Giáo án môn học Lịch sử lớp 5 - Kì I - Thà hi sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước

Lịch sử “THÀ HI SINH TẤT CẢ CHỨ NHẤT ĐỊNH KHÔNG CHỊU MẤT NƯỚC” š&› A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU : * Sau bài học giúp HS: Cách mạng thánh Tám thành công, nước ta giành được độc lập nhưng thực dân Pháp quyết tâm cướp nước ta một lần nữa. Ngày 19/12/1946, nhân dân ta tiến hành cuộc kháng chiến toàn quốc. Nhân dân Hà Nội và toàn dân tộc quyết đứng lên kháng chiến với tinh thần thà hi sinh tất cả chứ nhất định không chịu làm nô lệ. B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC : Các hình minh hoạ trong SGK. HS sưu tầm tư liệu về những ngày toàn quốc kháng chiến ở quê hương. C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : Hoạt động dạy Hoạt động học I. Kiểm tra bài cũ : - Gọi học sinh lên bảng trả lời các câu hỏi về nội dung bài trước . - Giáo viên nhận xét, cho điểm học sinh - 3 học sinh lần lượt lên bảng trả lời các câu hỏi : + Vì sao nói: Ngay sau cách mạng thánh Tám nước ta ở trong tình thế “ Nghìn cân treo sợi tóc”? + Nhân dân ta đã làm gì để chống lại “giặc đói” và “giặc dốt”? + Nêu cảm nghĩ của em về Bác Hồ trong những ngày toàn dân diệt “giặc đói” và “giặc dốt”? II. Bài mới. 1.Giới thiệu bài. - Giáo viên giới thiệu bài : Vừa giành được độc lập, Việt Nam muốn có hoà bình để xây dựng đất nước, nhưng chưa đầy 3 tuần sau ngày độc lập, thực dân Pháp đã tấn công Sài Gòn, sau đó mở rộng xâm lược miền Nam, đánh chiếm Hải Phòng, Hà Nội . Bài học hôm nay sẽ giúp các em biết về những ngày đầu kháng chiến chống Pháp của dân tộc ta . 2. Thực dân Pháp quay lại xâm lược nước ta. - Yêu cầu HS đọc SGK làm việc cá nhân trả lời các câu hỏi: + Sau cách mạng tháng Tám thành công, thực dân Pháp đã có những hành động gì? + Những việc làm của chúng thể hiện dã tâm gì? + Trước tình cảnh đó, Đảng, Chính phủ và nhân dân ta phải làm gì? - Học sinh đọc SGK và tìm câu trả lời: + Ngay sau Cách mạng tháng Tám thành công thực dân Pháp đã quay lại nước ta : . Đánh chiếm Sài Gòn, mở rộng xâm lược Nam Bộ . . Đánh chiếm Hà Nội, Hải Phòng . . Ngày 18-12-1946 chúng gửi tối hậu thư đe dọa, đòi Chính phủ ta phải giải tán lực lương tự vệ, giao quyền kiẻm soát Hà Nội cho chúng. Nếu ta không chấp nhận chúng sẽ nổ súng tấn công Hà Nội . Bắt dầu từ ngày 20-12-1946, quân đội Pháp sẽ đảm nhậ trị an ở thành phố Hà Nội . + Những việc trên cho thấy thực dân Pháp quyết tâm xâm lược nước ta một lần nữa . + Trước hoàn cảnh đó nhân dân ta không còn con đường nào khác là phải cầm súng đứng lên chiến đấu để bảo vệ nền độc lập . 3. Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ Tịch Hồ Chí Minh - GV yêu cầu HS đọc SGK từ đêm 18 rạng 19/12/1946 ..nhất định không chịu làm nô lệ. - Giáo viên lần lượt nêu câu hỏi tìm hiểu cho học sinh : + Trung ương Đảng và Chính phủ đã phát động toàn quốc kháng chiến vào khi nào? + Ngày 20/12/1946 có sự kiện gì sảy ra? - Gọi HS đọc to lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến. + Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ Tịch Hồ Chí Minh thể hiện điều gì? + Câu nào trong lời kêu gọi thể hiện điều đó rõ nhất? - Học sinh cả lớp đọc thầm SGK . - Học sinh lần lượt trả lời câu hỏi của giáo viên : + Đêm 18, rạng ngày 19-12-1946 Đảng và Chính phủ đã họp và phát động toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp + Ngày 20-12-1946 Đài Tiếng nói Việt Nam phát đi lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Hồ Chí Minh . - 1 học sinh đọc thành tiếng trước lớp . - Học sinh nêu : Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Hồ Chí Minh cho thấy tinh thần quyết tâm chiến đấu hi sinh vì độc lập, tự do của nhân dân ta . - Học sinh nêu câu : Chúng ta thà hi sinh tất cả, chứ không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ . - Giáo viên mở rộng thêm : Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Hồ Chí Minh được viết tại làng Vạn Phúc ( Hà Đông – Hà Tây ) . Trong lời kêu gọi ngoài phần chỉ rõ quyết tâm chiến đấu vì độc lập của nhân dân Việt Nam mà chúng ta vừa tìm hiểu, Bác còn động viên nhân dân : “ Bất kì đàn ông, đàn bà, bất kì người già, người trẻ, không chia tôn giáo, đảng phái, dân tộc . Hễ là người Việt Nam thì phải đứng lên đánh thực dân Pháp để cứu Tổ quốc . Ai có súng dùng súng. Ai có gươm dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy, gộc. Ai cũng phải ra sức chống thực dân Pháp cứu nước ! ” “ Dù phải gian lao kháng chiến, nhưng với một lòng kiên quyết hi sinh, thắng lợi nhất định về dân tộc ta ”. 4. Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh. - HS thảo luận nhóm các yêu cầu sau: + Thuật lại cuộc chiến đấu của quân dân Thủ đô Hà Nội, Huế, Đà Nẵng. + Ở các địa phương nhân dân đã chiến dấu với tinh thần như thế nào? - Kết thúc thảo luận GV tổ chức cho HS thi thuật lại cuộc chiến đấu của nhân dân Hà Nội, Huế, Đà Nẵng . Sau đó tổ chức cho học sinh cả lớp bổ sung ý kiến và bình chọn bạn thuật lại đúng, hay nhất . - Giáo viên tổ chức cho học sinh cả lớp đàm thoại để trao đổi các vấn đề sau : + HS quan sát hình 1 cho biết hình chụp gì? + Việc quân dân Hà Nội chiến đấu giam chân địch gần hai tháng có ý nghĩa như thế nào? + Hình minh họa chụp cảnh gì ? Cảnh này thể hiện điều gì ? * GV giải thích việc các chiến sĩ sử dụng bom ba càng để đánh địch. Bom ba càng là loại bom rất nguy hiểm không chỉ cho đối phương mà còn cho cả người sử dụng . Để tiêu diệt địch, chiến sĩ ta phải ôm bom ba càng lao thẳng vào quân địch và cũng chị hi sinh luôn. Nhưng vì đất nước , vì thủ đô, các chiến sĩ ta không tiếc thân mình sẵn sàng ôm bom ba càng lao vào quân địch . + Ở các địa phương nhân dân đã đánh địch với tinh thần như thế nào? + Em biết gì về cuộc chiến đấu của nhân dân quê hương em trong những ngày toàn quốc kháng chiến? - Giáo viên kết luận : Hưởng ứng lời kêu gọi của Bác Hồ, cả dân tộc Việt Nam đã đứng lên kháng chiến với tinh thần “ thà hi sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ ” - Học sinh làm việc theo nhóm 4 , lần lượt từng em thuật lại cuộc chiến đấu của nhân dân Hà Nội trước nhóm, các bạn trong nhóm cùng nghe và nhận xét . - 1 học sinh thuật lại cuộc chiến đấu của nhân dân Hà Nội , 1 học sinh thuật lại cuộc chiến đấu ở Huế, 1 học sinh thuật lai cuộc chiến đấu ở Đà Nẵng . - Học sinh cả lớp theo dõi,bổ sung ý kiến và bình chọn bạn thuật hay nhất . - Học sinh suy nghĩ và nêu ý kiến trước lớp : + Hình chụp ở phố Mai Hắc Đế ( Hà Nội ) , nhân dân dùng giường, bàn, tủ, ghế dựng ra đường để ngăn cản quân Pháp vào cuối năm 1946 . + Việc quân và dân Hà Nội đã giam chân địch gần 2 tháng trời đã bảo vệ được cho hàng vạn đồng bào và Chính phủ về căn cứ kháng chiến . + Hình chụp cảnh chién sĩ ôm bom ba càng, sẵn sàng lao vào quân địch . Điều đó cho thấy tinh thần cảm tử của quân và dân Hà Nội . + Ở các địa phương khác trong cả nước, cuộc chiến đấu chống quân xâm lược cũng diễn ra quyết liệt . Nhân dân ta chuẩn bị kháng chiến lâu dài với niềm tin “ Kháng chiến nhất định thắng lợi ” + Một số học sinh trình bày kết quả sưu tầm trước lớp . III. Củng cố dặn dò. Nêu cảm nghĩ của em về những ngày đầu toàn quốc kháng chiến. Nhận xét tiết học, dặn về nhà học bài và chuẩn bị bài sau