Giáo án môn học Lịch sử lớp 5 - Lịch sử hình thành và phát triển vùng đất Đồng Nai (tiết 2)

LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN VÙNG ĐẤT ĐỒNG NAI ( 2 tiết ) c&d ( Tiết 2 ) A . MỤC ĐÍCH YÊU CẦU : Học xong bài này , học sinh nêu được : Lịch sử hình thành và phát triển của Đồng Nai từ khi có nền hành chính . Các căn cứ địa cách mạng vững chắc của Miền Đông Nam bộ . B . ĐỒ DÙNG DẠY HỌC : Bản đồ hành chính tỉnh Đồng Nai Tài liệu, tranh ảnh về các căn cứ địa cách mạng : Chiến khu Đ, Rừng Sác, các đồn điền cao su . C . HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : Hoạt động dạy Hoạt động học I. Kiểm tra bài cũ : - Gọi học sinh lên bảng trả lời các câu hỏi về nội dung bài trước : + Đầu thế kỉ XVI, vùng đất Đồng Nai như thế nào ? + Cuối thế kỉ XVI, vùng đất Đồng Nai như thế nào ? + Ai là người thiết lập lên hệ thống hành chính , tổ chức khai khẩn đất dai, và ổn định trật tự xã hội tại Đồng Nai ? + Đền thờ ông Nguyễn Hữu Cảnh hiện nay nằm ở đâu trong thành phố Biên Hòa ? - Yêu cầu học sinh nhận xét câu trả lời của các bạn . - Giáo viên nhận xét và cho điểm học sinh . II. Bài mới 1. Giới thiệu bài : - Trong tiết học này chúng ta tiếp tục cùng tìm hiểu về lịch sử của tỉnh Đồng Nai , giai đoạn từ khi có chính quyền . 2. Hướng dẫn tìm hiểu bài : a) Hoạt động 1: Nền hành chính qua các thòi kì - Yêu cầu học sinh đọc tài liệu , thảo luận nhóm đôi với những nội dung : + Dinh Trấn Biên có từ năm nào ? + Tên trấn Biên Hòa có từ năm nào ? +Tỉnh Biên Hòa có từ năm nào ? +Tỉnh Biên Hòa gồm có mấy phủ mấy huyện ? + Tên tỉnh Đồng Nai có từ bao giờ ? - Giáo viên yêu cầu học sinh nhận xét câu trả lời của bạn . - 4 học sinh lên bảng trả lời , mỗi học sinh trả lời 1 câu hỏi . - Học sinh nhận xét đúng / sai ( nếu sai thì sửa lại cho đúng ) . - Học sinh lắng nghe để xác định nhiệm vụ của tiết học . - 2 Học sinh ngồi cùng bàn đọc tài liệu , trao đổi , thảo luận trả lời các câu hỏi về nội dung bài : + Năm 1698 , Nguyễn Hữu Cảnh , theo lệnh chúa Nguyễn thiết lập bộ máy hành chính đầu tiên ở đất Đồng Nai và Sài Gòn . Ông lấy xứ Đồng Nai làm huyện Phước Long , dựng dinh Trấn Biên + Năm 1808 , dinh Trấn Biên đổi thành trấn Biên Hoà . + Năm 1832 , trấn Biên Hoà đổi thành tỉnh Biên Hoà , gồm phủ Phước Long và 4 huyện . + Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng ,ba tỉnh Biên Hoà , Bà Rịa - Long Khánh và Tân Phú hợp nhất thành tỉnh Đồng Nai, bao gồm thành phố Biên Hoà , thị xã Bà Rịa và 8 huyện . - Giáo viên nhận xét, kết luận : Năm 1698 , Nguyễn Hữu Cảnh , theo lệnh chúa Nguyễn thiết lập bộ máy hành chính đầu tiên ở đất Đồng Nai và Sài Gòn . Ông lấy xứ Đồng Nai làm huyện Phước Long, dựng dinh Trấn Biên, lấy xứ Sài Gòn làm huyện Tân Bình, dựng dinh Phiên Trấn Năm 1808, dinh Trấn Biên đổi thành trấn Biên Hoà . Năm 1832, trấn Biên Hoà đổi thành tỉnh Biên Hoà, gồm phủ Phước Long và 4 huyện . Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng , ba tỉnh Biên Hoà, Bà Rịa - Long Khánh và Tân Phú hợp nhất thành tỉnh Đồng Nai, bao gồm thành phố Biên Hoà, thị xã Bà Rịa và 8 huyện . Qua nhiều lần thay đổi địa giới, đến năm 2004, Đồng Nai có một thành phố , một thị xã và 9 huyện . b) Hoạt động 2 : Tình hình kinh tế – xã hội qua các thời kì : - Yêu cầu học sinh đọc tài liệu , thảo luận nhóm đôi với những nội dung : + Năm 1861 tình hình kinh tế Biên Hòa như thế nào ? + Tình hình phát triển kinh tế – xã hội của Biên Hòa cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX ? + Tình hình phát triển kinh tế – xã hội của Đồng Nai ngày nay ? - Yêu cầu học sinh các nhóm trình bày kết quả thảo luận , học sinh các nhóm khác theo dõi, bổ sung ý kiến. - Giáo viên nhận xét, kết luận : - 2 Học sinh ngồi cùng bàn đọc tài liệu , trao đổi , thảo luận trả lời các câu hỏi về nội dung bài : + Năm 1861, cùng với các địa phương khác ở Nam Bộ , vùng đất Biên Hoà - Đồng Nai dưới triều Nguyễn đã góp phần làm lên “ Vựa lúa lớn xứ Đàng Trong ” , trở thành trung tâm kinh tế của vùng đất mới . + Sau khi bị thực dân Pháp chiếm đóng vào cuối thế kỉ XIX , đầu thế kỉ XX , vùng đất Biên Hoà - Đồng Nai trở thành miếng mồi béo bở cho ý đồ khai thác thuộc địa của chúng . Đến trước cách mạng tháng 8 ( năm 1945 ) , tỉnh Biên Hoà có khoảng 57 đồn điền cao su . Trong thời kì chiếm đóng của Đế quốc Mĩ với sự xuất hiện của khu kĩ nghệ Biên Hoà . + Phát triển mạnh mẽ là khu kinh tế năng động đứng hàng đầu trong cả nước với nhiều khu công nghiệp tiên tiến và hiện đại . - Học sinh các nhóm trình bày ,các nhóm khác theo dõi ,bổ sung ý kiến . Năm 1861 ,cùng với các địa phương khác ở Nam Bộ , vùng đất Biên Hoà - Đồng Nai dưới triều Nguyễn đã góp phần làm lên “ Vựa lúa lớn xứ Đàng Trong ” , trở thành trung tâm kinh tế của vùng đất mới . Vùng đất này cũng chính là cái nôi sản sinh ra các ngành nghề thủ công truyền thống , nổi tiếng phía Nam một thời như : gốm , đúc đồng , dệt chiếu , dệt vải , Sau khi bị thực dân Pháp chiếm đóng vào cuối thế kỉ XIX , đầu thế kỉ XX , vùng đất Biên Hoà - Đồng Nai trở thành miếng mồi béo bở cho ý đồ khai thác thuộc địa của chúng . Đến trước cách mạng tháng 8 ( năm 1945 ) , tỉnh Biên Hoà có khoảng 57 đồn điền cao su . Kinh tế công nghiệp cũng bắt đầu mamh nha ( một số nhà máy , xí nghiệp được xây dựng như : nhà máy Đường , nhà máy cưa IFB ,) và phát triển mạnh trong thời kì chiếm đóng của Đế quốc Mĩ với sự xuất hiện của khu kĩ nghệ Biên Hoà ( nay là Khu công nghiệp I Biên Hòa ) Trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mĩ, người dân Đồng Nai với lòng yêu nước , tinh thần tự lực tự cường đã anh dũng đi theo cách mạng, sát cánh cùng nhau đứng lên chống giặc ngoại xâm . Đồng Nai còn là căn cứ địa cách mạng vững chắc của miền Đông Nam Bộ , nơi đứng chân của Xứ uỷ, Trung ương cục miền Nam, Khu uỷ miền Đông , tỉnh uỷ Biên Hoà , đã góp phần quan trọng vào Đại thắng mùa xuân năm 1975 . Hơn 300 năm hình thành và phát triển , vùng đất Đồng Nai đã để lại dấu ấn khá đặc sắc với “ Hào khí Đồng Nai ” được hun đúc trong suốt chiều dài lịch sử đấu tranh kiên cường chống giặc ngoại xâm . Phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần cần cù sáng tạo, nhân dân Đồng Nai dưới sự lãnh đạo của Tỉnh uỷ , Uỷ ban Nhân dân tỉnh đã và đang tận dụng những tiềm năng, cơ hội, ra sức thi đua học tập, lao động, sản xuất, sử dụng quê hương ngày càng văn minh giàu đẹp . III. Củng cố dặn dò : Nêu tên của Đồng Nai qua các thời kì ? Trình bày những hiểu biết của em về sự phát triển của Biên hòa – Đồng Nai ngày nay? Giáo viên nhận xét tiết học . Dặn học sinh về nhà tiếp tục tìm hiểu thêm về kinh tế xã hội của Đồng Nai