Giáo án Ngữ Văn Lớp 6 - Tuần 21 - Trần Thị Thùy Trang

g phụ ,dự kiến các PPDH tích hợp. 2. Về phía học sinh: - Học và soạn bài theo yêu cầu giáo viên. C. Phương pháp. -Động não, suy nghĩ về cách ứng xử của nhân vật trong truyện . -Thảo luận nhóm và cặp đôi chia sẻ suy nghĩ về lối sống khiêm tốn,tôn trọng người khác. D. Tiến trình tổ chức các hoạt động: Kiểm tra bài cũ:5p ? Nêu một số nét về tác giả Đoàn Giỏi? ? Nêu ý nghĩa của truyện? Dạy bài mới: Hoạt động 1: Giới thiệu bài 1p. Văn bản mà chúng ta tiếp cận hôm nay là một truyện ngắn đạt giải cao nhất trong cuộc thi “Tương lai vẫy gọi” do báo Thiếu niên tiền phong phát động của nhà văn Tạ Duy Anh. Để cảm nhận được nội dung ý nghĩa truyện thông qua nghệ thuật kể chuyện và miêu tả tâm lí nhân vật trong tác phẩm, các em đã chuẩn bị những câu hỏi gợi ý trong SGK. Trên cơ sở đó, chúng ta sẽ cùng nhau thảo luận để rút ra được bài học thiết thực cho bản thân trong học tập cũng như trong cuộc sống qua bài “Bức tranh của em gái tôi” HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH NỘI DUNG GHI BẢNG Hoạt động 2: HDHS đọc và tìm hiểu chú thích 14p I. Giới thiệu văn bản: ? Dựa vào chú thích SGK/33, hãy nêu một số nét chính về Tạ Duy Anh? è TDA sinh năm 1959, quê tỉnh Hà Tây 1. Tác giả: - TDA sinh năm 1959, quê ở huyện Chương Mĩ, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội) ? Tác phẩm? è HS trả lời 2. Tác phẩm: “BTCEGT” là truyện ngắn đoạt giải nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” của báo “Thiếu niên tiền phong” Hoạt động 3:HDHS tìm hiểu nội dung văn bản 55p II. Tìm hiểu văn bản: 1. Nội dung ? Yêu cầu HS đọc văn bản. è HS đọc ? Yêu cầu HS tóm tắt truyện è HS tóm tắt ? Nhân vật chính trong truyện là ai? è Nhân vật 9 là 2 anh em. Nhưng nếu xem xét kĩ về vai trò của từng nhân vật đối với việc thể hiện chủ đề của tp thì nv người anh có vị trí quan trọng hơn (nhân vật trung tâm) ? Truyện được kể theo lời của nhân vật nào? è Truyện được kể từ ngôi thứ nhất bằng lời của nhân vật người anh ? Việc lựa chọn vai kể như vậy có tác dụng gì? è HS trả lời a. Nhân vật Kiều phương: ? Từ lời kể của nhân vật người anh, người em gái đã hiện ra trước mắt chúng ta là một cô bé như thế nào? è - Hồn nhiên - Tài năng - Độ lượng - Nhân hậu - Say mê hội họa - Hồn nhiên, trong sáng, nhân hậu ? Hãy chỉ các chi tiết chứng minh cho điều em vừa nói? ? Trong những phong cánh tốt đẹp của người em gái, em thích nhất điểm nào? Vì sao? è HS trả lời b. Tâm trạng và thái độ của nhân vật người anh: ? Khi thấy em gái tự chế màu vẽ thì người anh ntn? è Bí mật theo dõi. Quan sát những biểu hiện của lòng say mê hội họa của Kiều Phương @ Khi em gái tự chế màu vẽ: - Bắt gặp bí mật theo dõi à Tò mò, hiếu kì ? Khi tài năng của em gái được phát hiện thì tâm trạng người anh ntn? è Cảm thấy buồn vì không tìm thấy ở mình một tài năng nào @ Khi tài năng em gái được phát hiện: - Cảm thấy mình bất tài à chỉ muốn gục xuống khóc ? Từ đó thái độ của cậu đối với đứa em như thế nào? è Thái độ khó chịu, hay gắt gỏng với đứa em - Có thái độ khó chịu, hay gắt gỏng với em gái “chỉ cần mộtum lên” à Mặc cảm, ghen tị với tài năng của cô em gái ? Tuy ghen tị với tài năng của em gái nhưng cậu có xem những bức tranh của em gái mình vẽ hay không? è Cậu vẫn không thể không quan tâm đến những bức tranh của em gái - Lén xem những bức tranh và thầm cảm phục tài năng của em gái mình ? Khi đứng trước bức tranh đoạt giải của em gái, tâm trạng của người anh ntn? ? Tìm từ ngữ thể hiện sự xúc động của người anh trước bức chân dung? q GV cho HS thảo luận giải thích về câu văn trên ? Những bức tranh ấy có tác dụng gì đối với người anh? è Xúc động è Thoạt tiên là sự ngỡ ngàng à hãnh diện à xấu hổ è Ngạc nhiên: vì bức tranh ấy hoàn toàn bất ngờ với cậu. Hãnh diện: vì thấy mình hiện ra với những nét đẹp trong bức tranh của em gái. Xấu hổ: do tự nhận ra được những yếu kém (nhỏ nhen ích kỉ) của mình, thấy mình không xứng đáng được như vậy trong bức tranh của em gái: “Dưới mắt em tôi, tôi hoàn hảo đến thế kia ư?”. Vì thế mà người anh đã hiểu được rằng, bức chân dung của mình được vẽ nên bằng “tâm hồn và lòng nhân hậu” của cô em gái è Người anh nhận ra được hạn chế của bản thân c. Khi xem tranh: - Xúc động khi cảm nhận được tâm hồn, lòng nhân hậu của Kiều Phương + Ngỡ ngàng + Hãnh diện + Xấu hổ à Nhận ra được hạn chế của bản thân ? Đặt trong mối tương quan với nhân vật người anh, nhân vật cô em gái có vài trò ntn? è Cô em gái như một tấm gương để người anh soi vào, từ đó tự nhận thức đúng về mình ? Nêu nghệ thuật của truyện? è HS trả lời 2. Nghệ thuật - Kể chuyện bằng ngôi thứ nhất tạo nên sự chân thật cho câu chuyện - Miêu tả chân thực diễn biến tâm lí của nhân vật ? Ý nghĩa của truyện? è HS trả lời 3. Ý nghĩa văn bản - Tình cảm trong sáng, nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lòng ghen ghét, đố kị Hoạt động 4: HDHS tổng kết 10p III. Tổng Kết: ? Nêu giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện? è HS đọc ghi nhớ SGK/35 @ Ghi nhớ SGK/35 ? Rút ra bài học gì về thái độ ứng xử trước tài năng và thành công của người khác? è HS tự rút ra bài học @ Bài học: Trước thành công hay tài năng của người khác, mỗi người cần vượt qua lòng mặc cảm, tự ti để có được sự trân trọng và niềm vui thực sự chân thành. Lòng nhân hậu và sự độ lượng có thể giúp cho con người tự vượt lên bản thân mình Hoạt động 5: Củng cố 2p ? Nhắc lại ghi nhớ SGK Hoạt động 6: HDHS học bài ở nhà và chuẩn bị bài mới:.3p J Tự học - Đọc kĩ truyện, nhớ những sự việc chính, kể tóm tắt được truyện - Hiểu ý nghĩa của truyện - Hình dung và tả lại thái độ của những người xung quanh khi có một ai đó đạt thành tích xuất sắc J Soạn bài: “Luyện nói về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả” Œ Từ truyện “Bức tranh của em gái tôi”, lập dàn ý để trình bày ý kiến theo 2 câu hỏi SGK  Lập dàn ý cho bài văn miêu tả một đêm trăng nơi em ở Ž Lập dàn ý về quang cảnh một buổi sáng trên biển Phân công 3 tổ chuẩn bị trước ở nhà (Tổ 1: câu 1; tổ 2: câu 2; tổ 3: câu 3) ( Rút kinh nghiệm: Ngày dạy: 30 à 4/2/2012 Lớp dạy: 6A1, 6A2 Tuần 21 Tiết 83 - 84 Ngày soạn: 28/1/2011 @J? A. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS: 1.Kiến thức: - Những yêu cầu cần đạt đối với việc luyện nói - Những kiến thức đã học về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả - Những bước cơ bản để lựa chọn các chi tiết hay, đặc sắc khi miêu tả một đối tượng cụ thể 2.Kĩ năng: - Sắp xếp các ý theo một trình tự hợp lí - Đưa các hình ảnh có phép tu từ so sánh vào bài nói - Nói trước tập thể lớp thật rõ ràng, mạch lạc, biểu cảm, nói đúng nội dung, tác phong tự nhiên 3.Thái độ: Nghiêm túc trong học tập B. Chuẩn bị của GV& HS: 1. Về phía giáo viên: - Bảng phụ ,dự kiến các PPDH tích hợp. 2. Về phía học sinh: - Học và soạn bài theo yêu cầu giáo viên. C. Phương pháp. Vấn đáp,gợi mở, thực hành nói D. Tiến trình tổ chức các hoạt động: Kiểm tra bài cũ:5p ? Thế nào là văn miêu tả? ? Muốn miêu tả được, trước hết chúng ta phải biết điều gì? Dạy bài mới: Hoạt động 1: Giới thiệu bài 1p Tiết học hôm nay sẽ rèn luyện cho các em kĩ năng tự tin nói trước đám đông với kiểu bài văn miêu tả. HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH NỘI DUNG GHI BẢNG Hoạt động 2: HDHS củng cố kiến thức 14p I. Củng cố kiến thức ? Nêu vai trò, tầm quan trọng, ý nghĩa của việc luyện nói. GV có thể gọi 1HS nói về một vấn đề đơn giản à nhận xét kĩ năng nói của các em ? Trong khi nói, yêu cầu người nói phải ntn? è HS trả lời - Vai trò, tầm quan trọng, ý nghĩa của việc luyện nói - Yêu cầu của việc luyện nói: + Dựa vào dàn ý (không viết thành bài văn), nói rõ ràng, mạch lạc + Biết nói với âm lượng vừa đủ, có ngữ điệu, diễn cảm + Tác phong mạnh dạn, tự tin Hoạt động 3: HDHS tìm hiểu luyện tập 65p II. Luyện tập ? Yêu cầu HS đọc BT1/35, 36 è HS đọc 1. Truyện “Bức tranh của em gái tôi”: ? Theo em, Kiều Phương là người như thế nào? è Tâm hồn trong sáng, tài năng, nhân hậu Ø Kiều Phương: - Kiều Phương là một hình ảnh đẹp - Vẻ đẹp của tài năng, của một tâm hồn trong sáng, tấm lòng vị tha nhân hậu ? Từ các chi tiết về nv, hãy miêu tả lại hình ảnh KP theo tưởng tưởng của em? è HS tự miêu tả ? Anh của KP là người ntn? è HS trả lời Ø Người anh: - Phê phán là chính - Nhưng cũng phải thấy người anh có phẩm chất tốt đẹp: Biết hối hận và nhận ra sự cao thượng của em gái mình 2. Kể về người anh, chị, em mình ? Hãy kể cho các bạn nghe về anh, chị hoặc em của mình? q Gợi ý: chú ý quan sát, tưởng tượng, so sánh làm nổi bật GV: nhận xét è Đại diện nhóm trình bày. Các nhóm còn lại chú ý lắng nghe rồi nhận xét - Hình dáng - Tính cách à Nhận xét - Đặc điểm tiêu biểu 3. Miêu tả một đêm trăng nơi em ở: GV gợi ý cho HS lập dàn ý miêu tả một đêm trăng nơi em ở ? Dựa vào dàn ý, hãy nói trước các bạn về đêm trăng ấy? GV: nhận xét q Khi trình bày trước tập thể. Cần lưu ý: + Chọn vị trí để trình bày sao cho có thể nhìn được người nghe + Ngôn ngữ nói rõ ràng, tự nhiên theo dàn ý đã chuẩn bị + Biết nói với âm lượng đủ nghe, có ngữ điệu, biết biểu cảm với đối tượng được miêu tả è Đại diện nhóm trình bày. Các nhóm còn lại chú ý lắng nghe rồi nhận xét è Đại diện nhóm nói. Các nhóm còn lại chú ý lắng nghe rồi nhận xét Dàn ý: - Mở bài: Giới thiệu thời gian, không gian ngắm trăng - Thân bài: Miêu tả đêm trăng + Bầu trời đêm? Vầng trăng? Cây cối? + Nhà cửa? Đường làng? (Ngõ phố?) Trình tự miêu tả: Khi trời vừa tối à khi trời tối hẳn à trong đêm à đi về khuya - Kết bài: Cảm nghĩ về đêm trăng Hoạt động 4: HDHS học bài ở nhà và chuẩn bị bài mới:.5p J Tự học - Xác định đối tượng miêu tả cụ thể, nhận xét về đối tượng và làm rõ nhận xét đó qua các chi tiết, hình ảnh tiêu biểu - Lập dàn ý cho bài văn miêu tả. - Làm BT 4, 5 J Soạn bài: “Vượt thác” Œ Đọc VB và chú thích  Cảnh dòng sông và hai bên bờ qua sự miêu tả đã đã đổi thay như thế nào theo từng chặng đường của con thuyền? Ž Vị trí quan sát để miêu tả của người kể chuyện trong bài là ở chỗ nào?  Qua bài văn, em cảm nhận như thế nào về thiên nhiên và con người lao động đã được miêu tả ( Rút kinh nghiệm: