Giáo án môn Giáo dục công dân Lớp 11 - Bài 12: Chính sách tài nguyên và bảo vệ môi trường (1 tiết)

chÊt phÕ th¶i do con ng­êi t¹o ra trong cuéc sèng vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt ; m«i tr­êng lµ n¬i l­u tr÷ vµ cung cÊp th«ng tin cho con ng­êi. - GV cÇn gióp HS hiÓu néi dung cña b¶o vÖ m«i tr­êng lµ nh÷ng ho¹t ®éng gi÷ cho m«i tr­êng trong lµnh, s¹ch ®Ñp, c¶i thiÖn m«i tr­êng, b¶o ®¶m c©n b»ng sinh th¸i, ng¨n chÆn, kh¾c phôc c¸c hËu qu¶ xÊu do con ng­êi vµ thiªn nhiªn g©y ra cho m«i tr­êng, khai th¸c, sö dông hîp lÝ vµ tiÕt kiÖm tµi nguyªn thiªn nhiªn. III. PHÖÔNG PHAÙP : - Thaûo luaän nhoùm, ñaøm thoaïi, thuyeát trình, tröïc quan. IV. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC: - Tranh, ¶nh, sô ñoà, baûng, bieåu, phim minh hoaï - §Çu video, m¸y chiÕu, giÊy khæ lín. V. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP : 1. OÅn ñònh toå chöùc lôùp : 2. Kieåm tra baøi cuõ: 2. Giaûng baøi môùi: ÔÛ baøi tröôùc, chuùng ta ñaõ bieát daân soá taêng quaù nhanh khoâng chæ aûnh höôûng tôùi chaát löôïng cuoäc soáng maø coøn gaây ra nhieàu haäu quaû cho vaán ñeà baûo veä moâi tröôøng, cho vieäc söû duïng taøi nguyeân thieân nhieân. Buøng noå daân soá, caïn kieät taøi nguyeân, oâ nhieãm moâi tröôøng ñaõ trôû thaønh vaán ñeà noùng boûng treân theá giôùi. “Haõy cöùu laáy traùi ñaát” ñaõ trôû thaønh meänh leänh haønh ñoäng cuûa con ngöôøi. ÔÛ nöôùc ta hieän nay, tình hình taøi nguyeân, oâ nhieãm moâi tröôøng nhö theá naøo? Ñaûng vaøChính phuû ñaõ ñeà ra muïc tieâu vaø phöông höôùng cô baûn naøo ñeå baûo veä taøi nguyeân, moâi tröôøng nhaèm caûi thieän chaát löôïng cuoäc soáng, duy trì söï phaùt trieån beàn vöõng? Ñoù laø noäi dung chính chuùng ta tìm hieåu trong baøi hoâm nay. Phaàn laøm vieäc cuûa Thaày vaø Troø Noäi dung chính cuûa baøi hoïc Hoaït ñoäng 1: Thaûo luaän nhoùm + Giaûng giaûi + Tröïc quan Muïc tieâu: Neâu ñöôïc tình hình taøi nguyeân, moâi tröôøng. HS thaûo luaän nhoùm : Nhoùm 1,2: Taøi nguyeân thieân nhieân nöôùc ta ña daïng, phong phuù nhö theá naøo? Nhoùm 3,4: Nhöõng ñieàu ñaùng lo ngaïi veà taøinguyeân, moâi tröôøng ôû nöôùc ta hieän nay? Ñaïi dieän 2 nhoùm leân trình baøy keát quaû thaûo luaän cuûa nhoùm mình. Caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå sung. GV nhaän xeùt, keát luaän keát hôïp chieáu phim minh hoaï. Chuyeån yù: Theo em, nguyeân nhaân naøo daãn ñeán thöïc traïng treân? HS phaùt bieåu. GV khaùi quaùt: Thöïc traïng treân do haønh ñoäng haøng ngaøy cuûa con ngöôøi gaây ra. Xuaát phaùt töø moät nöôùc noâng nghieäp ngheøo naøn, laïc haäu, vaên hoaù thaáp ñi leân, kieán thöùc cuûa toaøn daân veà vaán ñeà taøi nguyeân, moâi tröôøng raát ít, laïi chöa bieát quan saùt, suy gaãm vaø vaän duïng caùc kieán thöùc ñoù. Do ñoù daãn ñeán tình traïng khai thaùc, söû duïng taøi nguyeân böøa baõi, laøm oâ nhieãm moâi tröôøng. GV chieáu ñoaïn phim minh hoaï veà nguyeân nhaân laøm caïn kieät taøi nguyeân, oâ nhieãm moâi tröôøng. GV neâu caùc caâu hoûi giuùp HS lieân heä thöïc teá: - ÔÛ tröôøng, ôû lôùp, ôû nôi caùc em sinh soáng, coù nhöõng haønh ñoäng taùc ñoäng xaáu ñeán taøi nguyeân, moâi tröôøng khoâng? Ñoù laø nhöõng haønh ñoäng naøo? - Thaùi ñoä cuûa em ñoái vôùi caùc haønh ñoäng ñoù? HS phaùt bieåu. Caùc baïn nhaän xeùt, boå sung. GV khaùi quaùt, chuyeån yù: Neáu löu taâm, quan saùt, chuùng ta seõ thaáy nhöõng haønh ñoäng phaù hoaïi taøi nguyeân, gaây oâ nhieãm moâi tröôøng ñang dieãn ra haøng ngaøy ôû nôi chuùng ta ñang soáng, lao ñoäng, hoïc taäp,Tình hình taøi nguyeân ngaøy caøng caïn kieät, moâi tröôøng soáng ngaøy caøng bò oâ nhieãm ñaõ, ñang ñe doaï cuoäc soáng cuûa con ngöôøi. Vaäy, moãi ngöôøi phaûi laøm gì ñeå khaéc phuïc vaø haïn cheá nhöõng haønh ñoäng neâu treân? Ñeå baûo veä taøi nguyeân moâi tröôøng, caàn coù muïc tieâu vaø phöông höôùng nhö theá naøo? Hoaït ñoäng 2: Ñaøm thoaïi + Giaûng giaûi Muïc tieâu: Neâu ñöôïc muïc tieâu, phöông höôùng cô baûn cuûa chính saùch taøi nguyeân vaø baûo veä moâi tröôøng. Caùc caâu hoûi ñaøm thoaïi: - Muïc tieâu chính saùch taøi nguyeân, baûo veä moâi tröôøng? - Nhaø nöôùc phaûi laøm gì ñeå thöïc hieän nhöõng muïc tieâu treân? - Laøm theá naøo ñeå naâng cao yù thöùc baûo veä taøi nguyeân, moâi tröôøng trong toaøn daân? Daãn chöùng minh hoaï. - Ñeå khai thaùc hôïp lyù taøi nguyeân vaø baûo veä moâi tröôøng coù hieäu quaû, caàn coi troïng ñieàu gì? Ñaây coù phaûi laø nhöõng vieäc laøm rieâng cuûa moät daân toäc, moät quoác gia? Vì sao? - Caàn coù bieän phaùp naøo khaéc phuïc tình traïng caïn kieät taøi nguyeân, oâ nhieãm moâi tröôøng? Neâu ví duï minh hoaï. HS laàn löôït traû lôøi caùc caâu hoûi. GV ruùt ra phöông höôùng, khaéc saâu töøng yù. GV keát luaän, chuyeån yù: Baûo veä taøi nguyeân, moâi tröôøng laø yeâu caàu böùc thieát cuûa toaøn nhaân loaïi noùi chung vaø Vieät Nam noùi rieâng, laø söï nghieäp cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc vaø toaøn daân ta. Hoaït ñoäng 3: Ñoùng vai + Thaûo luaän lôùp Muc tieâu: HS hieåu traùch nhieäm coâng daân ñoái vôùi chính saùch taøi nguyeân, baûo veä moâi tröôøng. GV ñaët vaán ñeà: Moãi chuùng ta ñeàu coù theå goùp phaàn thöïc hieän chính saùch taøi nguyeân, baûo veä moâi tröôøng baèng vieäc laøm thieát thöïc haøng ngaøy phuø hôïp vôùi löùa tuoåi. Ñeå thaáy roõ ñieàu ñoù, môøi caùc em cuøng tham gia troø chôi ñoùng vai. Tình huoáng ñoùng vai: Moät nhoùm thanh thieáu nieân ñang nhaäu vôùi thòt thuù röøng quyù hieám taïi moät quaùn nhaäu nhaø vöôøn ôû ngoaïi oâ thaønh phoá. Ñoà aên thöùc uoáng thöøa bò vöùt böøa baõi HS ñoùng vai. Caû lôùp nhaän xeùt, traû lôøi caùc caâu hoûi: - Em taùn thaønh hay khoâng taùn thaønh caùch xöû lí treân? Vì sao? - Em haõy neâu traùch nhieäm coâng daân ñoái vôùi chính saùch taøi nguyeân, baûo veä moâi tröôøng? GV nhaän xeùt, keát luaän. GV giuùp HS lieân heä thöïc teá baèng caùch traû lôøi caùc caâu hoûi: - Haõy keå nhöõng hoaït ñoäng baûo veä taøi nguyeân, moâi tröôøng maø em tröïc tieáp tham gia? YÙ nghóa cuûa vieäc laøm ñoù? GV keát luaän: Taøi nguyeân, moâi tröôøng coù vai troø raát quan troïng vôùi ñôøi soáng cuûa moãi ngöôøi vaø söï phaùt trieån cuûa moãi quoác gia. Taøi nguyeân ngaøy caøng caïn kieät, oâ nhieãm moâi tröôøng ngaøy caøng nghieâm troïng. Cöùu laáy taøi nguyeân, moâi tröôøng laø haønh ñoäng chung cuûa toaøn theå loaøi ngöôøi, laø traùch nhieäm cuûa chuùng ta ñoái vôùi hieän taïi vaø töông lai 1. Tình hình taøi nguyeân, moâi tröôøng ôû nöôùc ta ­Taøi nguyeân nöôùc ta voán raát phong phuù , ña daïng nhöng hieän nay raát ñaùng lo ngaïi: khoaùng saûn coù nguy cô caïn kieät daàn; dieän tích röøng ñang bò thu heïp; nhieàu loaøi ñoäng, thöïc vaät quyù hieám ñaõ bò xoaù soå hoaëc ñöùng tröôùc nguy cô bò tuyeät chuûng; chaát löôïng ñaát suy giaûm, ñaát canh taùc bò thu heïp daàn. ­Moâi tröôøng ñaát, nöôùc, khoâng khí ôû nöôùc ta ñang bò oâ nhieãm ôû nhieàu nôi. 2. Muïc tieâu, phöông höôùng cô baûn cuûa chính saùch taøi nguyeân vaø baûo veä moâi tröôøng: ï Muïc tieâu: Söû duïng hôïp lí taøi nguyeân, baûo veä moâi tröôøng, baûo toàn ña dang sinh hoïc, töøng böôùc naâng cao chaát löôïng moâi tröôøng, goùp phaàn phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi beàn vöõng, naâng cao chaát löôïng cuoäc soáng cuûa nhaân daân. ï Nhöõng phöông höôùng cô baûn: ­ Taêng cöôøng coâng taùc quaûn lí cuûa Nhaø nöôùc veà taøi nguyeân, baûo veä moâi tröôøng. ­ Thöôøng xuyeân giaùo duïc, tuyeân truyeàn, xaây döïng yù thöùc traùch nhieäm baûo veä taøi nguyeân, moâi tröôøng cho ngöôøi daân. ­ Coi troïng nghieân cöùu khoa hoïc vaø coâng ngheä, môû roäng hôïp taùc quoác teá veà baûo veä taøi nguyeân, moâi tröôøng. ­ Chuû ñoäng phoøng ngöøa, ngaên chaën oâ nhieãm, caûi thieän moâi tröôøng, baûo toàn thieân nhieân. ­ Khai thaùc, söû duïng hôïp lí, tieát kieäm taøi nguyeân thieân nhieân. ­ Aùp duïng coâng ngheä hieän ñaïi ñeå khai thaùc taøi nguyeân, baûo veä moâi tröôøng 3. Traùch nhieäm cuûa coâng daân ñoái vôùi chính saùch taøi nguyeân vaø baûo veä moâi tröôøng: ­ Chaáp haønh chính saùch vaø phaùp luaät veà baûo veä taøi nguyeân vaø moâi tröôøng. ­ Tích cöïc tham gia caùc hoaït ñoäng baûo veä taøi nguyeân, moâi tröôøng. ­ Vaän ñoäng moïi ngöôøi cuøng thöïc hieän, ñoàng thôøi choáng caùc haønh vi vi pham phaùp luaät veà taøi nguyeân vaø moâi tröôøng. 3. Cuûng coá: ï Neâu tình hình moâi tröôøng ôû nöôùc ta hieän nay vaø nhaän xeùt. ï Neâu muïc tieâu, phöông höôùng cô baûn nhaèm söû duïng hôïp lí taøi nguyeân vaø baûo veä moâi tröôøng. ï Giaû söû coù moät ñaøn voi röøng trong quaù trình di chuyeån choã ôû ñaõ taøn phaù nhieàu vöôøn töôïc, hoa maøu, nguy hieåm hôn, chuùng ñaõ daãm cheát vaø laøm troïng thöông nhieàu ngöôøi. Theo em, tình huoáng treân neân xöû lí nhö theá naøo? ( §©y lµ t×nh huèng nh»m ®¸nh gi¸ kÜ n¨ng cña HS, GV cã thÓ h­íng dÉn HS tr¶ lêi nh­ sau : ë n­íc ta, do bÞ chiÕn tranh tµn ph¸, do con ng­êi s¨n b¾t ®éng vËt quý hiÕm, khai hoang, chÆt ph¸ rõng mét c¸ch bõa b·i nªn ®· lµm cho n¬i c­ tró cña voi bÞ thu hÑp, chia c¾t vµ cã nguy c¬ bÞ tuyÖt chñng. C©u tr¶ lêi lµ : Con ng­êi lµ vèn quý nhÊt nªn ph¶i cøu lÊy con ng­êi, nh­ng voi rõng ®ang ®øng tr­íc nguy c¬ bÞ diÖt vong, mçi c«ng d©n cã tr¸ch nhiÖm vµ t×m c¸ch b¶o vÖ chóng. Muèn vËy, chóng ta ph¶i häc c¸ch chung sèng víi voi, b»ng c¸ch phèi hîp víi c¸c tæ chøc quèc tÕ ®Ó h×nh thµnh khu b¶o tån voi, tr­íc m¾t chóng ta kh«ng ®­îc khai th¸c rõng mét c¸ch bõa b·i) ï Traùch nhieäm cuûa em ñoái vôùi vieäc baûo veä taøi nguyeân, moâi tröôøng nhö theá naøo? ï Haõy keå veà hoaït ñoäng baûo veä taøi nguyeân, moâi tröôøng maø em bieát hoaëc tröïc tieáp tham gia vaø cho bieát yù nghóa cuûa hoaït ñoäng ñoù ñoái vôùi baûn thaân. (GV gîi ý cho HS c¸c ho¹t ®éng b¶o vÖ tµi nguyªn, m«i tr­êng trªn thÕ giíi, ë n­íc ta hoÆc t¹i ®Þa ph­¬ng mµ HS c­ tró GV yªu cÇu HS nªu ý nghÜa, t¸c dông cña c¸c ho¹t ®éng ®ã. HoÆc GV cã thÓ yªu cÇu HS kÓ vÒ mét ho¹t ®éng mµ m×nh trùc tiÕp tham gia nh­ mét ®ãng gãp nhá bÐ nh­ng thiÕt thùc vµo viÖc b¶o vÖ tµi nguyªn, m«i tr­êng (chó ý tÝnh võa søc, phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña HS nh­ : trång c©y, lµm s¹ch ®Ñp c¶nh quan, m«i tr­êng). 4. Daën doø: - Giaûi quyeát caùc caâu hoûi vaø baøi taäp ôû SGK. - Tìm caùc hình aûnh tö lieäu veà taøi nguyeân, moâi tröôøng ôû nöôùc ta. - Ñoïc tröôùc baøi 13.