Giáo án môn Giáo dục công dân Lớp 11 - Bài 7: Kinh tế nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam

, caûn trôû nhieàu ngöôøi ñi vaøo hoaït ñoäng thöông tröôøng hoaëc tích luõy theâm voán cho ñaàu tö môùi. So vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc, chi phí kinh doanh ôû nöôùc ta cao veà nhieàu maët. Caùc dòch vuï haï taàng nhö ñaát ñai, nhaø xöôûng, ñieän, thoâng tin lieân laïc, giao thoâng vaän taûi... ñeàu coù möùc giaù cao, chaát löôïng dòch vuï laïi thaáp, khieán cho chi phí thöïc teá ñoái vôùi DN caøng lôùn. Chi phí voán cao veà laõi suaát, phí tieáp caän, laïi khoù vay trung haïn, daøi haïn neân theâm ñaét ñoû cho caùc DN caàn voán ñeå ñaàu tö. Chi phí haønh chính, chi cho caùc dòch vuï caàn thieát, nhieàu khoaûn chi khoâng ñöôïc tính vaøo giaù thaønh ñeå tröø thueá... caøng laøm taêng chi phí thöïc teá cuûa DN. Nhöõng nguyeân nhaân cô baûn cuûa tình traïng chi phí kinh doanh cao ôû nöôùc ta nhö quaûn lyù yeáu keùm, ñoäc quyeàn kinh doanh cuûa moät soá DNNN trong moät soá lónh vöïc... chaäm ñöôïc khaéc phuïc, neân tình traïng naøy keùo daøi vaø trôû thaønh gaùnh naëng lôùn ñoái vôùi DNTN. + Thieáu heä thoáng dòch vuï vaø toå chöùc hoã trôï DN. Heä thoáng dòch vuï phaùt trieån kinh doanh, heä thoáng toå chöùc hoã trôï DN raát caàn thieát ñoái vôùi KVKTTNTN, ñaëc bieät laø caùc DN nhoû vaø vöøa, caùc DN phi hình thöùc. ôû nöôùc ta, caû 2 heä thoáng naøy ñeàu chöa ñöôïc phaùt trieån, vöøa thieáu, vöøa yeáu, vöøa keùm veà chaát löôïng. Ba laø, thaùch thöùc cuûa moâi tröôøng kinh doanh quoác teá trong tieán trình hoäi nhaäp. Laø nöôùc ñi sau, doanh nghieäp tham gia saâu vaøo thò tröôøng theá giôùi, nöôùc ta vaø caùc doanh nghieäp, ñaëc bieät laø KVKTTNTN gaëp khoâng ít trôû ngaïi trong quan heä vôùi coäng ñoàng kinh doanh quoác teá treân theá giôùi. Tröôùc heát, moâi tröôøng kinh doanh quoác teá chöùa ñöïng nhieàu ñieàu kieän khoâng thuaän lôïi cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån nhö nöôùc ta. Söï baát coâng, baát bình ñaúng khoâng nhöõng khoâng giaûm maø coøn coù chieàu höôùng taêng leân treân nhieàu lónh vöïc. Caùc nöôùc lôùn, caùc coâng ty ña quoác gia naém quyeàn chi phoái thò tröôøng ñaõ luoân tìm caùch laùi thò tröôøng theá giôùi theo höôùng coù lôïi cho hoï. Trong khi caùc nöôùc ñang phaùt trieån luoân luoân gaëp söùc eùp ñoøi phaûi môû cöûa thò tröôøng, thì trong thöïc teá caùc raøo caûn thueá vaø phi thueá, caùc haøng raøo kyõ thuaät laïi ngaøy caøng ñöôïc caùc nöôùc phaùt trieån döïng leân nhieàu hôn, gaây trôû ngaïi cho xuaát khaåu cuûa caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Nöôùc ta vaø KVKTTNTN cuûa nöôùc ta thaäm chí coøn phaûi chòu söï phaân bieät ñoái xöû töø nhöõng thuû tuïc nhö chöùng minh naêng löïc saûn xuaát, kieåm tra taïi doanh nghieäp... do moät soá nöôùc baïn haøng taïo theâm. Trong ñieàu kieän nhö vaäy, khoaûng caùch vôùi baïn haøng, söï haïn cheá cuûa KVKTTNTN do thieáu thoâng tin, hieåu bieát, kinh nghieäm, kyõ naêng, phöông tieän trong kinh doanh quoác teá caøng ñaåy chuùng ta vaøo theá khoù khaên hôn. Trong tieán trình hoäi nhaäp quoác teá hieän nay, chuùng ta coøn ñang bò söùc eùp raát lôùn veà thôøi gian. Nöôùc ta caàn hoäi nhaäp sôùm, nhöng DN ta laïi coù quaù ít thôøi gian ñeå chuaån bò. Chuùng ta phaûi chaáp nhaän caïnh tranh toaøn caàu ngay töø baây giôø, trong khi naêng löïc caïnh tranh cuûa chuùng ta coøn thaáp vaø phaûi maát nhieàu thôøi gian, coâng söùc ñeå caûi thieän. Chuùng ta phaûi coá gaéng ñeå theo kòp trình ñoä phaùt trieån ôû moät soá nöôùc khaùc, nhöng do theá giôùi beân ngoaøi thay ñoåi nhanh, neân toác ñoä vaø chaát löôïng thay ñoåi cuûa chuùng ta khoù theo kòp hoï. Duø toác ñoä taêng tröôûng GDP, taêng tröôûng xuaát khaåu cuûa nöôùc ta hieän nay coù khaù cao, thì vôùi haøm löôïng taêng nhoû hôn, naêng suaát lao ñoäng thaáp hôn nhieàu nöôùc khaùc, treân thöïc teá chuùng ta vaãn ñang tuït laïi xa hôn sau hoï. Thöïc teá ñoù coøn khieán chuùng ta keùm khaû naêng öùng phoù vôùi caùc bieán ñoäng cuûa thò tröôøng vaø deã bò toån thöông hôn... Nhìn chung, chaëng ñöôøng tröôùc maét cuûa KVKTTNTN nöôùc ta coøn raát daøi vaø ñaày gian nan. Tuy nhieân, vôùi quyeát taâm cao vaø ñöôøng loái, chính saùch ñuùng ñaén cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc trong vieäc phaùt trieån neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa cuûa Vieät Nam, vôùi löïc löôïng doanh nghieäp thuoäc moïi thaønh phaàn kinh teá ñang tröôûng thaønh, ñaày yù chí vöôn leân laøm giaøu cho mình vaø cho ñaát nöôùc, vôùi baûn lónh vaø taøi naêng cuûa mình, vôùi söï lieân keát, hôïp taùc ngaøy caøng phaùt trieån giöõa caùc DNVN vôùi nhau vaø vôùi coäng ñoàng kinh doanh quoác teá, chaéc chaén KVKTTNTN Vieät Nam seõ vöôït qua moïi thaùch thöùc, giaønh nhöõng thaéng lôïi lôùn hôn trong kinh doanh, phaùt trieån nhanh vaø vöõng chaéc ñeå laøm moät ñoäng löïc maïnh ñöa neàn kinh teá nöôùc ta phaùt trieån vaø hoäi nhaäp. Phaïm Chi Lan Coâng ty Deät May Thaùi Tuaán – TP. Hoà Chí Minh 20 NAÊM ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI TAÏI VIEÄT NAM Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam naêm 1987 laø moät trong nhöõng ñaïo luaät kinh teá ñaàu tieân cuûa thôøi kyø ñoåi môùi. Trong 20 naêm qua, Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ ñöôïc hoaøn thieän vôùi caùc möùc ñoä khaùc nhau vaøo caùc naêm 1990, 1992, 1996, 2000 vaø 2005, ñöôïc coäng ñoàng quoác teá ñaùnh giaù laø moät ñaïo luaät thoâng thoaùng, haáp daãn, veà cô baûn phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá. Ñeå nhìn laïi vaø ñaùnh giaù chính saùch ñaàu tö nöôùc ngoaøi 20 naêm qua, ruùt ra nhöõng baøi hoïc vaø ñònh höôùng cho giai ñoaïn phaùt trieån môùi trong boái caûnh môùi khi Vieät Nam ñang chuû ñoäng hoäi nhaäp ngaøy caøng saâu roäng vaøo neàn kinh teá khu vöïc vaø quoác teá, ngaøy 24-1-2008, taïi Haø Noäi, Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö ñaõ toå chöùc “Hoäi nghò toång keát 20 naêm ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam”. Caùc ñoàng chí laõnh ñaïo caùc Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö, Vaên phoøng Chính phuû, Boä Coâng Thöông, Boä Tö phaùp, Boä Taøi chính, Boä Thoâng tin Truyeàn thoâng, Boä Khoa hoïc vaø Coâng ngheä, Boä Taøi nguyeân Moâi tröôøng; caùc ñoàng chí laõnh ñaïo caùc ñòa phöông...; ñaïi dieän caùc cô quan ôû Trung öông, ñòa phöông; ñaïi dieän caùc cô quan ngoaïi giao, toå chöùc quoác teá, caùc hieäp hoäi doanh nghieäp vaø caùc haõng thoâng taán, baùo chí trong vaø ngoaøi nöôùc... ñaõ tham döï hoäi nghò. 10 nhaân toá haøng ñaàu thöôøng ñöôïc nhaø ñaàu tö tính ñeán khi löïa choïn ñòa baøn ñaàu tö 1. Tieáp caän khaùch haøng : 77% 2. Moâi tröôøng chính trò vaø xaõ hoäi oån ñònh: 64% 3. Ñieàu kieän kinh doanh deã daøng: 54% 4. Ñoä tin caäy vaø chaát löôïng keát caáu haï taàng: 50% 5. Khaû naêng thueâ chuyeân vieân coù trình ñoä cao: 39% 6. Khaû naêng thueâ nhaân vieân quaûn lyù: 38% 7. Möùc ñoä tham nhuõng: 36% 8. Chi phí lao ñoäng: 33% 9. Toäi phaïm: 33% 10. Khaû naêng thueâ lao ñoäng kyõ thuaät: 32% Trong Phaùt bieåu khai maïc Hoäi nghò, Boä tröôûng Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö Voõ Hoàng Phuùc khaúng ñònh: Vieäc ban haønh Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam ñaõ ñaët neàn moùng cho söï hình thaønh vaø phaùt trieån khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam. Nhìn laïi chaëng ñöôøng 20 naêm qua, duø coù nhöõng luùc thaêng traàm, nhöng khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ khoâng ngöøng ñöôïc môû roäng vaø phaùt trieån, trôû thaønh boä phaän höõu cô ngaøy caøng quan troïng cuûa neàn kinh teá, ñoùng goùp tích cöïc vaøo coâng cuoäc ñoåi môùi ñaát nöôùc. Ñieàu naøy theå hieän ôû nhöõng khía caïnh sau: - Söï gia taêng doøng voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam ñaõ goùp phaàn boå sung nguoàn voán ñaàu tö phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi. Tính töø naêm 1988 ñeán nay, Vieät Nam ñaõ thu huùt 9.500 döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi vôùi toång voán ñaêng kyù khoaûng 98 tæ USD, trong ñoù, voán thöïc hieän cuûa khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam ñaït khoaûng 40 tæ USD, chieám treân 20% toång voán ñaàu tö toaøn xaõ hoäi giai ñoaïn 1996-200 vaø duy trì ôû möùc 17-18% toång voán ñaàu tö toaøn xaõ hoäi giai ñoaïn töø naêm 2001 ñeán nay. - Quaù trình thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñoàng haønh cuøng coâng cuoäc ñoåi môùi cuûa ñaát nöôùc, ñoùng goùp tích cöïc vaøo thaønh coâng cuûa coâng cuoäc ñoåi môùi hôn 20 naêm qua. Hieän nay khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi chieám khoaûng 16% GDP, naêm 2007, ñoùng goùp vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc treân 1,5 tæ USD; ñoàng thôøi thu huùt 1,2 trieäu lao ñoäng tröïc tieáp vaø giaùn tieáp. - Tích cöïc thuùc ñaåy söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá, cô caáu lao ñoäng theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa. Khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi chieám khoaûng 37% giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp cuûa caû nöôùc, taïo ra nhieàu ngaønh coâng nghieäp môùi vaø taêng cöôøng naêng löïc cuûa nhieàu ngaønh coâng nghieäp quan troïng khaùc. - Laø caàu noái quan troïng giöõa kinh teá Vieät Nam vôùi kinh teá theá giôùi, thuùc ñaåy phaùt trieån thöông maïi, du lòch vaø taïo ñieàu kieän quan troïng ñeå Vieät Nam hoäi nhaäp ngaøy caøng chuû ñoäng vaø saâu hôn vaøo ñôøi soáng kinh teá theá giôùi. - Thuùc ñaåy caùc doanh nghieäp naâng cao khaû naêng caïnh tranh, ñoåi môùi phöông thöùc quaûn trò doanh nghieäp cuõng nhö phöông thöùc kinh doanh; ñoàng thôøi naâng cao söùc caïnh tranh cuûa neàn kinh teá. Sau phaùt bieåu khai maïc cuûa Boä tröôûng Voõ Hoàng Phuùc, caùc ñaïi bieåu tham döï Hoäi nghò ñaõ phaùt bieåu vaø thaûo luaän caùc vaán ñeà: - Ñaàu tö nöôùc ngoaøi vôùi taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá Vieät nam. - Baøi hoïc ruùt ra sau 20 naêm thöïc hieän chính saùch ñoåi môùi, môû cöûa thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi - Phaùp luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong quaù trình ñoåi môùi kinh teá ôû Vieät Nam - Thuû tuïc haønh chính - thaùch thöùc trong thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam, chöông trình haønh ñoäng cuûa Chính phuû. - Ñaàu tö nöôùc ngoaøi vôùi phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi ñòa phöông. Chieàu nay, caùc ñaïi bieåu seõ tieáp tuïc thaûo luaän veà nhöõng noäi dung chuû yeáu: Ñaàu tö nöôùc ngoaøi - ñoäng löïc thuùc ñaåy phaùt trieån; Thaùch thöùc trong thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam; Trieån voïng ñaàu tö nöôùc ngoaøi. T.A Coâng ty Manulife taïi Viet Nam