Giáo án Ngữ Văn Lớp 6 - Tiết 6: Từ mượn - Năm học 2013-2014 - Võ Thị Tuấn

TiÕt 6 Ngµy so¹n:19-8-2011 Tõ m­în I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được thế nào là từ mượn - Biết cách sử dụng từ mượn trong nói và viết phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm từ mượn. - Nguồn gốc của từ mượn trong tiếng Việt. - Nguyên tắc từ mượn trong tiếng Việt. - Vai trò của từ mượn trng hoạt động giao tiếp và tạo lập văn bản. 2. Kỹ năng: - Nhận biết được các từ mượn trong văn bản. - Xác định đúng nguồn gốc của các từ mượn. - Viết đúng những từ mượn. - Sử dụng từ điển để hiểu nghĩa từ mượn. - Sử dụng từ mượn trong nói và viết. III. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: + Nghiªn cøu tµi liÖu, ®äc s¸ch gi¸o viªn, so¹n bµi + B¶ng phô viÕt VD vµ bµi tËp 2. Häc sinh: So¹n bµi IV. C¸c b­íc lªn líp: 1. æn ®Þnh tæ chøc- 2. KTBC: Ph©n biÖt tõ ®¬n vµ tõ phøc? LÊy VD? 3. Bµi míi: H§1: Khëi ®éng TiÕng ViÖt cña chóng ta v« cïng phong phó. ngoµi nh÷ng tõ thuÇn ViÖt, «ng cha ta cßn m­în mét sè tõ cña n­íc ngoµi ®Ó lµm giµu thªm ng«n ng÷ cña ta. VËy tõ m­în lµ nh÷ng tõ nh­ thÕ nµo? Khi m­în tõ, ta ph¶i tu©n thñ nh÷ng nguyªn t¾c g×? Bµi tõ mù¬n h«m nay sÏ gióp c¸c em hiÓu râ ®iÒu ®ã. Ho¹t ®éng cña Gv-Hs Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu kh¸i niÖm tõ thuÇn ViÖt vµ tõ m­în - GV treo b¶ng phô ®· viÕt VD. ? VD trªn thuéc v¨n b¶n nµo? Nãi vÒ ®iÒu g×? ? Dùa vµo chó thÝch sau v¨n b¶n Th¸nh Giãng, em h·y gi¶i thÝch nghÜa cña tõ tr­îng; tr¸ng sÜ? ? Theo em, tõ tr­îng, tr¸ng sÜ dïng ®Ó biÓu thÞ néi dung g×? ? §äc c¸c tõ nµy, c¸c em ph¶i ®i t×m hiÓu nghÜa cña nã, vËy theo em chóng cã n»m trong nhãm tõ do «ng cha ta s¸ng t¹o ra kh«ng? - Hai tõ nµy kh«ng ph¶i lµ tõ do «ng cha ta s¸ng t¹o ra mµ lµ tõ ®i m­în ë n­íc ngoµi( TiÕng H¸n- Trung Quèc) - C¸c tõ kh«ng ph¶i lµ tõ m­în ( thuÇn ViÖt) ®äc lªn ta hiÓu nghÜa ngay mµ kh«ng cÇn ph¶i gi¶i thÝch. ? Trong TiÕng ViÖt ta, cã c¸c tõ kh¸c thay thÕ cho nã ®óng nghÜa thÝch hîp kh«ng? ? Qua phÇn t×m hiÓu trªn, em hiÓu thÕ nµo lµ tõ m­în? Tõ thuÇn ViÖt? * Bµi tËp nhanh: H·y t×m tõ ghÐp H¸n ViÖt cã yÕu tè sÜ ®øng sau? - VD: Tö sÜ: Ng­êi lÝnh ®i ®¸nh trËn bÞ chÕt; Trung sÜ: mét cÊp bËc trong qu©n ®éi ? Theo em, tõ tr­îng, tr¸ng sÜ cã nguån gèc tõ ®©u? - Tõ m­în tiÕng H¸n( gäi lµ tõ H¸n ViÖt) * Cho HS ®äc c¸c tõ trong môc 3 ? Trong c¸c tõ ®ã, tõ nµo ®­îc m­în tõ tiÕng H¸n? Nh÷ng tõ nµo ®­îc m­în cña tiÕng n­íc kh¸c? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh thøc ch÷ viÕt cña c¸c tõ: ra-®i-«, in-t¬-nÐt, sø gi¶, giang san? - Cã g¹ch nèi ë gi÷a: ®©y lµ nh÷ng tõ ch­a ®­îc ViÖt ho¸ cao - Mét sè tõ: ti vi, xµ phßng, mÝt tinh, ga.. cã nguån gèc Ên ¢u nh­ng ®­îc ViÖt ho¸ cao h¬n viÕt nh­ ch÷ ViÖt. ? VËy theo em, chóng ta th­êng m­în tiÕng cña n­íc nµo? ? ThÕ nµo lµ tõ thuÇn ViÖt? Tõ m­în? ? Nguån gèc tõ m­în? HS ®äc ghi nhí Ho¹t ®éng 3: HS hiÓu nguyªn t¾c m­în tõ * HS ®äc phÇn trÝch ý kiÕn cña B¸c Hå? ? Qua ý kiÕn cña B¸c Hå, em hiÓu viÖc m­în tõ cã t¸c dông g×? ? NÕu m­în tõ tuú tiÖn cã ®­îc kh«ng? ? Em h·y rót ra kÕt luËn vÒ nguyªn t¾c m­în tõ? * Chó ý h/s c¸ch dïng tõ trong viÖc nh¾n tin trªn §TDD : Q=W ; Gi=j... I. tõ thuÇn ViÖt vµ tõ m­¬n: 1. VÝ dô: Chó bÐ vïng dËy, v­¬n vai mét c¸i bçng biÕn thµnh mét tr¸ng sÜ m×nh cao h¬n tr­îng. 2. NhËn xÐt: - Tr­îng: ®¬n vÞ ®o ®é dµi = 10 th­íc TQ cæ tøc 3,33m.( ë ®©y hiÓu lµ rÊt cao.) - Tr¸ng sÜ: ng­êi cã søc lùc c­êng tr¸ng, chÝ khÝ m¹nh mÏ, hay lµm viÖc lín. -> Hai tõ nµy dïng ®Ó biÓu thÞ sù vËt, hiÖn t­îng, ®Æc ®iÓm: ®¬n vÞ ®o l­êng; biÓu hiÖn søc m¹nh cña con ng­êi àTõ thuÇn ViÖt lµ tõ do nh©n d©n s¸ng t¹o ra àTõ m­în lµ tõ vay m­în tõ cña tiÕng n­íc ngoµi ®Ó biÓu thÞ nh÷ng sù vËt, hiÖn t­îng, ®Æc ®iÓm mµ tiÕng ViÖt ch­a cã tõ thÝch hîp ®Ó biÓu thÞ. - Tõ m­în tõ tiÕng H¸n: sø gi¶, giang s¬n, gan - Tõ cã nguån gèc Ên, ¢u( ®­îc ViÖt ho¸ ë møc cao): ti vi, xµ phßng, mÝt tinh, ga, b¬mra-®i-«, in-t¬-nÐt.( tõ ch­a ®­îc ViÖt ho¸ hoµn toµn) - §èi víi nh÷ng tõ ch­a ®­îc ViÖt ho¸ cao, khi viÕt cÇn cã g¹ch nèi ë gi÷a ®Ó nèi c¸c tiÕng víi nhau à M­în tõ tiÕng H¸n, Anh, Nga * Ghi nhí1: ( SGK/25) a. Tõ thuÇn ViÖt: b. Tõ m­în: c. Nguån gèc tõ m­în: II. nguyªn t¾c m­în tõ: 1. VD:sgk 2. NhËn xÐt - MÆt tÝch cùc: lµm giµu ng«n ng÷ d©n téc - MÆt tiªu cùc: lµm cho ng«n ng÷ d©n téc bÞ pha t¹p. à Kh«ng m­în tõ mét c¸ch tuú tiÖn, ph¶i b¶o vÖ sù trong s¸ng cña tiÕng ViÖt. *. Ghi nhí 2: SGK -tr /25 Ho¹t ®éng 4: III. luyÖn tËp: * Hs lµm bt vµo vë bt nv - Gäi HS ®äc bµi tËp vµ yªu cÇu HS lµm Bµi 1. Ghi l¹i c¸c tõ m­în a. M­în tõ H¸n ViÖt: v« cïng, ng¹c nhiªn, tù nhiªn, sÝnh lÔ b. M­în tõ H¸n ViÖt: Gia nh©n c. M­în tõ Anh: pèp, Mai-c¬n gi¾c-x¬n, in-t¬-nÐt. Bµi 2: X¸c ®Þnh nghÜa cña tõng tiÕng t¹o thµnh tõ H¸n ViÖt - Kh¸n gi¶: ng­êi xem + Kh¸n: xem + Gi¶: ng­êi - ThÝnh gi¶: ng­êi nghe + ThÝnh: nghe + gi¶: ng­êi - §éc gi¶: ng­êi ®äc + §éc: ®äc + Gi¶: ng­êi - YÕu ®iÓm: ®iÓm quan träng + yÕu: quan träng + §iÓm: ®iÓm - YÕu l­îc: tãm t¾t nh÷ng ®iÒu quan träng + YÕu: quan träng + L­îc: tãm t¾t - YÕu nh©n: ng­êi quan träng + YÕu: quan träng + Nh©n: ng­êi Bµi 3: H·y kÓ tªn mét sè tõ m­în - Lµ tªn c¸c ®¬n vÞ ®o l­êng: mÐt, lÝt, km, kg... - Lµ tªn c¸c bé phËn cña chiÕc xe ®¹p: ghi- ®«ng, pª-®an, g¸c ®ê- bu... - Lµ tªn mét sè ®å vËt: ra-®i-«, vi-«- l«ng... Bµi 4: C¸c tõ m­în: ph«n, pan, nèc ao - Dïng trong hoµn c¶nh giao tiÕp th©n mËt, viÕt tin trªn b¸o. + ¦u ®iÓm: ng¾n gän + Nh­îc ®iÓm: kh«ng trang träng 4. Cñng cè: -Tõ thuÇn ViÖt vµ tõ m­în. -Nguyªn t¾c m­în tõ. 5. H­íng dÉn häc tËp: Häc bµi, thuéc ghi nhí. Hoµn thiÖn bµi tËp. Lµm bµi tËp 4,5,6 SBT-TR 11+ 12 So¹n: T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù.