Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Tuần 26 - Bản đẹp 2 cột

- 1 HS đọc yêu cầu bài tập 2-Bài tập 2 (SGK/75) - Trình bày miệng trước lớp - Hàm ý của câu : “Tuổi già cần nước chè: - HS khác bổ sung (nếu có) “ở Lào Cai đi sớm quá”: Bác lái xe muốn nói : “Ông hoạ sĩ già chưa kịp uống nước chè đấy” 3-Bài tập 3 (SGK/75, 76) - 1HS đọc yêu cầu bài tập - Câu có chứa hàm ý trong đoạn văn - Làm BT và trình bày miệng “Cơm chín rồi !” - HS khác bổ sung (nếu có) - GV đánh giá - Nội dung của hàm ý: con bé muốn một lần nữa gọi ông Sáu vào ăn cơm. 4-Bài tập 4 (SGK/76) - 1HS đọc yêu cầu bài tập Các câu in đậm trong đoạn trích - Trình bày miệng - Hà, nắng gớm,về nào - HS khác bổ sung (nếu có) - GV đánh giá -> Đây là câu nói lảng (nói sang chuyện khác tránh đề tài đang bàn của mọi người dân đi tản cư) -> Đây là câu nói dở dang của bà lão. => Cả hai câu in đậm đều không chứa hàm ý . E. Tổng kết bài học và hướng dẫn h/s học bài: (3p) - GV đưa bài tập củng cố. Khái quát nội dung bài học. - Nắm nội dung bài học. - Làm những bài tập tương tự. - Chuẩn bị bài: Nghị luận về đoạn thơ, bài thơ. Rút kinh nghiệm: . Ngày soạn: 21/02/2014 Ngày giảng: .................... Tiết 124 Tập làm văn: NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ A-Mục tiêu: Giúp học sinh: Hiểu và biết cách làm một bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. - Kiến thức: Đặc điểm, yêu cầu đối với bài văn nghị luận về 1 đoạn thơ, bài thơ - Kĩ năng: + Nhận diện được bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. + Tạo lập văn bản nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. B. Chuẩn bị: - GV: G/án; Dụng cụ dạy học. - HS: Học và chuẩn bị bài ở nhà. C. Kiểm tra bài cũ: I. Tổ chức (1p) II. Kiểm tra. (2p) Kiểm tra sự chuẩn bị của H/s. D. Bài mới: 1. Đặt vấn đề. (1p) GV dẫn vào bài. 2. Triển khai bài. Hoạt động của GV và HS Nội dung kiến thức * Hoạt động 1.(28p) * Văn bản: “Khát vọng hoa nhập, dâng hiến cho đời” (Hà Vinh 2 HS đọc. Thảo luận, hoạt động nhóm. ? Vấn đề nghị luận? ? Em có nhận xét gì về vấn đề này. I. Tìm hiểu bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. 1. Văn bản: Khát vọng hòa nhập, dâng hiến cho đời. 2. Nhận xét. - Hình ảnh mùa xuân và tình cảm thiết tha của Thanh Hải trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” - Đây là một vấn đề thuộc lĩnh vực văn học : đề tài của một bài thơ ? Văn bản để nêu lên những luận điểm gì về hình ảnh mùa xuân trong bài thơ? -> Những luận điểm được nêu lên trong bài. + Hình ảnh mùa xuân trong bài thơ của Thanh Hải mang nhiều tầng ý nghĩa. Trong đó, hình ảnh nào cũng thật gợi cảm, thật đáng yêu . + Hình ảnh mùa xuân rạo rực của thiên nhiên, đất nước trong cảm xúc thiết tha, trìu mến của nhà thơ . + Hình ảnh mùa xuân nho nhỏ thể hiện khát vọng hoà nhập, dâng hiến được nối kết tự nhiên với hình ảnh mùa xuân thiên nhiên, đất nước ? Người viết đã sử dụng những luận cứ nào để làm sáng tỏ các luận điểm đó ? -> Để chứng minh cho các luận điểm đó, người viết đã chọn giảng, bình các câu thơ, hình ảnh đặc sắc, đã phân tích giọng điệu trữ tình, kết cấu của bài thơ . ? Hãy chỉ ra các phần mở bài, thân bài, kết bài của văn bản trên. ? Em có nhận xét gì về bố cục của văn bản này? -> Mở bài : Từ đầu -> “đáng trân trọng” - Thân bài: Từ “Hình ảnh mùa xuân..của mùa xuân”. - Kết bài : Đoạn văn cuối. -> Bố cục chặt chẽ, có đầy đủ các phần thông thường của một văn bản, giữa các phần có sự liên kết tự nhiên về ý và về diễn đạt . ? Cách diễn đạt trong từng đoạn của văn bản có làm nổi bật được luận điểm không. ? Bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ phải đảm bảo những yêu cầu gì? 2 HS đọc ghi nhớ * Nhận xét về cách diễn đạt: - Cách dẫn dắt vấn đề hợp lí. - Cách phân tích hợp lí. - Cách tổng kết khái quát hoá có sức th/phục. Cách diễn đạt này đã làm nổi bật được luận điểm. *Ghi nhớ ( SGK trang/78) * Hoạt động 2.(10p) - Hai HS đọc yêu cầu bài tập - GV gợi ý HS tìm thêm luận điểm - Trình bày trước lớp - HS khác bổ sung - GV đánh giá II. luyện tập. - Luận điểm về “nhạc điệu của bài thơ” (vì bất kỳ một bài thơ hay nào cũng có nhạc hàm chứa trong nó, bài thơ đã được nhạc sỹ Trần Hoàn phổ nhạc) - Luận điểm về bức tranh mùa xuân của bài thơ” (thể hiện ở hình ảnh, màu sắc, không gian,... được miêu tả trong bài thơ) E. Tổng kết bài học và hướng dẫn h/s học bài: (3p) - GV khái quát nội dung bài học. - Nắm nội dung kiến thức. - Chuẩn bị bài: Cách làm bài văn nghị luận về đoạn thơ, bài thơ. Rút kinh nghiệm: . Ngày soạn: 21/02/2014 Ngày giảng: .................... Tiết 125: CÁCH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ A-Mục tiêu: Giúp h/s: Nắm vững hơn cách làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. - Kiến thức: + Đặc điểm, yêu cầu đối với bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. + Các bước làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. - Kĩ năng: + Tiến hành các bước làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. + Tổ chức, triển khai các luận điểm. B. Chuẩn bị: - GV: G/án; Dụng cụ dạy học. - HS: Học và chuẩn bị bài ở nhà. C. Kiểm tra bài cũ: I. Tổ chức (1p) II. Kiểm tra. (5p) Thế nào là nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. Bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ phải đảm bảo những yêu cầu gì? D. Bài mới: 1. Đặt vấn đề: (1p) Giờ học trước, các em đã tìm hiểu bài nghị luận về một đoạn thơ , bài thơ , các yêu cầu với bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. Giờ học này chúng ta cùng tìm hiểu cách làm cụ thể. 2. Triển khai bài. Hoạt động của GV và HS Nội dung kiến thức * Hoạt động 1.(5p) G yêu cầu H tìm hiểu đề (SGK-79, 80): 8 đề bài. 2 HS đọc. ? Các đề bài trên được cấu tạo như thế nào. ? Các từ như trong đề bài phân tích, cảm nhận, cảm nhận và suy nghĩ biểu thị những yêu cầu gì đối với bài làm. H. Suy nghĩ, trả lời. G.Nhận xét, chốt. Từ phân tích: yêu cầu nghiêng về phương pháp. - Từ cảm nhận : yêu cầu nghị luận trên cơ sở cảm thụ của người viết. - Từ suy nghĩ : yêu cầu nghị luận nhấn mạnh tới nhận định, phân tích của người làm bài. ? Với các đề không có lệnh, ta phải làm công việc gì. ->Với đề bài không có lệnh, người viết bày tỏ ý kiến của mình về vấn đề được nêu ra trong bài. ? Qua việc phân tích các đề bài ở trên, em rút ra nhận xét gì về đề bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. * Hoạt động 2.(22p) Đề bài : phân tích tình yêu quê hương trong bài thơ “Quê hương” của Tế Hanh. ? Để thực hiện yêu cầu của đề bài, ta phải tiến hành những bước nào, nhiệm vụ cụ thể của từng bước. ? Hãy lập dàn bài cho đề văn trên. -> Bước 2: Lập dàn bài (SGK-81) 2 HS đọc. ->Bước3: Viết bài (SGK) ->Bước 4:Đọc lại bài viết và sửa chữa (SGK) Văn bản : “Quê hương trong tình thương, nỗi nhớ”. 2 HS đọc. ? Tìm bố cục của văn bản trên, nhận xét về bố cục đó. -> Bố cục: 3 phần. + Mở bài: Từ đầu đến “ khởi đầu rực rỡ”. + Thân bài: Từ “Nhà thơ” đến “thành thực của Tế Hanh”. + Kết bài: Còn lại. -> Bố cục mạch lạc, chặt chẽ. ? Trong phần thân bài, người viết đã trình bày những nhận xét gì về tình yêu quê hương trong bài thơ. -> Những nhận xét chính: Nhà thơ đã viết “Quê hương” bằng tất cả tình yêu tha thiết, trong sáng đầy thơ mộng của mình: - Những hình ảnh đẹp như mơ, đầy sức mạnh khi ra khơi. - Cảnh trở về tấp nập, no đủ. - Hình ảnh người dân chài giữa đất trời lộng gió với vị nồng mặn của biển khơi. - Hình ảnh, ngôn từ của bài thơ giàu sức gợi cảm, thể hiện 1 tâm hồn phong phú, rung động tinh tế. ? Những suy nghĩ, ý kiến ấy được dẫn dắt, khẳng định bằng cách nào, được liên kết với phần Mở bài , Kết bài ra sao. -> + Những suy nghĩ, ý kiến luôn được gắn cùng sự phân tích, bình giảng cụ thể hình ảnh, ngôn từ, giọng điệu ... của bài thơ. + Phần Thân bài nối kết với phần Mở bài chặt chẽ, tự nhiên. Đó là sự phân tích, chứng minh làm sáng tỏ nhận xét bao quát đã nêu ở phần Mở bài . + Từ các luận điểm được triển khai trong phần Thân bài đã dẫn tới phần Kết bài: đánh giá sức hấp dẫn, khẳng định ý nghĩa của bài thơ. ? Văn bản này có tính thuyết phục, sức hấp dẫn không? Vì sao? -> Những lý do tạo nên tính hấp dẫn và sức thuyết phục của văn bản: + Bố cục văn bản mạch lạc, rõ ràng. + Người viết đã trình bày cảm nghĩ, ý kiến bằng cả lòng yêu mến, rung cảm thiết tha đối với bài thơ “Quê hương”. *2 HS đọc ghi nhớ. * Hoạt động 3. (8p) - HS đọc yêu cầu bài tập (SGK- 84). - Hướng dẫn HS tìm ý( trả lời các câu hỏi trong phần gợi ý SGK) I-Đề bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. -Nêu yêu cầu nghị luận về một đoạn thơ bài thơ. - Cấu tạo đề: + Đề có kèm theo lệnh. + Đề không kèm theo lệnh. II-Cách làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. -Bước 1: Tìm hiểu đề và tìm ý: +Tìm hiểu đề: đọc kỹ đề, xác định yêu cầu dựa vào những từ ngữ then chốt. +Tìm ý dựa vào yêu cầu của đề để đặt ra những câu hỏi tìm ý. -Bước 2: Lập dàn bài. +Mở bài: Giới thiệu đoạn thơ, bài thơ và bước đầu nêu nhận xét, đánh giá của mình. +Thân bài: Lần lượt trình bày những suy nghĩ, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ , bài thơ. +Kết bài: Khái quát giá trị ý nghĩa của đoạn thơ, bài thơ. -Bước 3: Viết bài. -Bước 4: Đọc lại bài viết và sửa lỗi. *Tìm hiểu văn bản. Quê hương trong tình thương nỗi nhớ. * Cách tổ chức và triển khai luận điểm: Bài Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ cần nêu lên được các nhận xét, đánh giá và sự cảm thụ riêng của người viết. Những nhận xét, đánh giá ấy phải gắn với sự phân tích, bình giá ngôn từ, hình ảnh, giọng điệu, nội dung cảm xúc,... của tác phẩm. *Ghi nhớ SGK- 83) III. Luyện tập. -Mở bài : Giới thiệu bài thơ nói chung, khổ thơ nói riêng. -Thân bài : + Phân tích cảm nhận về mùa thu sang thông qua các biện pháp nghệ thuật: -Nhân hoá: “ phả vào”, “chùng chình” - Miêu tả: “gió se” - Việc sử dụng các từ: “bỗng”, “hình như” . + N.xét, đánh giá thành công của tác giả. -Kết bài : Nêu giá trị của khổ thơ. E. Tổng kết bài học và hướng dẫn h/s học bài: (3p) - GV khái quát nội dung bài học. - Nắm nội dung kiến thức. - Viết thành bài hoàn chỉnh ở nhà - Chuẩn bị bài: Mây và sóng. Rút kinh nghiệm: . Kiểm tra, ngày 15 tháng 02 năm 2014 Nhận xét ........................................................................ TỔ TRƯỞNG: