dục - Thiết kế bài giảng Mĩ thuật lớp 1; 2; 3; 4; 5 - Nhà xuất bản Văn Hoá - Sách giáo khoa Mĩ thuật lớp 1; 2; 3; 4; 5 - nhà xuất bản giáo dục. - Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên Tiểu học chu kỳ (2003 - 2007). - Giáo trình Mĩ thuật - Nhà xuất bản Đại học sư phạm.