Giáo án môn học Lịch sử lớp 5 - Kì I - Xô viết Nghệ Tĩnh

LỊCH SỬ : XÔ VIẾT NGHỆ TĨNH š&› A . MỤC ĐÍCH YÊU CẦU : Học xong bài này, học sinh biết : Xô viết nghệ tĩnh là đỉnh cao của phong trào cách mạng Việt Nam trong những năm 1930-1931 . Nhân dân 1 số địa phương ở Nghệ tĩnh đã đấu tranh giành chính quyền làm chủ thôn xã ,xây dựng cuộc sống mới văn minh , tiến bộ . B . ĐỒ DÙNG DẠY HỌC : Bản đồ Việt Nam . Các hình minh họa SGK . Phiếu học tập của học sinh . C . HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : Hoạt động dạy Hoạt động học I. Kiểm tra bài cũ : - Gọi học sinh lên bảng trả lời các câu hỏi về nội dung bài trước . - Giáo viên nhận xét đánh giá . - 3 học sinh lên lần lượt trả lời các câu hỏi : + Nêu những nét chính về hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam . + Nêu ý nghĩa của việc Đảng cộng sản Việt Nam ra đời . + Hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam diễn ra vào ngày tháng năm nào ? II . Bài mới : ( 27’) 1. Giới thiệu : - Giáo viên cho học sinh quan sát hình minh họa 1 trang 17 SGK và hỏi : Hãy mô tả những gì em thấy trong tranh . - Một số học sinh nêu trước lớp : Tranh vẽ hàng vạn người , tay cầm búa, liềm, giáo , mác, cuốc, xẻng, tiến về phía trước . Đi dầu là người cầm cờ . - Giáo viên giới thiệu : Khí thế hừng hực mà chúng ta vừa cảm nhận được trong tranh chính là khí thế của phong trào Xô viết Nghệ – Tĩnh ., phong trào cách mạng lớn nhất những năm 1030- 1931 ở nước ta do Đảng lãnh dạo. Chúng ta cùng tìm hiểu phong trào này qua bài học hôm nay . 2. Tinh thần cách mạng của nhân dân Nghệ Tĩnh trong những năm 1930-1931. ( Sự kiện 12-9-1930) - Giáo viên treo bản đồ hành chính Việt Nam , yêu cầu học sinh tìm và chỉ vị trí của hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh . - Giáo viên giới thiệu : Đay chính là nơi diễn ra đỉnh cao của phong trào cách mạng Việt Nam những năm 1930-1931. Nghệ – Tĩnh là tên gọi tắt của hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh . Tại đây, ngày 12-9-1030 đã diễn ra cuộc biểu tình lớn , đi đầu cho phong trào đấu tranh của nhân dân ta . - Giáo viên yêu cầu : Dựa theo tranh minh họa và nội dung SGK em hãy thuật lại cuộc biểu tình ngày 12 -9-1930 ở Nghệ An . - Giáo viên gọi học sinh trình bày trước lớp . - Giáo viên bổ sung những ý học sinh chưa nêu, sau đó yêu cầu 1 học sinh khác trình bày lại . - 1 học sinh lên bảng chỉ cho học sinh cả lớp theo dõi . - Học sinh làm việc theo cặp cùng đọc SGK và thuật lại cho nhau nghe . - 1 học sinh trình bày trước lớp, học sinh cả lớp theo dõi, nhận xét . - 1 học sinh khác rút kinh nghiệm từ bài của bạn để trình bày lại trước lớp - Học sinh cả lớp cùng thống nhất về các nội dung cần trình bày về cuộc biểu tình ngày 12-9-1930 như sau : Ngày 12-9-1930,hàng vạn nông dân các huyện Hưng Nguyên, Nam Đàn ( Nghệ An ) với cờ đỏ,búa liềm dẫn đầu kéo về thị xã Vinh. Đoàn người ngày càng đông thêm, vừa đi vừa hô khẩu hiệu “ Đả đảo đế quốc !”; “ Đả đảo Nam Triều !” ; “ Nhà máy về tay thợ thuyền !”, “ Ruộng đất về tay dân cày !” Thực dân Pháp cho binh lính đến dàn áp nhưng không ngăn được bước tiến của đoàn biểu tình . Chúng cho máy bay nén bom vào đoàn người, làm hơn 200 người chết, hàng trăm người bị thương. Tức nước vỡ bờ, làn sóng đấu tranh càng lên mạnh . Suốt tháng 9 và tháng 10- 1930, nông dân tiếp tục nổi dậy đánh phá các huyện lị, đồn điền, nhà ga, công sở, Những kẻ đứng đầu chính quyền thôn xã sợ hãi bỏ trốn, hoặc đầu hàng . - Giáo viên hỏi : Cuộc biểu tình ngày 12 -9-1930 đã cho thấy tinh thần đấu tranh của nhân dân Nghệ An –Hà Tĩnh như thế nào? . - Học sinh nêu : Nhân dân có tinh thần đấu tranh cao ,quyết tâm đánh đuổi thực dân Pháp và bè lũ tay sai . Cho dù chúng đàn áp dã man, dùng máy bay ném bom, nhiều người chết, người bị thương nhưng không thể làm lung lạc ý chí chiến đấu của nhân dân . - Giáo viên kết luận : Đảng ta vừa ra đời đã đưa phong trào cách mạng bùng lên ở một số địa phương, trong đó có phong trào Xô viết Nghệ – Tĩnh là đỉnh cao, Phong trào này làm nên những đổi mới ở làng quê Nghệ – Tĩnh những năm 1930-1931 , hãy tìm hiểu điều này ở phần tiếp theo. 3. Những chuyển biến mới ở nơi nhân dân Nghệ Tĩnh giành được chính quyền cách mạng . - Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc cá nhân . Nêu nội dung của hình minh họa 2 - Giáo viên hỏi : Sống dưới ách đô hộ của thực dân Pháp, người nông dân có ruộng đất không ? họ phải làm cho ai ? - Giáo viên nêu : Những năm 1930-1931 , ở những nơi nhân dân giành được chính quyền cách mạng, ruộng đất của địa chủ bị tịch thu chia cho nông dân . Ngoài điểm mới này, chính quyền Xô viết Nghệ – Tĩnh còn tạo cho làng quê ở một số nơi có những đổi mới gì ? - Nêu những đặc điểm mới ở những nơi nhân dân giành được chính quyền cách mạng ? -Giáo viên gọi học sinh nhận xét, bổ sung ý kiến cho bạn làm bài trên bảng . - Giáo viên hỏi : Khi giành được sống dưới chính quyền Xô viết, nhân dân ta có cảm nghĩ gì ? - 1 học sinh nêu : Hình minh họa người nông dân Hà Tĩnh được cày trên thửa ruộng do chính quyền Xô viết chia cho trong những năm 1930-1931 . - Họ sống dưới ách đô hộ của thực dân Pháp, người nông dân không có ruộng, phải cày thuê, cuốc mướn cho địa chủ, thực dân hay bỏ làng đi làm việc khác . - Học sinh làm việc cá nhân,tự đọc sách và thực hiện yêu cầu. 1 HS lên ghi các điểm mới mình tìm được lên bảng lớp . - Cả lớp bổ sung ý kiến và đi đến thống nhất : Những năm 1930-1931,trong các thôn xã ở Nghệ – Tĩnh có chính quyền Xô viết được diễn ra rất nhiều điểm mới như : + Không hề xảy ra trộm cắp . + Các hủ tục lạc hậu như mê tín dị đoan bị bãi bỏ, tệ nạn cờ bạc cũng bị đả phá . + Các thứ thuế vô lí bị xóa bỏ. +Nhân dân được nghe giải thích chính sách và được bàn bạc công việc chung - Học sinh nêu : Người dân ai cùng thấy phấn khởi,thoát khỏi ách nô lệ và trở thành người chủ thôn xóm . - Giáo viên kết luận : Trước thành công của phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh bọn đế quốc, phong kiến vô cùng hoảng sợ, chúng đã đàn áp phong trào hết sức dã man . Chúng điều thêm lính về đàn áp, triệt hạ làng xóm . Hàng nghìn Đảng viên cộng sản và chiến sỹ yêu nước bị tù đầy hoặc bị giết . Đến giữa năm 1931 , phong trào lắng xuống . Mặc dù vậy , phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh đã tạo ra 1 dấu ấn lớn trong lịch sử cách mạng Việt Nam và có ý nghĩa hết sức to lớn . 4. Ý nghĩa của phong trào Xô viết Nghệ - Tĩnh . - Giáo viên yêu cầu học sinh cả lớp cùng trao đổi và nêu ý nghĩa của phong trào . + Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh nói lên điều gì về tinh thần đấu tranh và khả năng làm cách mạng của nhân dân ta ? + Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh có tác dụng gì đến phong trào cách mạng cả nước ? - Giáo viên kết luận ý nghĩa của phong trào Xô viết Nghệ – Tĩnh như trên . - 2 học sinh ngồi cạnh nhau trao đổi với nhau và nêu ý kiến . - 1 học sinh nêu ý kiến trước lớp, học sinh cả lớp theo dõi , bổ sung ý kiến đi đến thống nhất : + Phong trào Xô viết Nghệ – Tĩnh cho thấy tinh thần dũng cảm của nhân dân ta, sự thành công bước đầu cho thấy nhân dân hoàn toàn có thể làm cách mạng thành công . +Phong trào Xô viết Nghệ – Tĩnh đã kích lệ, cổ vũ tinh thần yêu nước của nhân dân ta . III . Củng cố - dặn dò : ( 3’) Giáo viên giới thiệu Phong trào Xô viết Nghệ – Tĩnh là phong trào đấu tranh lớn nhất của nhân dân ta trong những năm 1930-1931 dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Đông Dương ( Từ tháng 10-1930, Đảng Cộng sản Việt Nam đổi tên thành Đảng Cộng Sản Đông Dương cho phù hợp với nhiệm vụ quốc tế giao cho ) . Đã có nhiều áng thơ, văn hay viết về phong trào này . Chúng ta cùng nghe một đoạn thơ viết về phong trào này : Than ôi nước mất nhà xiêu Thế không chịu nổi liệu mà tính mau ! Kìa Bến Thủy đứng đàu dậy trước . Nọ Thanh Chương tiếp bước, bước lên Nam Đần, Nghi Lộc, Hưng Nguyên Anh Sơn, Hà Tĩnh một phen dậy rồi Không có lẽ ta ngồi chịu chết Phải cùng nhau cương quyết một phen Tổng này xã nọ kết liên Ta hò ta hét thét lên thử nào Trên sóng cả cờ đào phất thẳng Dưới đất bằng giấy trắng tung ra Giữa thành một trận xông pha Bên kia đạn sắt, bên ta gan vàng . Giáo viên yêu cầu học sinh nêu cảm nghĩ về bài thơ . Nhận xét tiết học . Dặn học sinh : Về học bài và tìm hiểu thêm về phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh . Chuẩn bị bài sau .