Giáo án môn Lịch sử 4 - Bài: Khởi nghĩa hai Bà Trưng

KẾ HOẠCH BÀI DẠY MÔN LỊCH SỬ TIẾT : 11 - TUẦN : 6 GIÁO VIÊN: NGUYỄN HỮU THANH BÀI : KHỞI NGHĨA HAI BÀ TRƯNG (năm 40) Ngày soạn : Ngày dạy : I/ MỤC TIÊU: Kể ngắn gọn cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng (nguyên nhân khởi nghĩa, người lãnh đạo, ý nghĩa) - Nguyên nhân khởi nghĩa: do căm thù quân xâm lược, Thi Sách bị Tô Định giết hại (trả nợ nước, trả thù nhà) - Diễn biến : Mùa xuân năm 1940 tại sông Hát, Hai Bà trưng phất cờ khởi nghĩaNghĩa quân làm chủ Mê Linh, chiếm Cổ Loa rồi tấn công Luy Lâu , trung tâm của chính quyền đô hộ. - Ý nghĩa : Đây là cuộc khởi nghĩa đầu tiên sau 200 năm nước ta bị các triều đại phong kiến phương Bắc Đô hộ, thể hiện tinh thần yêu nước của nhân dân ta - Sử dụng lược đồ để kể lại nét chính về diễn biến cuộc khởi nghĩa. II/ ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Hình minh họa trong SGK, phóng to nếu có điều kiện. Lược đồ khu vực chính nổ ra khởi nghĩa Hai Bà Trưng (phóng to). Gv và Hs tìm hiểu về tên phố, tên đường, đền thờ hoặc địa danh nhắc đến khởi nghĩa Hai Bà Trưng. III/ CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC CHỦ YẾU: Hoạt động dạy Hoạt động học KIỂM TRA BÀI CŨ – GIỚI THIỆU BÀI MỚI - Gv gọi 3 Hs lên bảng, yêu cầu Hs trả lời 3 câu hỏi cuối bài 3. - Gv nhận xét việc học bài ở nhà của Hs. - Gv giới thiệu bài mới: trong bài học trước các em đã biết để chống lại ách đô hộ của các triều đại phong kiến phương Bắc, nhân dân ta đã liên tục nổi dậy khởi nghĩa. Bài học hôn nay chúng ta cùng tìm hiểu về một trong các cuộc khởi nghĩa ấy, đó là khởi nghĩa Hai Bà Trưng. - 3 Hs lên bảng thực hiện. - Hs mở SGK trang 19. Hoạt động 1 NGUYÊN NHÂN CỦA KHỞI NGHĨA HAI BÀ TRƯNG - Gv yêu cầu Hs đọc SGK từ “Đầu thế kỉ thứ I ... đền nợ nước, trả thù nhà”. - Gv giải thích các khái niệm: + Quận Giao Chỉ: Thời nhà Hán đô hộ nước ta, vùng đất Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ chúng đặt là quận Giao Chỉ. + Thái Thú: Là một chức quan cai trị một quận thời nhà Hán đô hộ nước ta. - Yêu cầu Hs thảo luận với nhau để tìm nguyên nhân của cuộc KN Hai Bà Trưng. - Gv gọi đại diện Hs phát biểu ý kiến. - Gv nêu vấn đề: Khi tìm hiểu nguyên nhân của cuộc KN Hai Bà Trưng, có bạn cho rằng Hai Bà Trưng phất cờ khởi nghĩa là do thái thú Tô Định giết chồng của bà Trưng Trắc là Thi Sách, có bạn lại cho rằng Hai Bà Trưng phất cờ khỏi nghĩa là do căm thù giặc áp bức; bóc lột nhân dân ta đến cùng cực. Em đồng ý với ý kiến nào? Vì sao? - 1 Hs đọc trước lớp, Hs cả lớp theo dõi bài trong SGK. - Hs nghe Gv giải thích. - Hs chia thành các nhóm, mỗi nhóm 4 Hs, cùng đọc lại SGK và thảo luận theo yêu cầu. - 1 Hs nêu, Hs cả lớp theo dõi và bổ sung. - Hs suy nghĩ và trao đổi với nhau, sau đó một số Hs phát biểu trước lớp. - Gv kết luận : Oán hận ách đô hộ của nhà Hán, Hai Bà Trưng đã phất cờ khởi nghĩa và được nhân dân khắp nơi hưởng ứng. Việc thái thú Tô Định giết chết chồng của bà Trưng Trắc là Thi Sách càng làm cho Hai Bà Trưng tăng thêm quyết tâm đánh giặc. Hoạt động 2: DIỄN BIẾN CỦA CUỘC KHỞI NGHĨA HAI BÀ TRƯNG - Gv treo lược đồ khu vực chính nổ ra khởi nghĩa Hai Bà Trưng và giới thiệu: năm 40, Hai Bà Trưng phất cờ KN, cuộc khởi nghĩa nổ ra trên một khu vực rộng, mạnh mẽ, trên lược đồ chỉ là khu vực chính của cuộc KN . - Gv nêu yêu cầu: Hãy đọc SGK và xem lược đồ để tường thuật lại diễn biến cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng. - Gv yêu cầu Hs tường thuật trước lớp. - Gv nhận xét, khen ngợi những Hs trình bày tốt. - Hs quan sát lược đồ. - Hs làm việc cá nhân, tự tường thuật theo lược đồ SGK. - 2 đến 3 Hs lên bảng vừa chỉ lược đồ, vừa trình bày, sau mỗi lần Hs trình bày cả lớp nhận xét và bổ sung ý kiến: Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng nổ ra vào mùa xuân năm 40, trên cửa sông Hát Môn, tỉnh Hà Tây ngày nay. Từ đây, đoàn quân tiến lên Mê Linh và nhanh chóng làm chủ Mê Linh. Sau khi đã làm chủ Mê Linh, nghĩa quân tiến xuống đánh chiếm Cổ Loa rồi từ Cổ Loa tấn công Luy Lâu, trung tâm của chính quyền đô hộ. Bị đòn bất ngờ, quân Hán thua trận bỏ chạy tán loạn. Hoạt động 3: KẾT QUẢ VÀ Ý NGHĨA VỦA KHỞI NGHĨA HAI BÀ TRƯNG. - Gv yêu cầu Hs cả lớp đọc SGK, sau đó lần lượt hỏi: + KN Hai Bà Trưng đã đạt kết quả như thế nào? + KN Hai Bà Trưng thắng lợi có ý nghĩa như thế nào? + Sự thắng lợi của KN Hai Bà Trưng nói lên điều gì về tinh thần yêu nước của nhân dân ta? - Gv nêu lại ý nghĩa của khởi nghĩa Hai Bà Trưng. - Hs tìm thông tin trong SGK và trả lời : + Trong vòng không đầy 1 tháng, cuộc KN hoàn toàn thắng lợi. Quân Hán bỏ của, bỏ vũ khí, lo chạy thoát thân. Tô Định phải cải trang thành dân thường lẩn vào đám tàn quân trốn về nước. + Sau hơn 2 thế kỉ bị phong kiến nước ngoài đô hộ, từ năm 179 TCN đến năm 40, lần đầu tiên nhân dân ta đã giành được độc lập. + Nhân dân ta rất yêu nước và có truyền thống bất khuất chống giặc ngoại xâm. Hoạt động 4: LÒNG BIẾT ƠN VÀ TỰ HÀO CỦA NHÂN DÂN TA VỚI HAI BÀ TRƯNG - Cho Hs trình bày các mẩu truyện, các bài thơ, bài hát về Hai Bà Trưng, trình bày các tư liệu về các tên đường, tên phố, đền thờ Hai Bà Trưng đã sưu tầm được. - Gv khen ngợi các Hs sưu tầm được nhiều tư liệu, nhắc Hs cả lớp góp tư liệu làm thành tư liệu chung và truyền tay nhau để cùng tìm hiểu. - Hs từng tổ góp các tư liệu sưu tầm được thành tư liệu chung của tổ. Sau đó các tổ lần lượt trình bày tư liệu của mình trước lớp. VD đọc thơ, g/ thiệu về một ngôi đền thờ Hai Bà Trưng... CỦNG CỐ – DẶN DÒ: - Yêu cầu Hs đọc phần ghi nhớ trong SGK. - Tổng kết giờ học, dặn dò Hs về nhà học thuộc bài, trả lời các câu hỏi cuối bài và chuẩn bị bài sau. - 1 Hs đọc trước lớp, hs cả lớp theo dõi trong SGK. RÚT KINH NGHIỆM: .. .. .. ..